Οι Financial Times αποκαλύπτουν πως οι Τζιχαντιστές, ιδίως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, χρησιμοποιούν την ιστοσελίδα Telegram γιατί προσφέρει ειδικές μυστικές συνομιλίες που χρησιμοποιούν κρυπτογράφηση, δεν αφήνουν ίχνος στις υπηρεσίες, έχουν την δυνατότητα αυτοκαταστροφής. Μάλιστα η υπηρεσία είναι τόσο βέβαιη για την ασφάλεια της που διεξάγει διαγωνισμό που υπόσχεται βραβείο 300.000 δολαρίων σε όποιον μπορεί να αποδείξει ότι τα μηνύματα της μπορούν να παραβιαστούν.

Ηταν στα τέλη του Σεπτέμβρη που το ISIS στράφηκε στο Telegram. Η εφαρμογή μηνυμάτων είχε μόλις ανακοινώσει μια υπηρεσία «καναλιών», που θεωρούνταν πιο ασφαλής από το Twitter και το Facebook. Από τότε τα κανάλια του ISIS έχουν πολλαπλασιαστεί. Ένα κανάλι, το Nashir, ήταν διαθέσιμο σε οχτώ διαφορετικές γλώσσες, μεταξύ των οποίων τα αραβικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα τουρκικά. Για το ISIS, που θεωρεί την απήχηση στο κοινό προτεραιότητα, το βασικό προτέρημα του Telegram ήταν πόσο απλό είναι να χρησιμοποιηθεί, όχι μόνο η ασφάλεια του. «Το ISIS θα χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε πλατφόρμα για την διάδοση πληροφοριών και το Telegram απογειώθηκε γρήγορα γιατί είναι φιλικό στην χρήση, δεν χρειάζεται χρόνο για να στείλει μηνύματα και επιτρέπει στους χρήστες να επισυνάψουν οποιοδήποτε είδος και μέγεθος φακέλου γρήγορα και περιορίζει την ανάγκη για εξωτερικούς συνδέσμους» αναφέρει η Ρίτα Κατζ, διευθύντρια της SITE Intelligence, που παρακολουθεί τις ιστοσελίδες των τζιχαντιστών. Δημιούργημα του Πάβελ Ντούροφ, που συχνά αναφέρεται ως ο Μαρκ Ζούκεμπεργκ της Ρωσίας, το μόλις δύο ετών Telegram περηφανεύεται για το ότι είναι «σούπερ γρήγορο, απλό και ελεύθερο» καθώς και ότι βασίζεται στην κρυπτογράφηση. Προσφέρει ειδικές μυστικές συνομιλίες που χρησιμοποιούν κρυπτογράφηση από άκρη σε άκρη (end to end), δεν αφήνουν ίχνος στις υπηρεσίες και έχουν επίσης την δυνατότητα αυτοκαταστροφής. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το Telegram χρησιμοποιήθηκε για την ενορχήστρωση των επιθέσεων στο Παρίσι –και οι αρχηγοί του ISIS δεν είναι πολύ πιθανό να εμπιστεύονται τα social media για τα δολοφονικά τους σχέδια– η αυξανόμενη χρήση των κρυπτογραφημένων πλατφορμών από τρομοκρατικές ομάδες προβληματίζει της υπηρεσίες πληροφοριών και τις διωκτικές αρχές. Η συζήτηση για την κρυπτογράφηση είναι πιθανό να φουντώσει μετά την σφαγή στο Παρίσι. Οι άνθρωποι που παρακολουθούν από κοντά την δραστηριότητα του ISIS στα κοινωνικά δίκτυα υποστηρίζουν ότι ο κίνδυνος μπορεί να περιοριστεί με πιο προσεκτική ρύθμιση. Τονίζουν ότι τα κανάλια του ISIS μπορούσαν εύκολα να αναγνωριστούν και θα μπορούσαν να είχαν μπλοκαριστεί από το Telegram. H κ. Κατζ ακολουθεί δεκάδες κανάλια τζιχαντιστών τους τελευταίους δύο μήνες και η πρώτη φορά που το Telegram αντέδρασε ήταν στον απόηχο των επιθέσεων στο Παρίσι όταν μπλόκαρε 78 κανάλια του ISIS και άλλων τζιχαντιστών. Από τότε ωστόσο, έχει παρατηρήσει ξαναεμφανιστήκαν στην υπηρεσία κανάλια που σχετίζονται με το ISIS. Αλλά δεν έχει ληφθεί κάποιο μέτρο για να το αντιμετωπίσει αυτό: Τα εναλλακτικά κανάλια έχουν ήδη εμφανιστεί.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μηχανή προπαγάνδας του ISIS είναι ήδη απασχολημένη για την εύρεση του επόμενου κοινωνικού δικτύου μέσω του οποίου θα διαδώσει την θέση της.

Ποιος δίνει ίντερνετ στους τζιχαντιστές;

Μια έρευνα που παρουσίασε το γερμανικό Spiegel αποκαλύπτει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι αυτές που παρέχουν ίντερνετ στους τζιχαντιστές μέσω δορυφόρου. Οι εταιρείες αυτές το κάνουν εντελώς συνειδητά, σύμφωνα με το Spiegel. Το γερμανικό περιοδικό, μάλιστα, έχει στη διάθεσή του και ντοκουμέντα τα οποία αποδεικνύουν ότι όσο εύκολα παρέχουν ίντερνετ τόσο εύκολα μπορούν και να το κόψουν.

Υλικά από την Αντιόχεια της Τουρκίας

Το Spiegel εξηγεί ότι για να αποκτήσουν πρόσβαση στο ίντερνετ τα μέλη του Ισλαμικού Κράτους, αγοράζουν υλικά στην Αντιόχεια της Τουρκίας, μια πόλη κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Τα τοποθετούν και έχουν ίντερνετ.

Γαλλική εταιρεία είναι πάροχος

Μια από τις εταιρείες που παρέχουν δορυφορική κάλυψη στους τζιχαντιστές είναι γαλλική. Ενοχλητική είδηση, αν σκεφτεί κανείς ότι το Παρίσι αιματοκυλίστηκε, 130 αθώοι πολίτες σκοτώθηκαν από τις επιθέσεις των τζιχαντιστών και η Γαλλία μετέχει στον πόλεμο εναντίον του ISIS με όλες της τις δυνάμεις.

Πρόκειται για τον γαλλικό όμιλο δορυφόρων Eutelsat (το πιο ενοχλητικό είναι ότι το Caisse des Dépôts, με κρατικά τραπεζικά προϊόντα, είναι μέτοχος). Το Spiegel επικοινώνησε με την εταιρεία  Eutelsat, η οποία απάντησε ότι δεν μπορεί να ελέγξει πώς χρησιμοποιούνται τα τερματικά της και ότι δεν έχει καμία επαφή με τους πελάτες που τα χρησιμοποιούν.


Το Ισλαμικό Κράτος έχει ίντερνετ παντού


Ωστόσο, ακτιβιστές στη Συρία αναφέρουν ότι τα δορυφορικά πιάτα βρίσκονται παντού στο Ισλαμικό Κράτος -στις στέγες των ΜΜΕ των τζιχαντιστών, σε σπίτια μελών της πολιτοφυλακής των τζιχαντιστών, παντού. Χωρίς αυτά τα πιάτα, το Ισλαμικό Κράτος θα αποκοβόταν από τον έξω κόσμο.

Τα περισσότερα δορυφορικά πιάτα που καταλήγουν στη Μέση Ανατολή περνούν από το Ρότερνταμ, το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι του κόσμου, που βρίσκεται στην Ολλανδία. Περίπου 12 εκατομμύρια κοντέινερ φεύγουν από αυτό το λιμάνι ετησίως και φθάνουν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι περισσότεροι κατασκευαστές τους βρίσκονται στην Απω Ανατολή και οι πελάτες έχουν τα γραφεία τους στο Λονδίνο, το Παρίσι και το Λουξεμβούργο.

Γερμανικά προϊόντα

Με επικεφαλής τον Victor Kühne, ο οποίος μετέφερε τη διανομή στην Τουρκία, πριν από μερικά χρόνια, ο γερμανικός κολοσσός έχει έσοδα δισεκατομμυρίων. Και θα είχε περισσότερα αν η αγορά για τεχνολογία ίντερνετ μέσω δορυφόρου δεν ήταν αποκλειστικά για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Κι αυτό γιατί δεν είναι συμβατή η τεχνολογία με άλλες τεχνολογίες εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου. Αλλά και η αγορά στην Τουρκία πάει αργά, γιατί το ίντερνετ μέσω δορυφόρου είναι πιο αργό από το ίντερνετ μέσω DSL.

Αλλά μεταξύ 2013 και 2014, αναφέρει το Spiegel, η ζήτηση δορυφορικών πιάτων αυξήθηκε κατακόρυφα. Το πιθανότερο είναι, σχολιάζει το περιοδικό, ότι αυτά τα πιάτα δεν μένουν στην Τουρκία, αλλά μεταφέρονται στη Συρία. Το επωφελές με τη Συρία είναι ότι επειδή δεν έχει άλλο τρόπο παροχής ίντερνετ, οι τιμές του δορυφορικού πιάτου είναι πολύ υψηλές και αποφέρουν έσοδα στις εταιρείες.

Τι απαντούν οι πάροχοι


Είναι παράλογο να πιστεύει κανείς ότι αυτές οι εταιρείες-κολοσσοί προσπαθούν συνειδητά να βοηθήσουν ή να υποστηρίξουν το Ισλαμικό Κράτος και είναι άγνωστο αν πραγματικά γνωρίζουν ποιος βλέπει τις υπηρεσίες που πουλάνε. Κάποια πηγή που μίλησε στο Spiegel ανέφερε ότι άνδρες με γένια που πληρώνουν μετρητά αγοράζουν αυτά τα πιάτα στην Αντιόχεια. Μαζί με τα πιάτα αγοράζουν και εξοπλισμό για ραδιοεπικοινωνία.

Στο ρεπορτάζ του Spiegel απάντησαν επισήμως και εκπρόσωποι της λουξεμβουργιανής εταιρείας SES, λέγοντας ότι πωλούν τις υπηρεσίες τους σε μεγάλους διανομείς και δεν γνωρίζουν να υπάρχουν χρήστες σε περιοχές της Συρίας που ελέγχονται από το Ισλαμικό Κράτος. Η SES δήλωσε στο Spiegel ότι αν μάθει κάτι τέτοιο θα κόψει αμέσως τις υπηρεσίες και την πρόσβαση.

Με το GPS γνωρίζουν

«Αλλά όλες αυτές οι δικαιολογίες είναι αληθινές;», διερωτάται το Spiegel. Οταν οι εταιρείες εγκαθιστούν δορυφορικά πιάτα και δίνουν πράσινο φως για εγκατάσταση ίντερνετ, οι χρήστες πρέπει να δώσουν την ακριβή τοποθεσία μέσω GPS ώστε να γίνει η ρύθμιση. Αν δοθούν λάθος στοιχεία τοποθεσίας, τότε οι χρήστες δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ίντερνετ ή έχουν πολύ κακή εικόνα, όπως αποδεικνύουν τα ντοκουμέντα που έχει το Spiegel στη διάθεσή του.

Μάλιστα, τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το γερμανικό περιοδικό αποδεικνύουν ότι τα δεδομένα GPS του 2014 και του 2015 αποδεικνύουν καθαρά ότι τα δορυφορικά πιάτα εντοπίζονται στα σημεία και στις πόλεις που έχει υπό την κατοχή του το Iσλαμικό Kράτος.
Τα περισσότερα από αυτά τα πιάτα εντοπίζονται στο Χαλέπι της Συρίας, στην πρωτεύουσα των τζιχαντιστών Ράκα, στις πόλεις Al-Bab, Deir al-Zor και κατά μήκος του Ευφράτη Ποταμού στο Ιράκ, αλλά και στην πόλη Μοσούλη, την οποία έχουν καταλάβει οι τζιχαντιστές

#menoumespeedy