Η καραντίνα στην οποία κληθήκαμε για ακόμα μία φορά να μπούμε, καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας έκανε αισθητή την παρουσία του με τον χειρότερο τρόπο, αποτελεί μια ψυχοφθόρα κατάσταση για όλους. Το άγχος για το αύριο, οι δυσάρεστες ειδήσεις αλλά και η ανασφάλεια σε συνδυασμό με τους ατομικούς περιορισμούς, επηρεάζουν ιδιαίτερα την ψυχολογία μας.
Αλλά όπως λέει και το ρητό, “στους πιο χαλεπούς καιρούς δημιουργούνται και τα πιο όμορφα πράγματα”.
Έχοντας ως κινητήρια δύναμη την θέληση τους αλλά και την ευαισθησία τους ως προς τα θέματα των φύλων, 8 νέα κορίτσια από το Α.Π.Θ., αποφάσισαν να λάβουν δράση μέσα σε αυτήν την δύσκολη συγκυρία και να φτιάξουν κάτι όμορφο: Δημιούργησαν την ΦΥΛ.ΙΣ.
Πρόκειται για έναν νεοσύστατο φορέα, ο οποίος δημιουργήθηκε την περίοδο του πρώτου lockdown και ήρθε για να αναδείξει αλλά και να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τα ζητήματα των φύλων. Το speedynews.gr μίλησε μαζί τους, ώστε να μάθει λεπτομέρειες για την δράση και το όραμα αυτής της νεοσύστατης οργάνωσης, η οποία μέσα σε μερικούς μήνες έχει κατορθώσει να μετρά 530 μέλη, τα οποία συνεχώς αυξάνονται.
Ποια είναι η ΦΥΛ.ΙΣ.
Η Φοιτητική Ένωση για το Φύλο και την Ισότητα (ΦΥΛ.ΙΣ.) είναι μία ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική ένωση χωρίς κομματικό ή οικονομικό χαρακτήρα. Ιδρύθηκε στις αρχές του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, από μία ομάδα φοιτητριών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με έδρα το ίδιο Πανεπιστήμιο. Όραμά τους είναι η προαγωγή της έμφυλης ισότητας, η καταπολέμηση του σεξισμού και η εξάλειψη των πάσης φύσεως διακρίσεων, σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας του Πανεπιστημίου και όλες τις διαδικασίες της ακαδημαϊκής ζωής, αλλά και σε ευρύτερο κοινωνικό επίπεδο.
Βασικός τους στόχος είναι επίσης η προώθηση των Σπουδών Φύλου και της ένταξης της οπτικής του φύλου στα προγράμματα σπουδών των ελληνικών Πανεπιστημίων, καθώς και η ενίσχυση των μηχανισμών υποστήριξης της φοιτητικής κοινότητας ενάντια στη σεξουαλική παρενόχληση και τις διακρίσεις με βάση ιδίως το φύλο ή το σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και κάθε άλλο γνώρισμα που μπορεί να αποτελέσει αιτία διάκρισης.
Εμείς μιλήσαμε με την Άντζυ Παντζαρτζίδη, αντιπρόεδρο της ΦΥΛ.ΙΣ., η οποία μας μίλησε για το πώς ξεκίνησε το εγχείρημα τους, ποιες είναι οι απόψεις τους για τα ζητήματα των φύλων, αλλά και ποια είναι τα σχέδια τους για την επόμενη ημέρα.
Τα τραγικά ποσοστά της ενδοοικογενειακής βίας της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, έγιναν η αφορμή για ένα σπουδαίο εγχείρημα
«Όλες θέλαμε να ασχοληθούμε ενεργά με τον φεμινισμό και με τις διεκδικήσεις αναφορικά με τα έμφυλα ζητήματα, αλλά η ιδέα του να δημιουργήσουμε κάτι δικό μας, κάτι καινούργιο, ξεκίνησε μέσα στην καραντίνα της άνοιξης. Κάποιες κοπέλες από τις συνιδρύτριες συζητούσαν για τα ποσοστά της ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία είχαν ανέβει πάρα πολύ κατά το διάστημα του πρώτου lockdown και σκέφτηκαν πως είναι καλό κάποιος να μιλήσει για αυτό, να μιλήσει ανοιχτά και να γίνει μία κουβέντα. Έτσι λοιπόν ξεκίνησε η ιδέα του να δημιουργηθεί ένας φορέας στον οποίο θα μπορούμε να συζητάμε ανοιχτά τέτοια θέματα, παράλληλα να φροντίζουμε να γίνονται κάποιες επιστημονικές δράσεις αναφορικά με τα έμφυλα ζητήματα, με τη θέληση φυσικά να κάνουμε αυτόν τον φορέα όσο πιο συμπεριληπτικό γίνεται», δήλωσε χαρακτηριστικά η Άντζυ.
Τα κορίτσια που ανέλαβαν δράση είναι 8 και προέρχονται από τη Νομική σχολή και από το τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ., ενώ η γνωριμία τους έγινε είτε μέσω φιλίας, είτε μέσω προσωπικής επαφής που είχαν στην σχολή, είτε διαδικτυακά. Ακόμη, όπως μας είπε η Άντζυ, «Από την πρώτη στιγμή που ήρθαμε σε επαφή καταλάβαμε ότι έχουμε κοινούς στόχους, ότι έχουμε κοινό όραμα και πως είμαστε διατεθειμένες να προσπαθήσουμε πάρα πολύ για να το πετύχουμε».
ΦΥΛ.ΙΣ.: Μία προσπάθεια προώθησης του ανοιχτού διαλόγου για τα έμφυλα ζητήματα, μέσα από τη συνεργασία φορέων και συλλογικοτήτων
Η βασική φιλοδοξία της ΦΥΛ.ΙΣ., είναι να αποτελέσει έναν φορέα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, αναπτύσσοντας παράλληλα ερευνητική και κοινωνική δράση για την προαγωγή του οράματος και των στόχων της. Μπορεί η έδρα της να είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, παρόλα αυτά μέλη της μπορούν να γίνουν φοιτητές και φοιτήτριες οποιουδήποτε δημοσίου ή ιδιωτικού ιδρύματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε οποιαδήποτε βαθμίδα φοίτησης και με οποιοδήποτε αντικείμενο σπουδών αλλά και άτομα που έχουν πρόσφατα αποφοιτήσει.
Όσον αφορά την επιθυμία τους για περαιτέρω συνεργασίες η Άντζυ σημείωσε:
«Σκοπεύουμε να συνεργαστούμε και ήδη στην ουσία συνεργαζόμαστε με άλλους φορείς και συλλογικότητες που ασπάζονται το όραμα μας και είναι κάτι που ενθουσιάζει αυτή η συνεργασία. Γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλη κινητικότητα και θέλουμε να συνεισφέρουμε σε αυτήν».
Ακόμη, πέρα από την επιθυμία τους για επέκταση της δράση τους μέσω της συνεργασίας, η Άντζυ τόνισε πως επιθυμούν να προωθήσουν τον ανοιχτό διάλογο και τη συζήτηση πάνω στο έμφυλο ζήτημα: «Για εμάς είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό αυτό και κάτι που ευνοείται πολύ από την συνεργασία φορέων και ομάδων».
Η ΦΥΛ.ΙΣ μετρά πλέον 530 μέλη τα οποία όλο και αυξάνονται!
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η Άντζυ στο speedynews.gr, «Μέσα σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα από τότε που ξεκινήσαμε, καταφέραμε να μαζέψουμε κιόλας 530 μέλη τα οποία ολοένα κι αυξάνονται». Ακόμη, όπως μας είπε, όποιο άτομο επιθυμεί να γίνει μέλος της ΦΥΛ.ΙΣ. δεν έχει παρά να επισκεφθεί τα social media της ένωσης όπου θα βρει τόσο τις οδηγίες όσο και τις φόρμες που πρέπει να συμπληρώσει ώστε να συμμετέχει πιο ενεργά στην ένωση.
Είναι η νέα γενιά πιο ευαισθητοποιημένη για τα θέματα φύλου συγκριτικά με τις προηγούμενες; Η Άντζυ μας απαντά:
«Προσωπικά πιστεύω πως σήμερα τα θέματα φύλου έρχονται πιο συχνά στο προσκήνιο και δίνεται μεγαλύτερο βήμα για να μιλήσει κανείς για αυτά. Επομένως ακούγονται πιο έντονα τόσο οι θετικές απόψεις, δηλαδή που στηρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, αλλά ταυτόχρονα ακούγονται πολύ έντονα και οι αρνητικές απόψεις: Οι ομοφοβικές απόψεις, οι σεξιστικές απόψεις, οι τρανσφοβικές απόψεις. Αυτή πιστεύω πως είναι και η μεγαλύτερη αλλαγή σήμερα. Πιστεύω πως δίνεται ένα πολύ μεγάλο βήμα για να ανοίξει μια συζήτηση για τα ζητήματα αυτά.».
Όσον αφορά τη στάση της νεολαίας, η Άντζυ προσέθεσε: «Δεν πιστεύω ότι η νεολαία σήμερα παρουσιάζει μια πιο θετική στάση και αυτό είναι κάτι το οποίο το βλέπω καθημερινά. Πιστεύω ωστόσο πως υπάρχει πεδίο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Και αυτό είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί με έναν ανοιχτό διάλογο, όπως αυτός που σκοπεύουμε να κάνουμε μέσω της ένωσης. Δυστυχώς βλέπουμε πως για κάθε άποψη που θα ακουστεί, που θα υπερασπίζεται την ισότητα των γυναικών, την ισότητα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, υπάρχει και ένα άτομο το οποίο θα καταφύγει σε στερεότυπα, θα καταφύγει σε προσβλητική και μειωτική ρητορική, οπότε αυτό είναι κάτι το οποίο θα θέλαμε να θίξουμε και να αλλάξουμε στην καλύτερη περίπτωση μέσω της δράσης μας».
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της EIGE, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην Ε.Ε στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων. Για την αντιπρόεδρο της ΦΥΛ.ΙΣ., το γεγονός αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ύπαρξη και διαιώνιση ενός συντηρητικού πυρήνα της ελληνικής κοινωνίας:
«Αυτό είναι κάτι πραγματικά πολύ δυσάρεστο και αναδεικνύει έναν συντηρητικό πυρήνα της ελληνικής κοινωνίας, ένα πυρήνα, η ύπαρξη και μόνο του οποίου, οδηγεί στην διαιώνιση στερεοτύπων και ανισοτήτων. Φυσικά σήμερα στη θεωρία είμαστε όλοι σύμφωνοι. Σύσσωμη η κοινή γνώμη θα κατακρίνει ένα έγκλημα γυναικοκτονίας, θα κατακρίνει μια σεξουαλική επίθεση. Παρόλα αυτά οι ανισότητες υπάρχουν, είναι έντονες και μεγάλη μερίδα της κοινωνίας επιλέγει να εθελοτυφλεί ή ακόμη και να χλευάζει σήμερα. Υπάρχει έντονο ρεύμα χλευασμού των φεμινιστικών διεκδικήσεων. Γι’ αυτό κι εμείς θέλουμε να περάσουμε από τη θεωρία στην πράξη. Γιατί στην πράξη το πρόβλημα δεν λύνεται με το να καταδικαστεί ένας βιαστής ή ένας γυναικοκτόνος, ούτε με το να δώσεις σε μία γυναίκα μια θέση εργασίας. Υπάρχουν πολλαπλές εστίες καταπίεσης άμεσες και έμμεσες, τις οποίες θέλουμε να αναδείξουμε, να συζητήσουμε και να προσπαθήσουμε να εξομαλύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούμε».
«Break The Cicle»: το νέο καινοτόμο πρόγραμμα της ΦΥΛ.ΙΣ.
Τα κορίτσια της ΦΥΛ.ΙΣ., αναγνωρίζουν πως μετά την αποφοίτησή τους, φοιτητές και φοιτήτριες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν δύσκολες εργασιακές συνθήκες. Στο πλαίσιο της βούλησής τους να συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος στο οποίο ο σεξισμός, οι παρενοχλητικές συμπεριφορές και οι πάσης φύσεως διακρίσεις δεν θα έχουν καμία θέση, καθιερώνουν το πρόγραμμα «Break The Circle».
Μέσα από αυτό το πρόγραμμα, επιδιώκουν τη συνεργασία με συνδικαλιστικά όργανα, επαγγελματικά σωματεία και άλλους φορείς και συλλογικότητες, προκειμένου να ενισχύσουν το δημόσιο διάλογο, την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση επί του έμφυλου ζητήματος, όπως αυτό εκδηλώνεται στον εργασιακό χώρο, αλλά και να ενθαρρύνουν ιδίως τα επαγγελματικά σωματεία να διαδραματίσουν ουσιαστικότερο ρόλο στο συγκεκριμένο πεδίο.
Για τα κορίτσια της ΦΥΛ.ΙΣ., στην Ελλάδα επικρατεί σε μεγάλο βαθμό η αντίληψη πως η έμφυλη ισότητα στην εργασία αποτελεί ένα ζήτημα αποκλειστικά νομοθετικής πρακτικής, με αποτέλεσμα συχνά να αποσιωπάται ο καθοριστικός ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν τα συνδικάτα και τα επαγγελματικά σωματεία για την καταπολέμηση του σεξισμού, των ομοφοβικών διακρίσεων και ιδίως της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.
Ακόμη, μας λένε πως «Η απροθυμία των εργαζομένων να καταγγείλουν περιστατικά διακριτικής μεταχείρισης ή παρενόχλησης συνέβαλε σε μια αδράνεια των επαγγελματικών σωματείων και παγίωσε την απουσία δομών υποστήριξης εντός αυτών. Παράλληλα, οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες αγνοούν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και τις δυνατότητες που έχουν, μέσω άλλων φορέων υποστήριξης, σε περίπτωση που βιώσουν παρενοχλητική ή διακριτική συμπεριφορά. Δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος σιωπής, τον οποίο είναι καιρός να σπάσουμε.».
Δράσεις ενημέρωσης της ΦΥΛ.ΙΣ. για το νομικό πλαίσιο για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων στην εργασία
Για την ΦΥΛ.ΙΣ., η έκρηξη της πανδημίας συνεπέφερε ακόμα μεγαλύτερες, ανυπέρβλητες για μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων, δυσκολίες, αναδεικνύοντας νέους κινδύνους για τα εργασιακά δικαιώματα, φέρνοντας στην επιφάνεια και οξύνοντας ήδη υφιστάμενες ανισότητες, δημιουργώντας παράλληλα και νέες. Μέσα στην κατάσταση αυτή λοιπόν, τα κορίτσια στην προσπάθεια τους να προσανατολίσουν τον δημόσιο διάλογο σε θέματα που σχετίζονται με έμφυλα ζητήματα και να αναδείξουν επιμέρους πτυχές τους, ξεκινούν μια σειρά δράσεων, οι οποίες αποσκοπούν στη διοργάνωση, σε συνεργασία με τα σωματεία, ενημερωτικών εκδηλώσεων απευθυνόμενων στους/στις εργαζομένους/εργαζόμενες των επιμέρους επαγγελματικών κλάδων, αλλά και εσωτερικών event ενημέρωσης για τα επαγγελματικά σωματεία.
Μέσα από αυτές τις δράσεις, στόχος είναι αφενός να ενημερώσουν σχετικά με το υφιστάμενο νομικό και θεσμικό πλαίσιο στο πεδίο των έμφυλων θεμάτων στην εργασία και αφετέρου να γνωστοποιήσουν τις ενέργειες στις οποίες μπορεί να προβεί το ενδιαφερόμενο σωματείο για την ανάπτυξη και ενίσχυση των μηχανισμών υποστήριξης των εργαζομένων, για τα παραπάνω ζητήματα.
Η Εσπερίδα «Gender Equality On and Off Stage: Έμφυλη Ισότητα στην Καλλιτεχνική Δημιουργία» έρχεται από την ΦΥΛ.ΙΣ και το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών!
Ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών για παροχή συνδρομής, στην προσπάθειά του να δραστηριοποιηθεί ενεργά σε ό,τι αφορά την προαγωγή της έμφυλης ισότητας στην εργασία, η ΦΥΛ.ΙΣ. θα συνδιοργανώσει με το Σωματείο, με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, μία Εσπερίδα με θέμα «Gender Equality On and Off Stage: Έμφυλη Ισότητα στην Καλλιτεχνική Δημιουργία».
Για περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση επισκεφτείτε την σελίδα της ΦΥ.ΛΙΣ στο facebook: phylis.auth
Κλείνοντας, ας γνωρίσουμε το όραμα των κοριτσιών μέσα από μία δική τους φράση, μια φράση που περιγράφει την σχέση τους με το εγχείρημά τους με τρόπο προσωπικό, και κατ΄ επέκταση το κίνητρο τους για μια κοινωνία χωρίς έμφυλες ανισότητες και διακρίσεις, η οποία αποτυπώνεται μέσα από την δράση του “παιδιού” τους: Της ΦΥΛ.ΙΣ
Ολυμπία Γαϊτανίδη, πρόεδρος ΦΥΛ.ΙΣ.: «Είναι ένας αγώνας για ορατότητα και ασφάλεια• αγώνας για ζωή».
Αγγελική Παντζαρτζίδη, αντιπρόεδρος ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. είναι για μένα μια μεγάλη αγκαλιά ατόμων που έχουν κοινούς στόχους και οράματα και θέλουν να παλέψουν για τη διεκδίκηση της πραγματικής ισότητας».
Αναστασία Ερνεανου, γενική γραμματέας ΦΥΛ.ΙΣ.: «Συχνά αναφερόμαστε, όταν μιλάμε μεταξύ μας, στη ΦΥΛ.ΙΣ. ως το “παιδί μας”. Την δημιουργήσαμε και θέλουμε να την δούμε να εξελίσσεται και να μας συγκινεί αλλά κι εμείς να αλλάξουμε μέσα από αυτήν».
Ελισάβετ Κρητικού, γενική γραμματέας ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. είναι καταφύγιο, χώρος αλληλοϋποστήριξης, οπού κανένα άτομο δεν είναι μόνο του».
Ειρήνη Βλησσάρη, μέλος Δ.Σ ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. είναι χώρος ασφάλειας, είναι αυτό που θα έπρεπε να είναι συνείδηση όλων, είναι δικαίωση».
Φρειδερίκη Γκαμζάρη, μέλος Δ.Σ ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. για μένα είναι σαν την μουσική. Ένας χώρος διαφυγής, έκφρασης και δημιουργίας».
Μαριάννα Νικολαΐδου, μέλος Δ.Σ ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. είναι κάτι που είχα μέσα μου αλλά ποτέ δεν είχα τολμήσει να εσωτερικεύσω».
Έλενα Χατζηκώστα, μέλος Δ.Σ ΦΥΛ.ΙΣ.: «Η ΦΥΛ.ΙΣ. είναι κάτι που ένιωθα ότι πρέπει να κάνω όταν στην εφηβεία μου εγώ και οι φιλές μου φοβόμασταν να γυρίσουμε μόνες στο σπίτι».
Άννα Σαϊνίδου