Έντονες ήταν οι πολιτικές αντιπαραθέσεις που έλαβαν χώρα στην Βουλή κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την πρόταση μομφής που κατέθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ- Π.Σ., Αλέξης Τσίπρας, κατά του Υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα.

Εκτός από τους 9 βουλευτές του Μέρα25, οι οποίοι απείχαν, σύσσωμα τα κόμματα της αντιπολίτευσης τοποθετήθηκαν, κάνοντας λόγο για ένα σχέδιο νόμου το οποίο κατά κύριο λόγο πλήττει τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, οδηγεί στη φτωχοποίηση αλλά και βάλλει τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Με δηλώσεις όπως «Δίνουμε τη δυνατότητα να διαγραφούν χρέη προς το δημόσιο και προς τις τράπεζες με μία απώλεια περιουσίας αλλά τελειώνει επιτέλους αυτή η πληγή» αλλά και «Η πρόταση επιχειρεί με ψέματα να θολώσει την πραγματικότητα και να κοροϊδέψει τους πολίτες», ο Πρωθυπουργός ενοχλημένος από τα πυρά που δέχτηκε από τον πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προσπάθησε να συνεχίσει την επικοινωνιακή του ρητορική, διερωτώμενος γιατί η πρόταση μομφής κατατέθηκε στην συγκεκριμένη χρονική συγκυρία και όχι νωρίτερα.

Η «στρατηγική» πρόταση μομφής του Αλέξη Τσίπρα

Μπορεί η συζήτηση για το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου να γίνεται εδώ και καιρό στη Βουλή, ωστόσο στην κοινή γνώμη δεν έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστό το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, καθώς τα ΜΜΕ το αποσιώπησαν. Έτσι λοιπόν, στην παρούσα χρονική συγκυρία ο Αλέξης Τσίπρας ανάγκασε τον Πρωθυπουργό να εξηγήσει τι σημαίνει η «δεύτερη ευκαιρία» που δίνεται μέσω του νέου πτωχευτικού κώδικα, αλλά και να μπορέσει να μιλήσει ανοιχτά για το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Με δηλώσεις όπως «ας μη κρυβόμαστε: Ο μεγαλύτερος στρατηγικός κακοπληρωτής στη χώρα είναι το ίδιο το κόμμα σας. Χρωστάτε πάνω από 300 εκατ. στις τράπεζες», αλλά και κάνοντας αναφορές στις τροποποιήσεις του Νόμου Φλαμπουράρη, ο Αλ. Τσίπρας με την συγκεκριμένη πρόταση μομφής, κατόρθωσε όχι μόνο να αναδείξει πολλά κομβικά σημεία της αντιπολιτευτικής του γραμμής, αλλά και να εκθέσει την πολιτική που ασκεί η Ν.Δ σε πολλά επίπεδα.

Πτωχευτικός Νόμος: τα κύρια σημεία και τι σημαίνουν

Μελετώντας αναλύσεις οικονομολόγων για το σχετικό σχέδιο νόμου, αλλά και συγκρίνοντάς τον με τον Νόμο Κατσέλη – Σταθάκη αλλά και τον Νόμο Φλαμπουράρη, οι οποίοι είχαν ως βασικό στόχο την προστασία της πρώτης κατοικίας αλλά και την διευθέτηση των κόκκινων δανείων, εύλογα μπορεί κανείς να δικαιολογήσει τα πυρά που δέχθηκε η κυβέρνηση από την αντιπολίτευση.

Παρακάτω παρατίθενται τα κύρια σημεία του Νέου Πτωχευτικού Κώδικα:

• Ως «δεύτερη ευκαιρία» ονομάζουν την ρευστοποίηση όλων των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών. Για να δικαιολογήσουν αυτήν την πρόταση, ισχυρίζονται πως «Η δεύτερη ευκαιρία διασφαλίζει ότι τα χρέη της μιας γενιάς δεν θα μεταφέρονται στην επόμενη, διαιωνίζοντας το πρόβλημα της υπερχρέωσης». Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό. Συγκεκριμένα στο άρθρο 75 του νέου ν/σ γράφει πως σκοπός της διαδικασίας πτώχευσης «είναι μόνο η συνολική ικανοποίηση των πιστωτών με τη ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας του (των κατ’ ιδίαν περιουσιακών στοιχείων) το συντομότερο δυνατόν». Αυτό σαφώς αφήνει εκτεθειμένη την πρώτη κατοικία των οφειλετών.
• Οι πιστωτές μπορούν να ξεκινήσουν διαδικασία πτώχευσης απέναντι στον καθένα. Συγκεκριμένα, με το Άρθρο 79 παρ. 1 οποιοσδήποτε πιστωτής, μπορεί να ξεκινήσει διαδικασία κήρυξης πτώχευσης απέναντι στον οποιοδήποτε, είτε είναι χαμηλόμισθος, μικροεπιχειρηματίας ή ένας απλός ιδιώτης.
• Όσοι χάνουν τα σπίτια τους, πλέον θα μπορούν πληρώνοντας τις τράπεζες να μένουν εκεί, έως ότου μπορέσουν (!) να τα ξαναποκτήσουν. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Άρθρο 241, θα υπάρχει ένα ιδιωτικό Fund το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα σε πιστωτές και τράπεζες, να κάνουν δεκτή την αίτηση ενός ευάλωτου που θέλει να μείνει στο σπίτι που έμενε το οποίο πλέον δεν θα του ανήκει. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως οι πιστωτές και οι τράπεζες θα μπορούν να επιλέγουν ποιους θα επιδοτήσουν με αυτό το Fund, γεγονός που σημαίνει πως για πολλούς συμπολίτες μας, η στέγαση εξαρτάται από την κρίση τραπεζών και πιστωτών.
• Η άρση των πληρωμών γίνεται παιχνιδάκι. Για παράδειγμα, αν το τελευταίο εξάμηνο κάποιο νοικοκυριό δεν έχει πληρώσει το 60% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών (για εμπόρους, μικρούς επιχειρηματίες και  αγρότες είναι το 40%) είτε σε τράπεζες, είτε στο Δημόσιο και είτε σε κάποιον ιδιώτη, βρίσκεται σε παύση πληρωμών και το δικαστήριο θα τον κηρύξει πτωχευμένο. Στο παρελθόν τέτοιου είδους πτώχευση αφορούσε μόνο αυτούς που ασκούσαν οικονομική δραστηριότητα και το αν βρίσκονταν σε παύση πληρωμών ήταν στην κρίση του δικαστηρίου.
• Οι πιστωτές σε ρόλο δικαστή. Σύμφωνα με σχετικό Άρθρο του Κώδικα, ο σύνδικος, που είναι ο διεκπεραιωτής και άρχων της διαδικασίας της πτώχευσης, ορίζεται πλέον από τους ίδιους τους πιστωτές και όχι από τον δικαστή. Τι σημαίνει αυτό; Οι μικρές και οι μεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται στο έλεος του κάθε πιστωτή, ενώ παράλληλα ζουν με τον φόβο της εκποίησης και ρευστοποίησης της επιχείρησης τους.

Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας με λίγα λόγια

Από τα παραπάνω το βασικότερο συμπέρασμα που μπορεί να βγάλει κανείς, είναι πως ο Νέος Πτωχευτικός Κώδικας αλλάζει εντελώς τα δεδομένα στην οικονομία, την ώρα που επιχειρήσεις και εργαζόμενοι ζουν με την ανασφάλεια της επόμενης ημέρας ενόψει πανδημίας. Οι ενδεχόμενες απολύσεις, χωρίς αποζημιώσεις, αλλά και η «υπερδύναμη» που δίνεται σε πιστωτές και τράπεζες, χωρίς να υπάρχει καμία παρέμβαση κάποιας ανώτατης δικαστικής αρχής, το μόνο που μπορεί να προσφέρει είναι να ενισχύσει για ακόμη μία φορά τους δυνατούς αλλά και να φέρει σε απόγνωση τους ευάλωτους. Την ώρα που σε χώρες όπως οι Η.Π.Α, προσπαθούν να βρουν τρόπους ώστε να καταπολεμήσουν το πρόβλημα της ανεργίας και των αστέγων, η ελληνική κυβέρνηση παίρνει την απόφαση να εισάγει ένα «εγκληματικό» σχέδιο νόμου που θα ρίξει χιλιάδες πολίτες στο έλεος των τραπεζών και της οικονομικής ανασφάλειας.

Άννα Σαϊνίδου