Ποιος το περίμενε πως θα έφτανε η μέρα που θα λέγαμε στους φίλους μας «Αυτό το jacket το πήρα από δεύτερο χέρι» με περηφάνια κι όχι με ντροπή; Απολύτως κανείς!
Κι όμως, η γενιά Y έχει πλέον κι επισήμως την ιστορική πρωτιά για την μετατροπή μιας λύσης ανάγκης, όπως είναι η αγορά προϊόντων από δεύτερο χέρι για οικονομικούς και όχι μόνο λόγους, σε πολυτελή και δημιουργική ενασχόληση.
Κάντο όπως η Kate (Moss)!
Καθώς τα 00s ήταν αναμφίβολα η εποχή των super model και των pop idols, κάθε ρούχο και παπούτσι που φοριόταν από τις μεγάλες σταρ της δεκαετίας μετατρεπόταν κατευθείαν σε τάση και κατέκλυζε τα περιοδικά μόδας και τις βιτρίνες.
Όταν λοιπόν το κορυφαίο μοντέλο Kate Moss εμφανίστηκε μ’ ένα εικονικό, vintage, κίτρινο φόρεμα φτιαγμένο στην πάλαι πότε δεκαετία του 50’, όλες οι φαν της έτρεξαν απελπισμένες στις αγορές μεταχειρισμένων μήπως πετύχουν κάτι κοντά στο αυθεντικό κομμάτι.
Η φρενίτιδα σαφώς ξεθώριασε όταν η Moss κυκλοφόρησε στο Top-shop προσωπική της κολεξιόν με ρούχα που αντιγράφανε τα εμβληματικά της look, καθώς η κοινωνία ήταν ακόμα πολύ ανώριμη για να δημιουργήσει μια ολόκληρη τάση από το μηδέν. Ο αυτοσκοπός ήταν να αντιγραφεί το συνολάκι της Kate Moss. Τέλος ιστορίας.
Ωστόσο συστήθηκε για πρώτη φορά η ιδέα πως η μόδα μπορεί επιτέλους να ξεφύγει εκ νέου από την prêt à porter μανία, και να ξεκινήσουν οι λάτρεις της να παράγουν και πάλι αυθεντικά δημιουργήματα μέσα από τα ρούχα τους. Εξάλλου το αυθεντικό στυλ ως γνωστόν δεν αντιγράφεται, δεν μπαίνει σε καλούπια και δεν εξαρτάται από την τιμή που αναγράφεται πάνω στο καρτελάκι.
Μια αγανακτισμένη απάντηση στη μόδα fast-food
Επανάσταση, νοσταλγία και ευσυνειδησία, είναι τα τρία υλικά που συνθέτουν την νέα τρέλα στο χώρο της μόδας με το όνομα vintage shopping, thrift-shopping , ή, το λιγότερο ατμοσφαιρικό, ρούχα από δεύτερο χέρι.
Επανάσταση
Εμπειρικά μιλώντας, εκείνοι που αγανακτούν περισσότερο από τον καθένα με τον ακραίο καταναλωτισμό, την μεγαλομανία, την υπεραξία και την μονοτονία που χαρακτηρίζει την μέινστριμ μόδα, είναι οι άνθρωποι που την λατρεύουν.
Και γι’ αυτές τις καλλιτεχνικές, αντισυμβατικές ψυχές τα vintage μαγαζιά είναι θεραπευτικά. Εκεί πρέπει να προσπαθήσουν για να βρουν μέσα από ένα ολόκληρο βουνό ανόμοιων μεταξύ τους ρούχων, το μοναδικό κομμάτι που θα ταιριάξει σ’ αυτό που έχουν στο μυαλό τους. Και μετά θα το φορέσουν με τον δικό τους τρόπο, χωρίς τη βοήθεια κανενός mix&match τυποποιημένου καταλόγου.
Παράλληλα, το thrift-shopping μπορεί να ιδωθεί και ως μια τάση ευρύτερης ταξικής συνείδησης. Οι νέοι μας λένε μέσω αυτού πως η μόδα είναι τέχνη, και η τέχνη θα έπρεπε να είναι προσβάσιμη σε όλους, ανεξαιρέτως πορτοφολιού. Πλέον λοιπόν, τα ταλαντούχα άτομα των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων δεν θα καταπιέζονται από την μονομερή κυριαρχία των εταιριών luxury ρουχισμού, καθώς θα μπορούν να φοράνε το vintage μεταχειρισμένο levis τους χωρίς καμία ντροπή.
Νοσταλγία
Δυστυχώς, οι χρυσές εποχές της μόδας παραμένουν ξεχασμένες στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, αφού πλέον η παγκοσμιοποίηση έχει ανάγει το σχέδιο μόδας και την πώληση ρούχων σε μια δραστηριότητα τυποποιημένη, με αποτέλεσμα να βλέπουμε να ανακυκλώνονται τα ίδια και τα ίδια στις βιτρίνες των καταστημάτων.
Από τη στιγμή λοιπόν που έτσι κι αλλιώς πλέον οι εταιρίες απομιμούνται ρούχα άλλων δεκαετιών και δεν αναζητούν την πρωτοπορία, γιατί να μη ψάξουμε το «real deal» στα καταστήματα μεταχειρισμένων ειδών ή ακόμα και στη ντουλάπα της μαμάς μας;
Πέρα από τη ρετρό, νοσταλγική διάθεση που χαρακτηρίζει αυτή την επιλογή, μπορούμε πλέον άφοβα να βγάζουμε τη γλώσσα στα μαγαζιά της σειράς, αφού αποκτήσαμε αυτό που θέλαμε, απλά σε πιο αυθεντική και φτηνή εκδοχή.
Ευσυνειδησία
Οι millennials και οι Y, πέρα απ’ όλα τ’ άλλα είναι και μια γενιά βαθιά ευαισθητοποιημένη ως προς την οικολογία, το zero waste και το δίκαιο εμπόριο, καθώς χτυπήθηκε σθεναρά από την οικονομική κρίση, και την κλιματική αλλαγή, προσθέτοντας πλέον και μια πανδημία στο βιογραφικό της.
Αν ο οικολογικός τους αγώνας είχε ένα μόνο σύνθημα, αυτό θα ήταν «ανακυκλώνουμε τα πάντα και δεν πετάμε τίποτα», στο μέτρο φυσικά που αυτό είναι εφικτό. Κι εννοείται δεν υπάρχει πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτού του lifestyle από το ν’ αγοράζεις μέχρι και τα ρούχα σου μεταχειρισμένα, αφήνοντας μηδενικό οικολογικό αποτύπωμα στον πλανήτη γη.
Παράλληλα, η μάχη κατά των sweat shops, δηλαδή των εργοστασίων σε Ασία και Αφρική όπου και ράβονται τα περισσότερα ρούχα των μεγάλων εταιριών, είναι ένα σημαντικό κομμάτι της φιλοσοφίας του thrift shopping, καθώς οι χώροι εργασίας αυτοί είναι απάνθρωποι και μεστοί κακοπληρωμένων και ταλαιπωρημένων ανθρώπων, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που επανδρώνονται στην διαδικασία παραγωγής και ανήλικα παιδιά.
Από τα παραπάνω λοιπόν καταλαβαίνουμε πως η τάση του second hand είναι για πολλούς λόγους κάτι πολύ παραπάνω από ένα απλό trend, καθώς στηρίζεται σε θεμέλια αλληλεγγύης, ανθρωπιάς και ανιδιοτέλειας, ερεθίζοντας ταυτόχρονα τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των νέων ανθρώπων που προσπαθούν να αναθεωρήσουν τις σχέσεις τους με τον καταναλωτισμό και τα υλικά αγαθά.
Ντορίνα Παπαγεωργίου