Το πολυδιαβασμένο βιβλίο του μεγάλου φιλόσοφου Άρτουρ Σοπενχάουερ, “η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο” , αποτελεί ένα εγχειρίδιο επικράτησης έναντι οποιουδήποτε άλλου αντιπάλου σε μία αντιπαράθεση και μέχρι σήμερα αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για όποιον θα ήθελε να αποκωδικοποιήσει τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν οι “άριστοι” της ρητορικής, ώστε να νικήσουν σε μία διαφωνία.
Εμείς λοιπόν, συγκεντρώσαμε τις 4 καλύτερες συμβουλές του και σας τις παραθέτουμε!
- Αποκρύψτε το σχέδιό σας: Αν θέλετε να καταλήξετε σε κάποιο συμπέρασμα, δεν πρέπει να το φανερώσετε στον αντίπαλο σας εκ των προτέρων. Αναγκάστε τον να αποδεχτεί μία – μία τις προκείμενες του συλλογισμού σας, ενσωματώνοντας τες σποραδικά στη συζήτηση προκειμένου να μην το αντιληφθεί, αλλιώς θα δοκιμάσει κάθε είδους στρεψοδικία. Αν δεν είστε σίγουρος πως ο αντίπαλος θα αποδεχτεί τις συγκεκριμένες θέσεις, φροντίστε να αναδείξετε τις προκειμένες τους. Πρέπει δηλαδή να τον αναγκάσετε να αποδεχτεί, με άτακτη σειρά, τις προκείμενες μεγάλου μέρους του συλλογισμού σας. Αποκρύπτετε έτσι τη στρατηγική σας έως όταν ο αντίπαλος αποδεχτεί ότι είναι απαραίτητο, και στη συνέχεια επιτυγχάνετε τον στόχο σας επικαλούμενοι τις προηγούμενες ομολογίες του. Δεν χρειάζονται παραδείγματα γι’ αυτό το τέχνασμα.
- Θέστε ως αξίωμα αυτό που πρέπει να αποδειχθεί: Ένα άλλο τέχνασμα είναι η συγκεκαλυμένη λήψη του ζητούμενου, με την αναγωγή αυτού που πρέπει να αποδειχθεί σε αξίωμα, είτε:
α) χρησιμοποιώντας κάποιο άλλο όνομα, όπως τη λέξη “υπόληψη” αντί της λέξης “τιμή” τη λέξη “αγνότητα” αντί για “παρθενιά” κ.λπ. η χρησιμοποιώντας άλλες έννοιες, όπως “ερυθρόαιμα ζώα” αντί για “σπονδυλωτά”
β) είτε υποστηρίζοντας μια γενική θέση που καλύπτει και το επίμαχο ζήτημα. Παραδείγματος χάριν, υποστηρίξτε πως η ιατρική είναι επισφαλής επικαλούμενοι το επισφαλές κάθε ανθρώπινης γνώσης.
γ) Εάν, αντίθετα, δύο θέσεις συνδέονται έτσι ώστε η καθεμία να συνεπάγεται την άλλη, και η μια από τις δύο πρέπει να αποδειχτεί, θέστε την άλλη ως αξίωμα.
δ) Εάν θέλετε να αποδείξετε μια γενική θέση, μπορείτε να φροντίσετε ώστε ο αντίπαλος να αποδεχτεί όλες τις επιμέρους ειδικότερες θέσεις.
- Εκνευρίστε τον αντίπαλό σας: Ο εκνευρισμένος αντίπαλος είναι ανίκανος να κρίνει σωστά και να αντιληφθεί τα ισχυρά του σημεία. Μπορείτε να εκνευρίσετε τον αντίπαλό σας με επανειλημμένες αδικίες σε βάρος του, στρεψοδικώντας και, γενικότερα, προσβάλλοντάς τον.
- Θέστε ερωτήματα με άτακτη σειρά: Μπορείτε να θέσετε τα ερωτήματά σας με μια σειρά διαφορετική από εκείνη που θα οδηγούσε στο συμπέρασμα που συνάγεται από αυτά, και να τα αντιμεταθέσετε προκειμένου να μην αντιληφθεί ο αντίπαλος τις προθέσεις σας. Έτσι, δεν θα μπορέσει να προετοιμάσει τις απαντήσεις του. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τις απαντήσεις του για να καταλήξετε σε διαφορετικά, ή ακόμη και σε αντίθετα, συμπεράσματα, ανάλογα με το ύφος τους. Αυτό το τέχνασμα είναι συγγενικό με το τέχνασμα απόκρυψης του σχεδίου σας.
*Από το βιβλίο του Αρτ. Σοπενχάουερ, “Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο”, εκδόσεις Πατάκη, 2014.
Άννα Σαϊνίδου