Παίρνοντας τη γραμμή του μετρό προς την μποέμ, παριζιάνικη συνοικία της Μονμάρτρης, αντί να αποβιβαστείτε κατευθείαν στην τουριστική και γραφικότερη πλευρά της περιοχής, κάντε τον κόπο να κατεβείτε λίγες στάσεις πριν, στον σταθμό του Pigalle.
Εδώ σχεδόν τίποτα δε θυμίζει παριζιάνικη φινέτσα, καθώς θα βρεθείτε σ’ έναν οριακά κακόφημο και βρώμικο δρόμο, γεμάτο sex shops και μαγαζιά με strip shows, κάτι το εντελώς ξένο στην κινηματογραφική εικόνα που έχουμε πλάσει στο νου μας πριν επισκεφτούμε την πόλη του φωτός.
Κι όμως, η λεωφόρος αυτή κρύβει όχι μόνο το ξακουστό καμπαρέ Moulin Rouge, αλλά και μια σκοτεινότερη, πιο αισθησιακή και ενδιαφέρουσα πλευρά της γαλλικής πρωτεύουσας, που μας μεταφέρει στις ένδοξες εποχές της πολυνοσταλγημένης Belle époque.
Ο «μαύρος γάτος» που άλλαξε την νυχτερινή ψυχαγωγία
Η έννοια του καμπαρέ, αν και κυκλοφορούσε ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα στο πάλαι πότε Παρίσι, για πολλά χρόνια δεν έμοιαζε σε τίποτα με τις λαμπερές εικόνες που έχουμε στο μυαλό μας για τα σόου-υπερπαραγωγές του Moulin Rouge.
Αντιθέτως, επρόκειτο για ταπεινά καπηλειά, που σέρβιραν κρασί και φαγητό στους παριζιάνους θαμώνες νυχτοπερπατητές, χωρίς κάποια ιδιομορφία όσον αφορά το κομμάτι της διασκέδασης.
Όλα αυτά μέχρι το 1881, οπότε και ο περιβόητος μαύρος γάτος, που παραμένει μέχρι και σήμερα μασκότ του Παρισιού, καθώς συναντάται σε ουκ ολίγα τουριστικά σουβενίρ, εμφανίζεται σε μια γειτονιά της Μονμάρτρης.
Ο ιδρυτής, Rodolphe Salis, πιάνοντας αμέσως τον παλμό του κοινού του, παντρεύει το φτηνό αλκοόλ με την ψυχαγωγία εν ώρα γεύματος και την πολιτική σάτιρα, φτιάχνοντας ένα κράμα που ήταν προορισμένο να πετύχει με μαθηματική ακρίβεια.
Το Chat Noir έγινε από τότε κέντρο φιλοξενίας ποικίλου εύρους καλλιτεχνών, αλλά και κοινού, καταφέρνοντας να σπάσει τους τοίχους μεταξύ των κοινωνικών τάξεων, καθώς κάθε βράδυ η παριζιάνικη μπορυζουαζία διασκέδαζε υπό την ίδια σκέπη με φοιτητές, εργάτες και πόρνες. Ο μαύρος γάτος ήταν ταυτόχρονα φτηνός, bohemian και κουλ, προσφέροντας ένα προΪόν που ταίριαζε σαν από θαύμα στους πάντες.
Από τη στιγμή εκείνη κι έπειτα, το νόημα που απέδιδαν οι bons viveurs στα καμπαρέ άρχισε να αλλάζει ριζικά, καθώς έγινε συνώνυμο της ελεύθερης καλλιτεχνικής έκφρασης, της ανεμελιάς και της casual κοινωνικοποίησης, κηρύσσοντας ταυτόχρονα την Μονμάρτρη ως την καρδιά της παριζιάνικης νυχτερινής ζωής, με το Chat Noir να ακολουθείται από την εγκαινίαση κι άλλων καμπαρέ, όπως το Lindo και το Folies Bergère.
Moulin Rouge: Ο κόκκινος ανεμόμυλος που έμεινε στην ιστορία
Ήταν μόλις λίγα χρόνια μετά, το 1889, όταν το θρυλικό Moulin Rouge άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό, χωρίς ακόμα οι εμπνευστές του να γνωρίζουν το πόσο εμβληματικό αξιοθέατο θα καταλήξει για την πόλη του Παρισιού, ακόμα και γενιές μετά την έναρξη λειτουργίας του.
Η πολυτέλεια του νεοσύστατου τότε καμπαρέ, δε θύμιζε σε τίποτα τα καπηλειά των προηγούμενων δεκαετιών που φιλοξενούσαν κάθε λογής πότες, σηματοδοτώντας μια νέα, πιο λαμπερή εποχή για το είδος του.
Βελούδινη κατακόκκινη επένδυση, κρυστάλλινοι πολυέλαιοι, βαριές πλουσιοπάροχες κουρτίνες κι ένα εικονικό αγαλματίδιο ελέφαντα στον κήπο του, συνέθεταν μια διακόσμηση που αντικατόπτριζε με ακρίβεια την ευμάρεια και την αφθονία της Belle époque που διένυε τότε η γαλλική πρωτεύουσα.
Όσο για το είδος ψυχαγωγίας που λάμβανε χώρα μέσα στην γκλαμουράτη αυτή ατμόσφαιρα; Όπως και οι προκάτοχοί του, έτσι και το Moulin Rouge συνέχισε την παράδοση του ασυναγώνιστου συνδυασμού ποτού, φαγητού και χορευτικών σόου, με μια σημαντική προσθήκη που έμεινε στην ιστορία: το Καν Καν.
Οι κορυφαίες χορεύτριες του μοναδικού αυτού είδους, που απαιτούσε εξαιρετική ευλυγισία και συγχρονισμό, μνημονεύονται ακόμα από τις σημερινές γενιές φιλότεχνων Παριζιάνων, παραμένοντας αθάνατες μέσα και από το καλλιτεχνικό έργο του ζωγράφου Toulouse Lautrec, ο οποίος απέδωσε στους πίνακές του ιδιαίτερο φόρο τιμής στη νυχτερινή ζωή της εποχής του.
Στο σήμερα
Τα καλά νέα είναι πως αν θέλετε να πάρετε μια γεύση του τότε Παρισιού της ζωντάνιας και της αισιοδοξίας, δεν έχετε παρά να πληρώσετε το (ομολογουμένως τσουχτερό) αντίτιμο για να παρακολουθήσετε μια από τις παραστάσεις του Moulin Rouge, καθώς το δημοφιλές καμπαρέ, μετρώντας 130 χρόνια λειτουργίας, δε δείχνει για την ώρα καμία πρόθεση να σταματήσει τη μακρόχρονη παράδοσή του.
Τα σημερινά σόου-υπερπαραγωγή φροντίζουν να διατηρούν στο έπακρο τη νοσταλγική νότα του παρελθόντος και να τη μεταδίδουν στο κοινό τους, επανδρώνοντας πάνω από 80 καλλιτέχνες για κάθε μια από τις παραστάσεις τους.
Αν θέλετε λοιπόν να ζήσετε έστω και από χρονική απόσταση την άγρια παριζιάνικη νύχτα που βίωναν οι μποέμ προσωπικότητας στις απαρχές του 20ου αιώνα, μια βραδιά στο Moulin Rouge είναι ικανή να σας μεταφέρει σ’ εκείνες τις γοητευτικές, γεμάτες καπνό και ρούμι εποχές, και να ξυπνήσει την πιο αισθησιακή, περιπετειώδη πλευρά σας.
Ντορίνα Παπαγεωργίου
