Ένα αρχαίο ασιατικό γνωμικό λέει: Οι άνθρωποι φορούν 3 διαφορετικά προσωπεία: Αυτό που ταιριάζει με τον τρόπο που θέλουν να τους βλέπουν οι άλλοι, αυτό που ανταποκρίνεται στην εικόνα που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους και τέλος, αυτό που δεν είναι προσωπείο, αλλά η αλήθεια που δυσκολεύονται να αποδεχτούν. Την εποχή λοιπόν της πανδημίας, το παραπάνω γνωμικό έρχεται να γίνει πιο επίκαιρο από ποτέ. Γιατί όλοι καλούμαστε να τραβήξουμε το ζόρι. Μα ταυτόχρονα όλοι καλούμαστε να ελέγξουμε τα συναισθήματά μας.
Σε κάθε δύσκολη κατάσταση όλοι – ακόμη και αν δεν το αντιλαμβανόμαστε – πρέπει να αντιμετωπίσουμε κάποια αρνητικά συναισθήματα: Τον φόβο και τον θυμό, την θλίψη και την ανασφάλεια. Οι αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπου συχνά όταν αυτά τα συναισθήματα είναι διογκωμένα, συνηθίζουν να τα απωθούν. Μα τί συμβαίνει σε καταστάσεις που η μοναξιά είναι αυτή που καθορίζει τα πράγματα και κινεί τα νήματα;
Ο ΠΟΥ, όπως και πολλές διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις ψυχικές ασθένειες την περίοδο της καραντίνας καθώς, τα συναισθήματα μοναξιάς και ανασφάλειας εντείνονται. Χώρες όπως το Βέλγιο έχουν προνοήσει για την διασφάλιση της ψυχικής υγείας και έχουν λάβει μέτρα τα οποία προστατεύουν τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, από δυσάρεστες καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν από την στέρηση της επικοινωνίας.
Δυστυχώς στην χώρα μας, πέρα από ορισμένες εξαιρέσεις – οι οποίες βασίζονται σε ιδιωτικές πρωτοβουλίες όπως της πλατφόρμες milamou.gr ή της τηλεφωνικής γραμμής ψυχολογικής υποστήριξης του νοσοκομείου Παπανικολάου -, η Πολιτεία δεν φαίνεται να παίρνει στα σοβαρά την κατάσταση.
Γιατί κοινωνικές ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι οι οποίοι ζουν για χρόνια μόνοι τους, αναγκάζονται να στερηθούν συνήθειες και επαφές, οι οποίες ναι μεν θεωρούνται “πολυτέλεια” την ώρα που η πανδημία δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο, ωστόσο για αυτούς αποτελούν μια ανάσα ζωής.
Γιατί η καλημέρα που συνήθιζαν να ανταλλάζουν με τον γείτονα και ο πρωινός καφές στη γειτονία, πλέον είναι παρελθόν, γιατί πρέπει να προσέχουν που θα βρεθούν, που θα πάνε και δυστυχώς, τις ημέρες αυτές που συνήθιζαν να βλέπουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους αναγκάζονται να τα στερηθούν.
Δεν είναι όμως μόνο οι ηλικιωμένοι πουπλήτωνται ψυχολογικά από την πανδημία. Ακόμη και στους νεότερους ανθρώπους, τα συμπτώματα είναι έκδηλα. Ακόμη και για ανθρώπους που έχουν οικογένειες με παιδιά, η καθημερινότητα έχει γίνει δύσκολη:
Σκεφτείτε πως είναι να ζείτε σε μια τετραμελή οικογένεια που και οι 2 γονείς απασχολούνται με τηλεργασία και τα 2 παιδιά με τηλεκπαίδευση. Είναι γεγονός πως οι πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη κάνουν κακό στην υγεία. Η επικοινωνία εξασθενεί γιατί το άτομο “βαραίνει”. Η τηλεργασία – τηλεκπαίδευση ρουφά την ενέργεια. Ο εγκέφαλος γεμίζει με πληροφορίες και δυσκολεύεται να συνεχίσει. Δεν αδειάζει, δεν γεμίζει μπαταρίες.
Σίγουρα στην εποχή που ζούμε θωρακιζόμαστε πίσω από μια μάσκα, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι, καθώς αν δεν την “φορέσουμε” θα έπρεπε να έρθουμε αντιμέτωποι με τον συναισθηματικό μας κόσμο, ο οποίος σίγουρα έχει ταλαιπωρηθεί και σίγουρα χρειάζεται μια υποστήριξη για να ισορροπήσει. Και εδώ έρχεται η μεγάλη στιγμή: Η στιγμή που εμείς οι ίδιοι καλούμαστε να αποφασίσουμε πως προτιμούμε να ζούμε. Τα προσωπεία που φορούμε μπορεί να διαφέρουν όμως εμείς γνωρίζουμε ποια είναι η δική μας αλήθεια. Καιρός λοιπόν να την αποδεχτούμε και να την αγκαλιάσουμε.
Άννα Σαϊνίδου