Τελικά, μήπως φταίνε τα μίντια; Το ερώτημα που ανά καιρούς πυροδοτεί την κριτική συζήτηση γύρω από τη λειτουργία των ΜΜΕ σε τοπικό και διεθνές επίπεδο επανέρχεται σήμερα στην Ελλάδα και παραμένει συμβολικό. Μαζί με υποθέσεις μιντιακής αιτιότητας, στον πολιτικό, ακαδημαϊκό και καθημερινό λόγο προβάλλουν όλο και περισσότερο αναλυτικές κατηγορίες που περιγράφουν παρεμβατικές και διαστρεβλωτικές πρακτικές των ΜΜΕ στη διάδοση της πληροφορίας, όπως η προπαγάνδα και η λογοκρισία. Παράλληλα, πρακτικές διάδοσης ψεύτικων ή συναισθηματικά προσδιορισμένων πληροφοριών επανεπινοούνται ως ψευδείς ειδήσεις, ενώ πρακτικές επιλεκτικότητας και πλαισίωσης αποκαλύπτονται ως κυριαρχία συγκεκριμένων απόψεων, αλλά και ως ηγεμονικές αναπαραστάσεις της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής συγκυρίας. Η δημοκρατία υποχωρεί και η πολιτική δίνει τη θέση της στην επικοινωνία.
Είναι η στιγμή που τα ΜΜΕ στην Ελλάδα διακρίνονται στο δημόσιο λόγο σε συστημικά και μη. Ο κριτικός τους λόγος διογκώνεται ή συρρικνώνεται ανάλογα με το αποτέλεσμα των εκλογών. Οι μιντιακές αφηγήσεις αναπαράγουν, ανασυγκροτούν και εμβαθύνουν με τοπικούς, πολιτισμικούς τρόπους την πρωτοκαθεδρία της αγοράς και της οικονομίας. Η πολιτισμική παραγωγή της χώρας τυποποιείται, ενώ μια άλλη στρατεύεται, αντιδρά και αναζητά νέες συναρθρώσεις και λόγους. Τα social media αλλάζουν το μιντιακό οικοσύστημα και δίνουν βήμα στους πολίτες. Οι πηγές της γνώσης και τα αποτυπώματα που αφήνουν στην κοινωνία πολλαπλασιάζονται. Όλο και περισσότερα έντυπα και ιστοσελίδες ειδησεογραφίας και σχολιασμού αμφισβητούν και αρθρώνουν έναν εναλλακτικό λόγο. Στην κριτική ανάγνωση του πολιτικού ανταγωνισμού και των κοινωνικών σχέσεων δημιουργούνται οι όροι της δημοκρατίας, της ισότητας και της ελευθερίας.
Η ομάδα Media Jokers ξαναδιαβάζει τις μιντιακές ιστορίες, τις ξαναγράφει και τις δημοσιεύει σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, δημιουργώντας έναν πόλο κριτικής παρέμβασης. Το υλικό της εκτείνεται από τη δημοσιογραφία και τον σχολιασμό σε ό,τι επικοινωνεί και επικοινωνείται. Θεωρητικά και μεθοδολογικά αντλεί από κριτικές προσεγγίσεις στη γλώσσα και τον λόγο. Πολιτικά στέκεται κριτικά. Συζητάει συμμετοχικά και διαλογικά.
Το νέο τεύχος περιλαμβάνει κείμενα που αντλούν από την επικαιρότητα της πανδημίας και την επικοινωνιακή διαχείρισή της, τις πρακτικές λογοκρισίας στο ελληνικό μιντιακό τοπίο, τις αμερικανικές εκλογές και τη δίκη της Χρυσής Αυγής.
Τα 10 κείμενα:
- Μαρίτα Βυργιώτη | «Εκτός τόπου και χρόνου»: Η πανδημία του κορονοϊού ως ψυχική και κοινωνική πραγματικότητα
- Ελένη Γεωργίου | Μια κατάδυση στα γραπτά του εγκλεισμού
- Χρήστος Κωστόπουλος | Οι ευθύνες των ΜΜΕ στο δεύτερο κύμα της πανδημίας
- Διονύσης Μητρόπουλος | Επικοινωνιακό motocross
- Ιωάννα Πιτσουλάκη | Ψυχική υγεία και Covid-19 στον ηλεκτρονικό Tύπο
- Έλενα Ψυλλάκου | Ξαναζούμε με κορονοϊό. Ένα σχόλιο για τα πρωτοσέλιδα του λοκντάουν
- Θάνος Νασόπουλος | Η επιλεκτική σιωπή και η λογοκρισία στον ελληνικό συστημικό Τύπο
- Κατερίνα Νικολοπούλου | Οδηγίες χρήσης μιας λογοκρισίας
- Αντώνης Γαλανόπουλος | Αμερικάνικες εκλογές και λαϊκισμός: Aπό τον διεθνή στον ελληνικό Τύπο
- Αντώνης Μπούγιας | Δημοσιογραφία και δίκη της Χρυσής Αυγής: Όταν η αμηχανία «κατάπιε» την πληροφόρηση