«Το παρόν νομοσχέδιο προσθέτει δυστυχώς ακόμα μία αβεβαιότητα στις πολλές που βιώνει η ελληνική κοινωνία εξαιτίας των επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στην υγεία με την πλήρη αποτυχία διαχείρισης της πανδημίας, στην οικονομία με την ακρίβεια να αμφισβητεί την επιβίωση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και τώρα με την απολιγνιτοποίηση χωρίς κανένα σχέδιο», σημείωσε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτης Φάμελλος, ξεκινώντας την τοποθέτησή του στην Ολομέλεια της Βουλής για το νομοσχέδιο της απολιγνιτοποίησης.
Πρόσθεσε πως οι λογαριασμοί ρεύματος είναι αδύνατον να πληρωθούν από μεγάλο μέρος των πολιτών, τα εννιά (9) αρχικά, δεκαοκτώ (18) στη συνέχεια και τριάντα εννέα (39) ευρώ προσφάτως επιδότησης απέχουν πολύ από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης για κάλυψη του 80% των αυξήσεων για όλους, ενώ για αγρότες, δημοτικές επιχειρήσεις, επαγγελματίες η επιδότηση είναι αμελητέα.
Παρουσίασε στη συνέχεια συγκεκριμένα παραδείγματα λογαριασμών ρεύματος που καταδεικνύουν το πρωτοφανές ύψος επιβαρύνσεων με το οποίο είναι αντιμέτωποι οι καταναλωτές. Νοικοκυριό στη Θεσσαλονίκη για κατανάλωση την περίοδο 16/10 -18/11 χρεώθηκε για το ρεύμα 56 ευρώ και για ρήτρα αναπροσαρμογής, δηλαδή πρόσθετη επιβάρυνση 161 ευρώ ενώ άλλο νοικοκυριό πλήρωσε 227 ευρώ για κατανάλωση ρεύματος και 211 ευρώ για τη ρήτρα. Αλλά και στην επαγγελματική στέγη η ακρίβεια είναι ακραία με αρτοποιείο στην Αθήνα να χρεώνεται για ένα μήνα για ρεύμα 770 ευρώ και προσαύξηση 1186 ευρώ, ενώ μανάβικο στον Άγιο Δημήτριο χρεώθηκε για ρεύμα 1865 ευρώ και 1237 ευρώ ρήτρα. Ακραίες όμως και καταστροφικές είναι οι χρεώσεις σε αγρότες, με παράδειγμα αγρότη που χρεώθηκε για ρεύμα τεσσάρων μηνών 3.947 συν 7603 προσαύξηση. Αυτό σημαίνει επιπλέον κόστος 2.000 ευρώ για μία αγροτική εκμετάλλευση το μήνα. «Οι αγρότες μιλούν προφανώς για ηλεκτροσόκ», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Σ.Φάμελλος αποδόμησε τα επιχειρήματα της κυβέρνησης περί διεθνούς ενεργειακής κρίσης και στάθηκε στους ενδογενείς παράγοντες της ακρίβειας στην ενέργεια. Πώς εξηγείται η πανευρωπαϊκή «πρωτιά» ακρίβειας της Ελλάδας τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο; Ήταν εξωγενής η απόφαση της ΝΔ να αυξήσει τα τιμολόγια της ΔΕΗ κατά 15%-20% τον Σεπτέμβριο του 2019; Γιατί επέτρεψε αισχροκέρδεια εκ μέρους των προμηθευτών το μεγαλύτερο μέρος του 2020 παρά την κατάρρευσης των τιμών καυσίμων; Και ενώ ο πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωνε ότι ο ανταγωνισμός θα λύσει όλα τα προβλήματα αλλά τον πρώτο μήνα λειτουργίας του Target Model η αγορά εξισορρόπησης κόστισε 100 εκατ. ευρώ, κόστος που στην ελληνική αγορά ενέργειας είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αγορές, ενώ πληθαίνουν οι καταγγελίες για χειραγώγηση τιμών και για ολιγοπώλιο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ). Η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει χωρίς ρύθμιση και έλεγχο και λειτουργεί με ολιγοπωλιακούς όρους και η κυβέρνηση και οι αρμόδιες Αρχές, Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Επιτροπή Ανταγωνισμού κλείνουν τα μάτια.
Υπογράμμισε ότι την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε ούτε ένα ευρώ αύξηση στο ρεύμα αλλά μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 12% το κόστος ρεύματος, καθώς και ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να διατηρήσει τους ενεργειακούς φορείς υπό δημόσιο έλεγχο που η κυβέρνηση ΝΔ τώρα εκχωρεί ή ξεπουλάει.
«150 εκατ. ευρώ επιπλέον πληρώνει η βιομηχανία, με 20-40% αύξηση στο κόστος παραγωγής. Ακόμα και η Ευρ. Επιτροπή στην τελευταία Έκθεση Ενισχυμένης εποπτείας αναφέρει ότι οι τιμές ηλεκτρισμού των νοικοκυριών είναι 14% πάνω από τον ευρ. μέσο όρο, ότι η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη στο φυσικό αέριο, ότι τα νοικοκυριά που δεν μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες στην Ελλάδα είναι 8,5% πάνω από τον ευρ. μέσο όρο και ότι καίριοι μηχανισμοί της αγοράς δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Είναι σαφές συνεπώς ότι οι υπέρογκοι λογαριασμοί έχουν την υπογραφή του κ. Μητσοτάκη», σημείωσε.
Ο Σ.Φάμελλος ξεκαθάρισε ότι μοναδικό σχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι η ιδιωτικοποίηση και της ηλεκτροπαραγωγής και όχι η απανθρακοποίηση, η αντικατάσταση δηλαδή των λιγνιτικών μονάδων με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Προωθεί ξεκάθαρα ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου, με εισαγόμενο, ορυκτό καύσιμο και πανάκριβο καύσιμο και σχολίασε: «Ας δούμε τι έχει συμβεί εδώ και 27 μήνες στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη από την κούφια εξαγγελία του κ. Μητσοτάκη. Μόνο υποσχέσεις και λόγια αλλά στην πράξη μόνο χιλιάδες κάρτες ανεργίας για τις λιγνιτικές περιοχές, με υπογραφή Κυριάκος Μητσοτάκης. Κανένα σχέδιο απολιγνιτοποίησης και παραμένει άγνωστο το τελικό χρονοδιάγραμμα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων. Από το 2028 στο 2025, στη συνέχεια στο 2023 μετά πάλι στο 2028 και βλέπουμε».
Υπογράμμισε ακόμη την ασυνέχεια λόγων και έργων της κυβέρνησης και σε αυτό το θέμα. «Ενώ ο κ. Χατζηδάκης, είχε ανακοινώσει το κλείσιμο της Μεγαλόπολης 3 τον Σεπτέμβριο του 2020, νωρίτερα και από όσα προέβλεπε το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα μαζί με το υποτιθέμενο Master Plan, τελικά η Μεγαλόπολη 3 μπήκε στο σύστημα τον Αύγουστο του 2021. Τέτοια επάρκεια σχεδιασμού. Μας είπατε χθες ότι οι λιγνιτικές μονάδες δουλεύουν στο φουλ, κάτι που διαψεύδει το επίσημο μηνιαίο δελτίο του ΑΔΜΗΕ όταν από το ίδιο δελτίο προκύπτει ότι το φυσικό αέριο δουλεύει αρκετά παραπάνω, αυξάνοντας το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής όπως έχει παραδεχτεί και ο κος Σκρέκας. Αλλά πολύ φοβόμαστε όχι μόνο ότι δεν πρόκειται για απανθρακοποίηση, αλλά ούτε για απολιγνιτοποίηση».
Αποδόμησε επίσης πλήρως τα περί «πράσινης» κυβέρνησης και «πράσινης» πολιτικής αποκαλύπτοντας το πραγματικό και αντιπεριβαλλοντικό πολιτικό σχέδιο της ΝΔ που τάσσεται υπέρ:
-Της πυρηνικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή ταξινομία (Taxonomy)
-Της καύσης απορριμμάτων και σκανδάλων στην ανακύκλωση
-Της κατάργησης και διάσπασης του σχεδιασμού ακόμα και των όρων για τις περιοχής Natura 2000
-Του βραχυκυκλώματος στους δασικούς χάρτες και στο κτηματολόγιο
«Η απολιγνιτοποίηση είναι σημαντική αλλά η απανθρακοποίηση είναι απαραίτητη», ξεκαθάρισε, «αλλά εσείς ξοδέψατε δύο χρόνια εκπονώντας ένα σχέδιο σε ωραία ελληνικά χωρίς περιεχόμενο ενώ ο κόσμος χάνει ήδη τη δουλειά του. Και αυτό δε γινόταν επί ΣΥΡΙΖΑ», τόνισε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναφέρθηκε συγκεκριμένα σε όσα έγιναν επί ΣΥΡΙΖΑ. Στη σύσταση του πρώτου Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης στην Ευρώπη με πόρους από τον Ειδικό Λογαριασμό για τις ΑΠΕ που η κυβέρνηση παρέλαβε ελλειμματικό κατά 800 εκατ. ευρώ το 2015 και παρέδωσε πλεονασματικό, στην πρωτοβουλία Coal Regions in Transition, στην Τεχνική Βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ενέπλεξε την Παγκόσμια Τράπεζα, στη θέσπιση δύο σχετικών νόμων, τον 4585/2018 και τον 4595/2019 και σε Υπουργική Απόφαση με χρηματοδότηση για έργα που κρατήσατε παγωμένα και τελικά προκηρύξατε εν μέρει μετά από δύο χρόνια στις 22.09.2021».
Παρουσίασε επιπρόσθετα τους επτά (7) άξονες της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη δίκαιη μετάβαση των λιγντιτικών περιοχών:
-Αποκατάσταση εδαφών των λιγνιτικών περιοχών από την πολιτεία βάσει των νέων χρήσεων γης και επαναπόδοσή τους στις τοπικές κοινωνίες
-Στήριξη των ανέργων και καταπολέμηση της απειλής του κοινωνικού αποκλεισμού
-Προσέλκυση νέων επενδύσεων στη Δυτική Μακεδονία με ειδικό καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, ειδικό Αναπτυξιακό νόμο για την περιοχή, κάλυψη μέρους του ασφαλιστικού και εργατικού κόστους για όσους επενδύουν στη περιοχή και ειδικά φορολογικά κίνητρα
-Ειδικό Πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων για τη Δυτική Μακεδονία αλλά και για το Δήμο Μεγαλόπολης
-Καθολικό Πρόγραμμα «Εξοικονομώ» ειδικά για τις λιγνιτικές περιοχές για όλες τις κατοικίες, την επαγγελματική στέγη και τα δημόσια κτίρια, όπου η ΝΔ δεν έχει κάνει κυριολεκτικά τίποτα
-Ενεργειακές Κοινότητες στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη
-Επέκταση του Περιβαλλοντικού Τιμολόγιου Ενέργειας που είχε θεσπίσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στις τοπικές επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας χαμηλότερο κόστος ενέργειας για την παραγωγή
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο Σ.Φάμελλος δήλωσε: «Εμείς πιστεύουμε σε μία ισχυρή πολιτεία που θα εγγυηθεί ότι η Μετάβαση θα είναι δίκαιη και δε θα αφήσει καμία και κανέναν πίσω, ενώ εσείς σε αντίθεση θέλετε μία αδύναμη πολιτεία για να κάνετε deals με τους κολλητούς του Μεγάρου Μαξίμου. Οι λιγνιτικές περιοχές και πρέπει και μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα πράσινης και δίκαιης ανάπτυξης για όλους, η πολιτεία οφείλει να αποδώσει στις λιγνιτικές περιοχές το ΑΕΠ και τις θέσεις εργασίας που τους στερεί η διαδικασία της απολιγνιτοποίησης. Για αυτό προτείναμε, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Κοζάνη, τη ρήτρα μηδενικού αναπτυξιακού και κοινωνικού ελλείμματος για τη Δυτική Μακεδονία, με ισχυρές δημόσιες επενδύσεις αλλά και εισόδημα έκτακτης ανάγκης για όσους και για όσο χρειαστεί, στήριξη όλων των επιχειρήσεων, ιδίως των τοπικών και των μικρομεσαίων, και όχι μόνο των κολλητών του Μαξίμου».
