Της Ιωάννας Νανοπούλου

Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πλέον γεγονός, έχει πάψει να αποτελεί αποκύημα της φαντασίας μας ενώ οι επιπτώσεις είναι ολοφάνερες. Κυβερνήσεις, οργανώσεις και επιστήμονες εθιστούν την προσοχή μας για μια καθημερινότητα όσο το δυνατόν πιο φιλική προς το περιβάλλον. Τί γίνεται όμως τα Χριστούγεννα; Στη γιορτή που ως επί το πλείστων έχει ως στόχο την μεγαλύτερη κατανάλωση και αγορά προϊόντων; Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα τίθεται το εξής δίλημμα, πλαστικό ή φυσικό έλατο; Πιο είναι περισσότερο βιώσιμο;

Για αρχή θα πρέπει να αξιολογήσουμε το αποτύπωμα του άνθρακα της κάθε επιλογής.

  • Αποτύπωμα άνθρακα: Η ποσότητα των εκπομπών και των αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται από τον άνθρωπο όταν κατασκευάζει ένα προϊόν ή κάνει τις καθημερινές του δραστηριότητες.

Σύμφωνα με τους British Carbon Trust, το αποτύπωμα άνθρακα ενός φυσικού δέντρου όταν καταλήγει να επαναχρησιμοποιείται είναι 3,5 κιλά. Άμα καταλήξει στα σκουπίδια, το αποτύπωμα αυξάνεται σημαντικά στα 16 κιλά.Το αποτύπωμα όμως των πλαστικών δέντρων είναι αρκετά μεγαλύτερο, φτάνοντας τα 40 κιλά διοξειδίου του άνθρακα!

Πλαστικά δέντρα

Τα πλαστικά δέντρα είναι συνήθως κατασκευασμένα από πλαστικό πολυβινυλοχλωριδίου ή PVC.

Η παραγωγή τους γίνεται σε εγκαταστάσεις που προκαλούν ρύπανση, ενώ το πλαστικό έχει ως βάση του το πετρέλαιο. Όπως δήλωσε στο CNN ο  Άντι Φίντον, διευθυντής διατήρησης τοπίων και δασικός οικολόγος , το κόστος άνθρακα που εκλύεται για τη δημιουργία ενός πλαστικού δέντρου , εξισορροπείται όταν το δέντρο αυτό χρησιμοποιείται για τουλάχιστον 6 χρόνια!

Πρέπει επίσης να συμπεριλάβουμε και το κόστος της μεταφοράς το δέντρου. Δηλαδή, τα περισσότερα πλαστικά δέντρα παράγονται στην Κίνα. Για να φτάσει στην Ελλάδα, θα πρέπει να μεταφερθεί με πλοία που κινούνται με ορυκτά καύσιμα. Στη συνέχεια μεταφέρονται με φορτηγά προτού βρεθούν στα ράφια των καταστημάτων ή έξω από την πόρτα μας από τον γενναίο διανομέα. Για να υπολογιστεί λοιπόν το αποτύπωμα άνθρακα των πλαστικών δέντρων, συμπεριλαμβάνονται όλες οι παράμετροι που αναλύθηκαν παραπάνω.

Ω έλατο, ω έλατο, μ ‘αρέσεις πως μ ‘αρέσεις!

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση Χριστουγεννιάτικων Δέντρων, για να αναπτυχθεί πλήρως ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο, χρειάζονται περίπου 7 χρόνια. Το δέντρο απορροφάει διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα καθώς μεγαλώνει, ενώ η φύτευση των δέντρων βοηθάει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, αφού δεσμεύουν το διοξείδιο του άνθρακα. Τι γίνεται όμως όταν έρχεται η ώρα της κοπής για τη διάθεση τους στην αγορά;

Όταν τα δέντρα κόβονται, μπορεί να απελευθερώσουν τον αποθηκευμένο άνθρακα πίσω στην ατμόσφαιρα. Ο Νταγκ Χάντλι, εκπρόσωπος της Ένωσης Χριστουγεννιάτικων Δέντρων Αμερικής, υποστηρίζει πως η κοπή των χριστουγεννιάτικων δέντρων από ένα αγρόκτημα, εξισορροπείται εάν οι αγρότες φυτεύουν αμέσως περισσότερους σπόρους ελάτων για να αντικαταστήσουν τα κομμένα.

Στην εξίσωση πρέπει να προστεθεί φυσικά και η καλλιέργειά των δέντρων αυτών από τοπικές φάρμες. Γιατί σε αντίθεση με τα πλαστικά δέντρα, τα φυσικά, καλλιεργούνται και παράγονται κοντά στο σημείο διανομής τους, και έτσι «γλιτώνουμε» το κόστος μεταφοράς. Επίσης, όπως λέει ο Φίντον «Όταν ένας καλλιεργητής δέντρων μπορεί να αποκομίσει οικονομικά οφέλη από τη γη του, είναι λιγότερο πιθανό να την πουλήσει». Ουσιαστικά λοιπόν, αυτή η έκταση θα εξυπηρετεί σκοπούς καλλιέργειας δέντρων και όχι άλλων δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να ρυπαίνουν το περιβάλλον.

Το αποτέλεσμα;

Νομίζω λοιπόν, πως με αυτές τις πληροφορίες μπορούμε να καταλήξουμε στα κατάλληλα συμπεράσματα!

  • Αν είναι η πρώτη φορά που κάποιος σκέπτεται να αγοράσει ένα Χριστουγεννιάτικο δέντρο, τότε η επιλογή είναι προφανής. Η αγορά φυσικού έλατου είναι η πιο περιβαλλοντικά βιώσιμη.
  • Αν υπάρχει στο πατάρι ένα πλαστικό δέντρο καλό θα είναι να χρησιμοποιηθεί μέχρι το τέλος της ζωής του, και όταν αυτό έρθει, να ανακυκλωθεί με τον κατάλληλο τρόπο!

Όλοι μας λατρεύουμε τις παραδόσεις! Ειδικά τα Χριστούγεννα, σε μια εποχή που η πανδημία και το άγχος μας πλημμυρίζει, είναι μια ιδανική ευκαιρία να έρθουμε κοντά με ανθρώπους που αγαπάμε, να μοιραστούμε δώρα και ιστορίες δίπλα στο τζάκι! Με την επιλογή του Χριστουγεννιάτικου δέντρου, μπορούμε να κάνουμε τα φετινά μας Χριστούγεννα, φιλικά προς τον πλανήτη μας! Η κάθε κίνηση μετράει!