Δεν είναι μόνο το δωράκι της κ. Μενδώνη των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων, σε έναν «συλλέκτη» – μεγιστάνα, που βαφτίζεται «επαναπατρισμός», είναι που στα χέρια της κινδυνεύει με κατάρρευση και το μνημείο της Αμφίπολης
Την ώρα που η χώρα διασύρεται διεθνώς για το σκάνδαλο των υποκλοπών και τις
σχέσεις διαπλοκής που συνδέουν το μέγαρο Μαξίμου με τα μεγάλα συμφέροντα, η
κυρία Μενδώνη, η υπουργός του “αποδομημένου” Πολιτισμού, σταθερή στην
ανυπαρξία αρχών και ηθικών φραγμών και αφοσιωμένη λειτουργός του καθεστώτος
αυτής της αυταρχικής Δεξιάς, θα ακρωτηριάζει με χειρουργικές κινήσεις κάθε
μνημείο που έχει μείνει όρθιο στα χέρια της. Είναι πολύ πρόσφατη η σύναψη, ψήφιση
και επικύρωση, μόνο με τους βουλευτές της ΝΔ, της σκανδαλώδους συμφωνίας που
με θράσος ονόμασε «επαναπατρισμό» των κυκλαδικών αρχαιοτήτων της «Συλλογής
Στερν». Τελικά, οι αρχαιότητες που παράνομα κατείχε ο Λ. Στερν
«επαναπατρίστηκαν» στον ίδιον, μέσω της οικογενειακής οφσόρ και του Μουσείου
Κυκλαδικής Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή, μαζί με τα κυριαρχικά δικαιώματα
του ελληνικού λαού επί των μνημείων του.
Είναι προφανές πως μέχρι το τέλος της θητείας της και με όλα τα μέσα -κυρίως
αθέμιτα- η κ. Μενδώνη θα συνεχίσει να βυσσοδομεί στην πολιτιστική κληρονομιά
της χώρας, όπως αποδεικνύεται περίτρανα και στην περίπτωση του πολύπαθου
μνημείου της Αμφίπολης.
Στις 28/7/2022 καταθέσαμε κοινοβουλευτική ερώτηση, ζητώντας όλα τα έγγραφα για
τις χωματουργικές και υδραυλικές εργασίες που εκτελούνται στον τύμβο Καστά, μιας
και αποτελούν το μόνο έργο της κυβέρνησης στην Αμφίπολη εδώ και τρία χρόνια,
ώστε να μάθουμε επιτέλους τι συμβαίνει και γιατί το έργο καταρρέει μετά από κάθε
βροχή, καθώς η κ. Μενδώνη μέχρι τότε σιωπούσε.
Στην απάντησή της η υπουργός, με τη συνήθη τακτική της διαστρέβλωσης των
γεγονότων, κατέθεσε παραπλανητικά στοιχεία και πρωτοφανείς ανακρίβειες,
επιχειρώντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, να αποδώσει τα σοβαρά προβλήματα του έργου
στη μελέτη του 2015! Όμως, εκείνη η μελέτη, όπως γνωρίζει πολύ καλά και η ίδια,
ήταν σωστικού και προσωρινού χαρακτήρα, δηλαδή αφορούσε την άμεση προστασία
και εξασφάλιση του μνημείου μετά από την κακοποίηση που είχε υποστεί, πάλι στα
χέρια της κυρίας Μενδώνη, όταν ήταν Γ.Γ. του ΥΠΠΟΑ το 2014, για να
εξυπηρετήσει τους πολιτικούς και ιδιοτελείς της σκοπούς, ξεχνώντας και η ίδια πως
είναι αρχαιολόγος και αδιαφορώντας για την προστασία και την μακροπρόθεσμη
διατήρησή του. Οι μελέτες και τα έργα, δε, που άρχισαν να επουλώνουν τις πληγές
του μνημείου μετά την απομάκρυνσή της το 2015, υλοποιήθηκαν με απόλυτη
επιτυχία και λειτούργησαν έκτοτε χωρίς κανένα πρόβλημα, ακόμα και με τις ισχυρές
βροχοπτώσεις του Οκτωβρίου του 2021, πολύ ισχυρότερες από τις πρόσφατες.
Ωστόσο, τα δεδομένα άλλαξαν άρδην μετά τις εκλογές του 2019. Τον Δεκέμβριο
2019 εγκρίθηκε η αρχιτεκτονική μελέτη θεωρητικής αναπαράστασης του αρχαίου
τύμβου, συναντώντας μάλιστα επιστημονικές αντιρρήσεις από αρχαιολόγους. Αυτή η
μελέτη χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την υλοποίηση της τελικής διαμόρφωσης του
τύμβου, διαφοροποιώντας ουσιωδώς την κατάσταση σε σχέση με τη μελέτη του 2015,
καθώς εισήγαγε εντελώς νέα γεωμετρικά και υδραυλικά δεδομένα σε εκτεταμένες
περιοχές επέμβασης.
Έτσι, επί της κ. Μενδώνη προέκυψε ένα ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ τεχνικό έργο, το οποίο
εκτελέστηκε χωρίς να εκπονηθούν και να εγκριθούν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό
Συμβούλιο οι απαραίτητες νέες οριστικές μελέτες τελικής διαμόρφωσης. Σε αυτό το
νέο χωματουργικό και υδραυλικό έργο, με τα εκτεταμένα επιχώματα που δεν έχουν
καμία σχέση με τη μελέτη του 2015, ήταν που συνέβησαν οι σοβαρότατες αστοχίες
τον Ιούνιο και τον Αύγουστο του 2022 (βλ. συν. φωτογραφία, περιοχές που
επισημαίνονται με κόκκινο).
Θα μπορούσε να σχολιάσει κανείς το δηκτικό ύφος της υπουργού που φανερώνει την
ενοχή της και την αδυναμία της να δεσμευτεί για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Όμως γιατί δεν κατέθεσε στη Βουλή α) την αρχιτεκτονική μελέτη (Δεκεμβρίου 2019),
β) την έκθεση αυτοψίας και τη φωτογραφική τεκμηρίωση του υπεύθυνου αρχιτέκτονα
για την κατάρρευση του έργου (Ιουνίου 2022), αν και της ζητήθηκαν; Είναι απόρρητα
και αυτά ή έχει να κρύψει κάτι;
Από τη συνημμένη τεχνική έκθεση που συνέταξε τον Ιούλιο 2021 ο εξειδικευμένος
Τεχνικός Σύμβουλος, ο οποίος είχε αναλάβει μετά από διαγωνισμό επί κυβέρνησης
του ΣΥΡΙΖΑ, προκύπτουν δύο αναμφισβήτητα και αποκαλυπτικά συμπεράσματα για
την εκτέλεση του χωματουργικού και υδραυλικού έργου. Πρώτον, δεν
ακολουθούνταν οι τεχνικές περιγραφές, προδιαγραφές και απαιτήσεις για την
κατασκευή και τη συμπύκνωση των επιχωμάτων και δεύτερον ήταν απολύτως
αναγκαία η επικαιροποίηση του υδραυλικού έργου προτού προχωρήσουν οι όποιες
εργασίες. Οι σοβαρές επιφυλάξεις και προτάσεις του Τεχνικού Συμβούλου
αγνοήθηκαν – γιατί άραγε; – και ο ίδιος απομακρύνθηκε από το έργο με τη μη
ανανέωση της σύμβασής του. Ωστόσο, οι καταστροφές για τις οποίες είχε
προειδοποιήσει τον Ιούλιο 2021, τελικά συνέβησαν τον Ιούνιο και τον Αύγουστο
2022, όπως επισημαίνεται και σε άρθρο του ιδίου στις 12 Σεπτεμβρίου στην
Εφημερίδα των Συντακτών! Ποιος ευθύνεται λοιπόν;
Τώρα -και αφού έχουν συμβεί επανειλημμένες καταστροφές που κοστίζουν σε χρόνο,
δημόσιο χρήμα και κυρίως εκθέτουν σε κίνδυνο το ίδιο το μνημείο- η πολιτική ηγεσία
του ΥΠΠΟΑ τρέχει να μαζέψει τις «αβλεψίες». Ας ελπίσουμε να μην το εκθέσει σε
περαιτέρω κίνδυνο με την ανικανότητα και τη βιασύνη της. Είναι η πολλοστή φορά
που «έχει αναλάβει τον συντονισμό» η πολιτική ηγεσία χωρίς τις καθ’ ύλην αρμόδιες
Γενικές Διευθύνσεις. Εμείς θα επανέλθουμε, καθώς η απόκρυψη στοιχείων κατά τον
κοινοβουλευτικό έλεγχο είναι προσβλητική για τη Βουλή και για την ελληνική
δημοκρατία.
Δυστυχώς, κυρία Μενδώνη, και στην Αμφίπολη, όπως και σε όλα τα σοβαρά
ζητήματα του Πολιτισμού έχετε επιδείξει πρωτοφανή υπεροψία, προχειρότητα,
έλλειψη υπευθυνότητας, άρνηση ανάληψης πολιτικής ευθύνης. Όχι μόνο αποτύχατε
να καταστεί επισκέψιμη η Αμφίπολη μέσα στο καλοκαίρι του 2022, όπως είχατε
δεσμευτεί, αλλά πλέον είναι πάνδημη η ανησυχία όλων για την ασφάλεια του
μνημείου.
