Το κύριο συναίσθημα που συνοδεύει τους μαθητές και τις οικογένειές τους κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων, είναι αδιαμφησβήτητα το άγχος.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες το «άγχος απόδοσης» επηρεάζει, όμως υπάρχουν τεχνικές για την αντιμετώπισή του.
Το άγχος που ως συναίσθημα επικρατεί αυτήν την περίοδο οφείλεται τόσο σε συλλογικούς λόγους (κοινωνική πίεση, συλλογικό κοινωνικό απωθημένο για μόρφωση) όσο και σε ατομικούς (βαθμός προετοιμασίας, ιδιοσυγκρασία και προσωπικότητα υποψηφίου κ.λπ.).
Η όλη διαδικασία προετοιμασίας των εξετάσεων απαιτεί σωστή αντιμετώπιση του άγχους με αναγκαίες κάποιες συμπεριφορικές παρεμβάσεις, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.
Ειδικότερα:
Είναι χρήσιμο οι υποψήφιοι να υιοθετήσουν μία καθημερινή ρουτίνα ύπνου, ελαφριά γεύματα και διαλείμματα. Τα διαλείμματα βοηθούν πολύ στη μείωση του άγχους, αρκεί να είναι ένα πραγματικό «στοπ» από το διάβασμα, όπου ο υποψήφιος θα κάνει αυτό που τον ευχαριστεί, π.χ. μπορεί να είναι τακτική σωματική άσκηση ή βόλτα με έναν συνομήλικο.
Χρήσιμες συμβουλές
Όταν μελετούν οι υποψήφιοι καλό είναι να μην έχουν κοντά τους κινητό, γιατί μπορεί να τους αποσπά την προσοχή.
Να φροντίζουν να διαβάζουν και όχι να κάνουν εξαντλητική μελέτη.
Να κάνουν γρήγορες και ουσιαστικές επαναλήψεις.
Θα είναι βοηθητικό να συντάξουν ένα πρόγραμμα όσων έχουν διαβάσει, να φτιάξουν έναν «κορμό», όπως τα «περιεχόμενα» ενός βιβλίου, ώστε να μπορέσουν να ανακαλέσουν την ύλη κατά την εξέταση.
Να δώσουν έμφαση σε σημεία της ύλης που τους δυσκολεύουν ώστε να μη χάνουν χρόνο σε αυτά που ήδη γνωρίζουν καλά.
Χρειάζεται να κάνουν αισιόδοξες σκέψεις.
Να αποφεύγουν ανθρώπους και συζητήσεις που προκαλούν άγχος.
Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων να μη συζητούν πριν μπουν στην αίθουσα τι διάβασαν και τι όχι και να διαβάσουν την εκφώνηση της άσκησης μία και δύο φορές.
Να ξεκινήσουν από τις ερωτήσεις που γνωρίζουν καλύτερα και να αφήσουν τα θέματα που τους δυσκολεύουν για αργότερα, αφιερώνοντας χρόνο σε αυτά εφόσον έχουν γράψει όσα σίγουρα γνωρίζουν. Αυτό θα δημιουργήσει ένα θετικό συναίσθημα, ώστε έπειτα να «παλέψουν» για αυτά τα θέματα που τους δυσκολεύουν.
Να χρησιμοποιήσουν το πρόχειρο για να οργανώσουν τις σκέψεις τους.
Να μη βιαστούν να αποχωρήσουν από την αίθουσα εάν δεν γνωρίζουν κάποιο θέμα, αλλά να προσπαθήσουν να ανακαλέσουν με ηρεμία την ύλη και τα σχετικά θέματα. Να μην «πετάξουν πετσέτα πριν σφυρίξει η λήξη του αγώνα».
«Σε περίπτωση ακραίου άγχους κατά τη διάρκεια της εξέτασης μπορούν να κάνουν μία διαδικασία που την εφαρμόζουμε στην τραυματοθεραπεία. Συγκεκριμένα, να πάρουν βαθιές ανάσες και να μεταφέρουν τη σκέψη τους για λίγα λεπτά σε κάτι που τους χαλαρώνει και όπου αισθάνονται ασφάλεια (ασφαλής τόπος). Την άσκηση αυτή μπορούν να την έχουν κάνει πρόβα τις προηγούμενες ημέρες», συμβουλεύει η κ. Βεργούλη.
Έχει σημασία οι γονείς να εξασφαλίσουν ένα ήρεμο περιβάλλον
Πρέπει να ελέγξουν τις αντιδράσεις τους, να μη συζητούν συνέχεια για το ίδιο θέμα και να πάρουν μία απόσταση από τα παιδιά (π.χ. να πάνε μία βόλτα), ώστε αυτά να μην αισθάνονται ότι είναι από πάνω τους, ότι τα πιέζουν.
Ένα μαγειρεμένο φαγητό, μία λιχουδιά που τους αρέσει και η διατήρηση συζητήσεων ανώδυνων που δεν δημιουργούν ένταση αρκούν. Δεν χρειάζονται υπερβολές, ούτε οι γονείς να παίρνουν άδειες εάν αυτό δεν το θέλει ο έφηβος ούτε να τον συνοδεύουν στο σχολείο και να κρέμονται στα κάγκελα για να μάθουν πώς έγραψε. Να έχουν υποστηρικτικό ρόλο για την ψυχική και σωματική υγεία του εφήβου.
Οι γονείς να αποφεύγουν τις συγκρίσεις με άλλους φίλους ή συμμαθητές του παιδιού.
«Οι πανελλήνιες είναι χρήσιμο να μείνουν στη μνήμη όχι τόσο για τη δυσκολία ή την ευκολία των θεμάτων, όσο για το πώς οι έφηβοι έμαθαν να αντιμετωπίζουν μία δύσκολη προσπάθεια με δυσφορικά αρνητικά συναισθήματα (άγχος, κρίση πανικού, πίεση), να λειτουργούν υπό πίεση και να αρχίζουν να δοκιμάζονται», καταλήγει η κ. Βεργούλη.
