Στην αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής ως απόρροια των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Λίβανο αναφέρεται σε ανάλυσή του το Aλ Τζαζίρα, παρουσιάζοντας τα τέσσερα πιθανά σενάρια για την περιοχή.
Η Μέση Ανατολή για άλλη μια φορά κρατάει την αναπνοή της καθώς η σύγκρουση Ισραήλ – Χεζμπολάχ, ελεγχόμενη και περιορισμένης κλίμακας μέχρι δύο εβδομάδες πριν, εξελίσσεται σε πολεμική σύρραξη που απειλεί να αποσταθεροποιήσει τόσο τον Λίβανο όσο και την ευρύτερη περιοχή.
Τις τελευταίες 13 ημέρες η σύγκρουση μεταξύ της Χεζμπολάχ και του ισραηλινού στρατού κλιμακώθηκε δραματικά. Το πολεμικό σκηνικό συνέθεσαν αεροπορικές επιδρομές και επιθέσεις με ρουκέτες, οι ταυτόχρονες μαζικές εκρήξεις των βομβητών της Χεζμπολάχ που σκότωσαν δεκάδες και τραυμάτισαν χιλιάδες και τις οποίες ακολούθησε κύμα αεροπορικών επιδρομών και αντίποινων με ρουκέτες.
Στις 23 Σεπτεμβρίου, το Ισραήλ ξεκίνησε τη μεγαλύτερη αεροπορική εκστρατεία εδώ και χρόνια. Περισσότεροι από 1.300 στόχοι χτυπήθηκαν σε όλο τον Λίβανο, αλλά κυρίως στον νότο. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη κλιμάκωση των τελευταίων χρόνων.
Τέσσερις μέρες αργότερα, ο Γενικός Γραμματέας της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, σκοτώθηκε, μαζί με την ομάδα των ανώτερων διοικητών που συναντούσε, όταν το Ισραήλ έριξε 85 βόμβες «bunker-buster» σε ένα νότιο προάστιο της Βηρυτού, που θεωρείται προπύργιο της Χεζμπολάχ.
Παρόλα αυτά, η Χεζμπολάχ συνεχίζει να εκτοξεύει ρουκέτες και πυραύλους εναντίον ισραηλινών στόχων γεγονός που σηματοδοτεί ότι οι αεροπορικές επιδρομές δεν μπορούν να δώσουν στο Ισραήλ τη λύση που επιδιώκει. Η Χεζμπολάχ παράλληλα έχει προετοιμαστεί για αυτό ακριβώς το σενάριο εδώ και χρόνια και έχει σκορπίσει τις πυραυλικές δυνάμεις της σε όλη τη χώρα.
Τέσσερα σενάρια
Έχοντας στείλει ενισχύσεις στο βορρά, την 98η μεραρχία αερομεταφερόμενων στρατευμάτων, καθώς και κινητοποιώντας εφέδρους που υπηρετούν σε μονάδες που ανήκουν στη Βόρεια Διοίκηση, το Ισραήλ έστειλε το μήνυμα ότι έχει αποφασίσει να αντιμετωπίσει τη Χεζμπολάχ.
Τι θα σήμαινε ωστόσο νίκη για το Ισραήλ;
Εξάλειψη της Χεζμπολάχ
Το σενάριο αυτό σύμφωνα με αναλυτές θεωρείται απίθανο. Η ομάδα είναι ενσωματωμένη στην κοινωνία του Λιβάνου, ειδικά στον σιιτικό πληθυσμό στο νότο της χώρας.
Η καταπολέμηση της Χεζμπολάχ θα την κάνει μόνο ισχυρότερη, καθώς είναι αδύνατο να εξαλειφθεί ως ιδέα.
Όταν το Ισραήλ ανακοίνωσε το 2006 ότι θα κατέστρεφε την ομάδα, η επιβίωση της Χεζμπολάχ αποτέλεσε πλήγμα για το γόητρο του Ισραήλ.
Μια γρήγορη επιδρομή
Και αυτό το σενάριο έχει μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας. Τα πλήγματα σε τοποθεσίες πυραύλων και κέντρα διοίκησης της Χεζμπολάχ δεν θα προκαλέσουν ανεπανόρθωτη ζημία στην οργάνωση. Η ομάδα εκπαιδεύεται για αυτό το ενδεχόμενο εδώ και χρόνια. Οι μαχητές της έχουν λάβει ολοκληρωμένη εκπαίδευση και έχουν εμπειρία από τον πόλεμο στη Συρία.
Υποκίνηση εμφύλιας σύγκρουσης εντός του Λιβάνου
Ένα απίθανο σενάριο, που θα συνεπαγόταν την εκμετάλλευση της δυσφορίας που νιώθουν ορισμένα μέρη της λιβανέζικης κοινωνίας για τη Χεζμπολάχ, ειδικά αφού η ομάδα βοήθησε στην καταστολή των διαδηλώσεων ενάντια στην οικονομική κρίση το 2019.
Αυτή θα ήταν μια πιο μακροπρόθεσμη στρατηγική, χωρίς εγγύηση επιτυχίας και με την πολύ πραγματική πιθανότητα ότι οποιαδήποτε εμφύλια σύγκρουση θα είχε προεκτάσεις που κανείς δεν θα μπορούσε να ελέγξει, τουλάχιστον το Ισραήλ.
Δημιουργία ουδέτερης ζώνης και απώθηση των δυνάμεων της Χεζμπολάχ μακριά από τα σύνορα
Μια ουδέτερη ζώνη
Μπορεί να ακούγεται καλό θεωρητικά, αλλά οποιαδήποτε απόπειρα του Ισραήλ να δημιουργήσει μια ουδέτερη ζώνη γύρω από τα σύνορα, θα αντιμετώπιζε πρακτικά προβλήματα.
Για να διατηρήσει τη ζώνη, το Ισραήλ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει χερσαίες δυνάμεις για να κρατήσει το έδαφος. Τα βουνά και το βραχώδες έδαφος δυσχεραίνουν την κίνηση και περιορίζουν τα τανκς και άλλα οχήματα, κάνοντας τις ενέδρες της Χεζμπολάχ πολύ πιο εύκολες.
Το 2006, η Χεζμπολάχ αιφνιδίασε τις ισραηλινές δυνάμεις στήνοντας ουσιαστικά ενέδρα στις τεθωρακισμένες δυνάμεις τους και χτυπώντας τις ισραηλινές περιπόλους με ελεύθερους σκοπευτές. Οι μονάδες του ισραηλινού στρατού προσπαθούσαν να αντεπιτεθούν, η απειρία των οποίων συχνά οδηγούσε σε καταστροφικά λάθη. Τουλάχιστον 20 άρματα μάχης καταστράφηκαν ή υπέστησαν ανεπανόρθωτη ζημιά στον πόλεμο, καθώς διοικητές χωρίς εμπειρία μάχης οδήγησαν τανκς σε προσεκτικά προετοιμασμένες ενέδρες.
Ωστόσο, το Ισραήλ έχει μάθει από τα λάθη του. Οι μάχιμες μονάδες του είναι σκληραγωγημένες, αν και εξαντλημένες, μετά από τη μάχη με τους μαχητές της Χαμάς. Εσωτερικά, ο ισραηλινός στρατός είναι έτοιμος και δεν θα κάνει το ίδιο λάθος δύο φορές.
Αλλά και η Χεζμπολάχ έχει μάθει, και έχει αυξήσει πολύ στη δύναμή της. Το 2006, υπήρχαν περίπου 5.000 μαχητές στο νότο. Αυτός ο αριθμός έχει πλέον αυξηθεί σε περίπου 20.000 με 30.000, με χιλιάδες ακόμη εφεδρείες. Η μονάδα των ειδικών δυνάμεών τους, η Radwan Force , έχει 3.000 στρατιώτες που έχουν εκπαιδευτεί ειδικά για να επιχειρούν στο νότο και ξέρουν την περιοχή πολύ καλά.
Και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν τεχνολογία, συγκεκριμένα drones παρακολούθησης. Η Χεζμπολάχ διαθέτει ένα μεγάλο οπλοστάσιο εξελιγμένων αντιαρματικών όπλων, όπως ο πύραυλος Kornet , ο οποίος έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός κατά των αρμάτων μάχης Merkava του Ισραήλ.
Οποιαδήποτε ουδέτερη ζώνη σημαίνει ότι το Ισραήλ πρέπει να κρατήσει στρατεύματα στην ουδέτερη ζώνη, σε οχυρωμένες θέσεις, μαζί με περιπολία, επιτήρηση και αεροπορική δύναμη. Οι χερσαίες δυνάμεις θα ήταν σταθεροί στόχοι για βόμβες, ελεύθερους σκοπευτές, ενέδρες και βολές. Το αποτέλεσμα θα ήταν να μετρήσει πολλά θύματα.
Παράλληλα, η ουδέτερη ζώνη δεν θα εμποδίσει την εκτόξευση πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Χεζμπολάχ στο Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί θα μπορούσαν να αυξήσουν το βάθος της ουδέτερης ζώνης. Ωστόσο, η Χεζμπολάχ έχει ένα αρκετά μεγάλο οπλοστάσιο για να εκτοξεύει πυραύλους από οπουδήποτε στον Λίβανο και θα μπορούσε να πλήξει στόχους βαθιά μέσα στο Ισραήλ.
Όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος του εδάφους που θα καταληφθεί, πολλοί Λιβανέζοι θα βρίσκονταν υπό ισραηλινή κατοχή.
Καθώς οι επιθέσεις με πυραύλους θα συνεχίζονταν από τμήματα του Λιβάνου που δεν ελέγχονται ακόμη από το Ισραήλ, μια διαρκώς διευρυνόμενη ουδέτερη ζώνη θα είχε πρακτικά όρια σε κάποιο στάδιο ή θα έπρεπε να καταλάβει ολόκληρη τη χώρα ή να αποσυρθεί.
Η δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας – ακούγεται απλός στόχος αλλά είναι αδύνατο να επιτευχθεί. Αυτό θα έσερνε τον ισραηλινό στρατό σε ένα μακροπρόθεσμο τέλμα που δεν μπορεί να αντέξει.