Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υλοποίησε την απειλή του και προχώρησε στην επιβολή νέων δασμών στις εισαγωγές προϊόντων από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα, κλιμακώνοντας την εμπορική ένταση μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Οι δασμοί προκάλεσαν άμεσες και σφοδρές αντιδράσεις από τις εμπλεκόμενες χώρες, με τον κίνδυνο να οδηγήσουν σε έναν πλήρη εμπορικό πόλεμο που θα μπορούσε να επηρεάσει τις παγκόσμιες αγορές και την οικονομική σταθερότητα.
Η απόφαση του Τραμπ για δασμούς και τα κίνητρά της
Σύμφωνα με το διάταγμα που υπέγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος, οι νέοι δασμοί περιλαμβάνουν:
- 25% στις εισαγωγές προϊόντων από τον Καναδά και το Μεξικό
- 10% επιπλέον στους ήδη υπάρχοντες δασμούς στα κινεζικά προϊόντα
Ο Τραμπ επικαλείται λόγους εθνικής ασφάλειας, χρησιμοποιώντας τον νόμο του 1977 για τις διεθνείς έκτακτες οικονομικές εξουσίες (IEEPA), ισχυριζόμενος ότι οι δασμοί είναι απαραίτητοι για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και της παράτυπης μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ. Ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι η Κίνα εξάγει χημικές ουσίες στο Μεξικό, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή φαιντανύλης, ενώ παράλληλα καταγγέλλει τον Καναδά και το Μεξικό για ανεπαρκή έλεγχο των συνόρων τους.
Η επιβολή δασμών τίθεται σε ισχύ από την Τρίτη 4 Φεβρουαρίου για τα καναδικά προϊόντα, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα που περιήλθε εις γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP). Ωστόσο, οι καναδικοί υδρογονάνθρακες θα φορολογούνται με 10%.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Ντόναλντ εξήγησε την απόφασή του γράφοντας, «τη μεγάλη απειλή που αντιπροσωπεύουν οι παράτυποι μετανάστες και τα θανατηφόρα ναρκωτικά που σκοτώνουν συμπολίτες μας, συμπεριλαμβανομένης της φαιντανύλης. Πρέπει να προστατεύσουμε τους Αμερικανούς και είναι καθήκον μου ως πρόεδρος να προασπίσω την ασφάλεια όλων».
Οι αντιδράσεις του Καναδά, του Μεξικού και της Κίνας
Η απάντηση των χωρών ήταν άμεση.
Ο Πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό ανακοίνωσε ανταποδοτικούς δασμούς 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 155 δισ. καναδικών δολαρίων, στοχοποιώντας προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης, όπως αλκοολούχα ποτά, ρούχα και οικιακές συσκευές.
Οι δασμοί θα τεθούν σε ισχύ την Τρίτη και θα αφορούν «προϊόντα τρέχουσας κατανάλωσης, όπως η μπίρα, το κρασί και το αμερικανό μπέρμπον, φρούτα και χυμοί», διευκρίνισε ο Καναδός πρωθυπουργός, αλλά και «τα λαχανικά, τα αρώματα, τα ρούχα και τα υποδήματα, (…) οι οικιακές συσκευές, τα έπιπλα και ο αθλητικός εξοπλισμός, υλικά όπως τα ξύλα και το πλαστικό…», ανακοίνωσε ο Τριντό.
Το Μεξικό, υπό την προεδρία της Κλαούντια Σέινμπαουμ, ανακοίνωσε επίσης ότι θα επιβάλει αντίποινα, χωρίς να δώσει ακόμη συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Η Κίνα, από την πλευρά της, εξέφρασε την έντονη αντίθεσή της και προανήγγειλε την προσφυγή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), υπογραμμίζοντας ότι θα λάβει αντίστοιχα αντίμετρα.
Οι οικονομικές επιπτώσεις
Η επιβολή των δασμών αυτών δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία. Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν για αύξηση των τιμών σε βασικά καταναλωτικά αγαθά στις ΗΠΑ, όπως φρούτα, λαχανικά, καύσιμα και βιομηχανικά προϊόντα. Παράλληλα, η διακοπή της ελεύθερης ροής αγαθών μεταξύ των ΗΠΑ και των βόρειων γειτόνων της θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των θέσεων εργασίας και στην επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Ο ίδιος ο Τραμπ αναγνώρισε ότι οι δασμοί ενδέχεται να προκαλέσουν «προσωρινή διαταραχή», όμως υποστήριξε ότι μακροπρόθεσμα θα ενισχύσουν την οικονομική ισχύ των ΗΠΑ. Ωστόσο, οι αντίπαλοί του και οικονομικοί αναλυτές εκφράζουν έντονες αμφιβολίες, καθώς οι επιπτώσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες και δυσμενέστερες από τις προσδοκίες του προέδρου.
