Η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να κλείσει τη USAID έχει προκαλέσει αποκαλύψεις σχετικά με τον ρόλο της στα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως. Με τον Έλον Μασκ να έχει σημαντικό ρόλο, οι 10.000 υπάλληλοι της υπηρεσίας βρίσκονται σε αβεβαιότητα, σε μια κίνηση που εντάσσεται σε ευρύτερες αλλαγές υπό τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.
Η USAID, που μέχρι πρότινος ήταν ο μεγαλύτερος δωρητής ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως, προσέφερε το 2023 72 δισ. δολάρια σε προγράμματα που περιλάμβαναν υπηρεσίες υγείας, πρόσβαση σε καθαρό νερό και καταπολέμηση της διαφθοράς. Το 2024, η υπηρεσία κάλυψε το 42% της ανθρωπιστικής βοήθειας που καταγράφηκε από τον ΟΗΕ, ενώ χρηματοδότησε «ανεξάρτητα» ΜΜΕ σε χώρες που είναι εχθρικές προς τις ΗΠΑ.
Η χρηματοδότηση αυτή έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με την επιρροή των ΗΠΑ στη διαμόρφωση της ειδησεογραφίας στις χώρες αυτές. Στη Μολδαβία, η USAID έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στον τομέα των ΜΜΕ, με αποτέλεσμα την αντικατάσταση της ρωσικής επιρροής με την αμερικανική. Οργανισμοί όπως το Internews Network Moldova και η Media Alternativa Association έχουν επωφεληθεί σημαντικά από αυτή τη στήριξη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Media Alternativa Association έλαβε 1,85 εκατομμύρια δολάρια από την Ουάσιγκτον μεταξύ 2019 και 2024, ενώ η USAID έχει επίσης χρηματοδοτήσει προγράμματα που προάγουν τη δυτική ταυτότητα των Μολδαβών.
Στην Ουκρανία, η USAID έχει επενδύσει σε ένα δίκτυο ειδησεογραφικών πλατφορμών, ενισχύοντας την ανεξάρτητη δημοσιογραφία κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με τη Ρωσία. Από το 2021, έχει προσφέρει τεχνική υποστήριξη σε 66 ουκρανικά ΜΜΕ, ενώ η χρηματοδότηση για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα ανέρχεται σε 290 εκατομμύρια δολάρια.
Η επιρροή της USAID δεν περιορίζεται μόνο στην Ανατολική Ευρώπη. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το BBC παραδέχεται ότι η USAID συνεισφέρει στο 8% της φιλανθρωπικής χρηματοδότησης του BBC Media Action. Επίσης, το Politico έχει λάβει χρηματοδότηση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ μέσω συνδρομών, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ξένη χρηματοδότηση στα μέσα ενημέρωσης.
Η πρόσφατη αποκάλυψη του γαλλικού ερευνητικού μέσου Mediapart υποδεικνύει ότι οι ΗΠΑ προμηθεύουν το ήμισυ του προϋπολογισμού του προγράμματος OCCRP, ελέγχοντας τις έρευνες που στοχεύουν καθεστώτα που αντιτίθενται στις ΗΠΑ.
