Άρθρο του Μιχάλη Σακελλαρίου
Άλλη μια φορά θα πέσουμε από τα σύννεφα;
Άλλη μία φορά θα θρηνήσουμε κουνώντας ανεύθυνα το κεφάλι για την κατάντια της κοινωνίας;
Άλλη μια φορά θα κάνουμε πολλές πολλές ευχούλες να μην ξανασυμβούν τέτοια περιστατικά και θα ξεράσουμε άπειρες κατάρες πάνω στους δράστες ζητώντας κρεμάλες, θανατικές ποινές, καρκίνους και όποια άλλη διαστροφή κατεβάσει το κεφάλι μας απέναντι στους διεστραμένους;
Από ό,τι φαίνεται αγαπητοί μου αναγνώστες ΝΑΙ. Τέτοιες αντιδράσεις λειτουργούν και εκτονωτικά και εξαγνιστικά. Είναι ο τρόπος μας να ξεφουσκώσουμε τα φορτία θυμού που κοχλάζουν χρόνια μέσα στο γαστρεντερικό μας σύστημα από τη μια και από την άλλη να διαβεβαιώσουμε εμάς και τους γύρω μας ότι ΔΕΝ φταίμε. Γιατί ΔΕΝ γνωρίζαμε. Είναι ο τρόπος που επιλέγει το ανθρώπινο μυαλό προκειμένου να ησυχάσει και να επανέλθει σε κατάσταση πνευματικής ομοιόστασης. Είναι επιλογή του να βλέπει πολλά και διαφορετικά και πολύ τρομακτικά δέντρα και ταυτόχρονα να μην αντιλαμβάνεται, να μη θέλει να κατανοήσει, ότι περπατάει απλά μέσα σε ένα δάσος.
Κανείς δεν θα αναζητήσει αιτίες. Κανείς δεν θα αναρωτηθεί γιατί. Μας έχει συνηθίσει εξ άλλου η τόσο καλά μεθοδευμένη φιλμογραφία των τηλεοπτικών και κινηματογραφικών παραγωγών να στήνουν ολόκληρες σειρές βασισμένες στο κυνηγητό βιαστών και Serial Killers εδραιώνοντας -εμμέσως πλην σαφώς- την πεποίθηση ότι κάπου μέσα στα σκοτεινα σοκάκια της πόλης υπάρχουν άνθρωποι κακοί και διαταραγμένοι που θέλουν το κακό των άλλων και χαίρονται να βλέπουν ανθρώπους να υποφέρουν. Και είναι αυτό ψέμα; Όχι. Είναι απλά η μισή αλήθεια.
Η άλλη μισή μοιάζει αθώα, καθημερινή, ευλογημένη. Γυναίκες που από κοριτσάκια προετοιμάζονται να γίνουν θύματα με ένα προγραμματισμό που εμφυτεύει την ενοχή για το σώμα τους, για τις επιθυμίες τους και συνεχώς τους υπενθυμίζει τον προορισμό του φύλου τους που είναι ένας για όλες. Τότε η γυναίκα θα καταξιωθεί, και θα γίνει δεκτή σαν ισότιμο μέλος του κοινωνικού ιστού. Σε κάθε άλλη περίπτωση θεωρείται κίνδυνος, αστάθμητος παράγοντας, πιόνι που περισσεύει από τη σκακιέρα. Φυσικά, θα μπορούσε κανείς να μου πει, υπήρξαν και γυναίκες που κατάφεραν να επιβάλουν τη θέση τους και να διακριθούν και στην πολιτική και στην επιστήμη και στην Τέχνη και παντού. Ναι, μόνο που χρειάστηκε να διανύσουν τα διπλάσια χιλιόμετρα από έναν άντρα.
Η θηλυκότητα καθίσταται πρόκληση, αμαρτία, δαιμονική συμπεριφορά, πειρασμός και γίνεται ανεκτή μόνο στην περίπτωση που προσφέρεται σαν αντικείμενο χρήσης, μόνο όταν επιβεβαιώνεται η αβουλία και η υποταγή της. Μόνο όταν αδειάζει από κάθε ίχνος ανθρώπινης βούλησης και προσφέρεται απλά σαν ντεκόρ. Η δυναμική γυναίκα που διεκδικεί τον χώρο και την ηδονή της κατηγορείται με έναν ολόκληρο κατάλογο από επιθετικούς προσδιορισμούς και παραδίδεται απροστάτευτη σε κάθε επιθετική διάθεση που φιλοδοξεί να την κατασπαράξει, γνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι και μόνο λόγω της έμφυλης ταυτότητάς της είναι η πρώτη ύποπτη για κάθε δεινό που θα της συμβεί. Όμως έχει ένα και μοναδικό προνόμιο. Γεννιέται.
Ο άνδρας πάλι, δεν γεννιέται. Γίνεται. Χτίζεται κομμάτι κομμάτι. Και σε όλη του τη ζωή θα καλείται να αποδείξει τα ποσοστά ανδρισμού που διαθέτει και που κατέκτησε, όσο περισσότερο επιτελεί τον έμφυλο ρόλο του καθώς ο ανδρισμός δεν είναι διαπιστευτήριο που δίνεται με τη γέννηση αλλά μια πολύχρονη διαδικασία μύησης, εκπαίδευσης, εκμάθησης και έμπρακτης εφαρμογής των do’s και των dont’s. Ο άνδρας είναι θέσει, όχι φύσει αρσενικό.
Δεν είναι καθόλου καλύτερα τα πράγματα για το “ισχυρό φύλο” το οποίο ανά πάσα στιγμή κινδυνεύει από την κατάρα της κατηγορίας της εκθήλυνσης και της μη εκπλήρωσης των κοινωνικών προσδοκιών απέναντί του, γεγονός που θα ισοδυναμούσε με έναν ψυχικό ευνουχισμό. Και γι΄αυτό ακριβώς τού παραδίδεται το προνόμιο της επιθετικότητας και περιβάλλεται με το αρχέτυπο της εξουσίας, σαν ενισχυτικό και επιβράβευση μιας ναρκισσιστικής διαταραχής. Ο ομοερωτικός προσανατολισμός (όταν φαίνεται, όχι όταν διενεργείται), και κάθε άλλη διαφορετική έμφυλη ταυτότητα θεωρείται προδοσία, προσβολή, ύψιστη αμαρτία και ύπουλο βόλι στη μυστική συνωμοσία μιας αρρενωπότητας τόσο παραφορτωμένης και τόσο ευάλωτης, που από παντού κινδυνεύει να χτυπηθεί και να καταρρεύσει σαν πύργος από τραπουλόχαρτα, εγείροντας υποψίες για όλη την ιερή αδελφότητα.
Δύο άκρως ακρωτηριασμένες έμφυλες ταυτότητες πνιγμένες από το βάρος των στερεοτύπων που σφυρηλατήθηκαν εδώ και αιώνες και που δεν αντανακλούν τίποτε περισσότερο παρά παραγωγικές σχέσεις και οικονομικές δομές, καθαγιασμένες από θρησκείες, νομιμοποιημένες από νομικά κείμενα και οριοθετημένες από θεσμούς.
Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό για ορισμένους /ες πλαίσιο η ανθρώπινη πολυεπίπεδη προσωπικότητα παλεύει και αγωνίζεται να εκφραστεί. Και όταν δεν τα καταφέρνει αποθηκεύει τεράστιο όγκο ανεκπλήρωτων δεδομένων στο υποσυνείδητο που κάποια στιγμή θα γίνουν φάκελοι με gigabyte οργής η οποία πλέον δεν θα θυμάται καν το λόγο ύπαρξής της, καθώς θα προέχει η εκδήλωσή της.
Μα δε γινόμαστε όλοι βιαστές, ούτε θύματα, θα μου πει κάποιος . Όπως και δεν γινόμαστε όλοι μάγειρες ή ποδοσφαιριστές ή εσωστρεφείς ή γλεντζέδες, ή καταθλιπτικοί, θα απαντήσω.
Και για να προλάβω άλλη μια ένσταση, δεν προτείνω την αλλαγή των κοινωνικών δομών, ούτε καλώ σε επανάσταση. Θεωρώ όμως απόλυτη και κατεπείγουσα ανάγκη την εισαγωγή του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία. Ακόμη και από το δημοτικό, μέσα από εναλλακτικά μοντέλα οικογενειών και διευρυμένων ρόλων. Πολύ καλά κάναμε και εντείναμε τις προσπάθειες τα τελευταία χρόνια να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μια οικολογική συνείδηση μέσα από ανάλογες δράσεις και γνωστικά αντικείμενα. Ξοδεύουμε πολλές εργατοώρες προκειμένου οι έφηβοι να διαμορφώσουν θρησκευτική και εθνική ταυτότητα.
Είναι εγκληματικό να τους αφήνουμε χωρίς εφόδια και γνώσεις διαχείρησης απέναντι στο σώμα τους που αλλάζει ραγδαία και στις ορμές τους. Είναι ασυγχώρητη αβλεψία να μην τους δώσουμε τα εργαλεία που θα τους επιτρέψουν να καλλιεργήσουν τον σεβασμό απέναντι στον εαυτό τους και απέναντι στον άλλο άνθρωπο, όποιας ταυτότητας φύλου ή έκφρασης ή προσανατολισμού. Γιατί αν αφήσουμε αυτά τα κενά, κάποιος θα βρεθεί να τα καλύψει.
Και είναι κακοποιητικό να εγκαταλείπουμε τις νέες γενιές να εκπαιδεύονται από το Porn hub και τον ευσεβισμό των θρησκειών που εκπέμπουν ακριβώς το ίδιο μήνυμα. Ότι το sex είναι κάτι βρώμικο, προδιαμορφωμένο να συμβολίζει μόνο εξουσιαστικούς ρόλους επιβήτορα και θηράματος, αρχίζει και τελειώνει με μια επαναλαμβανόμενη παλινδρομική κίνηση και καλό είναι να αποστραγγίζεται από κάθε συναισθηματική συναρμογή και να ακρωτηριάζεται από κάθε εξερεύνηση τρόπων έκφρασης του εαυτού.
Γραμμένο για όλα τα θύματα της ρητορικής μίσους, του εκφοβισμού και της έμφυλης βίας.
Ο Μιχάλης Σακελλαρίου είναι φιλόλογος και συγγραφέας
