Η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, γνωστή ως Τσικνοπέμπτη, είναι μια ημέρα αφιερωμένη στην κρεατοφαγία. Σε πολλές ελληνικές οικογένειες, η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την ψήσιμο κρέατος και τη διάχυση του καπνού, γνωστού ως τσίκνα, που έχει γίνει συνώνυμο της γιορτής.
Η προέλευση της Τσικνοπέμπτης παραμένει ασαφής, αλλά εικάζεται ότι συνδέεται με τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, οι οποίες επιβίωσαν και μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, η ημέρα αυτή περιλαμβάνει φαγοπότια και γλέντια που συμβολίζουν την ευφορία της γης.
Στη σύγχρονη εποχή, η Τσικνοπέμπτη σηματοδοτεί την έναρξη των Αποκριάτικων εκδηλώσεων, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα. Παρόμοιες γιορτές παρατηρούνται και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Νέα Ορλεάνη, όπου συνδυάζονται με καρναβαλικές εκδηλώσεις.
Έθιμα της Τσικνοπέμπτης
Στη Θήβα, η Τσικνοπέμπτη σηματοδοτεί την έναρξη του «βλάχικου γάμου», μια παράδοση που περιλαμβάνει γάμο και γλέντι, γεμάτη από σατυρική αθυροστομία. Το έθιμο αυτό συνδέεται με την αρχαία λατρεία του Διονύσου και αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Στην Πάτρα, οι κάτοικοι στήνουν ψησταριές σε κάθε γωνιά της πόλης κατά τη διάρκεια του Πατρινού καρναβαλιού, με τοπικά δρώμενα που περιλαμβάνουν τον «γάμο της Γιαννούλας της κουλουρούς». Η Γιαννούλα, μια φτωχή γυναίκα της Άνω Πόλης, έγινε θρύλος μέσα από τις φάρσες που την ήθελαν να παντρεύεται τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Στην Κέρκυρα, η Τσικνοπέμπτη γιορτάζεται με τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσα, ένα θεατρικό είδος που περιλαμβάνει κουτσομπολιά και κωμικές παραστάσεις. Στην Κοζάνη, ξεκινούν οι αποκριάτικες εκδηλώσεις με την ανάδειξη του πρώτου φανό, ενώ στην Ξάνθη διοργανώνονται βραδιές παραδοσιακών γεύσεων.
Στο Ξινό Νερό Φλώρινας, οι κάτοικοι συμμετέχουν σε μασκέ χορούς, ενώ στις Σέρρες ανάβουν μεγάλες φωτιές και συμμετέχουν σε παραδοσιακούς χορούς. Στην Κομοτηνή, οι αρραβωνιασμένοι αντάλλασσαν δώρα, όπως κότες και γλυκά, αναδεικνύοντας την παροιμία ότι «ο έρωτας περνάει από το στομάχι».
