26 Ερωτήσεις – Απαντήσεις για το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή»

Αύριο Τρίτη 21 Ιουνίου ανοίγει η πλατφόρμα allazosyskevi.gov.gr για την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» συνολικού ύψους 148 εκ. ευρώ.

Μέσω απλής διαδικασίας οι οικιακοί καταναλωτές θα μπορούν είτε για την κύρια είτε για τη δεύτερη κατοικία τους να επιδοτηθούν κατά 30% έως 50% προκειμένου να αγοράσουν νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης οικιακή ηλεκτρική συσκευή. Αφορά μόνο τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και τους καταψύκτες και κάθε αίτηση για την απόκτηση του ψηφιακού voucher (επιταγής) μπορεί να αφορά έως τρεις συσκευές, συνολικά και από τις τρεις κατηγορίες. Μέχρι δύο μπορεί να είναι οι αιτήσεις για επιδότηση κλιματιστικών.

Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέχρι τις 7 Ιουλίου και οι αγορές θα πρέπει να γίνουν μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου του 2022.

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα νοικοκυριά ανεξαρτήτου εισοδήματος. Ωστόσο, ακολουθεί αξιολόγηση των αιτήσεων και με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια προτεραιότητα στην απόκτηση του εκπτωτικού voucher έχουν τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, εκείνα που έχουν ΑΜΕΑ, είναι πολύτεκνα και οι μονογονεϊκές οικογένειες.

ΕΡ: Σε τι αφορά το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή»;

ΑΠ.: Το πρόγραμμα επιχορηγεί νοικοκυριά για την :

•  αντικατάσταση συγκεκριμένων κατηγοριών ενεργοβόρων οικιακών ηλεκτρικών συσκευών, με νέες, φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά πιο αποδοτικές,
•  παράλληλη ανακύκλωση των παλαιών ηλεκτρικών συσκευών που αντικαθίστανται.

ΕΡ.: Μπορούν οι οικιακοί καταναλωτές να επιχορηγηθούν και να ανακυκλώσουν όλες τις ηλεκτρικές συσκευές τους;

ΑΠ: Όχι. Αφορά μόνο τα κλιματιστικά, τα ψυγεία και τους καταψύκτες.

Για κάθε νέα συσκευή που επιχορηγείται, μία παλαιά συσκευή της ίδιας κατηγορίας θα πρέπει να ανακυκλωθεί μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.

ΕΡ: Ποιοι είναι οι στόχοι του προγράμματος;

ΑΠ.: Είναι η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και ενεργειακού κόστους στα νοικοκυριά και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Προϋποθέσεις συμμετοχής

ΕΡ.: Ποιοι μπορούν να συμμετέχουν;

ΑΠ.: Οι οικιακοί καταναλωτές που έχουν τοποθετημένη στην οικία τους, και όχι σε επαγγελματικό χώρο, παλαιά ηλεκτρική συσκευή (συγκεκριμένα: κλιματιστικό ή ψυγείο ή καταψύκτη) την οποία επιθυμούν να αντικαταστήσουν με άλλη νεότερης τεχνολογίας και ενεργειακά αποδοτικότερη.

Αιτήσεις υποβάλλονται από μεμονωμένα φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν γεννηθεί προ της 1ης Ιανουαρίου 2005 και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα. Για να υποβάλλει αίτηση ένα Φυσικό Πρόσωπο θα πρέπει να

•  διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω των οποίων γίνεται η ταυτοποίησή του,
•  έχει υποβάλει κατά το φορολογικό έτος 2020 δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως ΥΠΟΧΡΕΟΣ ατομικής ή κοινής δήλωσης, είτε εμμέσως ως «ΣΥΖΥΓΟΣ/ΜΣΣ1» σε περίπτωση κοινής δήλωσης. Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.

Διευκρίνιση ειδικών περιπτώσεων:

•  Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι (Φυσικά Πρόσωπα που υποβάλουν την αίτηση) οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (2020) ως κάτοικοι εξωτερικού.
•  Επίσης, δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι οι οποίοι κατά το έτος αναφοράς (2020) υπέβαλλαν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος (συγκεκριμένα ως Υπόχρεος και Σύζυγος/ΜΣΣ), εφόσον το έτερο μέλος ή εξαρτώμενο τέκνο της δήλωσης ήταν κατά έτος αυτό κάτοικος εξωτερικού.
•  Εξαρτώμενα μέλη που δεν υποβάλουν αυτόνομα δήλωση (δηλ. δεν είναι υπόχρεοι σε δική τους ατομική δήλωση) δε δύναται να υποβάλλουν αίτηση για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα.

ΕΡ.: Πόσες αιτήσεις μπορεί να υποβάλλει κάθε φυσικό πρόσωπο και ποια κατοικία αφορούν;

ΑΠ: Κάθε φυσικό πρόσωπο δύναται να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά μία και μόνο κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

•  Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του αιτούντος (ιδιόκτητη, ενοικιασμένη ή παραχωρημένη).
•  Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του αιτούντος.

Δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης για την ίδια κατοικία από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα.

Στις περιπτώσεις οικογενειών/νοικοκυριών με κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων και για τις δύο κατοικίες, εφόσον οι αιτήσεις υποβάλλονται από διαφορετικά Φυσικά Πρόσωπα (Υπόχρεο και, Σύζυγο/ΜΣΣ) του ίδιου νοικοκυριού, εφόσον βέβαια καλύπτονται οι λοιπές προϋποθέσεις της παρούσας ενότητας.

Τεχνικά χαρακτηριστικά συσκευών

ΕΡ.: Ποια είναι τα τεχνικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει η επιλέξιμη προς επιδότηση ηλεκτρική συσκευή;

ΑΠ.:  Το Πρόγραμμα επιχορηγεί την αγορά των ακόλουθων κατηγοριών ηλεκτρικών συσκευών, με τα αντίστοιχα ελάχιστα χαρακτηριστικά:

Οι προμηθευτές είναι εξολοκλήρου υπεύθυνοι για την επιλογή και διάθεση συσκευών που ανταποκρίνονται στις ελάχιστες απαιτήσεις του Προγράμματος.

ΕΡ: Είναι υποχρεωτική η ανακύκλωση παλαιών συσκευών;

ΑΠ: Για να είναι δυνατή η επιχορήγηση της αγοράς μίας νέας ηλεκτρικής συσκευής, θα πρέπει αντίστοιχα να πραγματοποιείται απόσυρση προς ανακύκλωση μίας παλιάς που ανήκει στην ίδια κατηγορία με την επιχορηγούμενη. Ειδικότερα, για τους σκοπούς του προγράμματος επιτρέπεται η επιχορήγηση:

•  κλιματιστικού (κατηγορία 1) προς αντικατάσταση παλαιού κλιματιστικού,
•  ψυγείου (κατηγορία 2) προς αντικατάσταση παλαιού ψυγείου
•  καταψύκτη (κατηγορία 3) προς αντικατάσταση παλαιού καταψύκτη

Για τους σκοπούς της απόσυρσης, ως ένα κλιματιστικό ορίζεται μια εσωτερική και μια εξωτερική μονάδα (σετ).

Οι προς ανακύκλωση συσκευές πρέπει να είναι άρτιες, όπως μπορεί να επιβεβαιωθεί μετά από γενικό οπτικό έλεγχο πριν την απόσυρσή τους. Επίσης, θα πρέπει να βρίσκονταν πριν την αντικατάστασή τους τοποθετημένες στην κατοικία η οποία δηλώνεται στην αίτηση χρηματοδότησης.

Επιπλέον, ειδικά για την περίπτωση των κλιματιστικών, γίνονται δεκτές προς ανακύκλωση παλαιές συσκευές που φέρουν τα ψυκτικά υγρά «R22», R407C, R410A.

Η απεγκατάσταση θα πρέπει να πραγματοποιείται από πιστοποιημένο τεχνικό εγκατάστασης συσκευών κλιματισμού,

Ειδικά για την περίπτωση των ψυγείων και καταψυκτών, γίνονται δεκτές προς ανακύκλωση παλαιές συσκευές που φέρουν σήμανση σύμφωνα με τις κάτωθι ενεργειακές οδηγίες

• 92/75/22.09.92, με εφαρμογή από το 1993
• 94/2/21.01.94, με εφαρμογή από το 1995.
• 1060/2010/28.09.10, με εφαρμογή από 30/11/2011.

Το βάρος του ελέγχου και βεβαίωσης των παραπάνω απαιτήσεων φέρει στη μεν περίπτωση των κλιματιστικών, ο πιστοποιημένος τεχνικός που πραγματοποιεί την απεγκατάσταση, στη δε περίπτωση ψυγείων και καταψυκτών, ο έμπορος που προμηθεύει τη νέα και αποσύρει την παλιά συσκευή.

Αριθμός συσκευών και ύψος επιδότησης

ΕΡ: Πόσες συσκευές μπορούν να επιδοτηθούν ανά αίτηση; 

ΑΠ: Κάθε αίτηση χρηματοδότησης δύναται να περιλαμβάνει κατά μέγιστο 3 συσκευές, ενώ τίθενται και τα ακόλουθα όρια ανά κατηγορία:

•  έως δύο συσκευές της κατηγορίας 1 «Κλιματιστικά»,
•  έως μία συσκευή της κατηγορίας 2 «Ψυγεία»,
•  έως μία συσκευή της κατηγορίας 3 «Καταψύκτες».

Είναι δυνατό στην αίτηση να περιλαμβάνονται λιγότερες συσκευές από το μέγιστο όριο. Με την έγκριση της αίτησης χρηματοδότησης, παρέχεται η δυνατότητα επιδότησης για το σύνολο των δηλωθέντων στην αίτηση συσκευών.

ΕΡ: Ποιο είναι το ύψος της επιδότησης ανά κατηγορία ηλεκτρικής συσκευής;

ΑΠ. Μέσω του προγράμματος επιδοτείται ποσοστό (%) της δαπάνης αγοράς κάθε νέας συσκευής.

Συγκεκριμένα, κάθε ωφελούμενος λαμβάνει ισάριθμες επιταγές (vouchers), ανάλογα με τις συσκευές που θα επιλέξει, τις οποίες μπορεί να εξαργυρώσει σε προμηθευτή της επιλογής του, μειώνοντας το τελικό ποσό που θα κληθεί να καταβάλει για την αγορά τους.

Ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής του προγράμματος καταβάλλει την αξία των επιταγών απευθείας στον προμηθευτή, σε χρόνο που έπεται της ολοκλήρωσης της συναλλαγής.

Η τελική αξία της κάθε επιταγής εξαρτάται από την κατηγορία του ωφελούμενου, τα χαρακτηριστικά της αντίστοιχης συσκευής, καθώς και την τιμή αγοράς της, και καθορίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα: 

Οι παραπάνω τιμές αντιστοιχούν σε καθαρή αξία λιανικής πώλησης προ ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμος και ενισχύεται κατά το ίδιο ποσοστό (αναλόγως της εισοδηματικής κατηγορίας), όμως δε συνυπολογίζεται στο απόλυτο ανώτατο όριο, ώστε να προστίθεται διακριτά ο ΦΠΑ της κάθε περιοχής στην οποία εμπίπτει ο προμηθευτής που διενεργεί τη συναλλαγή. Το ανώτατο όριο τίθεται επί της καθαρής αξίας.

ΕΡ: Πως προκύπτει, δηλαδή, το ύψος της επιδότησης; Υπάρχουν παραδείγματα;

ΑΠ: Στον οδηγό του προγράμματος παρατίθενται τα ακόλουθα παραδείγματα:

• Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας που διαμένει στην Αθήνα και προμηθεύεται κλιματιστικό 9.000 Btu/h από τοπικό προμηθευτή μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού (δημόσια δαπάνη) των 340,00 €, το οποίο προκύπτει ως εξής:

Καθαρό ποσό:    274,19 €

ΦΠΑ:      65,81€   (24%)

Σύνολο:     340,00 €

• Παράδειγμα #2: ωφελούμενος της πρώτης εισοδηματικής κατηγορίας που διαμένει στη Χίο και προμηθεύεται κλιματιστικό 9.000 Btu/h από τοπικό προμηθευτή μπορεί να επιχορηγηθεί μέχρι του ανώτατου ποσού των 320,80 €, το οποίο προκύπτει ως εξής:

Καθαρό ποσό:    274,19 €

ΦΠΑ:      46,61€   (17%)

Σύνολο:     320,80 €

ΕΡ: Η επιδότηση καλύπτει τους τόκους αν η αγορά γίνει με δόσεις; Καλύπτει επίσης τα κόστη μεταφοράς της συσκευής;

ΑΠ: Σε ότι αφορά τη λιανική τιμή πώλησης των επιχορηγούμενων προϊόντων:

•  Η επιχορηγούμενη τιμή πώλησης της νέας συσκευής θα πρέπει να αντιστοιχεί σε τιμή τοις μετρητοίς, καθώς δεν επιδοτούνται τυχόν τόκοι που προκύπτουν μετά από διακανονισμό (δόσεις). Εφόσον η πληρωμή γίνεται βάσει έντοκων δόσεων, θα πρέπει να καταγράφεται και να δηλώνεται στη συναλλαγή το συνολικό ποσό (αξία) τοις μετρητοίς, διακριτά από οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση (π.χ. τόκους και έξοδα φακέλου).
•  Στην επιχορηγούμενη τιμή δεν συμπεριλαμβάνονται επίσης άλλα πιθανά κόστη (π.χ. κόστος μεταφοράς, εγκατάστασης ή απεγκατάστασης της συσκευής, προαιρετικά εξαρτήματα κλπ.), καθώς δεν είναι επιλέξιμα μέσω της δράσης. Σε περίπτωση αγοράς που περιλαμβάνει επιπλέον υπηρεσίες, αυτές θα πρέπει να τιμολογούνται διακριτά (πχ να αναγράφονται σε διαφορετική γραμμή του ίδιου παραστατικού ή σε χωριστό παραστατικό) και σε κάθε περίπτωση, να μην ενσωματώνονται στη τιμή του βασικού προϊόντος, επί της οποίας θα υπολογιστεί η ενίσχυση.
•  Από τα αναγραφόμενα στο παραστατικό και στη δήλωση δαπανών για τις ανάγκες του Προγράμματος θα πρέπει να προκύπτει η καθαρή αξία του επιχορηγούμενου προϊόντος και ο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή.

Οι εισοδηματικές κατηγορίες

ΕΡ: Ποιες είναι οι εισοδηματικές κατηγορίες στις οποίες αντιστοιχούν οι επιδοτήσεις από 30% έως 50%;

ΑΠ:  Για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κατηγοριών λαμβάνεται υπόψη το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά μέλος οικογένειας (ΕΙΣμ). Σημειώνεται ότι το ΕΙΣμ σε ορισμένες περιπτώσεις ταυτίζεται με το ατομικό εισόδημα.

Στην περίπτωση όπου,

–   ΕΙΣμ≤ 5.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 1Π εισοδηματική κατηγορία. Και άρα δικαιούται 50% επιδότηση.

–   5.000€ < ΕΙΣμ≤ 10.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στη 2Π εισοδηματική κατηγορία. Και άρα δικαιούται 45% επιδότηση.

–   10.000€ < ΕΙΣμ≤ 20.000€, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 3Π εισοδηματική κατηγορία. Και άρα δικαιούται 35% επιδότηση.

–   20.000€ ≤ ΕΙΣμ, ο ωφελούμενος εμπίπτει στην 4Π εισοδηματική κατηγορία. Και άρα δικαιούται 30% επιδότηση.

Σε κάθε περίπτωση, η τελική επιχορήγηση είναι το μικρότερο ποσό που προκύπτει εκ των δύο ανωτέρω εναλλακτικών υπολογισμών (i. ανώτατο ποσό και ii. ποσοστό επί της λιανικής τιμής). 

Παραδείγματα επιδότησης

ΕΡ: Υπάρχουν παραδείγματα υπολογισμού της επιδότησης με βάση την εισοδηματική κατηγορία;

ΑΠ: Στον οδηγό εφαρμογής του προγράμματος παρατίθενται τα ακόλουθα παραδείγματα:

•  Παράδειγμα #1: ωφελούμενος της 2ης εισοδηματικής κατηγορίας λαμβάνει επιταγή για αγορά κλιματιστικού. Κατά τη στιγμή της αγοράς επιλέγει μοντέλο 12.000 Btu/h με τιμή αγοράς τα 558Ε (450Ε καθαρή αξία+108€ ΦΠΑ). Ο ΦΠΑ που εφαρμόζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 24%. –  Εφαρμόζοντας το ποσοστό ενίσχυσης του συγκεκριμένου ωφελούμενου επί της καθαρής αξίας προκύπτει 450€ x 45% = 202,50€. –  Το ποσό αυτό είναι χαμηλότερο από τη μέγιστη ονομαστική αξία προ ΦΠΑ της επιταγής για αυτή την κατηγορία συσκευής και εισοδηματική κατηγορία ωφελούμενου (202,50 < 290,32€). –  Επομένως η επιδότηση θα εφαρμοστεί στο σύνολο της καθαρής αξίας, αλλά και στον αναλογούντα ΦΠΑ, ήτοι –   (45%x450€)+(45%xl08€) = 202,50€+48,60€ =251,10€.
•  Παράδειγμα #2: ωφελούμενος της 2ης εισοδηματικής κατηγορίας λαμβάνει επιταγή για αγορά κλιματιστικού. Κατά τη στιγμή της αγοράς επιλέγει μοντέλο 12.000 Btu/h με τιμή αγοράς 868Ε € (700€ καθαρή αξία+168€ ΦΠΑ). Ο ΦΠΑ που εφαρμόζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 24%. –  Εφαρμόζοντας το ποσοστό ενίσχυσης του συγκεκριμένου ωφελούμενου επί της καθαρής αξίας προκύπτει 700,00€ x 45% = 315,00€. –  Το ποσό αυτό είναι υψηλότερο από τη μέγιστη ονομαστική αξία προ ΦΠΑ της επιταγής για αυτή την κατηγορία συσκευής και εισοδηματική κατηγορία ωφελούμενου (315,00 > 290,32€).

–  Επομένως η επιδότηση θα εφαρμοστεί στη μεγίστη ονομαστική αξία και στο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή, ήτοι –  290,32€+(24%χ290,32€) = 290,32€+69,68€ =360,00€.

Εάν στην περίπτωση του παραδείγματος #2 ανωτέρω, ο ΦΠΑ που εφαρμοζόταν ήταν της τάξης του 17%, τότε η επιδότηση ϋα ανερχόταν στο ποσό των 290,32€+(17%χ290,32€) = 290,32€+49,35€ =339,67€.

ΕΡ: Ποιος είναι ο προϋπολογισμός του προγράμματος;

ΑΠ: Η δημόσια δαπάνη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από Εθνική Συμμετοχή, στο πλαίσιο του Αξονα Προτεραιότητας 10 «Εφαρμογή στρατηγικών επίτευξης χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με έμφαση στις αστικές περιοχές (ΕΤΠΑ)» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ) 2014- 2020.

Δικαιούχος της Δράσης, κατά την έννοια του Ν.4314/2014, είναι η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τομέα Ενέργειας.

Η δημόσια δαπάνη της δράσης ανέρχεται στα 148.000.000 ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά την επιχορήγηση των ωφελούμενων μέσω του συστήματος επιταγών (vouchers), συμπεριλαμβανομένης της επιχορήγησης του ΦΠΑ, και δεν περιλαμβάνει τυχόν επιπλέον δαπάνες για τη διαχείριση του Προγράμματος, που εγκρίνονται με χωριστή απόφαση. Το ύψος της δημόσιας χρηματοδότησης των εγκεκριμένων αιτήσεων δε δύναται να υπερβαίνει τον προϋπολογισμό του Προγράμματος, όπως κάθε φορά τροποποιείται και ισχύει.

Τα βήματα στην πλατφόρμα

ΕΡ: Πως και που υποβάλλονται οι αιτήσεις χρηματοδότησης;

ΑΠ: Τα Φυσικά Πρόσωπα που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα, υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης μέσω:

• της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) του άρθρου 22 του ν. 4727/2020, ή
• της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Προγράμματος https://allazosyskevi.gov.gr.

Για την υποβολή της αίτησης απαιτείται υποχρεωτικά η προηγούμενη αυθεντικοποίηση του αιτούντος με τη χρήση των προσωπικών κωδικών – διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet.

Μετά την αυθεντικοποίησή του, ο αϊτών υποβάλλει αίτηση δηλώνοντας -μεταξύ άλλων-

• τον 11-ψήφιο αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της οικίας στην οποία βρίσκονται οι συσκευές προςαντικατάσταση,
• τον αριθμό συσκευών ανά κατηγορία που επιθυμεί να αντικαταστήσει,
• την ύπαρξη ή μη μέλους ΑΜΕΑ στην οικογένεια, ώστε να γίνει η κατά περίπτωση διασταύρωση με στοιχείατου κέντρου πιστοποίησης αναπηρίας,
• ένα μοναδικό αριθμό κινητού τηλεφώνου που θα πιστοποιηθεί μέσω αποστολής κωδικού μίας χρήσης,και ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί μετά από τυχόν έγκριση της αίτησης χρηματοδότησης για την αποστολή των κωδικών των επιταγών (vouchers), αλλά και για κάθε σχετική επικοινωνία με τον ωφελούμενο.

Ο αιτών επιβεβαιώνει επίσης τα στοιχεία που αντλούνται αυτόματα από τρίτες υπηρεσίες και μητρώα του Δημοσίου και αφορούν την αίτησή του.

Οι ως επεξεργασίες δεδομένων διενεργούνται από την ΑΑΔΕ, το ΔΕΔΔΗΕ και το ΚΕΔ ως απαραίτητες για την εκπλήρωση καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον.

Κριτήρια αξιολόγησης

ΕΡ: Ποια είναι τα κριτήρια αξιολόγησης και ποιοι έχουν προτεραιότητα στο πρόγραμμα;

ΑΠ: Όσοι πληρούν τις προαναφερόμενες προϋποθέσεις συμμετοχής και υποβάλλουν επιτυχώς την αίτηση χρηματοδότησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος πριν την καταληκτική ημερομηνία και ώρα υποβολής, τότε επιλέγονται μέσω συγκριτική αξιολόγησης με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία δίνουν και την αντίστοιχη βαθμολογία κατάταξης.

Αυτά είναι:

1. Το μέσο ετήσιο εισόδημα ανά μέλος της οικογένειας.
2. Αν υπάρχει ΑΜΕΑ
3. Αν η οικογένεια είναι μονογονεϊκή
4. Και ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών.

Στη συνέχεια ανακοινώνονται τα τελικά αποτελέσματα και δίνεται η τελική έγκριση με παράλληλη ενημέρωση του συνόλου των αιτούντων.

ΕΡ: Υπάρχει δικαίωμα υποβολής ένστασης;

ΑΠ: Επί της απόφασης παρέχεται το δικαίωμα υποβολής ένστασης από την πλευρά των ωφελούμενων. Δυνατότητα ένστασης προβλέπεται σε περιπτώσεις όπου υπεισέρχεται παράγοντας υποκειμενικής αξιολογικής κρίσης είτε υπάρχει πιθανότητα λάθους υπολογισμού εκ μέρους του αρμοδίων οργάνων. Αντίθετα, λόγω του μαζικού χαρακτήρα του Προγράμματος και της αυτόματης διασταύρωσης στοιχείων, ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής δεν υποχρεούται να λαμβάνει υπόψη ενστάσεις που αμφισβητούν τα δεδομένα υπολογισμού των κριτηρίων επιλεξιμότητας και βαθμολόγησης, εφόσον αυτά αντλούνται από επίσημα ηλεκτρονικά μητρώα του δημόσιου τομέα.

Oι ενστάσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εντός αποκλειστικής προθεσμίας επτά ημερολογιακών ημερών, από την επομένη της ανακοίνωσης των προσωρινών αποτελεσμάτων. Για να είναι δυνατή η εξέταση της ένστασης θα πρέπει απαραιτήτως να περιλαμβάνει:

–  Τον μοναδικό κωδικό της αίτησης που υποβλήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Προγράμματος, για λόγους ταυτοποίησης

–  Το ΑΦΜ του ωφελούμενου/αιτούντα

–  Την τεκμηρίωση τυχόν λάθους υπολογισμού και την επισύναψη των αντίστοιχων τεκμηρίων.

Σημεία πώλησης

ΕΡ: Από που μπορούν οι οικιακοί καταναλωτές να προμηθευτούν τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές;

ΑΠ: Οι ωφελούμενοι του προγράμματος μπορούν να προμηθευτούν τις επιδοτούμενες συσκευές απευθείας από φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών της επιλογής τους. Τα ίδια καταστήματα είναι υπεύθυνα και για την παραλαβή των προς ανακύκλωση συσκευών από τους ωφελούμενος και την προώθησή τους προς ανακύκλωση, μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.

Οι προμηθευτές θα πρέπει να έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα.

Ο προμηθευτής αναλαμβάνει παράλληλα με την πώληση, την ευθύνη της παράδοσης της παλιάς συσκευής του ωφελούμενου σε εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (στο εξής για λόγους απλότητας θα αναφέρεται και ως: Φορέας Ανακύκλωσης).

Κατά την πώληση τηρούνται οι επιμέρους όροι και περιορισμοί του Προγράμματος που αφορούν τις δαπάνες (κανόνες επιλεξιμότητας δαπανών), τα πιθανά μέγιστα όρια που έχουν τεθεί και το εύλογο του κόστους.

Επιβεβαιώνεται η εγκυρότητα της επιταγής (voucher), η οποία δεσμεύεται ή/και εξαργυρώνεται σύμφωνα με τις διαδικασίες του Προγράμματος.

Τα vouchers

ΕΡ: Πως θα πάρουν τις επιταγές οι οικιακοί καταναλωτές, οι οποίοι εγκρίθηκαν για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα;

ΑΠ: Με την έκδοση των οριστικών αποτελεσμάτων αξιολόγησης και τη γνωστοποίηση τους, οι ωφελούμενοι των οποίων οι αιτήσεις εγκρίθηκαν, προχωρούν στην έκδοση των επιταγών (vouchers) που τους αναλογούν, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Προγράμματος.

Κάθε επιταγή

•  έχει ψηφιακή μορφή,
•  αφορά την αντικατάσταση μίας και μόνο συσκευής συγκεκριμένης κατηγορίας (αγορά νέας- ανακύκλωση παλιάς),
•  συνδέεται με συγκεκριμένο ωφελούμενο και δε μεταβιβάζεται,
•  αφορά συγκεκριμένο ποσό (μέγιστη ονομαστική αξία και % επιχορήγησης).

Όλες οι επιταγές, αν είναι άνω της μίας, εκδίδονται ταυτόχρονα.

Οι επιταγές (vouchers) θα εμφανιστούν στο λογαριασμό του ωφελούμενου στην ψηφιακή πλατφόρμα του Προγράμματος. Επίσης, θα αποσταλούν μέσω SMS, στο επιβεβαιωμένο κινητό τηλέφωνο που έχει δηλώσει.

Τα στοιχεία που φέρει κάθε ψηφιακή επιταγή περιλαμβάνουν κατ’ ελάχιστον:

•  Το μοναδικό κωδικό της επιταγής (Voucher ID).
•  Το όνομα και ΑΦΜ του ωφελούμενου της επιταγής, καθώς και το επιβεβαιωμένο κινητό στο οποίο αποστέλλονται τα μηνύματα και οι κωδικοί μίας χρήσης.
•  Την κατηγορία της συσκευής που αφορά η συγκεκριμένη επιταγή.
•  Το ποσοστό ενίσχυσης και τη μέγιστη ονομαστική της αξία.
•  Τον αριθμό παροχής και τη διεύθυνση κατοικίας που έχει δηλωθεί στην αντίστοιχη αίτηση.

ΕΡ: Που θα δώσουν οι δικαιούχοι του προγράμματος την επιταγή εξαργύρωσης;

ΑΠ: Οι ωφελούμενοι μπορούν να προμηθεύονται τα προϊόντα της επιλογής τους από έμπορο λιανικής της επιλογής τους που συμμετέχει στο Πρόγραμμα.

Η αγορά μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο μέσω φυσικών καταστημάτων, όσο και μέσω απομακρυσμένων πωλήσεων (ηλεκτρονικών καταστημάτων και τηλεφωνικών πωλήσεων). Η λίστα των εγκεκριμένων εμπόρων λιανικής θα αναρτάται στο δικτυακό τόπο του Προγράμματος. Επίσης, ενημέρωση μπορεί να παρέχεται και μέσω των καναλιών προώθησης και διαφήμισης των ίδιων των προμηθευτών.

Μόνο εγκεκριμένοι έμποροι λιανικής μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις επιταγές που έχουν εκδοθεί και έχουν στην κατοχή τους οι ωφελούμενοι του προγράμματος.

Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο προμηθευτής όσο και το προς πώληση προϊόν επιβεβαιώνονται αυτόματα (ως προς την επιλεξιμότητά τους) από την ψηφιακή πλατφόρμα του προγράμματος, πριν την επιτυχή ολοκλήρωση μίας εξαργύρωσης.

Ο έμπορος λιανικής από τον οποίο θα προμηθευθούν οι ωφελούμενοι μία νέα επιδοτούμενη συσκευή, είναι και αυτός στον οποίον θα πρέπει να παραδώσουν την προς ανακύκλωση παλαιά συσκευή τους που αντικαθιστούν. Δεν είναι δυνατό να γίνει προμήθεια νέας συσκευής από ένα εγκεκριμένο έμπορο, αλλά παράδοση της αντίστοιχης παλαιάς σε άλλον (περιορισμός ενός προμηθευτή για αγορά νέας και παράδοση παλιάς συσκευής). Στην περίπτωση που ο ωφελούμενος έχει στην κατοχή του πολλαπλές επιταγές, μπορεί να κάνει τις αγορές του (για κάθε διαφορετική συσκευή/επιταγή) από τον ίδιο ή από διαφορετικούς εμπόρους λιανικής. Για κάθε μεμονωμένη συσκευή πάντως ισχύει ο προηγούμενος περιορισμός.

Αφού επιλέξει προμηθευτή, ο ωφελούμενος μεταβιβάζει σε αυτόν την επιταγή που θα αξιοποιηθεί για την επιδότηση αγοράς της νέας συσκευής και παράλληλα θα συνδεθεί με την απόσυρση προς ανακύκλωση μίας παλαιάς συσκευής της ίδιας κατηγορίας. Ο δε προμηθευτής προχωρά στη διαδικασία προσωρινής δέσμευσης της επιταγής αυτής προς όφελος του στην ψηφιακή πλατφόρμα του Προγράμματος, καταχωρώντας:

•  Το ΑΦΜ του ωφελούμενου,
•  Τον κωδικό της επιταγής που θα δεσμεύσει,
•  Κωδικό μίας χρήσης που αποστέλλεται στο πιστοποιημένο κινητό του ωφελούμενου και διασφαλίζει ότι ο τελευταίος δίνει τη συναίνεσή του για τη δέσμευση της επιταγής προς όφελος του συγκεκριμένου προμηθευτή.

Εφόσον η παραπάνω διαδικασία ολοκληρωθεί επιτυχώς, πραγματοποιείται η δέσμευση της επιταγής προς όφελος του συγκεκριμένου προμηθευτή. Ο προμηθευτής θα κρατήσει την επιταγή και θα την εξαργυρώσει σε δεύτερο βήμα (αμέσως μετά τη δέσμευση ή σε μεταγενέστερο χρόνο) για να εξοφληθεί μερικώς το παραστατικό πώλησης, στο οποίο περιλαμβάνεται η επιδοτούμενη συσκευή. Στην περίπτωση επιτυχούς δέσμευσης ο ωφελούμενος λαμβάνει επίσης μήνυμα SMS στο κινητό του.

Η δεσμευμένη επιταγή παραμένει σε αυτή την κατάσταση για χρονικό διάστημα 30 ημερών, εντός του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία πώλησης καθώς και η παράδοση της παλαιάς συσκευής στον προμηθευτή. Η δέσμευση διασφαλίζει ότι στο διάστημα αυτό ο ωφελούμενος δεν μπορεί να αξιοποιήσει την ίδια επιταγή για να προβεί σε αγορά από άλλον προμηθευτή.

Μετά τη δέσμευση της επιταγής, ωφελούμενος και προμηθευτής μπορούν να προχωρήσουν τόσο τη διαδικασία αγοραπωλησίας της νέας συσκευής, όσο και στην παράδοση της παλαιάς συσκευής προς ανακύκλωση. Αγορά και παράδοση προς ανακύκλωση μπορεί να πραγματοποιηθούν με οποιαδήποτε σειρά, αρκεί στο τέλος να έχουν ολοκληρωθεί και οι δύο αυτές ενέργειες για να κριθεί η συνολική διαδικασία επιτυχής.

Εφόσον καμία από τις παραπάνω διαδικασίες (πώληση / παράδοση) δεν ενεργοποιηθούν εντός του μέγιστου χρονικού διαστήματος δέσμευσης, η επιταγή αποδεσμεύεται αυτόματα και είναι πάλι διαθέσιμη στον ωφελούμενο.

Η επιταγή δύναται να αποδεσμευθεί επίσης σε περίπτωση ακύρωσης μίας παραγγελίας πριν την ολοκλήρωσή της πώλησης και εφόσον δεν έχει πραγματοποιηθεί ήδη η παράδοση της παλαιός συσκευής στον προμηθευτή. Στην περίπτωση αυτή και εφόσον δεν έχει παρέλθει το μέγιστο χρονικό διάστημα δέσμευσης, η αποδέσμευση θα πρέπει να δηλωθεί από τον ίδιο τον έμπορο λιανικής στην ψηφιακή πλατφόρμα του Προγράμματος, ώστε η επιταγή να περιέλθει και πάλι στη δικαιοδοσία του ωφελούμενου.

Η ανακύκλωση

ΕΡ: Ποια είναι η διαδικασία της ανακύκλωσης της παλαιάς συσκευής όταν ο ωφελούμενος του προγράμματος την παραδώσει στον έμπορο;

ΑΠ: Κάθε ωφελούμενος που αγοράζει νέα συσκευή με επιδότηση, υποχρεούται να παραδώσει μίας αντίστοιχης κατηγορίας παλαιό συσκευή στον προμηθευτή προς ανακύκλωση. Η παράδοση γίνεται πάντοτε στον έμπορο λιανικής από τον οποίο θα γίνει ή έχει ήδη πραγματοποιηθεί η αγορά της νέας επιδοτούμενης συσκευής.

Ο ωφελούμενος παραδίδει την παλαιά συσκευή προς ανακύκλωση

•  σε συνεργείο ή σε συνεργάτη του εμπόρου λιανικής, που την παραλαμβάνει από την οικία του. Η παραλαβή μπορεί να γίνει κατά τη στιγμή της παράδοσης της νέας συσκευής ή σε χωριστή επίσκεψη,
•  εναλλακτικά, κατευθείαν σε εγκατάσταση (κατάστημα, αποθήκη) του εμπόρου λιανικής, όταν η μεταφορά προς το χώρο αυτό γίνεται με ευθύνη του ωφελούμενου.

Η επιλογή της χρονικής στιγμής και του σημείου παράδοσης-παραλαβής της προς ανακύκλωση συσκευής εξαρτάται από τη συμφωνία που θα κάνουν τα δύο μέρη και δεν αφορά το Πρόγραμμα. Τα κόστη μεταφοράς, τοποθέτησης, συλλογής κλπ. δεν είναι επιλέξιμα προς επιχορήγηση.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, κατά την παράδοση της παλαιός συσκευής και με ευθύνη του εμπόρου (ή του συνεργείου που εκτελεί τις εργασίες για λογαριασμό του):

1.  Γίνεται φυσική σήμανση της προς ανακύκλωση συσκευής, με επικόλληση σε εμφανή σημεία αυτής ετικέτας ικανού μεγέθους που φέρει μοναδικό κωδικό (QR code). O μοναδικός κωδικός θα ταυτοποιεί τη συσκευή στα επόμενα στάδια της διαδικασίας, λειτουργώντας ως ιδιότυπος σειριακός αριθμός. Ειδικά στην περίπτωση των κλιματιστικών, σημαίνονται με διαφορετικό κωδικό τόσο η εσωτερική, όσο και η εξωτερική μονάδα.
2.  Γίνεται σύνδεση, με χρήση της ψηφιακής πλατφόρμας του Προγράμματος, του μοναδικού «σειριακού» αριθμού της συσκευής με συγκεκριμένη επιταγή (voucher) επιχορήγησης του ωφελούμενου που παραδίδει τη συγκεκριμένη συσκευή. Η συσκευή που φέρει το QR-code θα πρέπει να ανήκει στην ίδια κατηγορία με αυτή της επιταγής.
3.  Καταγράφεται στην ψηφιακή πλατφόρμα του Προγράμματος το ορόσημο παράδοσης-παραλαβής της συγκεκριμένης συσκευής από τον ωφελούμενο στον έμπορο. Με την κίνηση αυτή ολοκληρώνεται το σκέλος της διαδικασίας που αφορά στον ωφελούμενο και θεωρείται ότι ο τελευταίος έχει καλύψει την υποχρέωση παράδοσης της παλιάς συσκευής, ενώ η ευθύνη των επόμενων βημάτων μεταβιβάζεται στον έμπορο λιανικής.

Ο έμπορος λιανικής, στο πλαίσιο παραλαβής της κάθε συσκευής, εκδίδει τα κατά περίπτωση απαιτούμενα από το νόμο και την εσωτερική του διαδικασία έγγραφα, όπως δελτίο ποσοτικής παραλαβής. Τα στοιχεία ταυτοποίησης των παραπάνω εγγράφων συνδέονται με την προς ανακύκλωση συσκευή και τηρούνται στην ψηφιακή πλατφόρμα του προγράμματος, ενώ τα ίδια τα έγγραφα τηρούνται με ευθύνη του εμπόρου και τίθενται στη διάθεση των αρχών σε περίπτωση μεταγενέστερων ελέγχων.

ΕΡ: Για τα κλιματιστικά ακολουθείται ειδική διαδικασία ανακύκλωσης;

ΑΠ: Στην περίπτωση που η συσκευή ανήκει στην κατηγορία 1 (Κλιματιστικά) στην παραπάνω διαδικασία -και πριν το ορόσημο παράδοσης στον έμπορο- παρεμβάλλεται υποχρεωτικά πιστοποιημένος τεχνικός εγκατάστασης συσκευών κλιματισμού. Συγκεκριμένα:

•  Ο έμπορος αναθέτει σε τεχνικό της επιλογής του την απεγκατάσταση της προς ανακύκλωση συσκευής. Εναλλακτικά, ο ωφελούμενος δύναται να απευθυνθεί σε ανεξάρτητο τεχνικό της δικής του επιλογής. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να καλυφθούν τα επόμενα βήματα για να ολοκληρωθεί επιτυχώς το σκέλος της παράδοσης της προς ανακύκλωσης συσκευής στον έμπορο λιανικής.
•  Ο εγκαταστάτης βεβαιώνει την καταλληλότητα της συσκευής κλιματισμού προς ανακύκλωση και συγκεκριμένα ότι:

–   είναι άρτια όπως προκύπτει από ένα γενικό οπτικό έλεγχο,

–   ήταν τοποθετημένη πριν την απεγκατάστασή της στην κατοικία η οποία δηλώνεται στην Αίτηση Χρηματοδότησης,

–   έχει τύπο (ψυκτικά υγρά) που είναι επιλέξιμος προς ανακύκλωση σύμφωνα με τα προβλεπόμενα  του παρόντος οδηγού,

–   η απεγκατάστασή της έγινε σύμφωνα με τις ισχύουσες κανονιστικές διατάξεις.

Οι ημερομηνίες

ΕΡ: Πότε υποβάλλονται οι αιτήσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα;

ΑΠ: Αιτήσεις χρηματοδότησης από δυνητικούς ωφελούμενους μπορούν να υποβάλλονται από την Τρίτη 21/06/2022 και μέχρι την Τρίτη 05/07/2022 και ώρα 15:00 (καταληκτική προθεσμία). Μετά την παρέλευση της καταληκτικής προθεσμίας ακολουθεί η αξιολόγηση, κατάταξη των αιτήσεων και η ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων.

ΕΡ: Μέχρι πότε μπορούν οι ωφελούμενοι του προγράμματος να κάνουν τις αγορές τους;

ΑΠ: Αγορές με χρήση επιταγών του Προγράμματος μπορεί να γίνεται από τους ωφελούμενους μέχρι και την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2022 (ορόσημο λήξης αγορών).

Αντίστοιχα, οι παραδόσεις παλαιών συσκευών προς ανακύκλωση από τους ωφελούμενος στους εμπόρους μπορούν να γίνονται έως και την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022.

ΕΡ: Υπάρχει η δυνατότητα επιστροφή ή ακυρώσεων συναλλαγών;

ΑΠ: Δυνατότητα επιστροφών/ακυρώσεων συναλλαγών στο πλαίσιο του προγράμματος, μπορούν να πραγματοποιούνται έως τη Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022 (ορόσημο λήξης μεταβατικής περιόδου). Εντός του ίδιου διαστήματος επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η αγορά νέων συσκευών (νέα εξαργύρωση) μόνο για τις επιταγές που ακυρώθηκαν μετά το ορόσημο λήξης αγορών (εντός της μεταβατικής περιόδου).

ΕΡ: Οι προμηθευτές μέχρι πότε θα έχουν πληρωθεί τις επιταγές που εξαργυρώνουν;

ΑΠ: Το σύνολο των πληρωμών προς προμηθευτές προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως την Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2022.

Πηγή: ΟΤ