Ο Αρκτούρος είναι μία αστική, μη κυβερνητική και μη κερδοσκοπική, περιβαλλοντική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1992 κι έχει ως στόχο την προστασία της άγριας πανίδας και του φυσικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ρεπορτάζ: Δήμητρα Τάγκα
Αφορμή της ίδρυσής του ήταν η ανάγκη εύρεσης άμεσης λύσης στο διαρκώς αυξανόμενο πρόβλημα της αιχμαλωσίας αρκούδων και λύκων. Μια αφορμή που οδήγησε σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσεων και ενεργειών.
Ο Πάνος Στεφάνου, Υπεύθυνος Επικοινωνίας στον Αρκτούρο που εδρεύει στη Φλώρινα μίλησε στο speedynews.gr τόσο για το έργο και τις δράσεις της οργάνωσης όσο και για τη δική του εμπειρία.
Αρχικά ο Αρκτούρος αποτελείται από το καταφύγιο του λύκου στις Αγραπιδιές Φλώρινας, το καταφύγιο της αρκούδας και το κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα στο χωριό Νυμφαίο τα οποία δέχονται αρκετές επισκέψεις. Επιπλέον, το Κέντρο Ελληνικού Ποιμενικού προστατεύει τα κοπάδια των ορεινών περιοχών και στο πλαίσιο της πρόληψης των ζημιών που προκαλούν οι αρκούδες και οι λύκοι στο κτηνοτροφικό κεφάλαιο, εκτρέφει από το 1998 ελληνικούς ποιμενικούς και τους χορηγεί δωρεάν σε κτηνοτρόφους των οποίων τα κοπάδια βόσκουν σε ορεινές περιοχές που αποτελούν το βιότοπο των μεγάλων σαρκοφάγων ζώων.
Ο Πάνος Στεφάνου εργάζεται 10 χρόνια στο γραφείο Τύπου της οργάνωσης και όπως μας δήλωσε: «Στόχος μου και αυτό που ήθελα επαγγελματικά ήταν να εργαστώ σε οργάνωση μη κυβερνητικού χαρακτήρα, στο κομμάτι της προσφοράς και όχι στο κερδοσκοπικό. Ο Αρκτούρος ήταν μια τέλεια ευκαιρία, μου άρεσε σαν οργάνωση, είχα επισκεφθεί τα καταφύγια και είχα γνώση του έργου. Και όντως με δικαίωσε αυτή η επιλογή μου.»
Δράσεις στη Βόρεια Ελλάδα
Σύμφωνα με τον κ.Στεφάνου, ο Αρκτούρος είναι μια περιβαλλοντική κατά κύριο λόγο οργάνωση η οποία προστατεύει τον λύκο και την αρκούδα. Το έργο επικεντρώνεται στην ευρύτερη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας όπου υπάρχουν τα συγκεκριμένα είδη ζώων. Επίσης προστατεύει και άλλα ζώα, όπως το ζαρκάδι, το κόκκινο ελάφι και γενικότερα τα άγρια θηλαστικά τα οποία μας εξασφαλίζουν ένα καλύτερο περιβάλλον και μια ζωντανή και υγιή βιοποικιλότητα. Υπάρχουν τα ζώα τα οποία δεν μπορούν να ζήσουν ελεύθερα και φιλοξενούνται στο καταφύγιο και ζώα που ζουν ελεύθερα με την προστασία της οργάνωσης.
Η ομάδα άμεσης επέμβασης είναι αυτή που φροντίζει για τα περιστατικά άμεσης ανάγκης είτε πρόκειται για το καταφύγιο είτε για τα ελεύθερα ζώα. Η ομάδα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης φροντίζει για προγράμματα μορφωτικού και ενημερωτικού χαρακτήρα σε σχολεία και εταιρείες με στόχο την μετάδοση της ανάγκης προστασίας των παραπάνω ειδών ζώων.
Υπάρχει ακόμη το ερευνητικό κομμάτι όσον αφορά την αρκούδα και τον λύκο. Ό,τι γνωρίζουμε για παράδειγμα για την καφέ αρκούδα στην Ελλάδα, προέρχεται από την ερευνητική δράση του Αρκτούρου που τις παρακολουθεί και εξάγει σημαντικά ευρήματα για το είδος τους (τρόπος ζωής, μετακίνησης, το φύλο τους, κλπ.).
Ένα από τα σημαντικά έργα είναι η αιχμαλωσία των άγριων ζώων σε ζωολογικούς κηπους και τσίρκα. Αυτήν την περίοδο μάλιστα ολοκληρώνεται η επέκταση του καταφυγίου της αρκούδας μέσω του προγράμματος που υλοποιείται με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
«Σκοπός είναι να φιλοξενούνται περισσότερες αρκούδες στο καταφύγιο καθώς και ζώα που δεχόμαστε από το εξωτερικό. Έχουμε δημιουργήσει και ένα κτηνιατρείο που μπορεί να εξυπηρετεί έκτακτα περιστατικά νοσηλείας και επεμβάσεων. Το έργο αυτό αποκτά και μια διεθνή εικόνα που είναι υπαρκτή τα τελευταία χρόνια με στόχο και την προσέλκυση επισκεπτών εκτός Ελλάδας» δηλώνει ο κ. Στεφάνου.
Οι αρκούδες στη χώρα μας
Στην Ελλάδα υπάρχει μόνο η καφέ αρκούδα και ζει κατά κύριο λόγο στην οροσειρά της Πίνδου αλλά μπορεί να βρεθεί και σε περιοχές όπως Φλώρινα, Καστοριά, Γρεβενά, Κοζάνη, Ιωάννινα και στα νότια μέχρι την Ευρυτανία. Μικρός πληθυσμός ζει επίσης και στη Ροδόπη.
Προβλήματα και δυσκολίες του Αρκτούρου
«Το βασικότερο πρόβλημα είναι το οικονομικό καθώς δεν έχουμε εξασφαλισμένους οικονομικούς πόρους. Τα έσοδα μας προέρχονται κυρίως από υποστηρικτές της οργάνωσης. Είμαστε εκτεθειμένοι στην οικονομική κρίση, όπως και τώρα λόγω κορωνοϊού, τα καταφύγια μας που αποτελούν πηγή εσόδων είναι κλειστά και δεν δέχονται επισκέψεις. Σε όλα αυτά τα χρόνια λειτουργίας του, ο Αρκτούρος, είχε διάφορα εμπόδια όπως τη νοοτροπία της κοινωνίας. Τα ζώα προκαλούν ζημιές στα κοπάδια και στα αγροτεμάχια και αναμενόμενο είναι να εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους ορισμένοι. Εμείς ωστόσο πρέπει να τους πείσουμε για τους λόγους που οφείλουμε να προστατεύουμε τα άγρια ζώα και να μην τα σκοτώνουμε», επισήμανε ο κ.Στεφάνου.
Παράλληλα τόνισε, ότι η οργάνωση πλησιάζει τα 30 χρόνια λειτουργίας της και δείχνει ότι παρά τα προβλήματα, η κοινωνία και οι πολίτες στηρίζουν το έργο της. Πρόκειται για μάχη που δίνεται καθημερινά ώστε να ξεπεράσουν τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν.
Το προσωπικό του Αρκτούρου αποτελείται από 20 άτομα ενώ δεν λείπουν και οι εθελοντές που προσφέρουν έργο διαρκώς. Για να τους ανταποδώσει αυτήν την προσπάθεια, η οργάνωση τους παρέχει δωρεάν ένα καταφύγιο για να μένουν κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου.
Τα καταφύγια είναι ανοιχτά στο κοινό, ο καθένας μπορεί να τα επισκεφθεί και να ενημερωθεί από κοντά για τις δράσεις αλλά και να γνωρίσει τα ζώα τα οποία φιλοξενούνται εκεί. Αυτήν την περίοδο, λόγω των συνθηκών του κορωνοϊού, παραμένουν κλειστά με την ελπίδα ότι την άνοιξη θα επαναλειτουργήσουν.
Η καλύτερη στιγμή του Πάνου Στεφάνου στον Αρκτούρο
«Κάποια στιγμή είχα βρεθεί σε μια επιχείρηση επανένταξης ορφανής αρκούδας που είχαμε υλοποιήσει. Ήταν ένα μικρό αρκουδάκι που είχε βρεθεί μόνο του, χωρίς τη μαμά του. Ήταν μόλις 2,3 μηνών. Το κρατήσαμε και το μεγαλώσαμε για ένα χρόνο. Μετά το αφήσαμε ξανά ελεύθερο καθώς ο σκοπός είναι η επανένταξη τους στη φύση. Η συμμετοχή μου δυο φορές σε τέτοια περιστατικά, είναι κάτι μοναδικό και θα το θυμάμαι», καταλήγει ο κ. Στεφάνου.
Περισσότερες πληροφορίες για τον Αρκτούρο μπορείτε να βρείτε εδώ.
