Συνέντευξη: Γεωργία Σκονδράνη
Υπάρχουν ήρωες σήμερα που μπορούν να σώσουν ζωές; Φαίνεται πως ναι, και βρίσκονται μέσα στο σπίτι μας! Η διεπιστημονική ομάδα του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με επιστημονικά Υπεύθυνη την Αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ΠΑΜΑΚ Δρ. Χαρίκλεια Πρώιου, δημιούργησαν τους ήρωες ΧΟΠΑ. H speedynews μίλησε με την συντονίστρια του προγράμματος ΧΟΠΑ Ήρωες 112, Καλλιόπη Τσακπουνίδου και γνώρισε τους “ήρωες” από κοντά και σας τους παρουσιάζει.
Ποιοι είναι οι ήρωες ΧΟΠΑ;
Οι ΧΟΠΑ Ήρωες είναι μια εκπαιδευτική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης μαθητών/ριών νεαρής ηλικίας αλλά και της ευρύτερης οικογένειάς τους και του γενικού πληθυσμού για τα εγκεφαλικά επεισόδια.
Συγκεκριμένα, το Χ.Ο.Π.Α. είναι ένα ακρωνύμιο που χρησιμοποιείται για την αναγνώριση των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού επεισοδίου (Χ = Χέρι, Ο = Ομιλία, Π = Πρόσωπο) και της κατάλληλης αντίδρασης σε μια τέτοια περίπτωση (Α = Αμέσως/Ασθενοφόρο) σε παγκόσμιο επίπεδο (FAST = Face, Arm, Speech, Time).
Όμως, μπορεί να αναρωτηθείτε γιατί Ήρωες; Οι Ήρωες ΧΟΠΑ είναι 4 σούπερ ήρωες που μαθαίνουν στα μικρά παιδιά για κάθε ένα από αυτά τα συμπτώματα.
Πιο συγκεκριμένα, το Χ είναι για τον παππού Χάρη με τα πολύ δυνατά Χέρια. Όταν ο παππούς Χάρης δεχτεί επίθεση από τον κακό θρόμβο, παθαίνει εγκεφαλικό και το ένα του Χέρι γίνεται αδύναμο και δεν μπορεί να το ελέγξει.
Στη συνέχεια έχουμε το Ο για τη γιαγιά Όλγα. Η γιαγιά Όλγα έχει πολύ όμορφη Ομιλία. Όταν όμως πάθει εγκεφαλικό, τα 2 της χείλη μπερδεύονται και δε βγάζουν κατανοητή Ομιλία.
Έπειτα έχουμε το Π που είναι για τον παππού Πέτρο. Ο παππούς Πέτρος μπορεί να κάνει πολύ αστείες γκριμάτσες με το Πρόσωπό του, όμως όταν του επιτεθεί ο κακός θρόμβος, παθαίνει εγκεφαλικό κι έτσι χάνει τη δύναμη του προσώπου του. Η μία πλευρά του προσώπου του στραβώνει και πέφτει προς τα κάτω.
Τέλος, το Α είναι για τον μικρό Αλέξη, ο οποίος με το που δει ένα από αυτά τα συμπτώματα, χρησιμοποιεί τη μαγική του δύναμη, που είναι να τρέχει Αμέσως με την Αστραπιαία του ταχύτητα και τηλεφωνεί στο 112 για να καλέσει Ασθενοφόρο και να βοηθήσει τους υπερήρωές του που τόσο αγαπάει, τον παππού Χάρη, τον παππού Πέτρο και τη γιαγιά Όλγα.
Γιατί και από ποιον δημιουργήθηκαν οι ήρωες ΧΟΠΑ;
Τα παιδιά περνούν πολύ χρόνο με τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, μέχρι και το 50% των παιδιών φροντίζονται από τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους σε εβδομαδιαία βάση, καθώς και οι δύο γονείς ενδέχεται να εργάζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας είναι πιο ευάλωτοι στο να πάθουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Παρόλο που το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει σε άτομα όλο και μικρότερης ηλικίας, η μέση ηλικία των ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο εξακολουθεί να είναι περίπου 70 ετών.
Λαμβάνοντας υπόψη τις δύο παραπάνω συνιστώσες, οι πιθανότητες να είναι παρόν ένα παιδί εάν ο παππούς ή η γιαγιά πάθει ένα εγκεφαλικό, είναι πολλές. Επομένως, εφόσον τα παιδιά είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ένα από τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου και είναι προετοιμασμένα για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που κάποιο από αυτά εμφανιστεί, μπορούν να σώσουν τη ζωή ενός ανθρώπου. Τα εγκεφαλικά επεισόδια κλέβουν ζωές, και τα παιδιά μας, οι οικογένειές μας και εμείς μπορούμε να κάνουμε κάτι για να βεβαιωθούμε ότι θα είμαστε έτοιμοι όταν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο εμφανιστεί. Η ετοιμότητά μας μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου, αλλά και μεταξύ της ζωής με- και χωρίς- ποιότητα, λόγω μιας μόνιμης αποκτηθείσας αναπηρίας.
Το χαμηλό επίπεδο ενημέρωσης της ελληνικής κοινότητας για ζητήματα υγείας και συγκεκριμένα για το εγκεφαλικό επεισόδιο, ώθησε την διεπιστημονική ομάδα του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με επιστημονικά Υπεύθυνη την Αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ΠΑΜΑΚ Δρ. Χαρίκλεια Πρώιου, να δημιουργήσει αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που στοχεύει σε παιδιά νεαρής ηλικίας (4-12 ετών). Τα παιδιά, ορμώμενα από τον πηγαίο ενθουσιασμό τους να μοιράζονται με την οικογένειά τους πληροφορίες που λαμβάνουν από το σχολείο, λειτουργούν εξαιρετικά ως έμμεσος αγωγός γνώσης και ενημέρωσης της ευρύτερης ελληνικής κοινότητας.
Έτσι, μαθαίνοντας για την αναγκαιότητα της άμεσης αναγνώρισης των συμπτωμάτων ενός εγκεφαλικού και της όσο το δυνατό ταχύτερης μεταφοράς του ασθενούς στο νοσοκομείο, είναι αποδεδειγμένα σε θέση να μεταλαμπαδεύσουν αυτή τη γνώση στην οικογένειά τους και κατ’ επέκταση στην κοινωνία.
Τι γίνεται με την εκστρατεία στην πράξη;
Το πρόγραμμα ΧΟΠΑ Ήρωες 112 σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από τον Ιούνιο του 2018 έως το Δεκέμβριο του 2018, ενώ εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πιλοτικά τον Ιανουάριο του 2019. Από τότε έως το Φεβρουάριο του 2020 η ομάδα μας επισκέφτηκε δια ζώσης 8 σχολεία σε 3 πόλεις της Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Αλεξανδρούπολη) και πάνω από 350 οικογένειες έλαβαν το επιμορφωτικό μας υλικό. Η δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία περιείχε κινούμενα σχέδια, διαδραστικά παιχνίδια ρόλων, τραγούδι, μαριονέτες σε μίνι θεατρικές παραστάσεις κα.
Λόγω της εξάπλωσης της πανδημίας από το Μάρτιο του 2020, το πρόγραμμα αναδιαμορφώθηκε και ψηφιοποιήθηκε.
Αυτό μας επέτρεψε να εξαπλωθούμε σε όλη την Ελλάδα ταυτόχρονα και σήμερα αριθμούμε πάνω από 100 σχολεία και 4.000 παιδιά με τις οικογένειές τους που εκπαιδεύτηκαν στην αναγνώριση των συμπτωμάτων ενός εγκεφαλικού επεισοδίου και στην κατάλληλη αντιμετώπισή του.
Πώς μπορούν να συμμετάσχουν μικροί και μεγάλοι;
Τα παιδιά με τις οικογένειές τους μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα μέσω του σχολείου τους, είτε δια ζώσης είτε διαδικτυακά. Ο/η εκπαιδευτικός της τάξης μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα με έναν υβριδικό τρόπο: παρουσιάζοντας στα παιδιά την κάθε ενότητα μέσα από ηλεκτρονικά διαδραστικά βιβλία ενώ παράλληλα χρησιμοποιεί το υψηλής ποιότητας τετράδιο εργασιών που παρέχεται δωρεάν από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για το κάθε παιδί.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορεί ένας/μία εκπαιδευτικός να εφαρμόσει το πρόγραμμα και διαδικτυακά, χρησιμοποιώντας τα ηλεκτρονικά βιβλία και αξιοποιώντας το έντυπο υλικό ταυτόχρονα με τα παιδιά από το σπίτι τους.
Οι γονείς συμμετέχουν από το σπίτι μαζί με τα παιδιά τους, αφού καλούνται κι αυτοί να εγγραφούν στην ιστοσελίδα του προγράμματος (www.fastheroes.com) και να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά-ψυχαγωγικά βίντεο με τους ΧΟΠΑ Ήρωες, να παίξουν επιμορφωτικά παιχνίδια, να μαζέψουν πόντους μέσω της ενασχόλησής τους στα παιχνίδια αυτά και να «ξεκλειδώσουν» νέες δραστηριότητες, ώστε να εξασφαλιστεί η επανάληψη και η εμπέδωση των νεοαποκτηθείσων πληροφοριών.
Ποιες οργανώσεις και φορείς συμμετέχουν;
Όπως προείπαμε, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ΧΟΠΑ Ήρωες 112 ξεκίνησε να υλοποιείται στην Ελλάδα. Σήμερα εφαρμόζεται παγκοσμίως στη Βραζιλία, Σιγκαπούρη, Καναδά, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ισλανδία, Νότια Αφρική, Πορτογαλία, Ισπανία, Ουγγαρία, Ουκρανία, Ρωσία, Ιταλία, Ρουμανία κα. Υποστηρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για τα εγκεφαλικά επεισόδια (World Stroke Organization), το S.H.E. (Schools for Health in Europe network foundation) και την Ευρωπαϊκή Μ.Κ.Ο. S.A.F.E. (StrokeAlliance for Europe).
Στην Ελλάδα το πρόγραμμα εφαρμόζεται από το Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και βρίσκεται υπό την Αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης (του δημάρχου κ. Κωνσταντίνου Ζέρβα). Επιπλέον, υποστηρίζεται από την Ελληνική Νευρολογική Εταιρεία, την Ελληνική Εταιρεία Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων, την Ελληνική Συνεργασία για τα ΑΕΕ – Hellenic Alliance/Action for Stroke και την Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδας.
Πώς μπορεί κάποιος να πάρει μέρος;
Οι εκπαιδευτικοί, ο/η διευθυντής/ρια, ή μέλη του συλλόγου γονέων/κηδεμόνων του σχολείου μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας στα social media του προγράμματος (Facebook: ΧΟΠΑ Ήρωες 112, Instagram: fastheroes_gr, email: fastheroesgr@fastheroes112.com,) και να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή στο πρόγραμμα. Επιπλέον, μπορούν να μπουν στην ιστοσελίδα μας www.fastheroes.com και να εγγράψουν το σχολείο και το τμήμα τους.
Φυσικά μπορεί ο οποιοσδήποτε να γραφτεί και να παρακολουθήσει το πρόγραμμα ατομικά με την οικογένειά του, αλλά εάν προτείνει στο σχολείο του παιδιού του την εφαρμογή του προγράμματος ΧΟΠΑ Ήρωες 112 σε όλους τους μαθητές, τότε αυξάνεται και ο αριθμός των αποδεκτών αυτού του μηνύματος ζωής!
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα επικοινωνήστε μαζί μας στο Τ: 694 0884 886, Καλλιόπη Τσακπουνίδου fastheroesgr@fastheroes112.com & Εpi-Direct, Λήδα Παπαδοπούλου Τ: 693 2262 524, kcharisi@epidirect.gr
Extra: Προσπάθεια συμμετοχής σε Ρεκόρ Guinness!
Μια από τις δραστηριότητες που “τρέχει” αυτήν την περίοδο είναι η συμμετοχή της Ελλάδας σε ένα παγκόσμιο Ρεκόρ Guinness με στόχο να δομήσουμε το μεγαλύτερο άλμπουμ φωτογραφιών με μάσκες, ή και μπέρτες, υπερηρώων, ώστε να ενημερώσουμε όσο το δυνατό περισσότερο κόσμο γι΄ αυτή τη δράση.
Φορέστε τις μάσκες “υπερηρώων” που σώζουν ζωές και βοηθήστε μας να σπάσουμε ένα Ρεκόρ Guinness!
- Φορέστε μια μάσκα υπερήρωα. Αν δεν έχετε, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://recordattempt.fastheroes.com/gr/mask, να την εκτυπώσετε και να τη φορέσετε.
- Τραβήξτε μια ή περισσότερες φωτογραφίες δική σας, των φίλων, των γονιών σας και ανεβάστε την στην πλατφόρμα . Εάν ανεβάσετε 4 φωτογραφίες, θα λάβετε πιστοποιητικό συμμετοχής στην παγκόσμια αυτή προσπάθεια!
- Προσκαλέστε και άλλους να κάνουν το ίδιο!
