Το Συνέδριό μας έλαβε χώρα σε μία εξαιρετική στιγμή ως προς την κρισιμότητα, τη χρονικότητα αλλά και την ωριμότητα των συνθηκών καθώς ενσωμάτωσε το σύνολο των κρίσεων και των προκλήσεων τις οποίες αντιμετωπίζουμε.
Το Συνέδριο έλαβε χώρα σε μία εξαιρετική στιγμή ως προς την κρισιμότητα, τη χρονικότητά της αλλά και την ωριμότητα των συνθηκών. Ήταν μία ζωντανή διοργάνωση, με 5.500 συνέδρους που συμμετείχαν ενεργά και ένθερμα, με εκατοντάδες τοποθετήσεις και το χώρο πάντα γεμάτο, χωρίς διαρροές. Παραπλεύρως, στις παράλληλες θεματικές συζητήσεις με εξαιρετικά πάνελ επί κρίσιμων ζητημάτων υπήρχε εξίσου πολύ μεγάλη συμμετοχή. Η πολύ υψηλή συμμετοχή των μελών ήταν απόρροια της ανάγκης ζωντανού διαλόγου, μετά από μακρόχρονη -λόγω των υγειονομικών περιορισμών- διαβούλευση σε προσυνεδριακό επίπεδο και βεβαίως μετά από πολλαπλές κρίσεις που διαμορφώνουν πλέον ένα διαφορετικό παγκόσμιο περιβάλλον. Ήταν λοιπόν καταλυτική η στιγμή για να συζητήσουμε τη νέα σύνθετη πραγματικότητα που απασχολεί όλους/ες μας.
Ο διάλογος και οι διαφωνίες είναι δείγμα δημοκρατίας και υγιούς πολιτικής αντιπαράθεσης, σε πλαίσιο ευπρέπειας και αλληλοσεβασμού
Ο ρόλος ενός/μίας προέδρου σε μία διοργάνωση 5,500 συνέδρων προσπαθεί να τηρήσει διαδικασίες, χρόνους αλλά και το αρμόζον επίπεδο αντιπαράθεσης. Εντάσεις υπήρξαν, διαφωνίες υπήρξαν και υπάρχουν σε ένα δημοκρατικό κόμμα και σε ένα δημοκρατικό συνέδριο. Διάλογος και ζυμώσεις γίνονται μέχρι τελευταίας στιγμής. Και αυτό είναι πλούτος. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζεται ισότιμα. Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές. Και αυτό το χαρακτηριστικό της διαφωνίας και του διαλόγου βάζει τα κόμματα σε διαρκή κίνηση. Δεν είναι τίποτα άκαμπτο και αμετακίνητο. Αυτό το οποίο δεν γίνεται ανεκτό είναι η απρέπεια και η ασέβεια. Η διαφωνία οφείλει να εκφράζεται με πολιτικό τρόπο. Εξού και υπήρξε η οφειλόμενη παρέμβασή μου ώστε να προστατευτούν όσοι εκτέθηκαν σε απρεπή σχόλια, όπως συνέβη στον Ε. Τσακαλώτο. Εξού και υπήρξε αποπομπή συνέδρου για απρεπή συμπεριφορά προς τον Θ Δρίτσα. Η διάκριση είναι ξεκάθαρη: Άλλο διαφωνώ και άλλο το πώς χειρίζομαι την επικράτηση ή την ήττα της άποψής μου.
Αυτό που περίμενε να ακούσει η κοινωνία και το εξέπεμψε το συνέδριο με την ομόφωνη απόφασή του, είναι ότι είμαστε εδώ και παρεμβαίνουμε ενεργά με συγκεκριμένες προτάσεις: τις 5+1 προτάσεις που διατύπωσε πολύ καθαρά και συγκεκριμένα ο Αλέξης Τσίπρας.
Ως προς τα διαδικαστικά θέματα επί του καταστατικού, όντως θα μπορούσαν να έχουν λυθεί τεχνικά εκ των προτέρων με μία κάλπη το προηγούμενο διάστημα πράγμα, με επαρκή μηχανισμό καταμέτρησης, γεγονός που δεν θα άφηνε περιθώριο για εντάσεις. Όμως το θέμα επιλύθηκε καθώς με ομόφωνη απόφαση, μετατέθηκε για τις 15 Μαΐου, με την ύπαρξη μίας ακόμη κάλπης εκτός των δύο που θα αφορούν την εκλογή Προέδρου και Κ. Ε. αντίστοιχα.
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει προφανώς αλλά και είχε την πλήρη αποδοχή του Συνεδρίου. Η πολιτική απόφαση ψηφίστηκε ομόφωνα. Οι διαδικασίες αυτές επι του καταστατικού είναι σημαντικές και αφορούν το εσωτερικό του κάθε κόμματος. Αυτό όμως που αφορά την κοινωνία η οποία πλήττεται με τόσα επίδικα, είναι οι πολιτικές μας θέσεις στις οποίες η απόφαση υπήρξε ομόφωνη.
Το ανοιχτό κάλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στους πολίτες και στα προοδευτικά κόμματα έχει συνομολογηθεί ήδη από το 2019. Η αυξανόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στους αρχηγούς να ανοίξουν τα χαρτιά τους. Αυτό το γνωρίζει ο κ. Ανδρουλάκης.
Οι ομόφωνες αποφάσεις έχουν συνομολογηθεί από τα όργανα του συνεδρίου από την επομένη των εκλογών του 19, και μετά τη δήλωση του Α. Τσίπρα ήρθε η διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με ανοιχτό κάλεσμα σε όλους τους δημοκρατικούς πολίτες της χώρας. Αυτό ισχύει και σήμερα και το εξέπεμψε και το Συνέδριο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται από την Αριστερά μέχρι το δημοκρατικό κέντρο και καλεί όλους τους πολίτες σε συστράτευση και όσους το επιθυμούν στις οργανωμένες μας δυνάμεις. ομόφωνη απόφαση. Τα κόμματα που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικά είναι γνωστά σε όλους. Επίσης γνωστό είναι και το γεγονός ότι αυτό το διάστημα κανένα κόμμα δεν κάνει κινήσεις αποσυσπείρωσης, άρα δεν θα υπάρξει καμία θέση υπέρ συνεργασιών. Άρα ό,τι λέγεται τώρα από τον κ. Ανδρουλάκη είναι σε αυτή την λογική. Εν τω μεταξύ ας έχουμε και υπόψιν το γεγονός ότι ένα τμήμα του ΚΙΝΑΛ βλέπει δεξιά και ένα άλλο προς τα αριστερά. Σε κάθε περίπτωση, θα έρθει η στιγμή που οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας θα κληθούν να ανοίξουν τα χαρτιά τους ως προς την πρόθεσή τους να συμβάλουν στην ύπαρξη προοδευτικής διακυβέρνησης στη χώρα με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Πιστεύουμε στις κυβερνήσεις συνεργασίας, πήραμε την πρωτοβουλία να φέρουμε την απλή αναλογική ως κυβέρνηση, και τώρα έχοντας αποφασίσει ομόφωνα, είμαστε έτοιμοι να το υλοποιήσουμε.
Ο χαρακτήρας του κόμματος δεν είναι ούτε ασπόνδυλος ούτε στατικός. Είναι μία δυναμική διαδικασία διαλεκτικής σχέσης με την κοινωνία
Το κόμμα δεν είναι ασπόνδυλος οργανισμός. Είναι ζωντανός και εν κινήσει. Αυτό σημαίνει ότι προφανώς και διαθέτει ιδεολογικές αρχές οι οποίες αποτελούν και τη σπονδυλική στήλη του πολιτικού του σχεδιασμού. Όχι όμως σε κάποιο ιστορικό κενό, και όχι σε κοινωνικά στεγανά αλλά μέσα στη συγκυρία, αφουγκραζόμενο τις ανάγκες της κοινωνίας και συνδιαλεγόμενο μαζί της.
Συνεπώς το δίλημμα είναι το εξής: . Ή ένα κόμμα θα είναι αυτό που θα αντιπροσωπεύσει το εκλογικό του σώμα ή θα παλεύει να γατζωθεί σε κάτι που το ίδιο θεωρεί ως ψυχή ή DNA του (όπως μπορεί να το ορίζει ο καθένας και η καθεμία) Παράλληλα, η απάντηση βρίσκεται σε αυτό που αφορά σήμερα την ελληνική κοινωνία και άρα πρέπει να αφορά όλους/ες μας: ποιο είναι το κόμμα το οποίο μπορεί να αφουγκραστεί και να εργαστεί για τις δικές της ανάγκες υλοποιώντας τις ανάλογες πολιτικές.
Το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν ανέδειξε νικητές και ηττημένους. Ανέδειξε το κεκτημένο της έκφρασης, της διαφωνίας αλλά και της σύγκλισης σε ένα δημοκρατικό κόμμα. Οι αποφάσεις λαμβάνονται πλειοψηφικά αλλά αυτό δεν καταργεί την αξία και την υπόσταση της μειοψηφίας. Ο στόχος παραμένει κοινός.
Είναι μεν πειρασμός πλην όμως μάταιο να αναζητώνται νικητές-νικημένοι στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Στη Δημοκρατία οι πλειοψηφίες είναι αυτές που έτσι κι αλλιώς καθορίζουν τα πράγματα περισσότερο, χωρίς να σημαίνει ότι την άποψη της μειοψηφίας την πετάει κάποιος εύκολα. Προσωπικά, μπορεί με κάποιους/ες συντρόφους να μην βρισκόμαστε συνεχώς και αδιαλείπτως «στην ίδια πλευρά», όμως παράλληλα μπορεί να συμφωνώ σε πέντε σημεία και να διαφωνώ σε ένα. Είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Και στο κοινοβουλευτικό πεδίο ανάλογα, και από τη θέση της Γραμματέως της Κ.Ο. διαπιστώνω καθημερινά ότι μέσα από συγκλίσεις αποκλίσεις, διαφωνίες καταλήγουμε στη σύνθεση απόψεων.
Ζούμε σε μία περίοδο σύνθετη, πιεστική και έντονη. Όλοι/ες μας μοιραζόμαστε την ίδια αγωνία για την έκβαση της ιστορίας και του πολιτικού μέλλοντος της χώρας. Πιθανώς όμως ο καθένας από εμάς αγωνιά με διαφορετικό τρόπο. Και αυτό επίσης είναι φυσιολογικό. Σε κάθε περίπτωση ο φόβος στον οποίο αναφέρεστε για την δημιουργία προσωποκεντρικού αρχηγικού κόμματος, που υπονοεί την απονεύρωση των πολιτικών οργάνων, ή αποκλεισμούς προσώπων από τα όργανα δεν θα επιβεβαιωθεί. Όπως ανάλογα δεν έχουν υπάρξει ως τώρα δείγματα αποκλεισμού -όλοι συμμετέχουν ισότιμα στα όργανα- και ούτε φυσικά έχει υπάρξει αδράνεια σύγκλισης των πολιτικών οργάνων. Άλλωστε οι πρώτοι/ες που το γνωρίζετε αυτό (δηλ. πολλές συνεδριάσεις πολιτικού συμβουλίου πολιτικού κέντρου) είστε εσείς οι δημοσιογράφοι που σας έχουμε έως και εξαντλήσει με τη συχνότητα συνεδριάσεων και τα κείμενα που ακολουθούν.
Εξ αντικειμένου όμως υπάρχουν στιγμές που ο εκάστοτε επικεφαλής ενός οργάνου καλείται να λάβει μόνος του κρίσιμες αποφάσεις. Πόσο μάλλον ένας πρωθυπουργός σε μία κυβέρνηση και ανάλογα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. και αυτό συμβαίνει. Αυτό όμως το γεγονός δεν μετατρέπει αυτομάτως τη λειτουργία ενός κόμματος σε προσωποκεντρικό. Κάτι τέτοιο είναι άλμα λογικής.
Τέλος, ουδείς/ουδεμία έχει αμφισβητήσει την ηγετική θέση του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος στις επόμενες εκλογές θα είναι και ο Πρωθυπουργός της χώρας.
Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα; Ένα εξαιρετικά επίκαιρο ιστορικό δίλημμα
Το ιστορικό αυτό δίλημμα που ακούστηκε δια στόματος του Προέδρου στο συνέδριο δεν αποτυπώνει τίποτε άλλο παρά τη μάχη ανάμεσα στο σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό, τη διαρκή σύγκρουση δύο κοσμοθεωριών ως προς τις ανθρώπινες ανάγκες και αξίες. Αφορά ιδεολογίες και πολιτικές και όχι πρόσωπα. Επίσης σημαντικό να τονιστεί είναι πως σε αυτή η σύγκρουση ιδεών και πολιτικών υπάρχει εκτός από το μαύρο και το άσπρο, και το γκρι. Μπορεί κάποιος να ελκύεται από την ελεύθερη αγορά και παράλληλα να αντιλαμβάνεται την ανάγκη ύπαρξης της επαρκούς δημόσιας υγείας κ.λπ.
Οι επόμενες εκλογές θα αφορούν την αναμέτρηση δύο εκ διαμέτρου αντίθετων πολιτικών αντιλήψεων και ύφους διακυβέρνησης που εκφράζουν οι δύο αρχηγοί: ο κ. Τσίπρας και ο κ. Μητσοτάκης, ο καθένας με τα δικά του προσωπικά γνωρίσματα
Από τη μία πλευρά υπάρχουν οι πολιτικές οι οποίες διαμορφώθηκαν και υπηρετήθηκαν την εποχή διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, εν μέσω μνημονίων, αλλά και ο πολιτικός σχεδιασμός όπως διαμορφώθηκε στο Συνέδριο και από την άλλη βρίσκονται οι νεοφιλελεύθερες άγριες πολιτικές οι οποίες (εμπράκτως και όχι με προεκλογικούς εύκολους λόγους), εφαρμόστηκαν από τη πλευρά της κυβέρνησης Μητσοτάκη και οδήγησαν την κοινωνία σε εξαθλίωση.
Είναι απλοϊκό λοιπόν αν μία εκλογική αναμέτρηση αναχθεί σε αποκλειστική μάχη δύο προσώπων ή καλύτερα σε προσωπική κόντρα. Ο ελληνικός λαός δεν ψηφίζει με βάση απλώς την εικόνα ενός προσώπου, αποσυνδεδεμένη από το αντίστοιχο προγραμματικό πλαίσιο και το βαθμό εμπιστοσύνης που αποπνέει. Ο κ. Μητσοτάκης συμπυκνώνει εκτός από τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και αυτά της παράταξής του. Όπως και ο κ. Τσίπρας φέρει εκτός από τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και ταλέντα την πολιτική της παράταξης και βεβαίως τη δράση πολλών εξ ημών. Η δική μας δράση και παρουσία αποτυπώνεται στο πρόσωπο του εκάστοτε επικεφαλής εξού και οφείλουμε όλοι μας να έχουμε τη συναίσθηση του μεριδίου ευθύνης που μας αναλογεί στην άσκηση πολιτικής.