Ο κόσμος προετοιμάζεται για τη μεγάλη επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Ο νέος πρόεδρος θα αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου και υπόσχεται να εφαρμόσει πολιτικές που θα «ταράξουν» τη διεθνή πολιτική σκηνή και – όπως υποστηρίζει – «θα κάνουν ξανά μεγάλη την Αμερική».
Στην πρώτη του εφ΄ όλης της ύλης συνέντευξη Τύπου, στο Μαρ α Λάγκο, στην έπαυλή του στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, ο Ντόναλντ Τραμπ έδωσε μια πρώτη γεύση για αυτό που έρχεται, στέλνοντας μηνύματα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στην Ελλάδα, μέσω των κολακευτικών θέσεων που εξέφρασε για την Τουρκία και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Αποθέωση» για Ερντογάν και Τουρκία
Με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ορισμένοι στην Ελλάδα ισχυρίστηκαν πως η Τουρκία θα «περάσει δύσκολα». Ωστόσο ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, με τις τοποθετήσεις του αλλά ακόμη και με τις επιλογές για τους πρέσβεις στις δύο χώρες, διαψεύδει αυτές τις εκτιμήσεις. Στη συνέντευξή Τύπου έπλεξε το εγκώμιο του Ερντογάν για τη στρατηγική του στη Συρία, υπογραμμίζοντας μάλιστα πως οι δυο τους τα πήγαιναν «πολύ καλά» στην πρώτη του θητεία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ υπογράμμισε πως η Τουρκία είναι αυτή που βρίσκεται πίσω από την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ και πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας «πολύ έξυπνος τύπος». «Το ήθελαν (σ.σ. έλεγχο στη Συρία) και το πήραν. Αυτοί που ανέτρεψαν τον Άσαντ ελέγχονται από την Τουρκία. Είναι μια διαφορετική στρατηγική, ένας άλλος τρόπος να πολεμήσεις και αυτό είναι αποδεκτό», είπε.
Ερωτηθείς εάν σκοπεύει να στείλει δυνάμεις στη Συρία απάντησε: «Όχι, δεν νομίζω ότι θέλω να σκοτωθούν οι στρατιώτες μας. Νομίζω πρέπει να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι πρόκειται να συμβεί με τη Συρία, αλλά νομίζω πως στην πραγματικότητα η Τουρκία κρατάει τα κλειδιά». «Η μια πλευρά έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί και πολλοί λένε πως δεν ξέρουν ποια είναι ακριβώς η άλλη πλευρά (σ.σ. η νέα ηγεσία της Συρίας). Εγώ ξέρω: Η Τουρκία». «Η Τουρκία είναι, παρεμπιπτόντως, μεγάλη δύναμη. Έχει φτιάξει έναν πολύ δυνατό και ισχυρό στρατό και ο Ερντογάν είναι κάποιος με τον οποίο τα πήγα πολύ καλά».
Αυτή η «καλή» συνεργασία φαίνεται πως έχει προοπτικές να συνεχιστεί και επί της νέας θητείας του Τραμπ και προφανώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν περιορίζει τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες και τα συμφέροντά του στη Συρία. Είναι ενδεικτικό πως τουρκικά ΜΜΕ γράφουν ήδη για πρόθεση της Άγκυρας να προχωρήσει σε καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με τη νέα ηγεσία στη Δαμασκό, προκαλώντας ανησυχίες σε Αθήνα και Λευκωσία.
Μηνύματα στην ΕΕ για δασμούς και «αρπαγή» εταιρειών
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε αμετακίνητος και ως προς το οικονομικό του σχέδιο και τη στροφή προς τον προστατευτισμό. Στέλνοντας μηνύματα προς την Ευρώπη, επισήμανε πως θα προχωρήσει όχι μόνο σε επιβολή δασμών, αλλά και σε πολιτικές που θα μπορούσαν να προσελκύσουν μεγάλες εταιρείες από την ΕΕ στις ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα υπεραμύνθηκε τις πρόθεσής του να προχωρήσει σε δασμούς λέγοντας πως αυτή η πολιτική θα κάνει «τη χώρα πλουσιότερη». Απαντώντας σε όσους επισημαίνουν πως θα μπορούσαν ταυτόχρονα να οδηγήσουν σε μια αύξηση των τιμών στην αμερικανική αγορά, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ υπογράμμισε: «Εάν χρησιμοποιηθούν και εφαρμοστούν σωστά, αυτό δεν θα συμβεί». «Και στο παρελθόν (σ.σ. όταν επέβαλε ξανά δασμούς στην πρώτη του θητεία) δεν είχαμε πρόβλημα με τον πληθωρισμό και είχαμε δασμούς σε πολλά προϊόντα. Αντίθετα είχαμε πολλά έσοδα με αυτούς».
«Οι δασμοί, με σωστή εφαρμογή, θα κάνουν τη χώρα μας πλούσια», επανέλαβε και υπογράμμισε πως αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ «χάνουν από όλους». «Σχεδόν με κανέναν δεν έχουμε εμπορικό πλεόνασμα», τόνισε και συνέχισε: «Υπάρχουν μόνο μερικές χώρες, αλλά επί της ουσίας καμία, και ντρέπομαι για αυτό». Προέτρεψε δε τους επικριτές του να ρίξουν μια ματιά σε προηγούμενες εποχές, όταν οι ΗΠΑ ακολουθούσαν μια οικονομική πολιτική προστατευτισμού. «Τότε ήμασταν αναλογικά πλουσιότεροι», τόνισε.
Ωστόσο ο Ντόναλντ Τραμπ δεν περιορίστηκε μόνο στους δασμούς. Προανήγγειλε την εφαρμογή ενός προγράμματος ευνοϊκής φορολογίας για τις επιχειρήσεις στις ΗΠΑ και ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα ενισχύσει την είσοδο εταιρειών σε αμερικανικό έδαφος.
«Θα εφαρμόσουμε γρήγορα μια σειρά τολμηρών μεταρρυθμίσεων για να επαναφέρουμε τις ΗΠΑ σε πλήρη ευημερία. Θα χτίσουμε τη μεγαλύτερη οικονομία που έχει ποτέ ο κόσμος, συνεχίζοντας από εκεί που σταματήσαμε κατά την πρώτη μου θητεία. Τότε είχαμε την ισχυρότερη οικονομία», είπε, υποσχόμενος αρχικά μείωση της γραφειοκρατίας για επιτάχυνση των επενδύσεων.
«Όποιες επιχειρήσεις δημιουργούν θέσεις εργασίας στην Αμερική θα έχουν ιστορικές φορολογικές περικοπές. Οποιαδήποτε επιχείρηση επενδύει 1 δισεκατομμύριο δολάρια ή περισσότερα στις ΗΠΑ θα είναι επιλέξιμη για άμεση έκδοση πλήρους άδειας (ιθαγένειας – άρα και απαλλαγή από δασμούς) και μια σειρά από ελαφρύνσεις και εγκρίσεις, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών εγκρίσεων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση», ανέφερε.
«Έτσι θα έρθουν εταιρείες στις ΗΠΑ. Θα είναι πολλοί αυτοί που θα πάνε στο Ντιτρόιτ και θα πάνε σε πολλά άλλα μέρη που εμείς θα θέλουμε», τόνισε. Ο Ντόναλντ Τραμπ στάθηκε ιδιαίτερα στο παράδειγμα των αυτοκινητοβιομηχανίων, όπου γερμανικές εταιρείες έστελναν τμηματικά τα εξαρτήματα στις ΗΠΑ ώστε να συναρμολογηθούν σε εργοστάσια στην Ατλάντα και το Ντιτρόιτ και να μην υπόκεινται σε δασμούς. «Είδατε πόσο καλά τα πήγαμε», υποστήριξε.
«Έτσι θα επαναφέρουμε τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές, τους οποίους χάσαμε μετά από χρόνια βλακωδών πολιτικών, όπως τα χαρακτηρίζω εγώ», είπε για την πολιτική της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν, αλλά και άλλων προηγούμενων κυβερνήσεων. «Τα ονομάζω τα χρόνια της βλακείας», τόνισε, υποσχόμενος να τα τερματίσει.
«Πλησιάζει η στιγμή της Αποκάλυψης για την Ευρωπαϊκή Ένωση»
Τα μηνύματα Τραμπ είναι δυσοίωνα για την Ευρώπη, η οποία με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, εμβάθυνε την εξάρτηση της από τις ΗΠΑ και βυθίστηκε σε έναν «βάλτο» στασιμότητας, μειωμένης ανταγωνιστικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας και έλλειψης τεχνολογικής καινοτομίας.
Όπως σχολίασε και το Politico, υπογραμμίζοντας πως «η στιγμή της Αποκάλυψης για την Ευρωπαϊκή Ένωση πλησιάζει», ο Ντόναλντ Τραμπ με τις προθέσεις του μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω την οικονομική κατάσταση της Ευρώπης. «Η EE αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή πρόκληση και ο χρόνος της τελειώνει […] Με τον Ντόναλντ Τραμπ έτοιμο να ανακαταλάβει τον Λευκό Οίκο σε λίγες εβδομάδες και την οικονομία της ηπείρου σε μια βαθύτερη δυσπραγία, το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζεται η ευημερία της Ευρώπης δεν εμφανίζει απλώς ρωγμές, αλλά κινδυνεύει να καταρρεύσει».
