Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) ανακοίνωσε ότι απεβίωσε, σε ηλικία 94 ετών, ο πρωτοπόρος Αμερικανός ηλιοφυσικός Γιουτζίν Πάρκερ, το όνομα του οποίου έχει δοθεί στο σκάφος Parker Solar Probe που μελετά τον Ήλιο, πλησιάζοντάς τον πιο κοντά από κάθε άλλη διαστημοσυσκευή στο παρελθόν.
Ο Πάρκερ είχε σπουδάσει Φυσική στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και είχε πάρει το διδακτορικό του το 1951 από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech). Ως νεαρός καθηγητής (από το 1955) στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, ο Πάρκερ ανέπτυξε το 1957 μία μαθηματική θεωρία που προέβλεψε για πρώτη φορά την ύπαρξη του ηλιακού «ανέμου», του συνεχούς ρεύματος των φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων που εκτοξεύονται στο διάστημα από την ατμόσφαιρα (στέμμα) του Ήλιου.
Στην αρχή η θεωρία του δεν έγινε πιστευτή, αλλά ο ίδιος έμελλε στη συνέχεια της καριέρας του, με διαδοχικές νέες ανακαλύψεις, να φέρει επανάσταση στον τρόπο που οι επιστήμονες βλέπουν τον Ήλιο. Ήδη το 1962 το σκάφος «Μάρινερ 2» της NASA, στη διάρκεια του ταξιδιού του προς την Αφροδίτη, είχε επιβεβαιώσει την ύπαρξη του ηλιακού ανέμου.
Για «ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά και ηγετικά μυαλά της εποχής μας» έκανε λόγος ο επικεφαλής της NASA, Μπιλ Νέλσον, και πρόσθεσε: «Η κληρονομιά του δρα Πάρκερ θα συνεχίσει να ζει μέσω των πολλών ενεργών και μελλοντικών αποστολών της NASA που βασίζονται στο έργο του».
«Το πεδίο της Ηλιοφυσικής υπάρχει σε μεγάλο βαθμό χάρη στον δρα Γιουτζίν Πάρκερ. Τιμώντας το έργο του, με το να δώσουμε το όνομά του στο Parker Solar Probe, είναι ένα από τα περήφανα επιτεύγματα της καριέρας μου», δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής και κορυφαίος επιστήμονας της NASA Τόμας Ζερμπούχεν.
Τον Αύγουστο του 2018 ο Πάρκερ είχε υπάρξει ο μοναδικός εν ζωή επιστήμονας που είχε την τύχη να δει να εκτοξεύεται ένα διαστημικό σκάφος που έφερε το όνομά του. Το σκάφος συνεχίζει σήμερα την τολμηρή αποστολή του, κάνοντας όλες και πιο κοντινές περιοδικές προσεγγίσεις στον Ήλιο με στόχο να φθάσει τελικά σε απόσταση έως 6,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την ορατή επιφάνειά του. Η αποστολή του αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2025.
Η πρώτη πεντακάθαρη φωτογραφία του James Webb
H NASA έδωσε, επίσης, στη δημοσιότητα την πρώτη καθαρή εικόνα του νέου διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb, του πιο εξελιγμένου που έχει σταλεί στο διάστημα και το οποίο βρίσκεται ακόμη σε φάση ρυθμίσεων ευθυγράμμισης και δοκιμών των 18 εξαγωνικών τμημάτων του κυρίου κατόπτρου του, συνολικής διαμέτρου 6,5 μέτρων. Η εικόνα δείχνει -με καθαρότητα μεγαλύτερη του αναμενομένου- ένα λαμπρό πορτοκαλί άστρο, ενώ στο φόντο φαίνονται χιλιάδες γαλαξίες, δημιουργώντας αισιοδοξία στην αστρονομική κοινότητα ότι το τηλεσκόπιο έχει πράγματι τη δυνατότητα να κάνει θεαματικές ανακαλύψεις τα επόμενα χρόνια.
«Η οπτική απόδοση του τηλεσκοπίου είναι τελείως εντυπωσιακή. Δουλεύει πραγματικά τρομερά καλά», ανέφερε, σε σχετική συνέντευξη Τύπου, ο υπεύθυνος του James Webb, Λι Φάινμπεργκ. «Όλες οι νύχτες αϋπνίας και οι ανησυχίες που είχα, όλα αυτά βρίσκονται πια πίσω μας», σημείωσε με ανακούφιση ο Ζερμπούχεν.
Το -κόστους 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων- James Webb, που είναι πολύ ισχυρότερο από το Hubble και αποτελεί το ακριβότερο και ακριβέστερο διαστημικό τηλεσκόπιο που έχει ποτέ δημιουργηθεί, εκτοξεύθηκε τα Χριστούγεννα του 2021 και αναμένεται να τραβήξει τις πρώτες επιστημονικές εικόνες του φέτος το καλοκαίρι, έχοντας πια ακόμη καλύτερη εστίαση. Η πρώτη δοκιμαστική φωτογραφία του τηλεσκοπίου είχε τραβηχτεί τον Φεβρουάριο, αλλά ακόμη ήταν θολή, επειδή δεν είχαν γίνει οι δέουσες ρυθμίσεις.
* Φωτογραφία του Γιουτζίν Πάρκερ από τη NASA
