Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκεται η Διώρυγα του Παναμά και οι χρεώσεις που αφορούν τα αμερικανικά πλοία που τη διασχίζουν. Η ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών χθες, Τετάρτη (5/2), προκάλεσε αναστάτωση, καθώς ανέφερε ότι τα πλοία του δημοσίου των ΗΠΑ θα μπορούν να διέρχονται χωρίς καμία επιβάρυνση.
Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η απόφαση αυτή θα εξοικονομήσει εκατομμύρια δολάρια ετησίως στην αμερικανική κυβέρνηση, καθώς το κράτος του Παναμά συμφώνησε να μην χρεώνει πλέον τέλη για τη διέλευση των πλοίων της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, η Αρχή που διαχειρίζεται τη Διώρυγα του Παναμά αντέτεινε ότι δεν έχει προχωρήσει σε καμία αλλαγή στα τέλη ή στα δικαιώματα διέλευσης, διαψεύδοντας έτσι τους ισχυρισμούς του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Η δήλωση της Αρχής ήρθε ως άμεση αντίκρουση στους ισχυρισμούς των ΗΠΑ.
Η Αρχή της Διώρυγας του Παναμά, που λειτουργεί ως αυτόνομη υπηρεσία, εξέφρασε την προθυμία της να αποκαταστήσει τον διάλογο με τους αρμόδιους αξιωματούχους των ΗΠΑ σχετικά με τη διέλευση των πολεμικών πλοίων.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει στρέψει την προσοχή της στον Παναμά, κατηγορώντας τη χώρα αυτή για υπερβολικές χρεώσεις στα αμερικανικά πλοία. Ο Τραμπ είχε δηλώσει ότι αν οι προϋποθέσεις της προσφοράς δεν γίνουν σεβαστές, θα απαιτήσει την επιστροφή της Διώρυγας.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει επανειλημμένα ισχυριστεί ότι ο Παναμάς έχει παραχωρήσει τον έλεγχο της διώρυγας στην Κίνα, κάτι που αρνούνται τόσο ο Παναμάς όσο και η Κίνα. Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο συναντήθηκε πρόσφατα με τον πρόεδρο του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, ο οποίος υποσχέθηκε να αποσυρθεί από την κινεζική πρωτοβουλία.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ και ο Παναμάς είχαν υπογράψει το 1977 δύο συμφωνίες που επέτρεψαν στον Παναμά να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της διώρυγας, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέδωσαν το 1999 μετά από μια περίοδο κοινής διοίκησης.
