Η πρόσφατη «υποχώρηση» του Μπενιαμίν Νετανιάχου για την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας αποδίδεται κυρίως στα ανταλλάγματα που προσέφερε ο Ντόναλντ Τραμπ, παρά σε πιέσεις. Η συμφωνία προέβλεπε την απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων από τη Χαμάς και κρατούμενων Παλαιστινίων από το Ισραήλ, και βασίστηκε σε ένα σχέδιο που είχε καταστρωθεί από την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν.
Η αποδοχή της πρότασης από τον Νετανιάχου, που προηγουμένως την απέρριπτε, παρουσιάστηκε ως επιτυχία του Τραμπ, ενώ οι πληροφορίες που διέρρευσαν υποδήλωναν αυστηρές πιέσεις προς τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι η υποχώρηση του Νετανιάχου οφείλεται κυρίως στα ανταλλάγματα που προσφέρθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση στην περιοχή.
Η κατάπαυση του πυρός θεωρείται ως ένας «Δούρειος Ίππος» για τους στρατηγικούς σχεδιασμούς του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον, με το σχέδιο Τραμπ να προωθεί έναν νέο εκτοπισμό του παλαιστινιακού πληθυσμού, 80 χρόνια μετά τον πρώτο μαζικό εκτοπισμό τους.
Η Γάζα ως τουριστικός προορισμός
Ο Τραμπ αποκάλυψε τις προθέσεις του για τη Γάζα, περιγράφοντας την περιοχή ως «χάος» και προτείνοντας τη μετεγκατάσταση του πληθυσμού της σε άλλες χώρες, όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος. Η ιδέα του περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός τουριστικού θέρετρου στη Γάζα, χωρίς να υπάρχει χώρος για τους Παλαιστίνιους.
Οι αντιδράσεις από τις αραβικές χώρες ήταν αρνητικές, με τον Αιγύπτιο πρόεδρο να δηλώνει ότι η απέλαση των Παλαιστινίων δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, και τον Ιορδανό βασιλιά να υπογραμμίζει την ανάγκη για ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Ωστόσο, ο Τραμπ διαθέτει ένα ισχυρό εργαλείο πίεσης: τη χρηματοδότηση. Η Ιορδανία και η Αίγυπτος είναι σημαντικοί αποδέκτες αμερικανικής βοήθειας, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους σε πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σχέδιο εκτοπισμού και αλλαγή του χάρτη
Το σχέδιο εκτοπισμού των Παλαιστινίων έχει προκαλέσει ενθουσιασμό στην ισραηλινή ηγεσία, ενώ ο Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι η κατάπαυση του πυρός είναι προσωρινή. Ο υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ χαρακτήρισε την ιδέα της μετεγκατάστασης των Παλαιστινίων ως «εξαιρετική». Οι προτάσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με την επίσημη πολιτική των ΗΠΑ, που υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών.
Ο Πέτρος Βαμβακάς, αναπληρωτής καθηγητής, εκτιμά ότι το σχέδιο Τραμπ αποσκοπεί σε μια ριζική αλλαγή της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, ενώ η Συρία είναι επίσης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η υπόσχεση του Τραμπ για αλλαγές στην περιοχή είναι σαφής, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου χάρτη στη Μέση Ανατολή.
