Η αποκάλυψη του Guardian σχετικά με την απάτη που φέρεται να είχαν στήσει οι εταιρείες του Ρομάν Αμπράμοβιτς, έχει προκαλέσει αίσθηση. Ο Ρώσος ολιγάρχης, γνωστός για τη γενναιοδωρία του όσον αφορά τα υπερπολυτελή σκάφη του, φαίνεται να έχει παρακάμψει την πληρωμή φόρων για τα έξοδά τους.

Μέσω της μεγαλύτερης διαρροής εγγράφων που έχει γίνει ποτέ, γνωστής ως Cyprus Confidential, αποκαλύπτεται ένα κύκλωμα που βοήθησε τις εταιρείες του Αμπράμοβιτς να αποφύγουν την καταβολή ΦΠΑ δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Τα έγγραφα δείχνουν ότι οι εταιρείες του χρησιμοποιούσαν offshore για να παρουσιάσουν τα πέντε υπερπολυτελή γιοτ του, όπως το Eclipse αξίας 390 εκατ. ευρώ, ως ενοικιαζόμενα για εμπορικούς σκοπούς, αποφεύγοντας έτσι την πληρωμή ΦΠΑ για τεράστια έξοδα, όπως τα 2 εκατ. ευρώ ανά γέμισμα καυσίμου.

Το κύκλωμα φοροαποφυγής

Από το 1999 έως το 2010, τα superyachts του Αμπράμοβιτς ανήκαν σε ξεχωριστές εταιρείες, όλες εγγεγραμμένες στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους (BVI), οι οποίες ανήκαν σε ένα trust με έδρα την Κύπρο, του οποίου ο Αμπράμοβιτς ήταν ο δικαιούχος. Το σύστημα αυτό, που λειτουργούσε από το 2005 έως τουλάχιστον το 2012, περιλάμβανε την ενοικίαση των σκαφών στην Blue Ocean Yacht Management, η οποία επίσης ανήκε στον Αμπράμοβιτς, με αντάλλαγμα εκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Η Blue Ocean υποτίθεται ότι ενοικίαζε τα γιοτ σε «πελάτες» για εμπορικές κρουαζιέρες, αλλά στην πραγματικότητα οι μόνοι «πελάτες» ήταν άλλες εταιρείες του Αμπράμοβιτς. Σε εσωτερικό υπόμνημα του 2005, ο διευθυντής της Blue Ocean αναγνώριζε ότι ο στόχος ήταν να αποφευχθεί ο ΦΠΑ.

Η επιτυχία του σχεδίου απαιτούσε περίπλοκες εταιρικές δομές και πλαστά έγγραφα. Σε email του, ο Χόλογουεϊ σημείωνε ότι οι συμβάσεις ενοικίασης των γιοτ συχνά συντάσσονταν εκ των υστέρων, προκειμένου να διεκδικηθούν αφορολόγητα καύσιμα.

Το 2015, οι ιταλικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα για μη καταβολή φόρων άνω των 500.000 ευρώ από την Blue Ocean. Αν και οι ποινικές κατηγορίες αποσύρθηκαν, οι κυπριακές αρχές αποφάνθηκαν το 2012 ότι η Blue Ocean όφειλε πάνω από 14 εκατ. ευρώ σε απλήρωτους φόρους, καθώς δεν απέδειξε ότι τα γιοτ χρησιμοποιούνταν για εμπορικούς σκοπούς. Η Blue Ocean αντιστάθηκε νομικά για πάνω από 10 χρόνια, αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου απέρριψε την έφεσή της τον Μάρτιο του 2024.

Η απάντηση του Αμπράμοβιτς

Οι δικηγόροι του Αμπράμοβιτς αρνούνται οποιαδήποτε ευθύνη ή γνώση για πιθανή φοροδιαφυγή, δηλώνοντας ότι ο πελάτης τους ακολούθησε πάντα επαγγελματικές φορολογικές συμβουλές.