Φυσικό αέριο: Το χαρτί του ενεργειακού πολέμου παίζει η Ρωσία

Η Ρωσία υλοποίησε σήμερα την «απειλή» που είχε από καιρό απευθύνει σε όλη την Ευρώπη. Έκλεισε τη στρόφιγγα φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία καθώς αρνήθηκαν να ανοίξουν λογαριασμό στην Gazprombank και να πληρώσουν σε ρούβλια. Προς το παρόν οι υπόλοιπες χώρες τροφοδοτούνται κανονικά, ωστόσο σίγουρα η κίνηση αυτή αποτελεί προειδοποίηση ότι το ίδιο μπορεί να συμβεί και στις μεγάλες οικονομίες της ΕΕ που βασίζονται στο ρωσικό φυσικό αέριο όχι μόνο για τις ανάγκες θέρμανσης του πληθυσμού αλλά και για τη λειτουργία των βιομηχανιών τους.

Η πρόεδρος της Κομισιόν έκανε λόγο για εκβιασμό από την πλευρά της Ρωσίας, ενώ δήλωσε ότι η ΕΕ ήταν προετοιμασμένη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Παράλληλα τόνισε ότι η ΕΕ είναι ενωμένη και ετοιμάζει τη συντονισμένη απάντησή της, ενώ θα σταθεί αλληλέγγυα στο πλευρό των χωρών που πλήττονται. Πολωνία και Βουλγαρία έκαναν λόγο για παράνομη απόφαση με τη Βαρσοβία να ανακοινώνει ότι θα κινηθεί νομικά ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας μίλησε για ευθεία επίθεση της Μόσχας.

«Αποθηκεύστε φυσικό αέριο»

Τόσο η Πολωνία όσο και η Βουλγαρία δηλώνουν ότι δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα καθώς έχουν ξεκινημένες διαδικασίες απεξάρτησης από το φυσικό αέριο. Ωστόσο, η ανησυχία δεν κρύβεται στους κόλπους της Ευρώπης, με τη γερμανική ομάδα Zukunft Gas, που αποτελεί επί της ουσίας το γερμανικό λόμπι για το φυσικό αέριο, να απευθύνει έκκληση ώστε να αρχίσει άμεσα η αποθήκευση περισσότερου αερίου ενόψει του ερχόμενου χειμώνα, «την ώρα που η Ρωσία χρησιμοποιεί και επίσημα την ενέργεια ως πολιτικό όπλο».

«Πρέπει να κάνουμε οικονομία τώρα, για να έχουμε επαρκείς ποσότητες τον χειμώνα», είπε συγκεκριμένα ο επικεφαλής του λόμπι, Τιμ Κέλερ.

Η Ευρώπη πρέπει να βρει νέες πηγές φυσικού αερίου τώρα, προκειμένου να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες αυτόν τον χειμώνα, λέει στο BBC ο ειδικός σε θέματα ενέργειας Samuel Ciszuk από την εταιρεία συμβούλων ELS Anaylsis.

Υπάρχει πίεση σε όλες τις χώρες της ΕΕ να αρχίσουν να αυξάνουν τις προμήθειες αποθήκευσης φυσικού αερίου για να προετοιμαστούν για τους ψυχρότερους μήνες, όταν η ζήτηση θα είναι υψηλότερη. «Το καλοκαίρι όλα θα αφορούν στην αποθήκευση»

«Έχουν δοθεί εντολές από διάφορες κυβερνήσεις προς τις εταιρείες στις χώρες τους να αγοράσουν όσο το δυνατόν περισσότερη ποσότητα προκειμένου να γεμίσουν τις αποθήκες τους», είπε.

«Συμπεριλαμβανομένης της αγοράς όσο το δυνατόν περισσότερου ρωσικού αερίου». Ο Ciszuk πρόσθεσε ότι ένα αναπάντητο ερώτημα είναι τι θα συμβεί με το ρωσικό φυσικό αέριο που προοριζόταν αρχικά για την Πολωνία και τη Βουλγαρία. «Αυτό που μένει να δούμε είναι αν η Ρωσία θα προσφέρει κάποιες από αυτές τις ποσότητες σε αγοραστές εκτός της Πολωνίας», λέει.

Αρνείται τον εκβιασμό η Ρωσία

Η Ρωσία από την άλλη φαίνεται να χτυπά μια στο καρφί και μια στο πέταλο, με την Gazprom να προειδοποιεί ότι η στρόφιγγα θα κλείσει και για τη Γερμανία, τη Σερβία και την Ουγγαρία, εάν η Βουλγαρία και η Πολωνία παρακρατήσουν παράνομα αέριο που προορίζεται για άλλες χώρες, καθώς από τα εδάφη τους περνούν οι αγωγοί μεταφοράς.

Την ίδια στιγμή το Κρεμλίνο αρνείται τις κατηγορίες περί εκβιασμού και υποστηρίζει ότι η απόφαση της Ρωσίας έρχεται αναγκαστικά μετά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.

«Η ανάγκη για τους όρους που καταγράφηκαν στο διάταγμα του προέδρου [Πούτιν], δηλαδή για τη νέα μέθοδο πληρωμής, προκλήθηκε από πρωτοφανή μη φιλικά βήματα στον οικονομικό και χρηματοπιστωτικό τομέα που έγιναν εναντίον μας από μη φιλικές χώρες», δήλωσε ο Πεσκόφ.

Σύμφωνα με τον Πεσκόφ, η Ρωσία αναγκάστηκε να στραφεί στην πληρωμή σε ρούβλια για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη λόγω των νέων περιορισμών.

«Μας μπλόκαραν ένα σημαντικό ποσό των αποθεμάτων μας, ή μας «έκλεψαν», για να το θέσουμε απλά. Όλα αυτά απαιτούσαν τη μετάβαση σε ένα νέο σύστημα πληρωμών», συνέχισε ο Πεσκόφ.

Ο Πεσκόφ πρόσθεσε ότι όλοι οι νέοι όροι «τέθηκαν εκ των προτέρων υπόψη των αγοραστών».

Θα παραμένει ενωμένη η ΕΕ;

Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο η Ε.Ε. θα απαντήσει ενιαία σε αυτή την απειλή. Ήδη ανακοινώθηκαν κυρώσεις εναντίον της Ουγγαρίας που δήλωσε ότι θα πληρώσει σε ρούβλια για το φυσικό αέριο. Η Κομισιόν λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν περί ενιαίας απάντησης, ενεργοποίησε τη διαδικασία αιρεσιμότητας για την Ουγγαρία, η οποία συνδέει την εκταμίευση ευρωπαϊκών πόρων με την τήρηση των αρχών του κράτους δικαίου.

Η Ουγγαρία φαίνεται ότι δεν είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης που δέχτηκε τους όρους του Πούτιν. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg άλλες τέσσερις ευρωπαϊκές εταιρίες έχουν δεχτεί να πληρώσουν σε ρούβλια, ενώ συνολικά δέκα έχουν ανοίξει λογαριασμό στη Gazprombank. Κάτι τέτοιο αντιτίθεται φυσικά στις κυρώσεις που έχει επιβάλει η ΕΕ στη Ρωσία και αναμένεται να δημιουργήσει ένταση ενόψει της δύσκολης συγκυρίας.

Η απόφαση της Ρωσίας εκτίναξε την τιμή του φυσικού αερίου στην αγορά της Ευρώπης σηματοδοτώντας ακόμα δυσκολότερες μέρες για τους πολίτες που βλέπουν ραγδαία άνοδο στις τιμές ρεύματος και ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο η Ευρώπη καλείται να βρει άμεσες λύσεις, καθώς η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, αν και διακυρηγμένος στόχος απέχει χρονικά από το να ολοκληρωθεί, ενώ ο ενεργειακός πόλεμος που έχει ξεκινήσει τροφοδοτεί την ένταση Δύσης – Ρωσίας που ήδη βρίσκεται στο «κόκκινο» λόγω Ουκρανίας.