Η κίνηση αυτή θα έχει προφανείς επιπτώσεις για την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, καθώς εμποδίζει τη Ρωσία από το να ενισχύει τον στόλο της στον Εύξεινο Πόντο με τον (πολύ ισχυρότερο) στόλο από τη Βαλτική ή την Αρκτική
Το κλείσιμο των Στενών του Βοσπόρου ανακοίνωσε η Τουρκία με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, μια απόφαση που έρχεται μετά από πίεση της Δύσης στον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος συνεχίζει να πατά σε δύο «βάρκες».
Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Αγκυρα ενημέρωσε όλες τις παράκτιες και μη παράκτιες χώρες να μην κάνουν διέλευση των πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα.
«Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποιο αίτημα διέλευσης από τα Στενά. Στο περιβάλλον σύγκρουσης ειδοποιήσαμε όλες τις παράκτιες και μη παράκτιες χώρες να μην κάνουν διέλευση των πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει οποιοδήποτε αίτημα. Εφαρμόζουμε τις διατάξεις της Συνθήκης του Μοντρέ» είπε χαρακτηριστικά ο τούρκος ΥΠΕΞ.
Από τη δήλωση Τσαβούσογλου προκύπτει πως το κλείσιμο αφορά τόσο τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας (βλέπε π.χ. Ρωσία) όσο τα κράτη εκτός Μαύρης Θάλασσας (βλέπε π.χ. ΗΠΑ).
Επίσης, όπως διευκρινίζεται από τον τούρκο ΥΠΕΞ, «εάν το πολεμικό πλοίο επιστρέψει στη βάση του στη Μαύρη Θάλασσα (σ.σ. το ρωσικό), η διέλευση δεν εμποδίζεται».
Πάντως, η κίνηση αυτή θα έχει προφανείς επιπτώσεις για την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, καθώς εμποδίζει τη Ρωσία από το να ενισχύει τον στόλο της στον Εύξεινο Πόντο με τον (πολύ ισχυρότερο) στόλο από τη Βαλτική ή την Αρκτική. Επηρεάζεται, παράλληλα, και η δραστηριότητά της στη Συρία όπου διατηρεί ναυτική βάση.
Τι προβλέπει η Συνθήκη του Μοντρέ
Το νομικό καθεστώς των Στενών καθορίζεται από τη Συνθήκη του Μοντρέ ή αλλιώς η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών του 1936, που κατοχυρώνει την πλήρη κυριαρχία της Τουρκίας στο μοναδικό και στρατηγικής σημασίας θαλάσσιο πέρασμα προς τη Μαύρη Θάλασσα, επιβάλλει όμως καθεστώς ελεύθερης ναυσιπλοΐας.
Η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ.
Με τη συνθήκη παραχωρήθηκε στην Τουρκία ο πλήρης έλεγχος επί των Στενών, της δόθηκε το δικαίωμα να διατηρεί σε αυτά στρατιωτικές δυνάμεις, καταργώντας τους σχετικούς περιορισμούς της προγενέστερης Συνθήκης της Λωζάννης του 1923.
Εξασφαλίζει, παράλληλα, την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης, ενώ επιτρέπει τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μιας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους όσον αφορά στο εκτόπισμα, το μέγεθος και τον οπλισμό.
Περιορίζει, ωστόσο, σημαντικά τη διέλευση των πολεμικών πλοίων που δεν ανήκουν στα Παρευξείνια Κράτη, θέτοντας μικρότερα όρια στο εκτόπισμά τους και τον οπλισμό που φέρουν και επιβάλλει επίσης έγκαιρη προειδοποίηση διέλευσης.
