Του Σπύρου Σιδέρη
Για σήμερα στις 11 το πρωί (τοπική ώρα) έχει ανακοινωθεί η έναρξη της κοινοβουλευτικής συνεδρίασης στην Εθνοσυνέλευση της Βόρειας Μακεδονίας, στην οποία το αργότερο πριν τα μεσάνυχτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η ψήφος δυσπιστίας ή μη στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ.
Παρά τις εξαγγελίες για πλειοψηφία στην πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση Ζάεφ, είναι αβέβαιο πώς θα εξελιχθεί η ψηφοφορία.
Την πρωτοβουλία για ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση με 61 υπογραφές κατέθεσαν το αντιπολιτευόμενο VMRO-DPMNE και ο συνασπισμός, Συμμαχία για τους Αλβανούς και Εναλλακτική, Αριστερά και το κίνημα BESA, που συμμετείχε στον κυβερνητικό συνασπισμό με το Σοσιαλιστικό Κόμμα SDSM. Μετά την αντίδραση του βουλευτή Σκεντέρ Ρετζέπι από την Εναλλακτική, ο πρόεδρος της Αριστεράς Ντιμίταρ Απασίεφ απέσυρε χθες την υπογραφή του από την πρωτοβουλία, καθώς και ακόμα 16 βουλευτές του VMRO-DPMNE.
Για να ψηφίσει η Βουλή την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης απαιτείται πλειοψηφία στο σύνολο του αριθμού των βουλευτών. Σε περίπτωση ψήφου δυσπιστίας, η κυβέρνηση υποχρεούται να παραιτηθεί, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Ωστόσο, παραμένει στη θέση της μέχρι να εκλεγεί νέα κυβέρνηση.
Στη συνεδρίαση, όπως προβλέπει ο Κανονισμός της Εθνοσυνέλευσης, συζητείται το ζήτημα της εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση. Ένας από τους βουλευτές που έθεσαν την ερώτηση για 30 λεπτά το πολύ έχει το δικαίωμα να εξηγήσει το θέμα της άρσης της εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση. Η σειρά των βουλευτών από τις κοινοβουλευτικές ομάδες και των βουλευτών που δεν είναι οργανωμένοι σε κοινοβουλευτική ομάδα και που θα συμμετάσχουν στη συζήτηση καθορίζεται σε συμφωνία του Προέδρου της Βουλής με τους συντονιστές των κοινοβουλευτικών ομάδων πριν από την έναρξη της συνεδρίασης. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο βουλευτής μπορεί να μιλήσει πολλές φορές για συνολικά 15 λεπτά και ο συντονιστής της κοινοβουλευτικής ομάδας για συνολικά 20 λεπτά.
Σε περίπτωση ψήφου δυσπιστίας στην Κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός παραιτείται από τη Βουλή εντός 24 ωρών από την ψήφιση της δυσπιστίας, αναφέρει το άρθρο 218 του Κανονισμού. Ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης ενημερώνει αμέσως τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την ψήφο δυσπιστίας στην Κυβέρνηση και την παραίτηση.
Χθες ο πρόεδρος της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι δεν εξέφρασε τη θέση του ή την ερμηνεία του για την απόσυρση των 17 υπογραφών από την Πρωτοβουλία, καθώς και για το αν θα αποτυπωθεί στη συνεδρίαση της Βουλής. Νωρίτερα σε τηλεοπτική του συνέντευξη τόνισε ότι οι διαδικασίες είναι ξεκάθαρες.
«Υπάρχει προγραμματισμένη συνεδρίαση για την Πέμπτη. Η συνεδρία πρέπει να έχει επίλογο. Ο επίλογος μπορεί να είναι, ψήφος δυσπιστίας – πέφτει η Κυβέρνηση, ψήφος εμπιστοσύνης – δεν πέφτει η Κυβέρνηση. Μετά από αυτό, για τις επόμενες 90 ημέρες, δεν μπορεί να υπάρξει ξανά ψήφος δυσπιστίας. Γι’ αυτό δόθηκε προθεσμία 90 ημερών, είπε ο Τζαφέρι.
Σύμφωνα με τον Τζαφέρι, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του SDSM Ζόραν Ζάεφ έκανε καλά που δεν παραιτήθηκε. Ο Ζάεφ ανακοίνωσε την παραίτησή του από πρωθυπουργός και πρόεδρος του SDSM στις 31 Οκτωβρίου μετά τα άσχημα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών.
Δεν πρέπει να οδηγείται από στιγμιαία συναισθήματα. Πρέπει να συντονίζει και να συνεχίσει να ηγείται των θεσμών. Δεν πρέπει να παίρνει συναισθηματικές αποφάσεις, έχει ευθύνη να ηγηθεί της Κυβέρνησης. Οι θεσμοί πρέπει να λειτουργούν κανονικά. Αυτό είναι μια αναδρομή. «Κάνουμε ένα βήμα μπροστά, δύο πίσω», είπε ο Τζαφέρι.
Ο πρόεδρος της χώρας Στέβο Πενταρόφσκι από την άλλη, χθες το βράδυ σε συνέντευξή του στο TV 21 είπε ότι είναι σημαντικό για αυτόν να παρθεί η πλειοψηφία με δημοκρατικό τρόπο και ότι μόνο έτσι θα έχει νομιμότητα τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας.
«Αυτό που είναι σημαντικό για μένα ως πρόεδρος, και είναι σημαντικό και για τη διεθνή κοινότητα, είναι το εξής: αυτός που θα πάρει 61 ψήφους σε μια δημοκρατική διαδικασία, θα είναι ένας απόλυτα αξιόπιστος συνομιλητής και εντός και εκτός. “Το πιο σημαντικό πράγμα για μένα είναι να γίνουν 61 οι ψήφοι σε μια δημοκρατική διαδικασία όπως ορίζεται στο Σύνταγμα και στο Νόμο”, είπε ο Πεντάροφσκι.
Πιστεύει ότι η χώρα βρίσκεται σε πολιτική κρίση και ότι αν δεν υπάρξει ξεκάθαρη πλειοψηφία θα είναι ακόμα χειρότερα. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να μπούμε στο λεγόμενο Βουλγαρικό σενάριο. Ο Pendarovski πιστεύει ότι αυτή η πολιτική κρίση προκαλείται από την κίνηση του πρωθυπουργού με την ανακοίνωση της παραίτησής του. Σύμφωνα με τον ίδιο, η απώλεια της πόλης των Σκοπίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν θα έπρεπε να ήταν λόγος αποχώρησης του Ζάεφ από την πολιτική. Η παραίτηση Ζάεφ ήταν, είπε ο Πενταρόφσκι, μια μεγάλη έκπληξη για τη διεθνή κοινότητα.
Ο πρωθυπουργός Ζάεφ ανακοίνωσε τις παραιτήσεις του μετά την ήττα στις αυτοδιοικητικές εκλογές, αλλά τυπικά δεν υποβλήθηκαν από τον ίδιο, ούτε στο κόμμα ούτε στη Βουλή. Η αντιπολίτευση υπό την ηγεσία του VMRO-DPMNE ζήτησε από τον Ζάεφ να παραιτηθεί στη Βουλή μέχρι τη Δευτέρα στις 14:30, αλλά αφού αυτό δεν έγινε, οπότε μαζί με τη Συμμαχία για τους Αλβανούς και Εναλλακτική, BESA και Αριστερά κατέθεσαν την πρωτοβουλία για ψήφο άρσης της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.
Στην επεξήγηση της Πρωτοβουλίας, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι «Η κυβέρνηση υπό την ηγεσία του SDSM και του DUI δεν έφερε σημαντικά αποτελέσματα τα προηγούμενα πέντε χρόνια, αλλά αντιθέτως κυβερνά με απάτες και διαπραγματεύσεις σε βάρος των σημαντικότερων ζητημάτων της Βόρειας Μακεδονίας. Αντί να διαφυλάξουν την αξιοπρέπεια του κράτους και των πολιτών του, βυθίζουν όλο και περισσότερο τον λαό στη φτώχεια, στον αδιάκοπο πληθωρισμό και στις υποθέσεις που πολλαπλασιάζονται καθημερινά. «Η κυβέρνηση υπό τον Ζόραν Ζάεφ πρόδωσε τους πολίτες κάτι που φάνηκε στις τοπικές εκλογές, οι οποίες στην πραγματικότητα ήταν δημοψήφισμα κατά της σημερινής κυβέρνησης και των πολιτικών της».
Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της Πρωτοβουλίας, το να μείνει αυτή η κυβέρνηση χωρίς αξιοπιστία και σαφή πλειοψηφική υποστήριξη από τον λαό και χωρίς σχέδιο επίλυσης των συσσωρευμένων προβλημάτων, θα σημαίνει μόνο τη συνέχιση και την εμβάθυνση της πολιτικής κρίσης που συμπληρώνεται από την οικονομική κρίση, το ενεργειακό σοκ και την έξαρση της πανδημίας covid που είναι ανησυχητικές.
Το Εκτελεστικό και Κεντρικό Συμβούλιο του SDSM το βράδυ της Τρίτης αποφάσισε ομόφωνα ο Πρωθυπουργός και αρχηγός του κόμματος Ζόραν Ζάεφ να αναβάλει τις παραιτήσεις του μέχρι να εξομαλυνθούν οι διεργασίες στη χώρα.
Ο πρωθυπουργός Ζάεφ είπε ότι στις συνεδριάσεις του Εκτελεστικού και του Κεντρικού Συμβουλίου του κόμματος δεν συζητήθηκαν ούτε αποφασίστηκαν οι παραιτήσεις του στις κορυφαίες θέσεις του κόμματος και της κυβέρνησης, προσθέτοντας ότι μένει για «να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και η πιθανή αύξηση της.”
Περιμένω να σταθεροποιηθεί η δημοκρατική πλειοψηφία, ειδικά η πλειοψηφία που είναι υπέρ της ΕΕ, για μια πολυεθνική κοινωνία. Οι μέρες είναι μπροστά μας, φυσικά θα το μάθουμε όλοι, είπε ο Ζάεφ μετά τις συνεδριάσεις των ανώτατων οργάνων του SDSM.
Ο Ζάεφ είχε επίσης συναντήσεις με εταίρους του συνασπισμού χθες το βράδυ. Ο αρχηγός του DPA Μεντουχ Θάτσι δήλωσε μετά τη συνάντηση μαζί του ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι σταθερή και ότι αναμένει από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ να συνεχίσουν να λειτουργούν.
«Καλά νέα, ο Πρωθυπουργός θα συνεχίσει, η πλειοψηφία είναι σταθερή, εξουσιοδοτήσαμε τον Πρωθυπουργό να συνομιλεί κανονικά με άλλες πολιτικές ομάδες ή βουλευτές για να έχει ακόμη μεγαλύτερη πλειοψηφία, τελικά τα καλύτερα νέα είναι ότι αυτή η κυβέρνηση, αυτή η πλειοψηφία συνεχίζει και στις 15 Δεκεμβρίου ελπίζω κατά 99,9 τοις εκατό να έχουμε ραντεβού, είπε ο Θάτσι σε δήλωσή του στο TV 24, για να ενημερώσει για τη συνάντηση στην κυβέρνηση με τους εταίρους του συνασπισμού
Ερωτηθείς εάν υπήρχαν εκπρόσωποι του Κινήματος BESA στη συνάντηση, ο Θάτσι είπε ναι.
Ωστόσο, μετά τη δήλωση Θάτσι, το BESA διέψευσε ότι στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποί τους.
Χαρακτηριστικό για τη σημερινή συνεδρίαση της Βουλής για ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση είναι ότι, σύμφωνα με χθεσινές ανακοινώσεις, ο συντονιστής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του VMRO-DPMNE Νίκολα Μιτσεφσκι και η βουλευτής του VMRO-DPMNE, Αντζέλικα Πέτκοβα οι οποίοι βρίσκονται σε απομόνωση, θα παραστούν στη συνεδρίαση στο διαστημικές στολές επειδή είναι θετικοί στον Covid-19.
Οι συνεδριάσεις δεν γίνονται στην αίθουσα της Ολομέλειας λόγω αναβάθμισης του συστήματος ψηφοφορίας, αλλά στην αίθουσα με τον Θόλο όπου υπάρχει η δυνατότητα να απομονωθούν και να ψηφίσουν βουλευτές που πάσχουν από Covid-19.#menoumespeedy
