Οι συνέπειες ενός πολέμου μοιάζουν με τους κύκλους κυμάτων που δημιουργεί το πέταγμα μιας πέτρας στη θάλασσα: βαθύτερες, δριμείες και ηχηρές στην εστία, αλλά με ευρύτερες, υπόκωφες, σχεδόν ατέρμονες προεκτάσεις, η δριμύτητα των οποίων παραμένει αόρατη στο γυμνό μάτι, αλλά κάποιες φορές αποκαλύπτεται σε βάθος χρόνου.
Οι πρώτες συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία μάς ταλανίζουν εδώ και δυόμισι μήνες, γεννώντας ένα εκκρεμές συναισθημάτων. Ματώνει η ψυχή μας για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα με την απορία και την απόγνωση στο βλέμμα. Θυμώνουμε για την καταστροφή, τους αδόκητους θανάτους, το άδικο. Και ύστερα επιστρέφουμε στην ανασφάλεια της δικής μας καθημερινότητας που, συνεπεία πολέμου, περιστρέφεται γύρω από τον λογαριασμό του φυσικού αερίου, του ηλεκτρικού ρεύματος, του σουπερμάρκετ.
Πολύ φοβούμαι όμως ότι οι μακροπρόθεσμες συνέπειες του πολέμου αυτού (ο οποίος έρχεται έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας, το οικονομικό σοκ της οποίας εκτιμάται ως το μεγαλύτερο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο), θα είναι πολύ βαθύτερες απ’ όσο μπορούμε σήμερα να υποθέσουμε. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, λόγω της πανδημίας, 97 εκατομμύρια άνθρωποι πέρασαν κάτω από το όριο της φτώχειας (δηλαδή ζουν με 1,9 δολάρια την ημέρα ή λιγότερο!) το 2020 σε σχέση με το 2019. Πρόκειται για ετήσια αύξηση που δεν έχει ιστορικό προηγούμενο! Ομοίως, ο αριθμός των οξέως υποσιτιζόμενων παιδιών το 2022 αναμένεται να ξεπεράσει τα 60 εκατομμύρια (αύξηση 30% σε τρία χρόνια!), ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που δεν θα μπορούν να πληρώσουν για μια θρεπτική διατροφή αναμένεται να φτάσει τα 4,5 δισεκατομμύρια (ήταν 3 δισεκατομμύρια το 2019). Σε αυτό το παραπάνω 1,5 δισεκατομμύριο συγκαταλέγεται και η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού των 50 και πλέον χωρών που εξαρτώνται από τη Ρωσία και την Ουκρανία για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε σιτηρά.
Αρκεί να σταθεί κανείς στα 60 εκατομμύρια υποσιτισμένων παιδιών για να αντιληφθεί το μέγεθος της καταστροφής. Καθένα από αυτά τα παιδιά αντιπροσωπεύει ένα αναξιοποίητο ανθρώπινο δυναμικό και, δυστυχώς, δεν θα μάθουμε ποτέ πόσοι δυνητικοί Μπετόβεν, Αϊνστάιν, Πικάσο μαραζώνουν σήμερα. Αν όμως θέλουμε αύριο να μην αποτελέσουν τους εκπατρισμένους του λιμού και μελλοντικών πολέμων που θα έχουν πυροδοτηθεί από αυτόν, πρέπει να δράσουμε τώρα στηρίζοντας και διευρύνοντας τα επισιτιστικά προγράμματα του ΟΗΕ. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα λείψει από εμάς το «παντεσπάνι» μας.
Έντυπη έκδοση Το Βήμα
