Αναλυτές της επικοινωνίας και άνθρωποι του Marketing έχουν γράψει εκατομμύρια επιστημονικά άρθρα προσπαθούν να ερευνήσουν γιατί κάποια τηλεοπτικά προγράμματα στέκονται ψηλά στις προτιμήσεις του κοινού. Και πράγματι, αν μπούμε στη διαδικασία να αποδομήσουμε όλα όσα μπαίνουν στο κεφάλι μας την ώρα που απολαμβάνουμε την άνεση του καναπέ μας, το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Και τα reality shows, αλλά και τα γενικότερα τους concept τα οποία σε γενικές γραμμές ακολουθούν συγκεκριμένα σενάρια σε παγκόσμιο επίπεδο – σε εμπορικό επίπεδο τουλάχιστον – αποτελούν για τους καναλάρχες την συνταγή της επιτυχίας.
Reality Shows στην Ελλάδα: Η μεγάλη επιστροφή
Από την δεκαετία του 2000 και μέχρι και την υπογραφή των μνημονίων το 2011, η ελληνική τηλεόραση τιμούσε αυτήν την τάση, ενώ ο κόσμος έβαζε στο πρωτοχρονιάτικο ρεβεγιόν, τον Τσάκα και τον Πρόδρομο, την Καλομοίρα και τον Πετρέλη, ενώ κοιτούσε μέσα από την κλειδαρότρυπα το love story του Καραφώτη και της Μάρως. Όμως, μια τόσο ισχυρή οικονομική κρίση άλλαξε κατά πολύ τα δεδομένα καθώς οι συγκεκριμένες παραγωγές ήταν πάρα πολύ ακριβές για τα κανάλια. Αντ’ αυτού σαπουνόπερες από το εξωτερικό ήταν οι εύκολες φθηνές επιλογές για να μπορούν να καλύψουν τον πολύτιμο τηλεοπτικό χρόνο, ώστε να προβάλλουν τις απαραίτητες διαφημίσεις που χρειάζονταν για να επιβιώσουν.
Σήμερα, πέρα από την “κανονικότητα” που επέστρεψε -ό,τι κι αν σημαίνει κάτι τέτοιο-, επέστρεψαν και τα reality shows, τα οποία αποτελούν τα προγράμματα με την μεγαλύτερη τηλεθέαση αυτήν την στιγμή.
O Bachelor και οι 20 κοπέλες που σφάζονται για ένα τριαντάφυλλο
Από την πρώτη στιγμή που είδα το promo trailer, δεν σας κρύβω ότι χλώμιασα. Ίσως επειδή φαντάστηκα το τί θα ακολουθούσε και πόσο προσβλητικό θα κατέληγε να γίνει το συγκεκριμένο show για το γυναικείο φύλο. Και πράγματι έγινε. Προσβλητικό και, απ’ ό,τι δείχνουν τα νούμερα τηλεθέασης, εθιστικό.
Και πράγματι, παρακολουθώντας κάποια επεισόδια αντιλήφθηκα πως όντως: Δεν υπάρχει κανένα σεξιστικό στερεότυπο της συντηρητικής ελληνικής αντίληψης που να μην αναπαράγεται στο show. Γυναίκες που μαλλιοτραβιούνται και πετούν αντικείμενα η μία στην άλλη, ίντριγκες και δολοπλοκίες ανάμεσα τους με στόχο έναν: Ποιά θα κερδίσει τον Παναγιώτη, τον ιδανικό γαμπρό. Το παράξενο ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα είναι πως σχεδόν όλες δηλώνουν ερωτευμένες μαζί του, ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος κάθε βράδυ βγαίνει ραντεβού με μία διαφορετική κοπέλα, την φιλά, την αγκαλιάζει με αποκορύφωμα να κάνει χαλαρός και ήρεμος δηλώσεις όπως “έχω αρχίσει να νιώθω έντονα συναισθήματα για δέκα κοπέλες” (sic).
Ο κατά τα άλλα συμπαθέστατος Βachelor παίζει άνετα τον ρόλο του “κελεπουριού” παρατηρώντας συμπεριφορές που προσβάλουν εντελώς την γυναικεία αξιοπρέπεια, θεωρώντας το σαν κάτι κολακευτικό για τον ίδιο, αφού αυτός είναι ο τρόπος να τον διεκδικήσουν.
Σίγουρα οι συγκεκριμένες κοπέλες έλαβαν μέρος στο show επειδή ψάχνουν όντως την αληθινή αγάπη, αλλά μάλλον ψάχνουν τρόπους για να αποκτήσουν λίγη δημοσιότητα. Και κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητα προβληματικό. Το ότι δέχονται όμως να υπηρετήσουν ένα σενάριο που τις παρουσιάζει σαν ανθρώπους που χάνουν κάθε αξιοπρέπεια και σεβασμό στον εαυτό τους, προκειμένου να κερδίσουν τον περιβόητο “έρωτα” και γαμπρό είναι το λιγότερο άρρωστο. Γιατί σίγουρα, την ώρα που οι μισογυνιστικές αντιλήψεις και η κουλτούρα του βιασμού βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων -από την δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη μέχρι και την αισχρή δήλωση παίκτη άλλου reality show-, το Bachelor, είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να παρακολουθήσει κανείς στην ελληνική τηλεόραση.
Άννα Σαϊνίδου
