Του Γ. Αγγέλη
Η Ευρώπη μπροστά σε μια κρίση “επικών διαστάσεων”, σύμφωνα με την επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάνρτ, δεν μπορεί να συμφωνήσει σε μία ενιαία απάντηση στη διπλή κρίση του κορονοϊού και της επερχόμενης ύφεσης. Στη Σύνοδο Κορυφής, οι αντοχές της ενιαίας Ευρωπαϊκής Ένωσης άγγιξαν τα όριά τους όταν η Ιταλία αρνήθηκε να βάλει την υπογραφή της σε κοινό ανακοινωθέν της Ε.Ε. χωρίς μια συμφωνία για ευρωομόλογο. Η Γερμανία και οι υπόλοιποι “αρνητές” του ευρωομολόγου (Αυστρία, Φινλανδία, Ολλανδία), για να αποφύγουν το ευρωπαϊκό πολιτικό-οικονομικό κραχ, αντιπρότειναν και πέτυχαν μια αναβολή δύο εβδομάδων για να βρεθεί ένα πλαίσιο συμφωνίας για ενιαία δράση απέναντι στη διπλή κρίση.
Η δύσκολη αποστολή ανατέθηκε στους προέδρους των θεσμών της Ε.Ε. και τους υπουργούς Οικονομικών του ΕΚΟΦΙΝ, αλλά η παρ’ ολίγον ρήξη έχει “γράψει” το βράδυ της Πέμπτης μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για την επιβίωση της Ευρωζώνης. Ο Μακρόν παραδέχθηκε ότι αυτό που είναι πλέον στο τραπέζι είναι η επιβίωση ή μη του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, ενώ ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε δήλωσε μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης ότι η Ευρώπη, αν δεν είναι “ενιαία”, δεν μπορεί να υπάρχει…
Το αίτημα της Ιταλίας και άλλων οκτώ χωρών, μαζί και της Ελλάδας, ήταν και παραμένει η ενεργοποίηση της έκδοσης ενός ομολόγου κοινής βάσης με στόχο την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης και του κορονοϊού.
Η αναβολή των δέκα ημερών – δύο εβδομάδων επέτρεψε να λήξει η Σύνοδος με “συμφωνία”, αλλά η εκκρεμότητα αφήνει ανοιχτά όλα τα υπαρξιακά ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, κατά συνέπεια, του ευρώ. Χαρακτηριστικό της διάταξης των δυνάμεων σε αυτή την εξαιρετικά εύθραυστη και μέχρι στιγμής προσωρινή συμφωνία είναι ότι απέναντι στους αρνητές του ευρωομολόγου, ήτοι της αμοιβαιοποίησης του χρέους στην Ευρωζώνη, στέκεται όχι μόνο η Κομισιόν, αλλά και η ΕΚΤ.
Η κόντρα
Η Λαγκάρντ πριν από τη Σύνοδο Κορυφής είχε παρουσιάσει το νέο turbo-QE (2020/441), το οποίο προβλέπει τη δυνατότητα της ΕΚΤ να αγοράσει η ίδια ένα τέτοιο ομόλογο από οποιονδήποτε ευρωπαϊκό οργανισμό αναλάμβανε να το εκδώσει. Αυτό απορρίφθηκε από Ολλανδία, Γερμανία, Αυστρία και άλλες χώρες της Ευρωζώνης, που απάντησαν με διπλό “όχι”, τόσο στο αίτημα έκδοσης ευρωομολόγου (με στόχο τον κορονοϊό) όσο και στην ενεργοποίηση “εργαλείου” δανειοδότησης από τον ESM που θα ήταν απαλλαγμένο από το MοU (μνημόνιο δεσμεύσεων) που συνοδεύει τα δύο ήδη εν ενεργεία εργαλεία χρηματοδότησης (PCCL, ECCL).
Αυτό, πάντως, που φαίνεται πως προβλημάτισε σοβαρά και προκάλεσε ισχυρή ανησυχία στους ηγέτες της Ε.Ε. μετά την αρχική άρνηση υπογραφής από τον Ιταλό πρωθυπουργό ήταν η δήλωσή του ότι, αν η Ευρωζώνη δεν προχωρήσει μέσα στις επόμενες 10 ημέρες σε μια θετική αντιμετώπιση στο αίτημα της Ιταλίας, “αυτή θα προχωρήσει μόνη της…”.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός, αν και προκλήθηκε, δεν έδωσε καμία εξήγηση στο τι ακριβώς εννοεί.
Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση μέσα στις επόμενες δεκαπέντε ημέρες και η “λύση” που θα επιδιωχθεί να βρεθεί ως συμβιβασμός θα είναι σε άμεση συνάρτηση με την επέκταση της πανδημίας στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης και με μια περισσότερο ρεαλιστική εκτίμηση για το βάθος και την έκταση της ύφεσης στην οικονομία της Ευρωζώνης το 2020.
Στην Κομισιόν, αλλά και στην ΕΚΤ, υποστηρίζεται ότι η Ευρωζώνη χρειάζεται ένα “πακέτο” στήριξης ανάλογων διαστάσεων εκείνου που ανακοινώθηκε προχθές από την αμερικανική Γερουσία και το οποίο δεν μπορεί παρά να χρηματοδοτηθεί με μέσα που ήδη περιέγραψε σε δημόσια παρέμβασή του ο Μάριο Ντράγκι. Ο προκάτοχος της Λαγκάρντ υποστήριξε ανοιχτά ότι η ύφεση που αντιμετωπίζει η οικονομία της Ευρωζώνης θα είναι τέτοιων διαστάσεων που θα απαιτεί μία ενιαία παρέμβαση, η οποία θα καλύψει με μια χωρίς όρια διεύρυνση του δημόσιου χρέους τη διασφάλιση της “λειτουργίας” του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, ο οποίος διαφορετικά θα είναι αδύνατο να επανεκκινήσει με δικές του δυνάμεις μετά την πανδημία…
Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενες δεκαπέντε ημέρες θα κρίνουν το κατά πόσο υπάρχουν πράγματι κάποιες χώρες στην Ευρωζώνη που πιστεύουν ότι η “εθνική” διέξοδος από την κρίση μπορεί να γίνει η δική τους επιλογή…
Πηγή: HTTPS://NEWS.GOOGLE.COM
