Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Γκίτση
Έκκληση στους επιχειρηματίες να ανοίξουν τα ξενοδοχεία τους και να εμπιστευτούν την Κυβέρνηση, απευθύνει μέσω του Capital.gr ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης, σημειώνοντας πως το μεγάλο στοίχημα μπροστά μας είναι ο τουρισμός. Ο υπουργός, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Capital.gr, αναφέρει πως μέχρι στιγμής το κόστος για την οικονομία από το lockdown, είναι άνω των 10-12 δισ. ευρώ. Ο κ. Γεωργιάδης εμφανίζεται ικανοποιημένος από τα πρώτα δείγματα επιστροφής της οικονομίας στην κανονικότητα, σημειώνοντας πως η Κυβέρνηση έχει κάνει την καλύτερη δυνατή διαχείριση των διαθεσίμων πόρων, χωρίς να διακινδυνεύσει μία δημοσιονομική κρίση, η οποία θα μας αποτελείωνε, όπως λέει.
Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, τονίζει πως η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο οικονομικό μοντέλο στο οποίο θα υπάρχει μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη, ενώ για τη βιομηχανία αναφέρει ότι αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως το υψηλό κόστος ενέργειας, τα οποία θέλουν μεγάλη μελέτη και είναι πιο δύσκολο να επιλυθούν.
Τονίζει πως δεν έχει ακυρωθεί ή αναβληθεί κανένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο στη χώρα, αντιθέτως όπως λέει υπάρχουν πολλές νέες αιτήσεις, ενώ προαναγγέλλει πως τον Ιούνιο θα γίνουν πάνω από 1,5 δισ. ευρώ νέα σχέδια στρατηγικών επενδύσεων. Για το Ελληνικό εκτιμά ότι δεν θα υπάρξει καθυστέρηση, ενώ σημειώνει πως τόσο η Lamda Development όσο και η Mohegan παραμένουν απόλυτα δεσμευμένες στο έργο αυτό με την Αμερικανική Κυβέρνηση, όπως λέει, να έχει διαβεβαιώσει την ελληνική πλευρά ότι, στηρίζει απόλυτα και τη Mohegan και όλες τις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες. “Σε αυτή τη φάση που μιλάμε δεν υπάρχει απολύτως καμία ανησυχία για την εταιρεία Mohegan”, τονίζει.
– Κύριε Γεωργιάδη, από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η κρίση, αναφέρατε πως η μεγάλη πρόκληση, εκτός φυσικά από αυτή καθ’ αυτή την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, είναι η επανεκκίνηση της οικονομίας. Τρεις εβδομάδες μετά τη σταδιακή άρση του lockdown, θα μπορούσατε να κάνετε μια πρώτη αποτίμηση της επιστροφής της οικονομίας στην “κανονικότητα”;
Είμαστε γενικά ευχαριστημένοι. Πρώτον, διότι το πρόγραμμα επιστροφής της οικονομίας σε λειτουργία εξελίσσεται με μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ό,τι αρχικά το είχαμε σχεδιάσει.
Δεύτερον, διότι από όσους ελέγχους κάναμε, στο 99% οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι τηρούν τις προφυλάξεις και τα μέτρα που έχουμε θεσπίσει. Άρα υπάρχει πειθαρχία.
Τρίτον, γιατί οι τζίροι τις πρώτες δύο εβδομάδες στο λιανικό εμπόριο ήταν αρκετά καλοί και σε ορισμένους κλάδους πολύ αυξημένοι σε σχέση με πέρσι.
Άρα, τα πρώτα δείγματα είναι θετικά. Φυσικά δεν θέλω με αυτό να προεξοφλήσω όλη τη χρονιά, μακάρι να πηγαίναμε μέχρι τέλος του χρόνου έτσι, κυρίως διότι το μεγάλο στοίχημα μπροστά μας είναι ο τουρισμός.
– Πόσο έχει “κοστίσει” μέχρι στιγμής, στην Ελλάδα το lockdown και σε τι βάθος χρόνου και με ποιον τρόπο, μπορεί να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος;
Είναι δύσκολο να γίνει ένας ακριβής υπολογισμός. Πάντως κάθε μήνας με κλειστή την οικονομία, υπολογίσαμε ότι κοστίζει περίπου 6 δισεκατομμύρια.
Αν υπολογίσετε ότι είχαμε περίπου δύο μήνες κλειστή την οικονομία, δηλαδή όλο τον Απρίλιο, τον μισό Μάρτιο και ένα τμήμα του Μαΐου για τον περισσότερο κόσμο, μπορούμε να πούμε ότι σίγουρα το κόστος είναι άνω των 10 – 12 δισεκατομμυρίων μέχρι στιγμής. Αλλά τονίζω το μέχρι στιγμής, διότι αναμένουμε να δούμε τι θα γίνει στον τουρισμό.
– Όπως είπατε, μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Κυβέρνηση αυτή τη στιγμή σχεδιάζει μέτρα που εξαντλούν τα όρια των δυνατοτήτων της χώρας. “Χρησιμοποιούμε” είπατε “κάθε διαθέσιμο πόρο είτε του ΕΣΠΑ, είτε του κρατικού προϋπολογισμού, είτε της Αναπτυξιακής Τράπεζας και αναμένουμε και τις ευρωπαϊκές αποφάσεις για να δούμε τι μπορεί να χρηματοδοτήσει με ευρωπαϊκά χρήματα, αποφεύγοντας στο μέτρο του δυνατού νέο δανεισμό”. Ποιες είναι οι χρηματοδοτικές ανάγκες και ποιες οι δυνατότητες που υπάρχουν;
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι πάρα πολύ μεγάλες. Θα ήταν πολύ ευχάριστο να είχαμε τη δυνατότητα να έχουμε ένα εγγυοδοτικό πρόγραμμα όχι 7 δισεκατομμυρίων, αλλά πολύ μεγαλύτερο. Θα θέλαμε να έχουμε το πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ, όχι 2 δισεκατομμύρια που το αυξήσαμε, αλλά πολύ μεγαλύτερο. Θα θέλαμε να έχουμε χρήματα για να καλύπτουμε εμείς τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων το δεκαπενθήμερο που δεν εργάζονται με εκ περιτροπής εργασία. Θα θέλαμε να έχουμε χρήματα περισσότερα για να μπορούμε να καλύπτουμε την απώλεια του μισθού στον ιδιωτικό υπάλληλο, ο οποίος μπαίνει σε εκ περιτροπής εργασία.
Πολλά πράγματα θα θέλαμε να μπορούν να συμβούν. Δυστυχώς, στη ζωή είσαι υποχρεωμένος να κινείσαι όχι με αυτά που θα ήθελες να σου συμβαίνουν, αλλά με αυτά που συμβαίνουν και με αυτά που πράγματι μπορείς να πραγματοποιήσεις.
Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή έχουμε κάνει την καλύτερη δυνατή διαχείριση των διαθεσίμων πόρων που έχει η χώρα, τονίζω, χωρίς να διακινδυνεύσουμε παράλληλα με την οικονομική και την υγειονομική, και μία δημοσιονομική κρίση, η οποία θα μας αποτελείωνε.
– Δύο από τα βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία, για τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας, είναι το ΤΕΠΙΧ ΙΙ και το Ταμείο Εγγυοδοσίας. Πόσες επιχειρήσεις και πόσοι εργαζόμενοι, αναμένετε να στηριχθούν μέσω αυτών των εργαλείων;
Το ΤΕΠΙΧ ΙΙ μέχρι την ώρα που μιλάμε πάει πάρα πολύ καλά. Τα αιτούμενα δάνεια είναι άνω των 10 δισεκατομμυρίων. Άρα, και οι αιτήσεις είναι πολλές, δηλαδή το ενδιαφέρον του κόσμου και η εκταμίευση είναι πάρα πολύ γρήγορη.
Για το εγγυοδοτικό πρόγραμμα αναμένουμε την έναρξη της λειτουργίας τους και μετά θα μπορούμε να κάνουμε ταμείο. Φαίνεται όμως ότι θα πάει και αυτό πάρα πολύ καλά. Σίγουρα θα ενταχθούν δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις.
– Τα εργαλεία αυτά αρκούν;
Δύσκολα να σας το πω αυτό από τώρα, αν δεν δούμε τη λειτουργία στην πραγματική οικονομία. Σας είπα και πριν, θα επιθυμούσαμε να έχουμε περισσότερους πόρους για να έχουμε μεγαλύτερα εργαλεία.
Αν εξευρεθούν στην πορεία πόροι, να είστε βέβαιοι ότι θα χρησιμοποιηθούν.
– Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για τη στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας;
Ήδη η κυβέρνησή μας και πριν από την κρίση, είχε ξεκινήσει έναν ανασχεδιασμό της βιομηχανικής μας πολιτικής. Είχαμε ανακοινώσει την ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Βιομηχανίας, είχαμε μιλήσει για την ανάγκη να δώσουμε χρήματα μέσω του ΕΣΠΑ για την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, δηλαδή το digital στη βιομηχανική παραγωγή, είχαμε φτιάξει ΕΦΔ για τη βιομηχανία για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα, ήδη είχαμε ξεκινήσει.
Προφανώς μέσα στην κρίση αυτό επιταχύνθηκε. Έτσι δώσαμε άδεια σε βιομηχανίες να παράξουν αντισηπτικά και να παράξουν μάσκες. Διαπιστώσαμε την ανάγκη εγχώριας παραγωγής.
Άρα, η πίστη μας ότι πρέπει να ενισχυθεί η βιομηχανική παραγωγή έχει ενταθεί. Φυσικά η βιομηχανία στην Ελλάδα έχει προβλήματα, όπως το υψηλό κόστος ενέργειας παραδείγματος χάρη, τα οποία θέλουν πιο μεγάλη μελέτη και είναι πιο δύσκολο να επιλυθούν.
– Τι θα περιλαμβάνει το νέο πακέτο στήριξης της οικονομίας; Ποιες, από ποιους κλάδους και πόσες επιχειρήσεις και εργαζόμενους θα αφορά;
Έχουμε παρουσιάσει με πολύ μεγάλη ανάλυση όλο το νέο πακέτο στήριξης της οικονομίας, μέχρι τον μήνα Οκτώβριο, το οποίο αφορά σχεδόν στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα.
Από τις αντιδράσεις της αγοράς – πάρα τη στενοχώρια για την ύφεση που φυσικά προκαλεί δυσαρέσκεια σε πάρα πολλούς ανθρώπους- βλέπουμε ότι έχει προκαλέσει θετικά σχόλια, γιατί όλοι αντιλαμβάνονται ότι η Κυβέρνηση προσπάθησε να μην αφήσει κανέναν μόνο του.
– Πριν από λίγες ημέρες αναφέρατε ότι θα έρθουν νομοθετικές ρυθμίσεις που θα κάνουν ακόμη ευκολότερο το πρόγραμμα της Golden Visa. Παράλληλα προαναγγείλατε και άλλα προγράμματα, ανάλογα με την Golden Visa, τα οποία θα ενισχύσουν την αγορά ακινήτων με στόχο την αναγέννησή της. Μπορείτε να μας πείτε τι θα περιλαμβάνουν αυτές οι πρωτοβουλίες;
Δεν θα ήθελα να ανακοινώσω πρόχειρα σε μία συνέντευξη σημαντικές πρωτοβουλίες. Αυτό που μπορώ να σας πω μετά βεβαιότητας είναι, ότι το πρόγραμμα Golden Visa που ήταν ένα πολύ επιτυχημένο πρόγραμμα, έχει ήδη αρχίσει πάλι και κινείται, παρά τους πρώτους μήνες του ’20 που πάγωσε κυρίως από τις απώλειες στην αγορά της Κίνας, η οποία είναι και η μεγάλη αγορά αυτού του προγράμματος.
Και ήδη με τη νομοθετική μας πρωτοβουλία θα κάνουμε πιο εύκολη τη λειτουργία του εν μέσω πανδημίας, γιατί η πανδημία έχει προκαλέσει προβλήματα και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στα ταξίδια των ανθρώπων.
Πέραν όμως του προγράμματος Golden Visa, θα ανακοινώνουμε και ευρύτερα προγράμματα τέτοιους είδους, τα οποία όμως θα μου επιτρέψετε να τα ανακοινώσω στον κατάλληλο χρόνο.
– Κύριε Γεωργιάδη, ως υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, έχετε την καλύτερη και πιο σφαιρική εικόνα, για τις επενδύσεις και το επενδυτικό ενδιαφέρον, εγχώριο και διεθνές. Θα μπορούσατε να μας πείτε αν έχει επηρεαστεί και πόσο λόγω της κρίσης, και πόσες, ποιο το ύψος τους και ενδεικτικά ποιες εμβληματικές επενδύσεις παραμένουν ενεργές;
Θέλω όσο πιο επίσημα μπορώ ως Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων της χώρας να σας πω ότι λόγω Covid-19, μέχρι σήμερα που μιλάμε, δεν έχει ακυρωθεί ή αναβληθεί κανένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο στη χώρα.
Αντιθέτως, έχουμε πολλές νέες αιτήσεις. Τον Ιούνιο θα γίνουν πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο νέα σχέδια στρατηγικών επενδύσεων.
– Οι ευκαιρίες όμως είναι περισσότερες και σε μεγαλύτερο εύρος χωρών, γεγονός που όπως υποστηρίζουν πολλοί θα πιέσει τις αποτιμήσεις προς τα κάτω. Με βάση τα δεδομένα που έχετε υπόψιν σας, ισχύει κάτι τέτοιο στην περίπτωση της Ελλάδας;
Η Ελλάδα εξερχόμενη από μία δεκαετή κρίση έχει ήδη μεγάλη αποεπένδυση και μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες. Πιστεύω, δε, ότι το rebranding που έκανε η χώρα, γιατί η χώρα μας κέρδισε μέσα σε αυτή την περίοδο τον παγκόσμιο σεβασμό και τον παγκόσμιο θαυμασμό, θα μας δώσει την ευκαιρία με περισσότερες και σοβαρότερες ξένες επενδύσεις, κυρίως διότι όλοι πια αντιλαμβάνονται ότι εδώ έχουμε μία χώρα λειτουργική με μία Κυβέρνηση αποτελεσματική και έναν λαό πειθαρχημένο.
Αυτά είναι πράγματα που στην οικονομία έχουν μεγάλη σημασία και θα τα βρούμε μπροστά μας με θετικό τρόπο.
– Η ελληνική οικονομία την τελευταία 10ετία στήριξε την ανάπτυξή της στον τουρισμό. Μια δραστηριότητα, που επηρεάζεται περισσότερο από την κρίση και η οποία δεν φαίνεται, όπως υποστηρίζουν διεθνείς μελέτες, να επανέρχεται στα προ κρίσης επίπεδα άμεσα. Πώς σκοπεύει η ελληνική Κυβέρνηση να ξεπεράσει αυτό τον σκόπελο και να καλύψει το κενό που θα αφήσει, στο ΑΕΠ, ο τουριστικός κλάδος;
Για τον τουρισμό έχουν ήδη ανακοινωθεί μία σειρά πρώτων μέτρων και στην πορεία των επόμενων εβδομάδων θα ανακοινωθούν και επιπλέον μέτρα. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να στηρίξουμε την τουριστική μας βιομηχανία.
Ασφαλώς η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο οικονομικό μοντέλο στο οποίο θα υπάρχει μία πιο ισορροπημένη ανάπτυξη και δεν θα εξαρτιόμαστε μόνο από τον τουρισμό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα αφήσουμε πίσω τον τουρισμό, ο οποίος όλα αυτά τα χρόνια ήταν ο κλάδος της οικονομίας που κράτησε όρθια την Ελλάδα ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της κρίσης.
Άρα, λοιπόν, η Κυβέρνηση είναι εδώ για να πάρει κάθε αναγκαίο μέτρο. Για αυτό, όπως θα είδατε, και στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού υπήρξε και ειδική νομοθετική πρόβλεψη για να μπορούμε με Κοινή Υπουργική Απόφαση να ενισχύουμε πάρα πολύ τον επιδοτούμενο τουρισμό για το έτος 2020.
Δεν θα αφήσουμε τις επιχειρήσεις μόνες στον τουρισμό. Καλώ τους επιχειρηματίες να ανοίξουν τα ξενοδοχεία τους και να εμπιστευτούν την Κυβέρνηση.
– Σε ποια φάση βρίσκεται η επένδυση στο Ελληνικό;
Έχει ανοίξει ο φάκελος των τεχνικών προδιαγραφών για τον διαγωνισμό για το καζίνο, ο οποίος εξετάζεται και από την εταιρεία Hard Rock και αναμένονται να τελειώσουν οι προθεσμίες του νόμου για να ανοίξει και ο φάκελος των οικονομικών προσφορών.
Εάν η εταιρεία Hard Rock προσφύγει στα δικαστήρια και για τον τεχνικό φάκελο, θα αναμένουμε και εκεί αναγκαστικά τις αποφάσεις της δικαιοσύνης.
Πιστεύουμε, όμως, ότι πλέον επειδή ήδη έχουν προηγηθεί τρεις αποφάσεις από τρία διαφορετικά όργανα επί αυτού του θέματος, δεν θα υπάρξει καθυστέρηση και οι αποφάσεις θα βγαίνουν σχετικά γρήγορα.
– Μήπως όμως η κρίση της πανδημίας επηρεάσει τη συγκεκριμένη επένδυση;
Πιστεύουμε πραγματικά όχι. Παρόλο ότι υπήρχε μία ανησυχία για την εταιρεία Mohegan, η εταιρία παραμένει απόλυτα δεσμευμένη στο έργο αυτό.
Αλλά και ως προς την εν γένει οικονομική μας δραστηριότητα, φαίνεται ότι το έργο αυτό όχι μόνο δεν χάνει την ορμή του αλλά ενισχύεται μέσα στην κρίση του Covid-19, καθώς θα δημιουργεί νέες επενδυτικές ευκαιρίες.
Η εταιρεία Lamda Development είναι απολύτως δεσμευμένη στο έργο και είμαστε σε συνεχή επικοινωνία μαζί της.
– Εχει η κυβέρνηση Plan B στην περίπτωση που κάποιο από τα μέρη δεν μπορέσει να ανταποκριθεί στις συμβατικές του υποχρεώσεις; Σας ανησυχεί για παράδειγμα ότι η Mohegan φέρεται να μην πλήρωσε κουπόνι ομολόγου της;
Η εταιρεία Mohegan μάς έχει διαβεβαιώσει ότι παραμένει δεσμευμένη στο έργο. Οι συνέταιροί της στην Ελλάδα, με τους οποίους έχουν κατέβει μαζί στο διαγωνισμό, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, μας έχουν διαβεβαιώσει ότι παραμένουν απολύτως δεσμευμένοι στο έργο και μέχρι στιγμής η μη πληρωμή του κουπονιού του ομολόγου από την Mohegan δεν προκαλεί ιδιαίτερα μεγάλη ανησυχία διότι έγινε σε συμφωνία με τους πιστωτές της, για αυτό και η εταιρεία δεν κήρυξε default. Η εταιρεία προφανώς έχει πάθει ζημία από τα μέτρα της καραντίνας στις ΗΠΑ και αλλού, όπως και όλος ο σχετικός κλάδος, αλλά είναι πολύ μεγάλη και μπορεί άνετα να αντέξει και σε αυτή την κρίση.
Άλλωστε η αμερικανική Κυβέρνηση, όπως μας έχει διαβεβαιώσει, στηρίζει απόλυτα και τη Mohegan και όλες τις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες. Σε αυτή τη φάση που μιλάμε δεν υπάρχει απολύτως καμία ανησυχία για την εταιρεία Mohegan.
Πηγή:
