Της Αλεξάνδρας Γκίτση

Με τη μεσοσταθμική μείωση των συνολικών πωλήσεων να αγγίζει το 40% -υπάρχουν και εταιρείες όπου η πτώση κυμαίνεται από 60% έως 90%, ανάλογα με τον βαθμό έκθεσής τους στο food service- ο κλάδος της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας εκπέμπει SOS. Οι εβδομαδιαίες απώλειες, λόγω της υγειονομικής κρίσης που έχει χτυπήσει και την οικονομία, υπολογίζονται στα 4-5 εκατ. ευρώ για το ταμείο των εταιρειών του κλάδου αλλά και για το καλάθι των ελληνικών εξαγωγών. Προ κρίσης, το 80% της παραγωγής της ελληνικής υδατοκαλλιέργειας εξάγονταν σε 32 χώρες και ο τζίρος που παρήγαγε ο κλάδος υπερέβαινε τα 700 εκατ. ευρώ.

Σήμερα η αγορά των ΗΠΑ επί της ουσίας έχει κλείσει. Αφού το κόστος για την αποστολή εμπορεύματος μέσω cargo από την Αθήνα στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού ξεπερνά τα 6,5 ευρώ το κιλό, από 2 ευρώ το κιλό που ήταν πριν από την κρίση και πριν τα μέτρα του Τραμπ, αναφέρουν πηγές με γνώση.

Στην Ευρώπη, βασικό πελάτη των ελληνικών ψαριών υδατοκαλλιέργειας, η οποία απορροφά το 72% της εγχώριας παραγωγής -μόνο η Ιταλία αγοράζει το 45% της ελληνικής παραγωγής- η διακίνηση εμπορευμάτων παραμένει ελεύθερη, το μεταφορικό κόστος, όπως υποστηρίζουν παράγοντες του κλάδου, δεν έχει μεταβληθεί και οι τιμές παραμένουν στα επίπεδα των 4,5 ευρώ το κιλό.

Ωστόσο, η υγειονομική κρίση και το κλείσιμο όλου του δικτύου του food service, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες αγορές που έχει πρόσβαση το ελληνικό ψάρι, έχει οδηγήσει σε κατακόρυφη πτώση των εξαγωγών. Κάτι που έχει προκαλέσει ασφυξία, στην ούτως ή άλλως περιορισμένη ρευστότητα των επιχειρήσεων, αδυναμία κάλυψης βασικών λειτουργικών αναγκών και αύξηση στο βασικό κόστος της παραγωγής που δεν είναι άλλο από τις ιχθυοτροφές.

Κεφαλαιακές ανάγκες οι οποίες θα αυξηθούν όσο περνά ο χρόνος, όσο ο καιρός βελτιώνεται -άρα απαιτούνται μεγαλύτερες ποσότητες ιχθυοτροφών- και τα ψάρια στους κλωβούς μεγαλώνουν -άρα το μέγεθός τους θα είναι μη εμπορεύσιμο-, αναφέρουν παράγοντες του κλάδου.

Οι άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες μόνο για τη διατροφή των ψαριών, που αποτελεί το 60%-65% του κόστους παραγωγής, για το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου υπερβαίνουν τα 70 εκατ. ευρώ για την αγορά 65.000 έως 68.000 τόνων ιχθυοτροφών, αναφέρει στο Capital.gr ο πρόεδρος της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) κ. Απόστολος Τουραλιάς. Το 2019, η συνολική κατανάλωση τροφών του κλάδου άγγιξε τους 255.000 τόνους, αξίας 265,2 εκατ. ευρώ.

Η έλλειψη ρευστότητας γίνεται ολοένα και πιο έντονη, αφού εκτός από τη μείωση των πωλήσεων αυξάνονται και τα αιτήματα παράτασης πληρωμών από πελάτες χονδρικού και λιανικού εμπορίου, αναφέρουν στο Capital.gr πηγές του κλάδου. Επιπλέον, εκφράζονται φόβοι για περαιτέρω αποσταθεροποίηση των αγορών -εκτός της Ιταλίας το ελληνικό ψάρι πωλείται σε μεγάλες ποσότητες σε Ισπανία, Γαλλία και ΗΠΑ- λόγω συγκέντρωσης πλεονάζουσας ποσότητας ψαριών σε μη εμπορικά μεγέθη (κατάρρευσης τιμών, επιδείνωση βιοτικού επιπέδου παραγωγών).

Ζητούνται πιο τολμηρές παρεμβάσεις

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, που διογκώνονται μέρα με την ημέρα, εκτός από τις φορολογικές, ασφαλιστικές και δανειακές διευκολύνσεις που έχουν ανακοινωθεί, από τους φορείς του κλάδου ζητούνται πιο τολμηρές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση και ένεση ρευστότητας άνω των 120 εκατ. ευρώ, μέσω της αξιοποίησης και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και κονδυλίων. Σε κοινή επιστολή, με ημερομηνία 31 Μαρτίου, η Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Θαλασοκαλλιεργειών και η Πανελλήνια Ένωση Μικρομεσαίων Ιχθυοκαλλιεργητών, ζητούν από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Μάκη Βορίδη, να προωθηθούν τα εξής μέτρα:

1. Τροποποίηση του ΕΠΑΛ με σκοπό να καταστεί επιλέξιμη η προσωρινή κάλυψη των λειτουργικών δαπανών, όπως η προμήθεια ιχθυοτροφών και η χρηματοδότηση του μεταφορικού κόστους για την εξασφάλιση του εφοδιασμού των αγορών. Το κόστος υπολογίζεται στα 70 εκατ. ευρώ για το τρίμηνο Απριλίου – Ιουνίου.

2. Πληρωμή επενδυτικών σχεδίων από 85% έως 95% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού. Πρόκειται για κεφάλαια που είναι διαθέσιμα και θα συνεισφέρουν σε άμεση ανακούφιση της ρευστότητας των εταιρειών, αναφέρουν πηγές του κλάδου.

3. Πληρωμή μέρους (50%-70%) του ολοκληρωμένου ΣΠΕ 2018-19. Αύξηση του καθεστώτος ενίσχυσης των Σχεδίων Παραγωγής και Εμπορίας των ΟΠ υδατοκαλλιέργειας και καταβολή προκαταβολών για το πρόγραμμα “Παραγωγής & Εμπορίας” 2020-2021 το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη ή ακόμα και κατάρτιση νέων προγραμμάτων βασισμένα στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας.

4. Άμεση καταβολή της παροχής ενίσχυσης, σύμφωνα και με το προσωρινό πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων (temporary staid aid framework) και την διάθεση έως 120.000 ευρώ ανά εταιρεία θαλάσσιας υδατοκαλλιέργειας για την προσωρινή κάλυψη των έκτακτων αναγκών (σχεδόν 8 εκατ. ευρώ), για το σύνολο των εταιρειών του κλάδου.

5. Εγγυοδοσία προς το τραπεζικό σύστημα για την χορήγηση χαμηλότοκων δανείων μακράς ωρίμανσης για τις επιχειρήσεις.

6 Άμεση επιστροφή του ΦΠΑ στις επιχειρήσεις του κλάδου.

7. Ενεργοποίηση/εισαγωγή μέτρων για τη διαχείριση της αδιάθετης ποσότητας προϊόντων υδατοκαλλιέργειας (μέτρα απόσυρσης/αποθεματοποίησης) μέσω τροποποιήσεων του ΕΚ 1379/2013. Το κόστος του μέτρου μπορεί να ανέλθει έως 45 εκατ. ευρώ.

Τα αιτήματα των ελληνικών εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας είναι κοινά με το σύνολο των Ευρωπαίων παραγωγών υδατοκαλλιέργειας και έχουν προωθηθεί μέσω του σχετικού θεσμικού οργάνου (FEAP) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μέτρα στήριξης σε αλιείς και υδατοκαλλιέργεια

Το πρωί της Πέμπτης, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έκανε γνωστό πως ο υπουργός κ. Μάκης Βορίδης συγκάλεσε την Τρίτη 7 Απριλίου τηλεδιάσκεψη με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου, προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες ενεργοποίησης και αξιοποίησης υποστηρικτικών μέτρων του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας (ΕΠΑΛΘ 2014 – 2020). 

Συζητήθηκε το φάσμα των μέτρων που δύνανται να ενεργοποιηθούν άμεσα στο πλαίσιο της πρότασης τροποποίησης του ευρωπαϊκού κανονισμού 508 που διέπει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας. 

Η συγκεκριμένη αλλαγή του κανονισμού επιτρέπει την αξιοποίηση επιπλέον εργαλείου για την ενίσχυση των πληττόμενων επιχειρήσεων υδατοκαλλιέργειας και των αλιέων, ενώ παράλληλα παρέχει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας και απλοποίησης των διαδικασιών παροχής της απαιτούμενης στήριξης.

Με τα μέτρα αυτά προστίθενται ακόμα 100 εκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης από τον COVID 19, αναφέρεται σε ανακοίνωση του αρμόδιου Υπουργείου. Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται πως ο κ. Βορίδης “έδωσε εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την ενεργοποίηση των μέτρων, προκειμένου να δοθεί η μεγαλύτερη δυνατή στήριξη στις επιχειρήσεις και τους αλιείς”.

Πηγή: HTTPS://NEWS.GOOGLE.COM