[ad_1]
Από τους
Χάρη Φλουδόπουλο
,
Αλεξάνδρα Γκίτση
,
Δημήτρη Κατσαγάνη
,
Κώστα Κετσιετζή
Ένα πρωτόγνωρα μεγάλο σε μέγεθος και ταχύτητα συνεκτικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, που στηρίζεται σε 4 μεγάλους άξονες, για την πράσινη και καινοτόμα ανάπτυξη, τον επενδυτικό ανασχηματισμό της χώρας και τις παρεμβάσεις στην εργασία, ολοκληρώνει η κυβέρνηση. Θα χρηματοδοτηθεί από το πακέτο των έως 32 δισ. ευρώ το οποίο διεκδικεί η Ελλάδα από την Ε.Ε. και θα υλοποιηθεί από έναν νέο μηχανισμό που τώρα οριστικοποιείται.
Σύμφωνα με πληροφορίες, θα έχει στο επίκεντρό του τη δραστική μείωση των ασφαλιστικών και των φορολογικών βαρών για να τονωθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα. Παράλληλα, στοχεύει στην ανάπτυξη διευρυμένων κινήτρων για τη διενέργεια επενδύσεων αλλά και για τη διατήρηση και την αύξηση της απασχόλησης με μειωμένα εργοδοτικά βάρη.
Δίνει έμφαση στην ταχύτατη ανάπτυξη των ιδιωτικών επενδύσεων, παράλληλα με την ωρίμανση και ολοκλήρωση μικρών και μεγάλων δημοσίων έργων, αλλά και την ολοκλήρωση των ιδιωτικοποιήσεων.
Για την υλοποίησή του οριστικοποιείται από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, η δομή ενός νέου ευέλικτου μηχανισμού. Θα επιβλέπει οριζόντια αυτά τα έργα και μεταρρυθμίσεις στο στάδιο του σχεδιασμού αλλά και της υλοποίησης.
Ο τελικός σχεδιασμός θα πρέπει να κατατεθεί –έπειτα από διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή– μέσα στον Οκτώβριο στις Βρυξέλλες. Οι βασικοί του άξονες είναι 4 και περιγράφηκαν στις γενικές τους γραμμές από τον προϊστάμενο στο οικονομικό γραφείο του πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, σε συνέδριο της Κομισιόν και του ΙΟΒΕ την περασμένη εβδομάδα.
Την προσεχή εβδομάδα αναμένεται η επιπλέον συνεισφορά στο περιεχόμενο του εν λόγω σχεδίου από την ομάδα “σοφών” υπό τον νομπελίστα Χριστόφορο Πισσαρίδη, η οποία θα καταθέσει στον πρωθυπουργό. Θα αφορά το πρώτο πόρισμα για τον σχεδιασμό της επόμενης δεκαετίας, μέρος του οποίου (θα πρέπει να μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα) θα ενταχθεί στο εν λόγω σχέδιο.
Το σχέδιο θα “κουμπώσει” τα κονδύλια του σχεδίου ανάκαμψης της Ε.Ε. με τις επενδύσεις που θα γίνουν από το νέο και το υφιστάμενο ΕΣΠΑ. Δίνεται πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στο πεδίο της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης της χώρας, όχι μόνο λόγω των σχετικών “απαιτήσεων” που θέτει η Ε.Ε., αλλά και γιατί θεωρεί πως θα είναι η βάση για την αλλαγή του επιχειρηματικού σχηματισμού της χώρας και για την είσοδό της σε μια νέα εποχή συνεχούς και βιώσιμης ανάπτυξης.
Το σχέδιο συνδυάζεται με ευρείες παρεμβάσεις στο πεδίο της παιδείας, της κατάρτισης, της υγείας, αλλά και με τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί το Δημόσιο. Στόχος είναι, επίσης, η ταχύτερη απονομή της Δικαιοσύνης, η τόνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και, βέβαια, η εξυγίανση των “κόκκινων” δανείων για να αποκατασταθεί η χρηματοδότηση των τραπεζών.
Υπό το βάρος των πιέσεων στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της Ε.Ε. για το νέο σχέδιο ανάκαμψης, ώστε να έχει διετή διάρκεια (αντί για τετραετή που προτείνει η Κομισιόν), επιχειρείται μια ταχύτατη ωρίμανση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων το επόμενο διάστημα. Και αυτό ώστε, αν χρειάζεται, να μπορέσουν να υλοποιηθούν μέσα στη διετία 2021-2022.
Εκτιμάται ότι, σε συνδυασμό με τους πόρους από το υφιστάμενο και από το νέο ΕΣΠΑ, θα μπορέσουν να κινητοποιήσουν επενδύσεις άνω των 60 δισ. ευρώ στη χώρα, διασφαλίζοντας όχι μόνο την έξοδο από την υγειονομική κρίση, αλλά και την απαλλαγή από τα δεινά των Μνημονίων που προηγήθηκαν.
Σύμφωνα με τους στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση στο νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να υπάρξει έκρηξη των επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια. Συγκεκριμένα, η υλοποίηση του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα “περνά” μέσα από επενδύσεις ύψους 44 δισ. ευρώ στη δεκαετία, με δημόσια και ιδιωτικά κεφάλαια. Από το ποσό αυτό, περί τα 9 δισ. θα διατεθούν για τη διείσδυση των ΑΠΕ στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή σε ποσοστό 61% το 2030, χωρίς να υπολογίζονται ακόμα 5,5 δισ. που θα απαιτηθούν για νέες διασυνδέσεις και νέες υποδομές του ηλεκτρικού συστήματος.
Το ΕΣΕΚ προβλέπει επίσης επενδύσεις 11 δισ. ευρώ για την ενεργειακή απόδοση (εξοικονόμηση ενέργειας), 5 δισ. ευρώ για την κυκλική οικονομία-ανακύκλωση, ενώ επίσης σημαντικά ποσά θα επενδυθούν για νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, έργα ψηφιοποίησης του δικτύου διανομής, διασυνοριακούς αγωγούς φυσικού αερίου, δίκτυα και αποθήκευση φυσικού αερίου, έρευνα και καινοτομία, διαχείριση πλημμυρών – δάση και επενδύσεις στον τομέα των διυλιστηρίων. Παράλληλα, οι εθνικοί και ευρωπαϊκοί πόροι που μπορούν να κινητοποιηθούν για την απολιγνιτοποίηση μπορεί να φτάσουν τα 6,2 δισ. ευρώ, ποσό που θα διοχετευτεί σε έργα στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
Η ενθάρρυνση των επενδύσεων στη βιομηχανία, όπως έχει προτείνει ο ΣΕΒ, μπορεί να λάβει τη μορφή είτε της αναγνώρισης για σκοπούς φορολογίας των αποσβέσεων επί παγίων στοιχείων στα οποία έχει επενδύσει η εταιρεία με ειδικούς συντελεστές, πιο ευνοϊκούς από τους γενικούς συντελεστές αποσβέσεων, είτε της αναγνώρισης ενός ποσού έκπτωσης από τον καταβλητέο από την εταιρεία φόρο εισοδήματος.
Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των πολιτικών που εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες για την ενθάρρυνση των παραγωγικών επενδύσεων. Στη Γαλλία είχε εφαρμοστεί προσωρινό φορολογικό κίνητρο για εταιρείες που πραγματοποιούν επενδύσεις σε πάγια στοιχεία να μπορούν να αναγνωρίζουν φορολογικά πρόσθετες αποσβέσεις σε ποσοστό 40% επί της αξίας κτήσης των παγίων αυτών στοιχείων. Στην Πορτογαλία υπάρχει δυνατότητα έκπτωσης φόρου επί της αξίας της επένδυσης (25% για επενδύσεις έως 5 εκατ. ευρώ και 10% όταν ξεπερνά τα 10 εκατ. ευρώ). Μειώσεις φόρου για περίοδο 10 ετών για έως και το 100% του ύψους υπάρχουν στην Κροατία, ενώ στη Ρουμανία τα κέρδη που επανεπενδύθηκαν για αγορά καινούργιου εξοπλισμού απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος.
Ο ΣΕΒ έχει προτείνει το φορολογικό μέτρο επιτάχυνσης των επενδύσεων για επιχειρήσεις που πραγματοποιούν παραγωγικές επενδύσεις με συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, με την παροχή υπερ-έκπτωσης των νέων παγίων που δημιουργούνται σε πρόσθετο ποσοστό 100% (συνολικά 200%), η οποία θα ενσωματωθεί στις ετήσιες αποσβέσεις των παγίων αυτών.
Οι πρωτοβουλίες στο σκέλος της ψηφιακής μετάβασης έχουν τριπλό στόχο: 1. Να μειωθεί το κόστος της γραφειοκρατίας, που, σύμφωνα με παλαιότερες έρευνες, υπολογίζεται στο περίπου 7% του ΑΕΠ, 2) να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας, όπως αυτή υπολογίζεται από τους διάφορους δείκτες που καταρτίζουν φορείς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και 3) να υλοποιηθούν-προσελκυστούν νέες επενδύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας.
Αναλυτικά, η ψηφιακή πολιτική της κυβέρνησης, με βάση το νέο Σχέδιο Ανάπτυξης της χώρας, θα κινηθεί σε τρεις άξονες:
– Ο πρώτος είναι η μείωση της γραφειοκρατίας, μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας. Μεταρρυθμίσεις όπως η λειτουργία της ενιαίας ψηφιακής πύλης (gov.gr), η διασύνδεση των διαφόρων μητρώων του Δημοσίου και οι ηλεκτρονικές αιτήσεις θεωρείται ότι μειώνουν δραματικά τις ανθρωποώρες που δαπανώνται τόσο από την πλευρά του Δημοσίου όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Ο στόχος είναι διπλός: Αφενός, να μειωθεί το κόστος της γραφειοκρατίας, που, σύμφωνα με παλαιότερες έρευνες, υπολογίζεται στο περίπου 7% του ΑΕΠ. Αφετέρου, να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας, όπως αυτή υπολογίζεται από τους διάφορους δείκτες που καταρτίζουν φορείς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα.
– Ο δεύτερος είναι τα έργα που κινητοποιούνται από τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, δημόσιο και ιδιωτικό. Τομέας στον οποίο η χώρα μας υστερεί διαχρονικά, όπως φαίνεται και από τον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στον τομέα του Δημοσίου αυτήν τη στιγμή βρίσκονται, στη φάση του σχεδιασμού και της υλοποίησης, έργα ύψους άνω των 170 εκατ. ευρώ, όπως το ERP και το σύστημα διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού του Δημοσίου, η προμήθεια αδειών λογισμικού, το κυβερνητικό νέφος δεύτερης γενιάς κ.ά. Περαιτέρω πληροφορίες αναμένεται να γίνουν γνωστές με τη δημοσίευση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που αναμένεται σύντομα. Στο κομμάτι των υποδομών, ο διαγωνισμός για τις συχνότητες του 5G αναμένεται να γίνει στο τέλος του έτους και να ξεκλειδώσει σημαντικές επενδύσεις για τη δημιουργία των δικτύων, ενώ προχωρά και η ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων οπτικών ινών μέσω τόσο των παρόχων όσο και του μεγαλύτερου ΣΔΙΤ της χώρας, Ultra-Fast Broadband, προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ.
– Τέλος, στο επίκεντρο βρίσκεται η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος εταιρειών τεχνολογίας, έρευνας και καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό, προωθείται η δημιουργία δύο Κέντρων Καινοτομίας σε Αθήνα (στο παλιό εργοστάσιο της ΧΡΩΠΕΙ) και Θεσσαλονίκη (ThessIntec), σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα. Επίσης, η αύξηση των φοροαπαλλαγών για δαπάνες Έρευνας και Καινοτομίας, αλλά και η ανάπτυξη των startup εταιρειών μέσω της δημιουργίας του ειδικού μητρώου “Elevate Greece”, που θα ανοίξει τον δρόμο για ειδικά κίνητρα τόσο για τις εταιρείες όσο και για όσους επενδύουν σε αυτές.
Εντατικός είναι ο σχεδιασμός για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο. Στο κυβερνητικό business plan για τις επενδύσεις των επόμενων ετών στόχος είναι να αντιμετωπιστεί το χαμηλό επίπεδο επενδύσεων αλλά και εξαγωγών. Η κυβέρνηση πιστεύει πολύ στην παροχή κινήτρων για επενδύσεις και εξαγωγές, μεταξύ των οποίων και με αύξηση των αποσβέσεων αλλά και με την απομείωση του πολύ υψηλού ασφαλιστικού φορτίου που επωμίζονται οι επιχειρήσεις.
Ειδικά και σε ό,τι αφορά το σκέλος των εξαγωγών, ο στόχος είναι να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις για αύξηση της εξωστρέφειας, προκειμένου η συνολική αξία τους ως ποσοστό στο ΑΕΠ, από 37,2% που είναι σήμερα –στην Ε.Ε. είναι στο 49,2%–, το 2025 να “πιάσει” το 50%. Παράλληλα και με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, η στόχευση είναι το σύνολο των εταιρικών επενδύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ, από 7,3% που ήταν το 2018 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) –στην Ε.Ε. την ίδια περίοδο ήταν στο 13%–, να πιάσει το 13% το 2025.
Την ίδια στιγμή, η επιτάχυνση ολοκλήρωσης σειράς μεγάλων δημοσίων έργων, τα οποία είχαν κολλήσει τα προηγούμενα χρόνια, όπως η κατασκευή του τμήματος Λαμία-Ξυνιάδα του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας (Ε65), η έναρξη υλοποίησης αρκετών, ακόμα και η συμβασιοποίηση νέων, αποτελούν τη βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης, η οποία επιδιώκει να στείλει σήμα στις αγορές ότι οι επενδύσεις βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της. Η λίστα περιλαμβάνει 40 μεγάλα εμβληματικά έργα, από τους τομείς των υποδομών, της ενέργειας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, συνολικού προϋπολογισμού 6 δισ. ευρώ, η επιτάχυνση υλοποίησης των οποίων αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σε μια περίοδο όπου ο εκ των βασικών εργοδοτών της ελληνικής οικονομίας, ο τουρισμός, αντιμετωπίζει προβλήματα.
Για την υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου business plan, μέσω και της αλλαγής του μοντέλου ανάπτυξης με έμφαση στις παραγωγικές επενδύσεις και στις υποδομές, η χώρα θα έχει στη διάθεσή της για τα επόμενα χρόνια 62 δισ. ευρώ. Ήδη τα υπόλοιπα από το τρέχον ΕΣΠΑ, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπολογίζονται στα 10-12 δισ. ευρώ, 32 δισ. ευρώ –εκ των οποίων τα 22 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και περίπου τα 10 δισ. ευρώ σε χαμηλότοκα δάνεια– είναι τα κεφάλαια τα οποία αναμένεται να λάβει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και κοντά στα 20 δισ. ευρώ τα κεφάλαια από το νέο ΕΣΠΑ.
Το στοίχημα, όμως, από εδώ και πέρα δεν είναι μόνο πόσα θα είναι τα προς διάθεση κεφάλαια που έχει εξασφαλίσει ή είναι κοντά να “κλειδώσει” η χώρα, αλλά πού, με ποια ταχύτητα θα απορροφηθούν και τι αποτύπωμα θα έχουν οι επενδύσεις στην οικονομία και την απασχόληση.
Σε τρεις άξονες κινείται το υπό διαμόρφωση σχέδιο μείωσης του ασφαλιστικού κόστους των επιχειρήσεων. Ο πρώτος προβλέπει οριζόντια μείωση των εισφορών για όλους τους μισθωτούς, ο δεύτερος μείωση των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών και ο τρίτος κίνητρα για τη μείωση της αδήλωτης εργασίας στα χαμηλότερα εισοδήματα. Πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν πως εκείνο το οποίο εξετάζει η κυβέρνηση είναι:
– Μια νέα μείωση, της τάξεως του 1%, για όλους τους μισθωτούς το αργότερο έως τις αρχές του 2020. Σε αυτή την περίπτωση, οι εισφορές θα έπεφταν από το 39,6%, που είναι από 1/6/2020 (μετά τη μείωση 0,9% ), στο 38,6%, στο πλαίσιο της υλοποίησης της κυβερνητικής μείωσης του μη μισθολογικού κόστους κατά 5 μονάδες έως το 2022. Μάλιστα, η επερχόμενη, δεύτερη κατά σειρά, μείωση ενδεχομένως να μην αφορούσε μόνο τους 1.632.027 πλήρως απασχολούμενους (όπως εκείνη της 1/6/2020), αλλά και τους 675.195 μερικώς απασχολούμενους (οι οποίοι αποκλείστηκαν από τη μείωση της 1/6/2020).
– Μείωση κατά τουλάχιστον 50% των ανώτατων ασφαλιστέων αποδοχών. Έτσι, θα μπορούσαν να μειωθούν από τα 6.500 ευρώ (10πλάσιο κατώτατου μισθού), που είναι σήμερα, στα 3.250 ευρώ (5πλάσιο κατώτατου μισθού), ωφελώντας όχι μόνο τους εργοδότες, αλλά και κοντά 55.000 υψηλόμισθα στελέχη επιχειρήσεων, καθώς θα αυξήσει τις καθαρές αποδοχές τους.
– Η επιδότηση των εισφορών των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η είσοδός τους, αλλά και η κατάρτισή τους. Προς αυτή την κατεύθυνση, εξετάζεται η άντληση πόρων και από κοινοτικά προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης των νέων. Η επιδότηση των εισφορών στους νέους, οι οποίοι κατά βάση αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ή με υποπολλαπλάσιά του σε περίπτωση που εργάζονται με συμβάσεις μερικής απασχόλησης, θα μπορούσε να μειώσει την αδήλωτη εργασία.
Παράλληλα, η κυβέρνηση σχεδιάζει ενίσχυση του 3ου πυλώνα της ασφάλισης (ιδιωτική ασφάλιση), προκειμένου να αυξήσει το εθνικό ποσοστό αποταμίευσης και, έτσι, τις επενδύσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση, εξετάζει, σύμφωνα με πληροφορίες του “Κ” , παροχή ιδίως φορολογικών κινήτρων προκειμένου να γίνει πιο ελκυστική η ιδιωτική ασφάλιση (π.χ. έκπτωση των ασφαλίστρων από το φορολογητέο εισόδημα). Εργοδοτικοί κύκλοι, πάντως επισημαίνουν πως, για να ενισχυθεί ο 3ος πυλώνας (ιδιωτική ασφάλιση), αλλά και ο 2ος (επαγγελματική ασφάλιση), είναι αναγκαίο, πέρα από τα φορολογικά κίνητρα, να μειωθούν πρώτα δραστικά οι εισφορές υπέρ της δημόσιας ασφάλισης.
[ad_2]
Πηγή : CAPITAL
