ΕΦ.ΣΥΝ.
Περιμένοντας με το καλό να ανοίξουν τα μουσεία (έχει οριστεί για τις 15 Ιουνίου), η έκθεση των Robert McCabe-Κατερίνας Λυμπεροπούλου με τίτλο «Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων» στο Μουσείο Μπενάκη ξεκινάει από σήμερα το ταξίδι της διαδικτυακά, στον ιστότοπο benaki.org/Strofades, προσφέροντας στο κοινό μια πρώτη επαφή με μοναδικές λήψεις των έργων και του εκθεσιακού χώρου.
Από το άνοιγμα των μουσείων και έως τις 13 Σεπτεμβρίου η έκθεση θα περιμένει τους επισκέπτες στην Αίθουσα Σ. & Ε. Κωστοπούλου του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού.
Η έκθεση αναφέρεται στην ιστορία ενός μοναστικού συγκροτήματος (καστρομονάστηρου), που έχει τις ρίζες του στον 13ο αιώνα.
Το μοναδικής ιστορικής, αρχιτεκτονικής και πολιτισμικής σημασίας συγκρότημα αυτό δεσπόζει σε μια απομονωμένη γωνιά του Ιονίου, σε ένα μικρό νησάκι – μόλις το ένα τρίτο ενός αεροδιάδρομου: το νησί Σταμφάνη του συμπλέγματος των Στροφάδων.
Παρ’ όλο το μικρό μέγεθός του, το νησί είναι μοναδικό όχι μόνο για την ιστορία του αλλά και για την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του, χάρη στην ιδιαίτερη γεωλογική του φυσιογνωμία.
Σύμφωνα με τα ιερά δίπτυχα του ναού, το καστρομονάστηρο ιδρύθηκε από έναν Βυζαντινό αυτοκράτορα, ενώ για αιώνες άκμαζε εκεί μια αυτάρκης μοναστική κοινότητα.
Στον αμυντικό πύργο του συγκροτήματος βρίσκεται ένας οχυρωμένος ναός, σπανιότατη περίπτωση για τον ορθόδοξο κόσμο – για προστασία από τους Τούρκους και Αλγερινούς πειρατές.
Σήμερα, αυτό το μνημειακό συγκρότημα θέτει ένα τεράστιο δίλημμα για την Ελλάδα. Το μοναστήρι βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση με επιτακτικό το αίτημα αναστήλωσης ύστερα από δύο καταστροφικούς σεισμούς το 1997 και το 2018.
Ο επόμενος σεισμός μπορεί να είναι το τέλος του. Η έδρα του μοναστηριού και το λείψανο του Αγίου Διονυσίου που το καθαγίασε έχουν μεταφερθεί προσωρινώς στη γειτονική Ζάκυνθο από το 1717 έπειτα από επιδρομή και σφαγή των μοναχών. Θα μπορούσε ένα λειτουργικό μοναστήρι να ξαναζήσει;
Η σειρά φωτογραφιών του Robert McCabe και η έρευνα της Κατερίνας Λυμπεροπούλου πλαισιώνονται από μοναδικά εκθέματα αλλά και κείμενα διακεκριμένων επιστημόνων και είναι ένας φόρος τιμής στη ζωή του τελευταίου μοναχού των δυσπρόσιτων Στροφάδων, που έζησε εκεί 38 χρόνια ουσιαστικά μαζί με τον Θεό.
Είναι επίσης μια κραυγή για την περιβαλλοντική διάσωση των Στροφάδων, που αποτελούν, μεταξύ άλλων, σημαντικό μεταναστευτικό σταθμό ορνιθοπανίδας, φιλοξενώντας ένα από τα σημαντικότερα δάση της Δυτικής Ελλάδας.
Η έκθεση (επιμέλεια: Ελένη Αθανασίου, αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Αλέξης Βερούκας), που εξερευνά ταυτόχρονα τα εξαιρετικά φυσικά χαρακτηριστικά του νησιού αλλά και την ιστορία των ανθρώπων του, είναι βασισμένη στο βιβλίο «Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων» των Robert A. McCabe και Κατερίνας Λυμπεροπούλου (εκδ. Πατάκη).
Η σειρά φωτογραφιών-τεκμηρίων του Robert McCabe πριν το μοναστήρι καταστεί μη επισκέψιμο θα πλαισιωθεί, μεταξύ άλλων, από τη μακέτα του μοναστηριού από το 1910, εικόνες του μετά τον τελευταίο καταστροφικό σεισμό του 2018, την παρουσίαση της μελέτης αποκατάστασής του, καθώς και από αντιπροσωπευτικά δείγματα της μοναδικής χλωρίδας και πανίδας των Στροφάδων.
Πηγή:
