«Η σημερινή συζήτηση, για την κύρωση των συμφωνιών οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και την Ιταλία, γίνεται μέσα σε ένα κλίμα αναβαθμισμένης αναθεωρητικής, επιθετικής και παραβατικής συμπεριφοράς, εκ μέρους της Τουρκίας και δεν μπορεί παρά να συνεκτιμηθεί, η συγκυρία» σημείωσε, ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών και βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Αμανατίδης, εισαγωγικά, στην ομιλία του ενώπιον της Ολομέλειας του κοινοβουλίου.
Τονίζοντας την άμεση ανάγκη χάραξης εθνικής στρατηγικής και επισημαίνοντας τα κενά, τα λάθη και τις παραλείψεις της κυβερνητικής εξωτερικής πολιτικής, ανέπτυξε τις θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τις δύο συμφωνίες οριοθέτησης των ΑΟΖ και ανέδειξε τα σημεία σύγκλισης και απόκλισης, όπως αυτά διαφαίνονται από τις τοποθετήσεις των ελληνικών κομμάτων, μαζί με τις επιπτώσεις και τα αποτελέσματα που δύναται να επιφέρουν ως προς τη θέση και το ρόλο της χώρας μας, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και διεθνές επίπεδο.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία από τα πρακτικά της Βουλής:
«Κύριε Πρόεδρε, κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Πάγια θέση μας, ως κόμμα, είναι η ειρηνική επίλυση των διαφορών μας ως χώρα και η προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, στη βάση των κανόνων του διεθνούς δικαίου. Άλλωστε στους κανόνες αυτούς πρέπει να στηρίζονται η συνεργασία και φιλία των κρατών και μ’ αυτούς θεμελιώνονται και οικοδομούνται.
Με τη θέση αυτή, ως κυβέρνηση, σταθερά και χωρίς παλινωδίες και αντιφάσεις, ασκήσαμε μια πολυδιάστατη και ενεργητική πολιτική, που ενίσχυσε τη θέση και το ρόλο της Ελλάδας στη διεθνή, ευρωπαϊκή και περιφερειακή σκηνή.
Πολιτική, που με τις επαφές σε επίπεδο ηγετών, σε επίπεδο συνεργασίας των χωρών του Νότου, σε επίπεδο διμερών –τριμερών και τετραμερών συνεργασιών, με την ανάπτυξη διεθνών πρωτοβουλιών και θετικής ατζέντας δράσεων, κατέστησε τη χώρα μας πυλώνα σταθερότητας και ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή, με εμβληματική την Συμφωνία των Πρεσπών, που απελευθέρωσε πολύτιμο – ιδιαίτερα χρήσιμο σήμερα- διπλωματικό κεφάλαιο και προσέθεσε κύρος στην χώρα μας, υπηρετώντας την εθνική γραμμή. Μια εθνική γραμμή, που απεμπόλησε -ακραία λαϊκίζοντας- τότε, ως αντιπολίτευση η ΝΔ, προκειμένου να πάρει την κυβερνητική εξουσία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η σημερινή συζήτηση, για την κύρωση των συμφωνιών οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο και την Ιταλία, γίνεται μέσα σε ένα κλίμα αναβαθμισμένης αναθεωρητικής ,επιθετικής και παραβατικής συμπεριφοράς, εκ μέρους της Τουρκίας και δεν μπορεί παρά να συνεκτιμηθεί, η συγκυρία.
Ωστόσο, το πώς φθάσαμε ως αυτό το σημείο, πρέπει να γίνει πεδίο αυτοκριτικής από την κυβέρνηση και να αντιληφθεί, επιτέλους, το κενό εθνικής στρατηγικής, επί ένα χρόνο, που με τις λάθος εκτιμήσεις περί «κατευνασμού», υποχωρήσεων, αντιφατικών μηνυμάτων-άλλα στο εσωτερικό κι άλλα στο εξωτερικό- και κυρίως με την καθυστέρηση να θέσει το ζήτημα των κυρώσεων στην Ε.Ε. (που τώρα έγιναν «επιλογές»), με απουσία από τον ευρωτουρκικό διάλογο, συνέβαλε στις εξελίξεις αυτές.
Ετσιθελικά και ουσιαστικά εθελοτυφλώντας- από αλαζονεία;- δεν προχωρά στη σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών- αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και όχι μόνο, ώστε να «κλείσουν» τα κενά και με εθνική στρατηγική, να έχουμε την αποφασιστικότητα, αλλά κυρίως την αποτελεσματικότητα στα εθνικά μας θέματα, με ενότητα και εθνική συνεννόηση. Γεγονός, που μπορεί να θέσει τη χώρα σε μεγαλύτερους κινδύνους.
Μια εθνική στρατηγική, που προασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και εργάζεται για την επανεκκίνηση των διερευνητικών για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, με προσφυγή στην Χάγη, εάν αποτύχουν. Στο πλαίσιο αυτό -και ο Πρόεδρος μας Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε στον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, κατά τη συνάντησή τους στα πλαίσια των πρωτοβουλιών της Γερμανικής Προεδρίας της Ε.Ε., την ανάγκη η ΕΕ να αναλάβει τις ευθύνες της ως προς την προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου και να αποδεχθεί την προοπτική ισχυρών κυρώσεων στο πλαίσιο ενός ουσιαστικού ευρωτουρκικού διαλόγου. Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε ότι μόνο σε αυτήν τη βάση και με τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων, μπορεί να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επανεκκίνησης των διερευνητικών για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ -χωρίς παρέμβαση τρίτων στην ατζέντα των συνομιλιών- με σκοπό, αν οι διερευνητικές αποτύχουν να υπάρξει προσφυγή στη Χάγη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η τοποθέτηση μας, όμως, σε τέτοιου είδους συμφωνίες, ως βουλευτές και ως κόμματα, εκτιμώ ότι δεν θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της μόνο την συγκυρία και την πολιτική διάστασή τους αλλά και τις επιπτώσεις στο μέλλον στα εθνικά συμφέροντα και στην εθνική στρατηγική, ( που απουσιάζει),που είναι το επόμενο βήμα, η επόμενη μέρα, η ιστορία τελικά.
Όσον αφορά τη Συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Ιταλία ψηφίζουμε «υπέρ», εκτιμώντας ότι αποτελεί- παρά τους σημαντικούς συμβιβασμούς στους οποίους βασίζεται- θετικό βήμα για την χώρα, καλούμε όμως την Κυβέρνηση να προβεί άμεσα σε επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο με την προοπτική επέκτασης χωρικών υδάτων νοτίως και ανατολικά της Κρήτης ανάλογα με τις εξελίξεις.
Όσον αφορά τη Συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Αίγυπτο η πολιτική μας θέση εκφράζεται με το «παρών» γιατί, αφ’ ενός η συμφωνία «διεμβολίζει» το παράνομο σύμφωνο Τουρκίας –Σάρατζ , αφ’ ετέρου, όμως, μπορεί να δημιουργήσει αρνητικά προηγούμενα σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις και θα χρειαστεί να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια ώστε η Συμφωνία να μην χρησιμοποιηθεί από την Τουρκία – με τον γνωστό διαστρεβλωτικό της τρόπο- ως υπέρ της προηγούμενο, δεδομένου, επιπλέον, ότι αυτή η συμφωνία δεν εντάσσεται σε μία συνεκτική εθνική στρατηγική.
Ειδικότερα:
Η κυβέρνηση αποφεύγει να διευκρινίσει την μεθοδολογία, που χρησιμοποιήθηκε για την οριοθέτηση και αν συνδύασε τον κανόνα της μέσης γραμμής με την αρχή της αναλογικότητας. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση, επ’ αυτού του θέματος, του ΥΠΕΞ στην προχθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας ότι: «Η μέθοδος εύρεσης της γραμμής είναι η συνάντηση της βουλήσεως δύο κυρίαρχων κρατών. Αυτή είναι. …. Όμως, το επαναλαμβάνω για τα πρακτικά. Η εύρεση της μεθόδου της γραμμής αυτής δεν υποκρύπτει μέθοδο. Αποτελεί τη συνάντηση της βουλήσεως δύο κυρίαρχων κρατών, βουλήσεως απολύτου όπως προβλέπεται.»
Η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας αρνητικών προηγούμενων σε σχέση με την μειωμένη επήρεια της Κρήτης και την μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ βάσει ενός τμήματος της Ρόδου.
Δεν αποσαφηνίζεται ότι η Ελλάδα ακολουθεί την πρακτική που εναρμονίζεται με τις ρυθμίσεις της ΔΣΔΘ.
Αφήνει το ενδεχόμενο η Αίγυπτος και η Τουρκία να οριοθετήσουν μεταξύ τους Ανατολικά του 28ου μεσημβρινού με μόνη υποχρέωση της Αιγύπτου να ενημερώσει την Ελλάδα και να διαβουλευθεί με αυτή, δίχως να είναι αναγκαία η συμφωνία της χώρας μας, εφόσον δεν θα μεταβληθούν οι γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου (Α) .
Η συμφωνία με την Αίγυπτο προβλέπει στο άρθρο 3 ότι κάθε διαφορά ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή της θα επιλύεται «μέσω της διπλωματικής οδού σε πνεύμα κατανόησης και συνεργασίας». Δεν περιέχει συνεπώς ρήτρα προσφυγής ούτε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ούτε σε διαιτησία. Η διάταξη αυτή είναι προβληματική , αν έχουμε μακρύ χρόνο διπλωματικών διαβουλεύσεων, στην περίπτωση διαφωνίας για την εφαρμογή της συμφωνίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Κλείνω την τοποθέτησή μου με τον τρόπο που την ξεκίνησα.
Η Ελλάδα πρέπει να επιλύει τις διαφορές της ειρηνικά, με διάλογο, όμως, με προάσπιση της εθνικής της κυριαρχίας και δικαιωμάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου και μιας ενεργητικής πολυδιάστατης πολιτικής.
Αυτή την πολιτική υπηρετήσαμε και θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε!
Σας ευχαριστώ πολύ!»
