Το επιχείρημα με το οποίο οι Αμερικανοί προσπαθούν να δικαιολογήσουν την ακατανόητη υποστήριξη τους στον Ερντογάν, είναι ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και πολύ χρήσιμη για τη Συμμαχία και τα δυτικά συμφέροντα! Από που ακριβώς προκύπτει αυτό;
O David Ignatius με άρθρο του στην Washington Post,αποδομεί με επιχειρήματα και γεγονότα αυτή την άποψη και αποδεικνύει ότι η Τουρκία όπως βαδίζει είναι πρόβλημα και εχθρός. Και για το ΝΑΤΟ και για τα δυτικά συμφέροντα.
“Πόσο παράξενο είναι ότι η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία ήταν τόσο ανθεκτική έναντι του Ιράν, διευκολύνει την άνοδο ενός άλλου επεκτατικού ισλαμικού κράτους που επιδιώκει περιφερειακή ηγεμονία – δηλαδή την Τουρκία”, γράφει.
Και συνεχίζει:
“Η Τουρκία είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπερασπίζεται τη δική του εκδοχή ισλαμιστικού φονταμενταλισμού. Αγκαλιάζει τρομοκράτες από τη Χαμάς. Απειλεί συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ελλάδα, η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ωστόσο, κατά κάποιο τρόπο, ξεφεύγει από τις συνέπειες.
Η Τουρκία και το Ιράν ξεκινούν προφανώς από πολύ διαφορετικά σημεία. Η Τουρκία, εδώ και δεκαετίες, υπήρξε εταίρος του ΝΑΤΟ και προπύργιο κατά της σοβιετικής-ρωσικής δύναμης. Ήταν επίσης ο βασικός στρατηγικός σύμμαχος του Ισραήλ στον μουσουλμανικό κόσμο. Το Ιράν, αντιθέτως, αντιμετώπισε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως έναν άθλιο εχθρό από την επανάστασή του το 1979 και ήταν ο πιο σκληρός εχθρός του Ισραήλ.
Αλλά η Τουρκία έχει αλλάξει υπό τον Ερντογάν, και όχι μόνο σ΄ ότι έχει να κάνει με την αυξανόμενη αντιπάθειά του έναντι του Ισραήλ. Σήμερα, οι ομοιότητες με το Ιράν των αγιατολάχ είναι τρομακτικές – και η διαφορετική μεταχείριση της κυβέρνησης Τραμπ για τις δύο χώρες είναι επίσης τρομακτική. Και οι δύο προωθούν ριζοσπαστικές εκδοχές του Ισλάμ σε μια εποχή που οι μετριοπαθείς φωνές αυξάνονται σε πολλές αραβικές χώρες, όπως τα ΗΑΕ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία. Και οι δύο έχουν μια νοσταλγία για την αρχαία δόξα, της οθωμανικής και της περσικής αυτοκρατορίας. Και οι δύο εξάγουν αστάθεια. Και οι δύο χαίρονται να επιτίθενται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Κογκρέσο γίνεται όλο και πιο καχύποπτο για τον Ερντογάν και τα τελευταία δύο χρόνια μέλη του «έχουν παγώσει όλες τις μεγάλες πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ» στην Άγκυρα, σύμφωνα με μια πρόσφατη ανάρτηση στο Defense News. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, ο οποίος λέγεται ότι είναι ολοένα και πιο αγχωμένος, έγραψε στο Twitter αυτή την εβδομάδα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα άρουν μερικώς το εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και θα αυξήσουν τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, ένα “χαλαρό” μέτρο κατά της Τουρκίας.
Αλλά η διοίκηση του Τραμπ παραμένει η δύναμη του Ερντογάν. Όταν ο Τζέιμς Τζέφρι, ειδικός απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη Συρία, επισκέφθηκε την Άγκυρα τον περασμένο μήνα, είπε καθησυχαστικά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν «στενοί σύμμαχοι της Τουρκίας και το αποδείξαμε σε πολλούς τομείς εκτός της Συρίας. “
Για περιμένετε ένα λεπτό: Τι θα λέγατε να δούμε για το πως η Τουρκία αποδεικνύει την αξία της στις Ηνωμένες Πολιτείες;
Το μυστικό του Ερντογάν είναι ότι χαϊδεύει επιμελώς το εγώ του Προέδρου Τραμπ. Πραγματοποιεί τακτικές κλήσεις προς τον Λευκό Οίκο και παίζει με την άποψη του Τραμπ για προσωπική διπλωματία. Ο Τραμπ καυχιόταν τον περασμένο μήνα ότι ένας «κορυφαίος ηγέτης» του ζήτησε να καλέσει τον Τούρκο πρόεδρο, λέγοντας του: « Είστε ο μόνος που σέβεται. . . . Είστε ο μόνος που θα ακούσει. “
Η ομάδα του Ερντογάν “διαφημίζει” τη δυσαρέσκεια του πρώην αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν. Τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης τον περασμένο μήνα επανέφεραν στη δημοσιότητα ένα σχόλιο που έκανε ο Μπάιντεν σε μια συνλεντευξη στους New York Times τον περασμένο Δεκέμβριο ότι το να παραδοθούν στον Ερντογάν και να εγκαταλειφθούν οι Σύριοι Κούρδοι (όπως έκανε ο Τραμπ πέρυσι) θα ήταν «το τελευταίο πράγμα που θα είχε κάνει”.
Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν είπε τον περασμένο μήνα ότι τα σχόλια του Μπάιντεν «βασίζονταν σε καθαρή άγνοια, αλαζονεία και υποκρισία».
Αυτό που ανησυχεί ακόμη περισσότερο τους περιφερειακούς ηγέτες είναι η επιλογή του Ερντογάν, η οποία θυμίζει το Ιράν, να προβάλει τη στρατιωτική του δύναμη. Ένα γράφημα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων TRT απαριθμούσε 12 ξένες χώρες όπου υπάρχουν τουρκικά στρατεύματα: Βόρεια Κύπρος (σσ έτσι αναφέρει την κατεχόμενη Κύπρο στο άρθρο), Συρία, Ιράκ, Αζερμπαϊτζάν, Σομαλία, Κατάρ, Αφγανιστάν, Αλβανία, Λίβανος, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κοσσυφοπέδιο και Σουδάν. Αυτή η λίστα δεν περιλαμβάνει τη Λιβύη, όπου ο Ερντογάν έστειλε χιλιάδες Τούρκους εκπαιδευμένους Σύριους μισθοφόρους για να υποστηρίξει την κυβέρνηση της Τρίπολης. Οι επικριτές λένε ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί επίσης το δίκτυο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας για να προωθήσει τα σχέδια του.
Οι περιφερειακές φιλοδοξίες του Ερντογάν αντικατοπτρίζουν αυτό που οι αναλυτές περιγράφουν ως «νεο-οθωμανική» επιθυμία για ηγεμονία πέρα από τα τουρκικά σύνορα. Για να το πετύχει αυτό, έχει όπως εκτιμά το TRT 5.000 στρατεύματα να καταλαμβάνουν μια συνοριακή λωρίδα στη βόρεια Συρία και ακόμη 2.500 στο βόρειο Ιράκ.
Καθώς ο Ερντογάν επιδιώκει επιρροή στον μουσουλμανικό κόσμο, ανταγωνίζεται το Ιράν στην παλαιστινιακή υπόθεση. Τον περασμένο μήνα, συναντήθηκε στην Κωνσταντινούπολη με δύο εξέχοντες ηγέτες της Χαμάς, τον Ismail Haniyeh και τον Saleh al-Arouri, και οι δύο περιλαμβάνονται στον αμερικανικό κατάλογο τρομοκρατίας. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι «αντιτίθεται έντονα» αλλά δεν έκανε καμία σημαντική ενέργεια.
Η προστασία του Ερντογάν είναι ότι η χώρα του είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά αυτό έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Πέρυσι, παρά τις έντονες προειδοποιήσεις των ΗΠΑ, η Τουρκία αγόρασε το ρωσικό σύστημα S-400. Και τις τελευταίες εβδομάδες, αμφισβήτησε δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ, την Ελλάδα και τη Γαλλία, στην προσπάθειά του να ασκήσει δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο. Όταν τα ΗΑΕ έστειλαν τέσσερα μαχητικά αεροσκάφη για να δείξουν την υποστήριξη τους στην Ελλάδα, ένας Τούρκος αξιωματούχος απείλησε να τα καταρρίψει εάν πλησίαζαν τον τουρκικό εναέριο χώρο. Το ΝΑΤΟ έκανε ένα μικρό βήμα ,την Πέμπτη με πρόταση του Γενικού Γραμματέα Τζένς Στόλτενμπεργκ για συνομιλίες Ελλάδας-Τουρκίας.
Ο Τραμπ δεν φαίνεται να το συνειδητοποιεί, αλλά δύο από τους αγαπημένους του εταίρους στη Μέση Ανατολή – τα ΗΑΕ και η Τουρκία του Ερντογάν – βρίσκονται κοντά σε πόλεμο. Ο Τραμπ καταγγέλλει τακτικά τον πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ότι ήταν επιεικής με το Ιράν. Γιατί λοιπόν βοηθά την Τουρκία που απειλεί την περιφερειακή σταθερότητα;
