Κατά πλειοψηφία επί της αρχής και επί των άρθρων, υπερψηφίσθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την «ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο» από την επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Υπέρ του σχεδίου νόμου επί της αρχής, τάχθηκε η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ, η Ελληνική Λύση και το ΜέΡΑ25 «επιφυλάχθηκαν» να τοποθετηθούν στην ολομέλεια της Βουλής, ενώ το ΚΚΕ καταψήφισε. Κατά πλειοψηφία εγκρίθηκαν και τα άρθρα του νομοσχεδίου. Την Δευτέρα το μεσημέρι, θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου στην επιτροπή, ενώ έχει προγραμματισθεί να εισαχθεί για συζήτηση και ψήφιση στην ολομέλεια την ερχόμενη Τετάρτη.
Κατά την επί των άρθρων συζήτηση του νομοσχεδίου, ο εισηγητής της πλειοψηφίας Στέφανος Γκίκας ανέφερε πως «το νομοσχέδιο με τα συγκεκριμένα άρθρα αλλά και στο σύνολό του, είναι ένα πλήρες νομικό κείμενο, το οποίο καλύπτει απολύτως τους λόγους και τους σκοπούς για τους οποίους εξεπονήθη και βεβαίως αλλάζει τα πάντα στο νησιωτικό χώρο».
Σχετικά με το χρηματοδοτικό εργαλείο «Νέραχος», ζήτησε να εξεταστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών η δυνατότητα πρόσληψης κάποιων τεχνικών συμβούλων για την κάλυψη της επιχειρησιακής επάρκειας κάποιων νησιωτικών περιοχών. Επίσης σχετικά με τα επαγγελματικά πλοία και την παράταση που δίνεται στις περιόδους ναύλωσής τους, προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια της επαγγελματικής ιδιότητας, ζήτησε σε αυτές τις διατάξεις να προστεθούν και τα καταδυτικά σκάφη, τα οποία είναι μικρότερα των 25 κόρων.
Ο εισηγητής της μειοψηφίας Ανδρέας Μιχαηλίδης ανέφερε πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει παρατηρήσεις και αρνητικές τοποθετήσεις για το σύνολο των άρθρων του νομοσχεδίου. Μεταξύ άλλων, ανέφερε πως ο ορισμός της γαλάζιας ανάπτυξης είναι αόριστος. Το πεδίο εφαρμογής της νησιωτικής πολιτικής δεν δηλώνεται ρητά. Το συμβούλιο νησιωτικής πολιτικής, μετά τις πρόσφατες αλλαγές της κυβέρνησης, έχει ουσιαστικά μεταβληθεί σε ένα δοτό συμβούλιο.
Με ασάφεια αναφέρονται οι πηγές χρηματοδότησης και η λειτουργία του ταμείου «Νέαρχος» και των υπόλοιπων, δημιουργώντας κελύφη οργανισμών, που όμως είναι κενά λόγια, καθώς δεν υπάρχει ούτε ο τρόπος λειτουργίας, ούτε οι πόροι που θα έπρεπε να τα συνοδεύουν. Δεν ορίζεται ποια υπηρεσία αναλαμβάνει τη διαχείριση και λειτουργία της πλατφόρμας. Δεν είναι δυνατόν η ενσωμάτωση των κωδίκων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού να γίνεται στα αγγλικά. Σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν το Brexit, είπε πως οφείλουμε να αναδείξουμε το ζήτημα του κλειστού ελληνικού νηολογίου και του μη εκσυγχρονισμού του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου της χώρας μας, που θα επέτρεπε την είσοδο πλοίων, ιδιοκτησίας τρίτων χωρών.
Αναφορικά με τις διατάξεις που αφορούν τους ναυτικούς και τη ναυτική εκπαίδευση, τόνισε πως το ναυτικό επάγγελμα έχει ως γνωστόν ιδιαίτερες συνθήκες και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με τα ίδια μέτρα όπως τα επαγγέλματα ξηράς. Η εξ αποστάσεως επαγγελματική εκπαίδευση για το έτος 2021, καθυστέρησε όπως και οι κανονισμοί και οι προμήθειες ηλεκτρονικών υπολογιστών στις σχολές. Για τα πιστοποιητικά εξαίρεσης πλοήγησης για πλοιάρχους, είπε πως είναι μια ακόμα εύνοια προς τα μεγάλα εφοπλιστικά συμφέροντα και η ιδιωτική πλοήγηση βάζει σε μεγάλο κίνδυνο την ασφάλεια των ναυτικών και των επιβαινόντων στα πλοία, δημιουργώντας κινδύνους για πρόκληση ατυχημάτων.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Δημήτρης Μπιάγκης, ανέφερε πως το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου που αφορά στη θαλάσσια πολιτική στο νησιωτικό χώρο, έχει έλλειμμα σαφήνειας και πληρότητας, παραπέμποντας τον καθορισμό των περισσότερων από τις πλέον σημαντικές ρυθμίσεις του σε υπουργικές αποφάσεις, και αποτελώντας στην ουσία μια λευκή επιταγή, που καλούμαστε να υπογράψουμε προκαταβολικά.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Μπιάγκης παρατήρησε πως στην εθνική στρατηγική απουσιάζουν τομείς πολιτικής. Δεν παρουσιάζεται ένα συνολικό πρόγραμμα για τη διαχείριση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Δεν είναι σαφές με ποια κριτήρια γίνεται η επιλογή των δράσεων που χρηματοδοτούνται από το “πρόγραμμα Νέαρχος”. Για το Ταμείο Θαλάσσιας Γαλάζιας Οικονομίας, η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αναφέρει ότι θα συσταθεί με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και αναρωτήθηκε «αν βρήκατε στο υπουργείο λεφτόδεντρα». Σχετικά με τις εξουσιοδοτικές διατάξεις, είπε ότι ο υπουργός μετατρέπεται σε υπερυπουργό με αυξημένες αρμοδιότητες. Δεν μπορούμε, είπε, να συμφωνήσουμε στην οποιαδήποτε έκπτωση στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος με το πρόσχημα της μείωσης του χρόνου ολοκλήρωσης ενός προγραμματισμένου τεχνικού έργου. Δεν είναι κατανοητή η σκοπιμότητα και η προστιθέμενη αξία ίδρυσης ξεχωριστών Γραφείων Προμηθειών ανά περιφερειακή υπηρεσία.
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, υποστήριξε πως το νομοσχέδιο προωθεί στις νέες συνθήκες τις ανάγκες και τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων, μαζί με τα αντεργατικά, αντιλαϊκά, αντιδραστικά μέτρα στη μετά-COV εποχή. “Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της γαλάζιας οικονομίας, ουσιαστικά αφορούν την ναυτιλιακή βιομηχανία που την αντιμετωπίζετε σαν ενιαίο σύνολο που περιλαμβάνει μεταφορές, λιμάνια, ναυπηγεία, πλατφόρμες, εξόρυξης και μεταφοράς πετρελαίου, φυσικού αερίου, εμπορευμάτων κ.λπ και δεν βάζετε εμπόδια για την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων […] με πρόσχημα την κάλυψη επιτακτικών αναγκών θαλάσσιων μεταφορών. Δίνετε και πάλι ζεστό χρήμα στις επιδοτήσεις για άγονες γραμμές, για να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις εφοπλιστών […] Το ‘Πρόγραμμα Νέαρχος’ έρχεται να προστεθεί σε όλα τα προηγούμενα που έχει εξασφαλίσει η κυβέρνηση σε ομίλους».
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος, παρατήρησε ανακολουθία στους ορισμούς των γαλάζιων επαγγελμάτων και της θαλάσσιας οικονομίας Στην εθνική στρατηγική, είπε, δεν βλέπουμε καμία αναφορά σε στόχο αντιμετώπισης του φαινομένου της εγκατάλειψης των μικρών νησιών, ειδικά των ακριτικών. Σημείωσε πως για πολλά δημοτικά λιμενικά ταμεία, οι ΟΤΑ δεν μπορούν να αντέξουν το βάρος της χρηματοδότησης έργων υποδομής. Στο πρόγραμμα «Νέαρχος» πρότεινε να ενταχθεί η δημιουργία και η λειτουργία κεντρικών μονάδων αφαλάτωσης, που θα συνδέονται με τα τοπικά δίκτυα ύδρευσης. Επίσης, πρότεινε οι χρηματοδοτικές ενισχύσεις να δοθούν ανά Περιφέρεια και με ιδιαίτερη βάση στην πρωτογενή παραγωγή και στους νέους. Επίσης, στην καινοτομία να ενταχθούν και οι μικρές βιοτεχνικές μονάδες του αγροτοδιατροφικού τομέα, στη δε θαλάσσια οικονομία να συμπεριληφθούν και οι παράκτιες περιοχές.
Ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ 25, Γιώργος Λογιάδης, παρατήρησε πως στο νομοσχέδιο, στο τμήμα που αφορά την τουριστική ανάπτυξη, είπε πως δεν υπάρχει στην ελληνική νομοθεσία πρόβλεψη για πλωτά ποντισμένα ξενοδοχεία, που θα μπορούσε να βοηθήσει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Ανέφερε πως θα έπρεπε να προβλέπεται η ασφαλιστική κάλυψη των πλοίων για περιβαλλοντική ρύπανση. Ζήτησε να υπάρξει κάποια πρόβλεψη για την διάβρωση των ακτών. Χαρακτήρισε οξύμωρο τη συμμετοχή της Ελλάδος στις υπηρεσίες για την περιπολία κατά των πάγων στο Βόρειο Ατλαντικό, όταν για εμάς είναι κεφαλαιώδους σημασίας, η παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης κυρίως από πλαστικά εδώ στη Μεσόγειο. Αναρωτήθηκε ποιος είναι πίσω από το λογισμικό της πλατφόρμας λιμένων. Τέλος, για διατάξεις που αφορούν τις επιχειρήσεις δραστηριοποίησης στα ξύλινα σκάφη, είπε ότι είναι λίγο ειρωνικό, όταν τα ξύλινα αλιευτικά επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταστροφή τους.
