Στην κορύφωση του τρίτου κύματος της πανδημίας COVID-19, οι απαιτήσεις σε οξυγόνο έχουν αυξηθεί δραματικό στα νοσοκομεία της Αττικής. Ωστόσο, παρατηρούνται ανεπίτρεπτες καθυστερήσεις στην εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής οξυγόνου σε νοσοκομεία τα οποία είχαν ενταχθεί γι’ αυτόν τον σκοπό στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής 2014-2020, ύστερα από ενέργειες της τότε Περιφερειάρχη Αττικής, Ρένας Δούρου.
Το θέμα φέρνουν στη Βουλή με ερώτησή τους 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία της Δώρας Αυγέρη, Αν. Τομεάρχη Υγείας και Βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Με το «καλημέρα», η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη-ΝΔ μπλόκαρε τη δημιουργία μονάδων παραγωγής οξυγόνου στα δημόσια νοσοκομεία , για να δώσει –εκτός από γη και ύδωρ– κι οξυγόνο στα ιδιωτικά συμφέροντα! Σε μία συγκυρία όπου το ΕΣΥ δίνει μόνο του τη μάχη, οι ιδιώτες που εμπορεύονται το ιατρικό οξυγόνο, κάνουν την υγειονομική κρίση ευκαιρία εις βάρος της δημόσιας υγείας. Με τις ευλογίες της κυβέρνησης, η οποία ενθαρρύνει με την αδράνειά της τέτοιες πρακτικές.
Την αγορά του ιατρικού οξυγόνου στην Ελλάδα μονοπωλούν τέσσερις εταιρείες, με αποτέλεσμα να επιβάλλουν υψηλή τιμή διάθεσης. Την ίδια ώρα, όμως, αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες λόγω πανδημίας. Από την άλλη, αρνούνται να τροφοδοτήσουν με υγρό οξυγόνο νοσοκομεία τα οποία προχωρούν στην εγκατάσταση δικών τους συστημάτων παραγωγής οξυγόνου, εκβιάζοντας δια του παραδειγματισμού άλλες διοικήσεις δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων!
Τα ερωτήματα πολλά. Όπως το γιατί η κυβέρνηση δεν επενδύει στα δημόσια νοσοκομεία, την επάρκεια και αυτάρκειά τους σε οξυγόνο. Γιατί δεν επιταχύνει τις διαδικασίες προκειμένου να αυτονομηθούν τα δημόσια νοσοκομεία από τους σχεδιασμούς των ιδιωτών προμηθευτών, οι οποίοι κοστίζουν πολλαπλάσια στα νοσοκομεία. Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ έχει παγώσει διαγωνισμό του 2019 για την προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων παραγωγής οξυγόνου σε πέντε νοσοκομεία της 2η ΥΠΕ.
Της ένταξης αυτών των πέντε νοσοκομείων της 2ης ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου στα εν λόγω επενδυτικά προγράμματα είχε προηγηθεί η σημαντική παρέμβαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η οποία είχε προχωρήσει το 2015 στη θέσπιση προδιαγραφών προμήθειας μονάδων παραγωγής οξυγόνου για τις δημόσιες νοσηλευτικές μονάδες.
Κατά την περίοδο της πανδημίας έχουν υπάρξει σοβαρά προβλήματα στην παροχή οξυγόνου ακόμη και σε κεντρικά νοσοκομεία της Αττικής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια των ασθενών και ιδίως των ασθενών με COVID-19. Τα δε προβλήματα αυτά έχουν γνωστοποιηθεί στο Υπουργείο Υγείας και τις αρμόδιες Υγειονομικές Περιφέρειες με κοινοποιήσεις υπηρεσιακών παραγόντων και ανακοινώσεις σωματείων.
Με την ερώτησή τους οι 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ζητούν τον Υπουργό Υγείας να απαντήσει σε ποια φάση υλοποίησης βρίσκεται η προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων παραγωγής οξυγόνου στα νοσοκομεία που είχαν ενταχθεί στο ΠΔΕ και στο ΠΕΠ Αττικής 2014-2020. Ζητούν ενημέρωση για τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει το Υπουργείο, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αυξημένες ανάγκες οξυγόνου στα νοσοκομεία που δέχονται ασθενείς με COVID-19.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης προς τον αρμόδιο Υπουργό:
Αθήνα, 22 Μαρτίου 2021
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΘΕΜΑ: Γιατί καθυστερεί η δημιουργία μονάδων παραγωγής οξυγόνου σε νοσοκομεία που είχαν ενταχθεί στο ΠΔΕ και στο ΠΕΠ Αττικής 2014-2020; Τι μέτρα λαμβάνονται για την επάρκεια και αυτάρκεια των νοσοκομείων σε οξυγόνο;
Tην προηγούμενη δεκαετία μια από τις σοβαρότερες περιπτώσεις παθογένειας, αδιαφανούς διαχείρισης και κατασπατάλησης πόρων στα δημόσια νοσοκομεία αποτέλεσε η προμήθεια ιατρικών αερίων (κυρίως οξυγόνου). Η διαμόρφωση ολιγοπωλιακής κατάστασης στην διάθεση οξυγόνου οδήγησε στην εκτίναξη της τιμής μονάδος (κυβικό μέτρο) του οξυγόνου. Οι διάφορες πολυεθνικές εταιρείες προμηθεύουν το δημόσιο με οξυγόνο, η τιμή μονάδας του οποίου κυμαίνεται από 0,82-1 € (παρατηρητήριο τιμών) μέχρι 2,00 € (στα νησιά), ενώ σε όλες τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ η τιμή αυτή κυμαίνεται 0,30-0,35€.
Έως το 2011 οι προδιαγραφές καθαρότητας ιατρικού οξυγόνου καθορίζονταν από την Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία στο >=99% και δέσμευαν τα νοσοκομεία να προμηθεύονται οξυγόνο σε υγρή μορφή σε κρυογενικές δεξαμενές ή σε αέρια μορφή σε συστοιχίες φιαλών. Με τη νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας (συμπλήρωμα 7.1 της εβδόμης έκδοσης της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας και εγκύκλιος ΕΟΦ 22288 28/03/2011), η απαιτούμενη καθαρότητα του οξυγόνου για Ιατρική χρήση μειώθηκε στο 93 ± 3%. Η εξέλιξη αυτή έδωσε τη δυνατότητα παρασκευής οξυγόνου (από συμπύκνωση του ατμοσφαιρικού αέρα) μέσω ειδικού εξοπλισμού εντός της κάθε νοσηλευτικής μονάδας.
Με γνώμονα την ασφάλεια των ασθενών, το δημόσιο συμφέρον και την εξοικονόμηση πόρων, από το 2015 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ προχώρησε στην θέσπιση προδιαγραφών προμήθειας μονάδων παραγωγής οξυγόνου για τις δημόσιες νοσηλευτικές μονάδες. Η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας ενέκρινε τον Απρίλιο του 2016 πρόγραμμα εγκατάστασης μονάδων παραγωγής οξυγόνου ιατρικής χρήσης στα δημόσια νοσοκομεία, με στόχο αφενός την αυτονομία των Νοσηλευτικών Μονάδων και ιδιαιτέρως των νησιωτικών περιοχών, αφετέρου την εξοικονόμηση πόρων. Αρκεί να λάβει κανείς υπόψη ότι το ετήσιο κόστος προμήθειας οξυγόνου ιατρικής χρήσης για τα νοσοκομεία του ΕΣΥ υπολογίζονταν σε περίπου 70.000.000 ευρώ.
Η πρωτοβουλία αυτή είχε ως αποτέλεσμα οι πολυεθνικές εταιρείες προμήθειας οξυγόνου να επαναδιαπραγματευθούν και να μειώσουν (κατά το ήμισυ) την τιμή πώλησής του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μείωση της τιμής του οξυγόνου στο κεντρικότερο νοσοκομείο, αυτό του Ευαγγελισμού, από 0,69 ευρώ /κυβικό μέτρο στα 0,29 ευρώ.
Σήμερα στην Ελλάδα η δαπάνη παραγωγής με γεννήτριες του 1 Nm3 ιατρικού οξυγόνου ισούται περίπου με την δαπάνη του 1-1,2 kwh, δηλαδή η δαπάνη παραγωγής οξυγόνου με γεννήτριες οξυγόνου δεν ξεπερνά το 0,1 € το κυβικό μέτρο. Η δαπάνη για την εγκατάσταση ενός συστήματος παραγωγής οξυγόνου θα μπορούσε να αποσβεστεί σε διάστημα λιγότερο του ενός έτους. Για παράδειγμα, μια νοσηλευτική μονάδα κατά τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας της γεννήτριας οξυγόνου εξασφαλίζει τις ανάγκες της σε οξυγόνο με ελάχιστη δαπάνη, εξοικονομώντας ετησίως σημαντικά ποσά. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Νοσοκομείου Καλαμάτας, το οποίο από τον Φεβρουάριο του 2015 παράγει το δικό του οξυγόνο (το έργο υλοποιήθηκε με κοινοτικά κονδύλια (ΕΣΠΑ 2007-2013), με προϋπολογισμό 550.000 ευρώ και εξοικονόμηση περίπου 300.000 ευρώ/έτος).
Το 2018 η Περιφέρεια Αττικής είχε ενταχθεί στο πρόγραμμα «Προμήθειας και εγκατάστασης μονάδων Παραγωγής Αερίου Ο2 καθαρότητας 93,3% σε πέντε νοσοκομεία της 2ης ΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου» (ΠΕΠ 2014-2020). Το πρόγραμμα αυτό περιελάμβανε τα νοσοκομεία : Π.Γ.Ν. Αττικόν, Γ.Ν. Νίκαιας «Αγ. Παντελεήμων», Γ.Ν. Ελευσίνας «Θριάσιο», Γ.Ν. «Ασκληπίειο» Βούλας και Γ.Ν. Κυθήρων. Ενώ μέχρι και τον Ιούλιο του 2019 είχε δρομολογηθεί δημιουργία μονάδων παραγωγής οξυγόνου στα νοσοκομεία Χανίων και Σύρου (μέσω ΠΔΕ), στο Βοστάνειο Νοσοκομείο Μυτιλήνης (μέσω του Προγράμματος Συνεργασίας Interreg V-A Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020 που περιλαμβάνει επίσης τα νοσοκομεία της Λέσβου, της Σάμου, της Ρόδου και της Λέρου).
Με το «καλημέρα», η κυβέρνηση της ΝΔ έσπευσε να παγώσει τη διαδικασία για την προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων παραγωγής αερίου οξυγόνου σε πέντε νοσοκομεία αρμοδιότητας της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Πειραιώς και Αιγαίου. Ωστόσο, η σημερινή κατάσταση στα νοσοκομεία, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί και λόγω της πανδημίας του COVID -19, κατέδειξε την ανημπόρια του συστήματος υγείας να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις αυξημένες ανάγκες των νοσοκομείων σε οξυγόνο. Σημειωτέον ότι μετά από ένα χρόνο αδράνειάς του, το υπουργείο Υγείας μόλις την Τετάρτη 17-3-2021 ανακοίνωσε ότι «προμηθεύτηκε και παραδίδει» στο ΕΣΥ «και ιδιαίτερα στα νοσοκομεία της Αττικής» 900 αναπνευστικές συσκευές υψηλής ροής οξυγόνου (high flow therapy). Ωστόσο, εδώ και καιρό η ΟΕΝΓΕ έχει επανειλημμένα επισημάνει τις σχετικές ελλείψεις. Όπως δε επισημαίνουν οι ειδικοί, οι συγκεκριμένες συσκευές θα καταστούν άχρηστες, αν δεν υπάρχουν οι επαρκείς ποσότητες οξυγόνου και η κατάλληλη πίεση. (Κορωνοϊός / Γιατί τα νοσοκομεία ξεμένουν από οξυγόνο, https://www.avgi.gr/koinonia/
Επειδή, η εξοικονόμηση πόρων μέσω της εγκατάστασης μονάδων παραγωγής οξυγόνου στις Δημόσιες Νοσηλευτικές έχει αποδειχτεί στη πράξη ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Επειδή, υπάρχουν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των προγραμμάτων προμήθειας Μονάδων παραγωγής οξυγόνου μέσω του ΠΔΕ και του ΠΕΠ Αττικής 2014-2020.
Επειδή, η χορήγηση οξυγόνου για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid 19, και μάλιστα σε πολλαπλάσιες ποσότητες, αποτελεί αναντικατάστατη θεραπευτική επιλογή.
Επειδή, κατά την περίοδο της πανδημίας υπήρξαν σοβαρά προβλήματα στη παροχή οξυγόνου ακόμη και σε κεντρικά νοσοκομεία όπως το Λαϊκό, ο Ευαγγελισμός, το Τζάνειο, το Θριάσιο, υπηρεσιακοί παράγοντες του οποίου έχουν από την 11-3-2021 κοινοποιήσει στο Υπουργείο Υγείας και την 2η ΥΠΕ επείγουσα έκκληση αναφορικά με την οριακή παροχή οξυγόνου. Επίσης, πρόσφατα, το σωματείο εργαζομένων στο Αττικό νοσοκομείο με ανακοίνωση του επισήμανε τις επισφαλείς συνθήκες εφημερίας στις 13/3/2021 λόγω και έλλειψης οξυγόνου.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός :
– Σε ποια φάση υλοποίησης βρίσκεται η προμήθεια και εγκατάσταση μονάδων παραγωγής οξυγόνου στα νοσοκομεία που είχαν ενταχθεί στο ΠΔΕ και στο ΠΕΠ Αττικής 2014-2020 ;
-Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκείμενου να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες ανάγκες οξυγόνου, να εξασφαλισθεί η επάρκεια και η αυτάρκεια οξυγόνου στα δημόσια νοσοκομεία , με δεδομένο ότι διανύουμε το τρίτο κύμα της πανδημίας Covid-19 ;
