Ο κύκλος συζητήσεων με τίτλο Δημοκρατία: Θεσμοί, Δικαιώματα και Ανηλικότητα έχει ως αντικείμενο τη διερεύνηση πεδίων που οι τομείς της Ψυχικής Υγείας και της Δικαιοσύνης οφείλουν να συν-λειτουργούν/συνεργούν για να παράγουν πολιτικές, θεσμούς και υπηρεσίες που θα ανταποκρίνονται ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά στις ανάγκες των πολιτών και της κοινωνίας.
Η διερεύνηση ξεκινά με την ανηλικότητα και πραγματεύεται τις ανάγκες υποστήριξης του «παιδιού ως θύμα», του «παιδιού ως θύτη» και ευρύτερα τους θεσμούς της φιλικής προς τα παιδιά Δικαιοσύνης.
Η πρώτη διαδικτυακή συζήτηση υπό τον τίτλο «Σπίτι του παιδιού»: Δικαίωμα προστασίας του παιδιού (Πέμπτη 18 Μαρτίου 2021, στις 19:00) αναφέρεται στα Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων «Σπίτι του Παιδιού, ένα θεσμό που συστάθηκε με το ν. 4478/2017 και αποτέλεσε τομή στο πεδίο της προστασίας της ανηλικότητας στη χώρα.
Στην εγχώρια έννομη τάξη, τα ανήλικα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης καλούνται αναρίθμητες φορές να μεταβούν σε πολλούς διαφορετικούς μη φιλικούς προς αυτά χώρους (αστυνομία, εισαγγελία, δικαστήριο, ιατροδικαστική υπηρεσία κ.λπ) προκειμένου να περιγράψουν τα δεινά της κακοποίησης που υπέστησαν, σε επαγγελματίες των υπηρεσιών της ψυχικής υγείας και του συστήματος της ποινικής δικαιοσύνης δίχως καμία ειδική εκπαίδευση. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δυσχερή και συνάμα επώδυνη διαδικασία.
To Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Θυματοποίησης και της Εγκληματικότητας των Ανηλίκων (ΚΕΣΑΘΕΑ) λαμβάνοντας υπόψη του τα όσα αναφέρθηκαν:
α) Θεσμοθέτησε – τη δομή Αυτοτελή Γραφεία Προστασίας Ανηλίκων Θυμάτων – «Σπίτι του Παιδιού» Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Πατρών και Ηρακλείου (Ν. 4478/2017). Σε φιλικούς προς τα παιδιά χώρους, προβλέπεται η βιντεοσκόπηση των καταθέσεων των ανήλικων θυμάτων, τα οποία μιλούν μια μόνο φορά για μια περίπου ώρα, σε έναν ειδικά εκπαιδευμένο δικανικό ψυχολόγο. Με τον τρόπο αποκλείεται η επαναληψιμότητα των διαδικασιών και η εμπλοκή δεκάδων επαγγελματιών δίχως εκπαίδευση, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος επανατραυματισμού και αυξάνουν οι αξιόπιστες και έγκυρες καταθέσεις.
β) Συνέταξε το πρώτο στην εγχώρια έννομη τάξη πρωτόκολλο δικανικής συνέντευξης ανήλικων θυμάτων (Υ.Α 7320/2019 – ΦΕΚ 2238/Β/10-6-2019) κατά τις βέλτιστες καλές διεθνείς πρακτικές.
γ) Επέλεξε με τη διαδικασία της κινητικότητας το επιστημονικό προσωπικό (10 επιστήμονες) για να στελεχώσει τις δομές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Πατρών και Ηράκλειο.
δ) Εκπαίδευσε με χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος το σύνολο των ψυχολόγων που των Αυτοτελών Γραφείων Προστασίας Ανηλίκων Θυμάτων στο καλύτερο διεθνές κέντρο εκπαίδευσης σε θέματα δικανικής εξέτασης στις ΗΠΑ («The National Children’s Advocacy Center – Training Center» Huntsville – Alabama/USA).
Δυστυχώς σήμερα, τα ανήλικα θύματα κακοποίησης εξακολουθούν να καταθέτουν με τον ίδιο τρόπο, παρά το πόρισμα- κόλαφο της Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Πολίτη» για τη μη λειτουργία των «Σπιτιών του Παιδιού», την κατάθεση δύο επερωτήσεων στη Βουλή, τα ερωτήματα που απηύθυνε στη χώρα μας η Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού και πολλά σχετικά δημοσιεύματα στον Τύπο και το διαδίκτυο. Υπογραμμίζεται ότι τα παιδιά καταθέτουν ακόμα και στο αφιλόξενο κτίριο της ΓΑΔΑ, σε χώρους οι οποίοι «μετατράπηκε» σε «Σπίτι του Παιδιού».
Λαμβάνοντας υπόψη τη διάσταση μεταξύ θεσμισμένης και εμπειρικής πραγματικότητας, η συζήτηση θα επιχειρήσει να αναδείξει δυνατότητες αντιστροφής της αρνητικής συνθήκης και σημαντικής αναβάθμισης των διαδικασιών ουσιαστικής υποστήριξης των ανηλίκων.
Ομιλητές:
- Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής ΕΚΠΑ
- Ξένη Δημητρίου, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου επί τιμή
- Όλγα Θεμελή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εγκληματολογικής Ψυχολογίας
- Μαρία Παναγιωτάκη, Ψυχολόγος – Κοινωνιολόγος / πρώην Επιστημονικά Υπεύθυνη του Αυτοτελούς Γραφείου Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων «Σπίτι του Παιδιού» Ηρακλείου Κρήτης
Παρεμβάσεις:
- Ιωάννα Γιαννοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής ΕΚΠΑ, Αντιπρόεδρος Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος
- Εύα Κογιαννάκη, Νομικός-Επιμελήτρια Ανηλίκων
- Βασίλης Ιωακειμίδης, Καθηγητής Ιστορικής και Συγκριτικής Κοινωνικής Εργασίας, Πρόεδρος της επιτροπής παιδείας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κοινωνικών Λειτουργών
Συντονίστρια: Άντα Ψαρρά, Δημοσιογράφος, Εφημερίδα των Συντακτών
Διοργάνωση: ΕΝΑ σε συνεργασία με την Ομάδα Ψυχικής Υγείας ΣΥΡΙΖΑ
Η συζήτηση θα μεταδοθεί απευθείας από:
