Η τοποθέτηση, ως εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, της Βουλευτή Έβρου και Αν. Τομεάρχη Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ενημέρωσης & Επικοινωνίας, Νατάσας Γκαρά, στις Επιτροπές της Βουλής για την κύρωση των συμβάσεων για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Γραφείου Εικοινωνίας και τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Δορυφορικής Πλοήγησης.
Κύριε Υπουργέ,
πριν μπω στην ανάλυση, τη συζήτηση της κύρωσης των δύο συμβάσεων, θεωρούμε πάρα πολύ σημαντικό, να διευκρινίσετε και να δεσμευθείτε στο Σώμα, για το αν επρόκειτο τις επόμενες μέρες στην Ολομέλεια, να φέρετε τροπολογίες είτε από τα δικά σας Υπουργεία είτε από άλλα Υπουργεία, διότι αν και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν επιτρέπεται μία τέτοια διαδικασία, έχουμε δει ότι πάρα πολλές φορές παραβιάζεται και ενώ συζητάμε με τη διαδικασία της κύρωσης των συμβάσεων και με θετική διάθεση υπερψηφίζουμε νομοσχέδια κυρώσεων, στην Ολομέλεια βλέπουμε σωρεία τροπολογιών με αποτέλεσμα να μην μπορούμε, να συμμετέχουμε στη διαδικασία και, ουσιαστικά, να προσπερνάται η διαδικασία και να προσπερνιόνται τροπολογίες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό στην τοποθέτησή σας, να το διευκρινίσετε, για να γνωρίζουμε, ποια στάση θα κρατήσουμε κι εμείς και στην Επιτροπή, αλλά και στην Ολομέλεια, προκειμένου να υπάρχει και μία καλύτερη συνεργασία και με την Κυβέρνηση και μια καλύτερη διαδικασία νομοθέτησης.
Σε ό,τι αφορά στη συζήτηση για τις συμβάσεις τώρα, η παρούσα Διεθνής Σύμβαση προβλέπει την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Γραφείου Επικοινωνιών. Το γραφείο το οποίο εδρεύει στην Κοπεγχάγη, στην ουσία, αποτελεί διάδοχο 2 προϋπαρχουσών δομών, του Ευρωπαϊκού Γραφείου Ραδιοεπικοινωνιών και του Ευρωπαϊκού Γραφείο Τηλεπικοινωνιών. Σύμφωνα με την παρούσα σύμβαση το Ευρωπαϊκό Γραφείο Επικοινωνιών θα συμβουλεύει την Προεδρία και τις επιτροπές της συνδιάσκεψης των Ευρωπαϊκών Ταχυδρομείων και Οργανισμών Τηλεπικοινωνιών.
Το εν λόγω γραφείο θα λειτουργεί, επίσης, και ως σημείο, όπου θα συγκεντρώνεται και θα προσφέρεται τεχνογνωσία από ειδικούς και εμπειρογνώμονες στις ταχυδρομικές και ηλεκτρονικές υπηρεσίες. Οι αρμοδιότητες του Γραφείου μεταξύ άλλων είναι η λειτουργία ενός Κέντρου Τεχνογνωσίας, όπως περιγράφεται, που θα προσδιορίζει τις προβληματικές πτυχές στο πεδίο των ταχυδρομικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών και θα συμβουλεύει την Προεδρία της ΕΡΤ.
Επίσης, η κατάρτιση μακροχρόνιων σχεδίων μελλοντικής χρήσης, πόρων εν ανεπαρκεία που χρησιμοποιούνται για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η παροχή υποστήριξης και η εκπόνηση μελετών για τις επιτροπές. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Επικοινωνιών σύμφωνα και με την σύμβαση, την οποία συζητάμε, αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της διασύνδεσης μεταξύ των εθνικών φορέων στην ανάπτυξη και την ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών.
Έχοντας ως βάση τα παραπάνω θέτει ως στόχο την ουσιαστική συμβολή στη δημιουργία μιας δυναμικής αγοράς στον τομέα των ευρωπαϊκών ταχυδρομικών και ηλεκτρονικών υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες σε φάσμα ραδιοσυχνοτήτων, την ανάγκη για αποτελεσματική χρήση του φάσματος, την ανάπτυξη των αναγκαίων πολιτικών στις επικοινωνίες, καθώς και το συντονισμό κανονιστικών και τεχνικών θεμάτων συμπεριλαμβανομένων και διαστημικών επικοινωνιών.
Παρόλα αυτά θα πρέπει, να αναφέρουμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι κρίνεται ως προβληματική η πρόβλεψη του άρθρου 4 παράγραφος 3, η οποία παρέχει τη δυνατότητα, να δοθεί νομική ασυλία στον Διευθυντή, καθώς και στο προσωπικό του Γραφείο Επικοινωνιών εν γένει. Η ασυλία παρέχεται για προφορικές ή γραπτές δηλώσεις, στις οποίες τυχόν προβούν, αλλά μπορεί, να δοθεί και έναντι νομικών διαδικασιών, οι οποίες μπορεί, να εκκινήσουν εναντίον τους ως αποτέλεσμα οποιασδήποτε πράξης. Στη σύμβαση, ωστόσο, δεν αιτιολογείται με κανέναν τρόπο και σε κανένα σημείο η αναγκαιότητα μιας τέτοιας προνομιακής μεταχείρισης των εν λόγω αξιωματούχων κι εδώ θα θέλαμε κάποιες διευκρινήσεις ή τροποποιήσεις στο συγκεκριμένο άρθρο.
Ωστόσο η δημιουργία του γραφείου θα πρέπει να συνεισφέρει στη βέλτιστη παροχή υπηρεσιών προς τους καταναλωτές στον τομέα των ταχυδρομικών και ηλεκτρονικών επικοινωνιών, δύο τομείς οι οποίοι προφανώς χρήζουν βελτίωσης και ενίσχυσης στη χώρα μας. Με αφορμή την παρούσα σύμβαση θα μου επιτρέψετε να σχολιάσω στο σημείο αυτό πως στη χώρα μας ειδικά στον τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών η Κυβέρνηση κάθε άλλο παρά στη λογική της ενίσχυσης κινείται. Ήδη, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας είδαμε να μπαίνουν λουκέτα σε πολλά καταστήματα των Ελληνικών Ταχυδρομείων ανά την επικράτεια λόγω της απόλυσης των συμβασιούχων εργαζομένων.
Το περίφημο σχέδιο δήθεν μετασχηματισμού και εξυγίανσης για την αναδιάρθρωση της εταιρείας έφερε τη διάλυση εργασιακών σχέσεων και εξώθησε εκβιαστικά σε έξοδο περίπου 2.000 εργαζόμενους υπό τη μορφή εθελουσίας, υπό την απειλή υποχρεωτικής μετακίνησης σε άλλη θέση ή δημόσια υπηρεσία. Έτσι τα ΕΛΤΑ αποψιλώνονται συνεχώς και απαλλάσσονται από προσωπικό απολύτως απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία τους και προετοιμάζονται για την ιδιωτικοποίησή τους με αρνητικές επιπτώσεις και στους εργαζόμενους αλλά και στη λειτουργία τους και στην εξυπηρέτηση των πολιτών ειδικότερα στις ακριτικές περιοχές της περιφέρειας. Την ίδια στιγμή δώσατε στη διοίκηση των ΕΛΤΑ την ευελιξία να λειτουργεί κατά παρέκκλιση του ν.4412/2016 που αφορά στις δημόσιες συμβάσεις κάτι που φοβόμαστε πως θα φέρει ένα κύμα σπατάλης με απευθείας αναθέσεις υπηρεσιών χωρίς ιδιαίτερο έλεγχο ο οποίος προβλέπεται.
Είναι προφανές, κυρίες και κύριοι, πως την ίδια στιγμή που σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται προσπάθειες να ενισχυθεί ο ρόλος και η εμπλοκή του δημοσίου στον τομέα των ταχυδρομικών υπηρεσιών μέσω της δημιουργίας του γραφείου επικοινωνιών που συζητάμε σήμερα, εσείς κάνετε τα πάντα για να περιοριστεί η εμπλοκή του δημοσίου από τον τομέα αυτόν. Επιχειρείτε μάλιστα να ελέγξετε ρουσφετολογικά και παλαιοκομματικά τα ΕΛΤΑ πριν τα ιδιωτικοποιήσετε διότι αυτός είναι ο τελικός σας στόχος.
Επίσης, κύριε Υπουργέ, άμεσες πρωτοβουλίες επιβάλλεται να λάβετε ως Κυβέρνηση και για την ενίσχυση και την ποιότητα του διαδικτύου. Ειδικά σε συνθήκες πανδημίας που ζούμε σήμερα που αρκετές δραστηριότητες έχουν μετατοπιστεί στο ψηφιακό πεδίο, είναι αναγκαία η επέκταση, η αναβάθμιση, η ταχύτητα αλλά και η μείωση του κόστους χρήσης διαδικτύου, η μείωση χρεώσεων στις τηλεπικοινωνίες συνολικά προκειμένου να μειωθούν και οι κοινωνικές ανισότητες και οι εργασιακές ανισότητες στο πεδίο αυτό.
Τώρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, προχωράω στην δεύτερη σύμβαση και σε ότι αφορά τη σύμβαση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ελβετικής Συνομοσπονδίας για τα ευρωπαϊκά προγράμματα δορυφορικής πλοήγησης. Βλέπουμε ότι με το νομοσχέδιο αυτό κυρώνεται και από τη δική μας χώρα η συμφωνία συνεργασίας την οποία υπέγραψε η Ελβετία στις 18 Δεκεμβρίου του 2013 προκειμένου να συμμετάσχει πλήρως στο πρόγραμμα Galileo και Egnos. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν έπειτα από διακρατικές συμφωνίες και τρίτες χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ελβετία να συνεισφέρει αναδρομικά περίπου 80 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2008-2013. Η Ελβετία, ως τρίτη χώρα, είναι μία από τους στενότερους εταίρους της ένωσης στα προγράμματα Galileo και Egnos και συνέβαλε πολιτικά, τεχνικά και οικονομικά σε όλες τις φάσεις των εν λόγω προγραμμάτων.
Το Galileo και Egnos είναι δύο από τα τέσσερα παγκόσμια δορυφορικά συστήματα πλοήγησης τα οποία βασίζονται σε συστοιχίες δορυφόρων και παρέχουν σήματα από το διάστημα σε δέκτες οι οποίοι χρησιμοποιούν αυτά τα δεδομένα για να προσδιορίσουν τη θέση τους οπουδήποτε στη γη. Τα τελευταία χρόνια πλήθος εφαρμογών και υπηρεσιών χρησιμοποιούν δορυφορικά συστήματα πλοήγησης με την Ευρώπη να καθίσταται παγκόσμιος παίκτης λόγω της ανάπτυξης του δικού της συστήματος Galileo και του υποστηρικτικού συστήματος Egnos.
Το Galileo είναι αυτόνομο μη στρατιωτικό σύστημα δορυφορικής πλοήγησης και έχει σχεδιαστεί και αναπτυχθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος ESA και τα αντίστοιχα κράτη μέλη μεταξύ των οποίων και η δική μας χώρα η Ελλάδα.
Το Egnos αντίστοιχα παρέχει κρίσιμες για την ασφάλεια υπηρεσίες πλοήγησης σε χρήστες αεροπορικών, θαλάσσιων και χερσαίων μέσων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα διαστημικά αυτά προγράμματα μαζί με το Copernicus αποτέλεσαν τα τρία εμβληματικά διαστημικά προγράμματα για την Ευρώπη κατά την προγραμματική περίοδο. 2014-2020 και επιτρέπουν σε εκατομμύρια πολίτες να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, να ταξιδεύουν με χερσαία, θαλάσσια και αεροπορικά μέσα, να καθοδηγούν ομάδες διάσωσης σε τοποθεσίες που πλήττονται από φυσικές καταστροφές, να βελτιώνουν τη χρήση της γης στη γεωργία και να κάνουν ασφαλέστερες τις μεταφορικές και ενεργειακές υποδομές. Στη συνέχεια αυτής της στρατηγικής η Ευρωπαϊκή Ένωση επεξεργάζεται ένα νέο πλήρως ολοκληρωμένο διαστημικό πρόγραμμα για την περίοδο 2021-2027.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η χώρα μας να συνεχίσει να έχει αυξημένη παρουσία στις εργασίες και τους σχεδιασμούς της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, κάτι που ξεκίνησε – και το λέμε με περηφάνια – επί διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και δυστυχώς είχε δεχθεί σκληρή κριτική με τραγελαφικά επιχειρήματα από την τότε αντιπολίτευση της Νέας Δημοκρατίας, χωρίς να αντιλαμβάνεστε τη συμβολή και τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογιών. Τότε όμως ήταν που μπήκαν οι βάσεις και έγιναν σημαντικά βήματα μπροστά στο ζήτημα της διαμόρφωσης εθνικής διαστημικής πολιτικής. Έτσι ιδρύθηκε για πρώτη φορά ο Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός.
Υπενθυμίζουμε ότι προεκλογικά τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας χλεύαζαν και διεμήνυαν ότι θα καταργούσαν τον συγκεκριμένο Οργανισμό. Μας λέγατε χαρακτηριστικά: «με τι ασχολείται ο ΣΥΡΙΖΑ, θα μας στείλει στο διάστημα». Τα υπενθυμίζουμε αυτά γιατί έχουν καταγραφεί. Βέβαια το μόνο που κάνατε όταν ήρθατε στην κυβέρνηση ήταν άλλη μία «κωλοτούμπα», ως συνηθίζετε, αφού όχι μόνο διατηρήσατε τον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό που είχε ιδρύσει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αλλάξατε το όνομά του σε Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος. Δεν ξέρω αν τώρα εμείς πρέπει να πούμε ότι μας στέλνετε στο διάστημα, αλλά είναι πάρα πολύ σημαντικό να ασκούμε διαστημική πολιτική ξεκινώντας και από το δικό μας Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό.
Επίσης, κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, συνάχθηκαν συμφωνίες συνεργασίας με διεθνούς εμβέλειας οργανισμούς όπως η NASA και εταιρείες της διαστημικής βιομηχανίας.
Επιπλέον, εκτοξεύθηκαν οι δορυφόροι – πάρα πολύ σημαντικό – Hellas Sat 3 και 4. Με τους δορυφόρους αυτούς αξιοποιούνται στο μέγιστο όλες οι νέες δυνατότητες που ανοίγονται και που αφορούν σε πολλούς τομείς, όπως οι αυτόνομες δορυφορικές επικοινωνίες, η εξυπηρέτηση αμυντικών συστημάτων της χώρας, η πρόληψη καιρικών φαινομένων, η πρόληψη πλημμυρών, η παρακολούθηση πυρκαγιών, ο έλεγχος συνόρων και άλλες δραστηριότητες.
Παράλληλα με τη χρήση ανοιχτών δεδομένων από το σύστημα Copernicus δρομολογήθηκε στη χώρα μας ένα εξαιρετικό έργο που εκσυγχρονίζει την αγροτική παραγωγή. Εμβληματικό θα λέγαμε. Αναφέρομαι στην δημιουργία δημόσιας πλατφόρμας ευφυούς γεωργίας που συμβάλλει στη σύγχρονη, αποτελεσματικότερη και βιώσιμη πρωτογενή παραγωγή.
Συμβάλλει, επίσης, στην επιστήμη, στην έρευνα και στη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας. Πρόκειται για ένα έργο που σχεδιάστηκε για να υποστηρίζει σε πραγματικό χρόνο τους Έλληνες αγρότες, μέσω sms, με παροχή εξατομικευμένων γεωργικών λύσεων και συμβουλών, με εφαρμογές άρδευσης και μεταβλητού ρυθμού που επιτρέπουν την ακριβή χρήση ποτίσματος, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων όπου και όταν χρειάζεται η καλλιέργεια καθιστώντας έτσι τον τομέα πιο αποδοτικό, μειώνοντας παράλληλα και το κόστος παραγωγής αλλά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Τέλος, είχε ανακοινωθεί η χρηματοδότηση έργου κατασκευής και εκτόξευσης συστοιχίας έντεκα μικρό-δορυφόρων από Έλληνες επιστήμονες για διάφορες εφαρμογές. Δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, δεν έχετε κάνει τίποτα απολύτως για την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος και γενικότερα παρατηρούμε μια συνολικότερη κυβερνητική αδράνεια στα ζητήματα της διαστημικής πολιτικής. Δεν χρειάζεται να το αναλύσω. Όλοι και όλες αντιλαμβανόμαστε τις αναπτυξιακές προοπτικές που δίνει ο συγκεκριμένος τομέας όχι μόνο σε επιστημονικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο εργασίας, σε επίπεδο επενδύσεων, σε επίπεδο επιχειρηματικότητας.
Κλείνοντας, θέλω να υπογραμμίσω την τεράστια σημασία που έχει για την Ελλάδα η συμμετοχή μας σε αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και στις δομές που βασίζονται στην τεχνολογική πρόοδο και την καινοτομία. Ωστόσο, είναι πραγματικά δυσάρεστο να συζητάμε σήμερα δύο Συμβάσεις που από τη μία μας δείχνουν τα τεράστια βήματα που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο στους τομείς των ταχυδρομικών υπηρεσιών, των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, αλλά και της διαστημικής πολιτικής και από την άλλη, δυστυχώς, να μας υπενθυμίζουν παράλληλα το μονοπάτι οπισθοδρόμησης και καθυστέρησης στο οποίο έχει βάλει τη χώρα η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και σε αυτούς τους τομείς τους οποίους συζητάμε. Αντί, λοιπόν, να αρπάξουμε τις ευκαιρίες που δίνονται και να κάνουμε άλματα εκσυγχρονισμού και ψηφιοποίησης τεχνολογικής και παραγωγικής ανάπτυξης στη χώρα, παρατηρούμε είτε αδράνεια, είτε έλλειψη πρωτοβουλίας είτε πολλές φορές και πάγωμα προγραμμάτων, μία οπισθοδρόμηση.
Δηλώνω επιφύλαξη και για τις δύο Συμβάσεις, λόγω της πρακτικής των τροπολογιών για να έχουμε τη δυνατότητα να ξανασυζητήσουμε σημαντικά ζητήματα. Σας ευχαριστώ.