Αποτελεί σαφώς αρνητική εξέλιξη για την Ελλάδα η καταδίκη της για την Εφαρμογή της Οδηγίας των Οικοτόπων (92/43/ΕΟΚ), παρότι είχαν γίνει πολλά σοβαρά βήματα επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για να καλυφθούν εκκρεμότητες 30 ετών, όπως περιέγραφαν η ανασκόπηση της ΕΕ το 2014 και το EU Pilot το 2015. Την πρόοδο της Ελλάδας στο θέμα αυτό είχε αποδεχθεί και η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη βράβευση της Ελλάδας την 22/05/2019 στις Βρυξέλλες για την έκθεση εφαρμογής της Οδηγίας των Οικοτόπων.
Όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδόμησε το Σύστημα Διοίκησης των Περιοχών δικτύου Natura και πάγωσε τις δρομολογημένες εκτελούμενες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες με τον αντιπεριβαλλοντικό Νόμο 4685/20, επιφέροντας σοβαρότατες καθυστερήσεις στην κύρωση των ΠΔ και των Σχεδίων Διαχείρισης και κατ’ επέκταση στις υποχρεώσεις της χώρας μας ως προς τις ευρωπαϊκές οδηγίες και επί της ουσίας στη θεσμική κατοχύρωση των προστατευόμενων περιοχών.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε υλοποιήσει ένα ξεκάθαρο και σαφή οδικό χάρτη, ώστε η χώρα μας να επιλύσει το ζήτημα για το οποίο εκδόθηκε σήμερα η 1η καταδικαστική απόφαση από το Ευρ. Δικαστήριο, που περιλάμβανε:
1. Την ολοκλήρωση του έργου «Εποπτείας Ι», με αξιολόγηση των υφιστάμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 και πρόταση νέων περιοχών για την καλύτερη κάλυψη των προστατευτέων αντικειμένων.
2. Την ένταξη του έργου «Εποπτεία ΙΙ» σε χρηματοδότηση ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ.
3. Την εξασφάλιση από το Ε.Π. Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α χρηματοδότησης 17,5 εκ. € για τη «Σύνταξη Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, Ειδικών Εκθέσεων και Σχεδίων Διαχείρισης για περιοχές του Δικτύου Natura 2000» για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Με βάση αυτό τον προγραμματισμό σήμερα θα είχαν ολοκληρωθεί τα σχέδια ΠΔ τουλάχιστον για τις μισές περιοχές.
4. Την αναθεώρηση (Δεκέμβριος 2017) του Εθνικού Καταλόγου των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, καλύπτοντας θεσμικά και τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, τριπλασιάζοντας (από 6 σε 20%) την έκταση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών της χώρας.
5. Τη θεσμοθέτηση Εθνικού Συστήματος Διοίκησης και Διαχείρισης όλων των προστατευόμενων περιοχών, με το νόμο 4519/2018.
6. Τη χρηματοδότηση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, για πρώτη φορά από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος, που ακυρώθηκε από τη σημερινή κυβέρνηση.
7. Την Υλοποίηση έργου «Ολοκλήρωση Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών και διαχειριστικών δομών περιοχών Natura 2000 & Εφαρμογή της διαχείρισης Οικοτόπων, Ειδών και Περιοχών Natura 2000 με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης και την προστασία», ένα σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο για τους Φορείς Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών (1 εκ. ευρώ ανά υφιστάμενο Φορέα Διαχείρισης και 1,5 εκ. ευρώ για κάθε νεοσύστατο Φορέα Διαχείρισης) και αρχική υποστήριξη των 8 νέων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (startup). Μετά από 18 μήνες αρκετοί φορείς δεν έχουν ενταχθεί, καθώς και οι 8 νέοι χάνοντας και το ποσό του startup και το ποσό των διαχειριστικών δράσεων.
8. Την έγκριση και έναρξη υλοποίησης του καινοτόμου έργου LIFE-IP 4Natura, προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ, με επικεφαλής εταίρο το ΥΠΕΝ, που φέρνει την Ελλάδα στην πρωτοπορία της διαχείρισης και αξιοποίησης βιοποικιλότητας.
9. Ολοκλήρωση και έγκριση του ΠΔ του Κυπαρισσιακού κόλπου, απαραίτητου για την αποτελεσματική προστασία των οικοσυστημάτων της περιοχής, έλλειμμα για το οποίο έχει επίσης καταδικαστεί η χώρα μας το 2016, λόγω των ενεργειών των προηγούμενων κυβερνήσεων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ.
10. Την εξαιρετική πρόοδο την περίοδο 2017-2019 στην εφαρμογή της χαρτογράφησης των οικοσυστημικών υπηρεσιών, γεγονός που αντικατοπτρίζεται τόσο από την κατάταξη της χώρας μας όσο και στο ρυθμό προόδου, ο οποίος ήταν υψηλότερος από οποιαδήποτε άλλη χώρα κράτος – μέλος της Ε.Ε.
Η κυβέρνηση της ΝΔ με το νόμο 4685/2020 εισήγαγε νέα δεδομένα που άλλαξαν άρδην τον προγραμματισμό εκπόνησης των ΕΠΜ και κατ’ επέκταση της κύρωσης των ΠΔ, επιφέροντας σοβαρότατες καθυστερήσεις στις υποχρεώσεις της χώρας μας ως προς της ευρωπαϊκές οδηγίες και επί της ουσίας στη θεσμική κατοχύρωση των προστατευόμενων περιοχών. Με τον τρόπο αυτό η ΝΔ επέλεξε να ναρκοθετήσει την απάντηση της χώρας στη σημερινή καταδικαστική απόφαση από το Ευρ. Δικαστήριο.
Βάσει όλων των ανωτέρω καλούμε την κυβέρνηση της ΝΔ και ειδικά τον κ. Χατζηδάκη να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου η χώρα να αποφύγει την καταδίκη σε δεύτερο βαθμό και την επιβολή υπέρογκων προστίμων που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί εάν το ΥΠΕΝ ακολουθούσε τον ξεκάθαρο οδικό χάρτη που παρέδωσε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
