Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δημοσίευσε στις 2 Οκτωβρίου 2020 πρόσκληση ενδιαφέροντος για την υποβολή αιτήσεων ένταξης στο πρόγραμμα «Ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στη Δυτική Μακεδονία», στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Δυτική Μακεδονία» του ΕΣΠΑ 2014-2020 (ΕΠ ΠΔΜ).
Σκοπός, σύμφωνα με τις δημόσιες ανακοινώσεις, ήταν η χορήγηση κεφαλαίου κίνησης ώστε να περιοριστούν οι οικονομικές συνέπειες που προκάλεσε η πανδημία Covid-19 στις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους σε αυτές, ενώ η συνολική χρηματοδότηση του προγράμματος ανήλθε στα 39.976.875,03 ευρώ.
Η συγκεκριμένη δράση αποσκοπούσε να χρηματοδοτήσει το κεφάλαιο κίνησης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με τη μορφή της μη επιστρεπτέας επιχορήγησης και αφορούσε κεφάλαιο ίσο με το 50% των εξόδων της επιχείρησης του έτους 2019, με επιχορήγηση ποσού από 5.000 € κατ’ ελάχιστο έως 40.000 € μέγιστο.
Ο συνολικός προϋπολογισμός (Δημόσια Δαπάνη) της Δράσης καλυπτόταν με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Εθνικούς Πόρους. Οι συνολικές αιτήσεις ανήλθαν στις 4.758, με αιτούμενο προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης 115.319.047,50 ευρώ. Πρέπει να επισημανθεί ότι, το σύνολο των επιχειρήσεων στην Δυτική Μακεδονία ανέρχεται, περίπου, στις 17.000, η μεγάλη πλειοψηφία εκ των οποίων αποκλείστηκε από την διαδικασία -ακόμα και της υποβολής αιτήματος-, όπως για παράδειγμα, οι μικρές ατομικές επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό.
Στις 15 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκαν (ΑΔΑ:ΩΝ8Ρ7ΛΨ-3ΟΓ), τα αποτελέσματα του Προγράμματος, σύμφωνα με τα οποία εγκρίθηκαν 1.728 αιτήσεις επιχειρήσεων. Ως συνέπεια των επιλογών του Προγράμματος, ενισχύθηκε μόνο 1 στις 10 επιχειρήσεις της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ 9 στις 10 έμειναν χωρίς καμία στήριξη.
Έκτοτε, έχουν εγερθεί πλείστα ζητήματα από την κοινωνία της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς πάνω από 3.000 επιχειρήσεις που έκαναν αίτηση δεν έλαβαν καμία ενίσχυση. Οι παραγωγικοί φορείς, τα επιμελητήρια, οι εμπορικοί σύλλογοι, αλλά και μεμονωμένοι πολίτες και επιχειρηματίες αναδεικνύουν ζητήματα που χρήζουν απαντήσεων.
Αρχικά, εγείρεται το ζήτημα της ισχνής συνολικής χρηματοδότησης, σε μια περιοχή, μάλιστα, που ήταν η πρώτη η οποία τέθηκε σε συναγερμό και υγειονομική επιτήρηση, ήδη από τις αρχές Μαρτίου, με συνέπεια την δραματική συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας.
Παράλληλα, ενώ υπήρχαν δημόσιες αναφορές περί ενίσχυσης του προγράμματος με επιπλέον ποσά που θα κάλυπταν σε μεγάλο βαθμό τις αιτήσεις και τους δικαιούχους, κάτι τέτοιο δεν πραγματοποιήθηκε.
Έπειτα, τέθηκε στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα του ύψους της εκάστης χρηματοδότησης, καθώς σε άλλες Περιφέρειες, όπως π.χ. στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, μειώθηκε -με αλλεπάλληλες τροποποιήσεις- το ανώτατο ύψος των χρηματοδοτούμενων αιτήσεων, ώστε να ενισχυθεί μεγαλύτερος αριθμός επιχειρήσεων.
Επίσης, υπήρξαν ενστάσεις για τα κριτήρια μοριοδότησης (τα όποια για παράδειγμα, δεν αξιολογούσαν τα συνολικά εισοδήματα και την παρεπόμενη πτώση τους λόγω της πανδημίας), τις λίστες εγκεκριμένων και επιλαχόντων, την ανυπαρξία στήριξης για τις νεοσύστατες ενώ, μεγάλη συζήτηση προκλήθηκε από το γεγονός ότι στο Πρόγραμμα δεν υπήρξε πρόνοια για μοριοδότηση των επιχειρήσεων που είχαν κλείσει με κρατική εντολή λόγω Covid-19.
Τέλος, δημιουργήθηκε έντονο θέμα από την έγκριση και ένταξη στο Πρόγραμμα, επιχειρήσεων που έχουν άμεση σχέση με φυσικά πρόσωπα τα οποία κατέχουν θέσεις ευθύνης στην περιφέρεια, όντας μέλη της πλειοψηφούσας παράταξης στο Περιφερειακό Συμβούλιο καθώς επισημαίνεται ότι υπάρχει θεσμική σύγκρουση συμφερόντων, αλλά και ηθική απαξία.
Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει, καθιστά αναγκαία τη νέα πρόσκληση για κάλυψη των επιχειρήσεων που έμειναν εκτός της διαδικασίας.
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με κοινοβουλευτικές ερωτήσεις, θεσμικές συναντήσεις και ανακοινώσεις ανέδειξαν, ήδη από τις πρώτες ημέρες διενέργειας του προγράμματος, την αναγκαιότητα να στηριχτεί με επιπλέον χρηματοδότηση, καθώς ήταν ορατή η προοπτική αποκλεισμού της μεγάλης πλειοψηφίας των αιτήσεων.
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί για μια ακόμη φορά, ότι η κοινωνία της Δυτικής Μακεδονίας υφίσταται τις συνέπειες της βίαιης απολιγνιτοποίησης και των πιο μακρόχρονων περιοριστικών μέτρων στην χώρα λόγω της πανδημίας, ενώ πρέπει να επισημανθεί ότι έχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες από την εξαγγελία σας για επιπλέον στήριξη στις περιοχές που έχουν πληγεί με ιδιαίτερη ένταση, η οποία παραμένει χωρίς αντίκρισμα.
Επειδή οι επιχειρήσεις, τα επιμελητήρια και οι εμπορικοί σύλλογοι διαμαρτύρονται εύλογα για τον αποκλεισμό της μεγάλης πλειοψηφίας των αιτήσεων από το Πρόγραμμα «Ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στη Δυτική Μακεδονία»,
Επειδή η Δυτική Μακεδονία βιώνει τις συνέπειες της βίαιης απολιγνιτοποίησης και των μακρόχρονων περιοριστικών μέτρων,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός
- Θα αυξήσετε την χρηματοδότηση προς το Πρόγραμμα «Ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στη Δυτική Μακεδονία», ώστε να καλυφτεί το σύνολο των επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από τις συνέπειες της πανδημίας;
- Τα κριτήρια μοριοδότησης και χρηματοδότησης του Προγράμματος εγκρίθηκαν από τις οικείες υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων; Παρακαλούμε για την κατάθεση των σχετικών εγγράφων.
- Πότε θα ανακοινώσετε τα εξειδικευμένα προγράμματα στήριξης για τις επιχειρήσεις στην Δυτική Μακεδονία που έχουν πληγεί από τα μακροβιότερα περιοριστικά μέτρα;
Οι ερωτώσες Βουλευτές
Βέττα Καλλιόπη
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Τελιγιορίδου Ολυμπία