Άρθρο
Της Θεοδώρας Τζάκρη
Τι είναι η ληστεία μιας τράπεζας … μπροστά στη διάσωση της Τράπεζας Πειραιώς*
Η πανθομολογούμενη και εντυπωσιακή κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα αναδεικνύεται σε κύρια τροχοπέδη για την ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας. Αντί το τραπεζικό σύστημα να υποβοηθήσει την αναπτυξιακή διαδικασία, παρεμποδίζει οποιαδήποτε αναπτυξιακή προοπτική, αφού γίνεται ο «μεγάλος ασθενής» της εθνικής μας οικονομίας.
Την εποχή της ευημερίας του (από την δεκαετία του ’80 ως το 2009) κατάφερε να σωρρεύει «κόκκινα δάνεια», δηλαδή δάνεια που δεν εξυπηρετούνταν σε ποσοστό 52% του συνόλου των δανείων στην Ελλάδα, καθιστώντας το ελληνικό παράδειγμα, που δεν έχει προηγούμενο στην παγκόσμια οικονομία, παράδειγμα προς αποφυγή.
Η απουσία οποιασδήποτε εποπτείας από την Τράπεζα της Ελλάδας, η εφαρμογή ρουσφετολογικών κριτηρίων για τη χορήγηση δανείων σε φίλους, κουμπάρους και συγγενείς, καθώς και η τραπεζική ολιγωρία για την παρακολούθηση και την είσπραξη των οφειλομένων, κατέστρεψαν την εθνική μας οικονομία με τρόπο που προκαλεί μεγάλη απορία και για τον ρόλο των διεθνών οικονομικών θεσμών, οι οποίοι θωρρούν δήθεν με το στόμα ανοιχτό τα κατορθώματα των Ελλήνων τραπεζιτών.
Πιο σκανδαλώδης όμως ακόμη από την ίδια τη δημιουργία των κόκκινων δανείων είναι η σημερινή διαχείρισή τους, η οποία καταλήγει με απίστευτη σκληρότητα σε βάρος του Έλληνα φορολογούμενου που καλείται να πληρώσει την ολιγωρία, την αντιεπιχειρηματική συμπεριφορά και τον δόλο των τραπεζιτών, που έχουν μάλιστα το θράσσος να επαίρονται ότι διέσωσαν το τραπεζικό σύστημα, αποκρύπτοντας το προφανές και αυταπόδεικτο γεγονός ότι «το μάρμαρο» πλήρωσαν ήδη και θα το πληρώσουν ακόμη τα συνήθη υποζύγια.
Συστηματικά, άτεγκτα και με θρασύτητα η ζημία που προκάλεσαν οι τραπεζίτες μετακυλύεται στους φορολογούμενους, καθώς το ιδιωτικό χρέος της κρατικοδίαιτης μεγάλης επιχειρηματικότητας γίνεται ουσιαστικά δημόσιο χρέος, μέσα από άθλιες πρακτικές όπως η εξελισσόμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας Πειραιώς. Άναυδο το πανελλήνιο παρακολουθεί να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του ένα διπλό δράμα καταλήστευσης των φορολογουμένων και κατάρρευσης της ίδιας της τράπεζας Πειραιώς. Υπερφορολογείται ο Έλληνας πολίτης για να σωθεί αυτό που δεν σώζεται, εξαϋλώνεται η συμμετοχή των μικρομετόχων της τράπεζας Πειραιώς, επανιδιωτικοποιείται με πρόσθετους φόρους η de facto κρατικοποιημένη τράπεζα Πειραιώς και οδηγείται σε πλήρη ανυποληψία, αφού δεν λειτουργεί με όρους αγοράς.
Το κράτος παρεμβαίνει με τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου και αντί να διασώσει την τράπεζα, διασώζει τους μεγαλομετόχους, εξασφαλίζει παχυλά bonus για τα golden boys και οδηγεί το ίδιο το τραπεζικό ίδρυμα σε ανυποληψία και κατάρρευση.
Το μοντέλο αυτό του πιο πρωτόγονου κρατικού καπιταλισμού, που στήνεται με βάση το κινεζικό πρότυπο, προδίδει την ουσία της σημερινής κυβερνητικής πολιτικής, η οποία ουδεμία σχέση έχει με τον οικονομικό φιλελευθερισμό, τον οποίο δήθεν ευαγγελίζεται.
Όπως συνέβη στο παρελθόν και με την Eurobank, η επιχειρηματική κατάρρευση της τράπεζας Πειραιώς είναι ζημιά που θα πρέπει να καλυφθεί από τους Έλληνες πολίτες, η θυσία των οποίων συγκαλύπτεται πίσω από μια «θεατρική» αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, που καταστρατηγεί όλες τις αρχές του οικονομικού δικαίου και του οικονομικού συντάγματος.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της νομικολογιστικής διαχείρισης και ουσία όλου του εγχειρήματος που εμφανίζεται ως μια απλή αύξηση μετοχικού κεφαλαίου είναι να συγκαλυφθεί όλη η ζημία που προκαλείται στα δημόσια οικονομικά και η συνεπακόλουθη υπερφορολόγηση του Έλληνα πολίτη για να διασωθεί εικονικά ο ιδιωτικός χαρακτήρας της τράπεζας, η οποία, προ πολλού, ανήκει ουσιαστικά στο ελληνικό δημόσιο, δηλαδή στον Έλληνα φορολογούμενο. Για να το πούμε απλά, ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει για να ενδυναμώσει την συμμετοχή του αλλοδαπού μεγαλομετόχου.
Έτσι στην παρούσα συγκυρία γραφικοποιείται η δήθεν ανεξαρτησία της Τράπεζας της Ελλάδας και η τεχνοκρατική απόσταση που πρέπει να διαθέτει αυτή, καθώς, υπό το φως της ημέρας, ενώ παραβιάζονται οι στοιχειωδέστεροι κανόνες της διεθνούς τραπεζικής και οι ενωσιακοί τραπεζικοί κανόνες, ο θεματοφύλακάς τους, η Τράπεζα της Ελλάδας, παριστάνει ότι δεν ξέρει τίποτα για τον «φόνο».
Η κυβέρνηση από την άλλη, παριστάνοντας την αμέτοχη στην εγκληματική αυτή πράξη, αφήνει την Τράπεζα της Ελλάδας να εμφανίζεται ως «ο ιθύνων νους» στην εκπόνηση αυτού του σχεδίου, όμως, η κυβερνητική ευθύνη είναι δεδομένη και αυτονόητη και είναι επίσης βαριά.
Για το περιστατικό αυτό, το οποίο στιγματίζει τη δημόσια ζωή ανεξίτηλα, είναι δεδομένο ότι θα πρέπει να αναζητηθούν οι βαριές ποινικές ευθύνες, οι οποίες και θα πρέπει να αποδοθούν από τη δικαιοσύνη.
Για μια ακόμη φορά επιβεβαιώνεται η παντελής αδυναμία του τραπεζικού συστήματος να δράσει με σύννομο, ορθολογικό και κοινωνικά ανεκτό τρόπο.
Επιχειρείται η διάσωση τράπεζας μέσω της εξόντωσης του Έλληνα πολίτη. Αυτό δεν μπορεί να συγχωρεθεί ούτε ιστορικά, λόγω της συγκυρίας, ούτε πολιτικά, λόγω της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης που βιώνουν οι πολίτες και θα αποτελέσει την πιο μαύρη σελίδα στην εθνική οικονομική μας ιστορία.-
* Παραφράζοντας τον Μπρεχτ …
