Η αλήθεια είναι πως τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, νοηματικά είναι λίγο μπερδεμένα, αφού όλοι μας θα έχουμε αναρωτηθεί σε κάποια στιγμή της ζωής μας, γιατί ο «Άγιος Βασίλης έρχεται και δεν μας καταδέχεται» τι είναι το «Ζαχαροκάντιο ζυμωτή» και γιατί λέμε «Ψηλή μου δεντρολιβανιά»
Μια εξήγηση που έχει δώσει μέσα από το μπλογκ του ο Δημήτρης Καραμάτσκος ο οποίος έχει μάστερ στην θρησκειολογία λίγοι θα μπορούσαν να την έχουν φανταστεί, είναι πως τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς στην πραγματικότητα έχουν…ερωτικό περιεχόμενο. Όχι προς τον Άγιο Βασίλη, αλλά ουσιαστικά αφηγούνται τον έρωτα ενός νεαρού ταπεινής καταγωγής προς μια Αρχοντοπούλα στα χρόνια του Βυζαντίου, όπου οι “ταξικές διαφορές”, έθεταν σαφέστατους περιορισμούς.
Έτσι ο ερωτοχτυπημένος νέος συνέθεσε τα γνωστά μας κάλαντα τοποθετώντας ενδιάμεσους στίχους ανάμεσα στις ευχές, με σκοπό να εκδηλώσει τα αισθήματα του ακολουθώντας τους κοινωνικούς κανόνες αλλά ταυτόχρονα «παίνευε» και την καλή του. Έτσι λοιπόν την αποκάλεσε ψηλή, σαν δεντρολιβανιά.
Επειδή φορούσε ένα από τα ψηλά τα κωνικά καπέλα με το τούλι στην κορυφή, την παρομοιάζει με Εκκλησιά με τ’ Άγιος θόλος (θόλος εκκλησίας). Της λέει ότι δεν τον καταδέχεται (παρ΄όλο που έρχεται ο Άγιος Βασίλης) γιατί είναι αρχόντισσα κυρία.
Τέλος κλείνει με όμορφα λόγια. Την λέει ζαχαροκάντιο ζυμωτή, δηλαδή φτιαγμένη από ζάχαρη και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά (δες και με το παλικάρι).
Έτσι λοιπόν αυτά τα παράδοξα κάλαντα πέρασαν από γενιά σε γενιά και έγιναν τα πιο διαδεδομένα σε όλη την Ελλάδα.
Πλέον διαβάζοντάς τα ή ακούγοντάς τα η θεώρηση μας θα είναι πολύ διαφορετική
Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά
Ψηλή μου δεντρολιβανιά (*)
Κι αρχή καλός μας χρόνος
Εκκλησιά με τ’ άγιος θόλος (*)
Άγιος Βασίλης έρχεται
Και δε μας καταδέχεται (*)
Από την Καισαρεία
Συ είσ’ αρχόντισσα κυρία (*)
Βαστάει πένα και χαρτί
Ζαχαροκάντυο ζυμωτή (*)
Χαρτί-χαρτί και καλαμάρι
Δες και με το παλικάρι (*)
