Ελληνικά νοσοκομεία ώρα μηδέν: Γιατροί, εργαζόμενοι και νοσηλευτές παλεύουν με μία πανδημία κάτω από τις χειρότερες συνθήκες, ενώ σε δρόμους, σε πλατείες και γωνίες, ακόμα και σε διαμερίσματα χωρίς ρεύμα, συνάνθρωποί μας ψάχνουν να βρουν κάποιον να τους βοηθήσει. Κάποιον να τους στηρίξει καθώς πλέον μεροκάματο δεν έχει, ούτε μάσκα κι αντισηπτικό. Πώς το έλεγε να δεις η ηρωίδα του Τ. Γουίλιαμς; Πάντα πίστευα στην ευγενική καλοσύνη των ξένων. Και πράγματι η αλληλεγγύη των ανθρώπων σε όλους τους δύσκολους καιρούς είναι το φάρμακο μπροστά στην κοινωνική εξαθλίωση. Αλλά είναι αυτό η λύση;
Δεν είναι λίγες οι κινήσεις των ιδιωτών, είτε επιχειρηματιών είτε συλλόγων που στην προσπάθειά τους να στηρίξουν τους συμπολίτες τους, δείχνουν αλληλεγγύη βοηθώντας με όποιον τρόπο μπορούν. Σήμερα ήταν η μεγάλη αλυσίδα μαγειρείων που αποφάσισε να μοιράσει 5.000 γεύματα σε συνανθρώπους μας που τα έχουν ανάγκη. Χθες, ήταν η η ομάδα του Ηρακλή που μας υπενθύμισε πως διαθέτει τους χώρους της στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, και άλλες τόσες πρωτοβουλίες ανθρώπων και συλλόγων που προσπαθούν με κάθε τρόπο να συνεισφέρουν για να βοηθήσουν όπως μπορούν όσους βρίσκονται σε αδιέξοδο, όσους ζουν καταστάσεις που κανένας από εμάς δεν θα ήθελε να ζήσει.
Μα πράγματι, αυτές οι πράξεις αλληλεγγύης είναι συγκινητικές. Είναι συγκινητικές γιατί αποδεικνύουν πως στα δύσκολα, δεν χάνουμε την ανθρωπιά μας, δεν ξεχνάμε τον διπλανό μας.
Αλλά τελικά κατά πόσο αυτή η ανθρωπιά λειτουργείο ως εργαλείο στα χέρια “των από πάνω”; Και κατά πόσο η κοινωνική αλληλεγγύη μεταξύ των πολιτών λειτουργεί ως κάτι που η Πολιτεία στηρίζεται ώστε να κρύβει τις αδυναμίες του σχεδιασμού της;
Γιατί τελικά κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα πού βρίσκεται η πολιτεία τις κρίσιμες ώρες. Ανέκαθεν οι έρανοι αγάπης ή οι εθελοντικές πρωτοβουλίες φορέων και ομάδων προωθούνταν για να καλύψουν πάγιες ελλείψεις του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, όπου συνήθιζε να αφήνει “στην απέξω” κάποιες κοινωνικές ομάδες. Και φυσικά κάνεις δεν μπορεί να κατηγορήσει τους ανθρώπους που είναι αλληλέγγυοι, αλλά υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος. Η Πολιτεία καταλήγει να επαναπαύεται, να χειροκροτεί, αλλά να μην παίρνει καμία ευθύνη, καμία γενναία απόφαση ώστε να βάλει μπροστά τις ανάγκες των ευάλωτων ανθρώπων. Και δυστυχώς, αυτό είναι κάτι που η πανδημία μας έκανε να το νιώσουμε στο πετσί μας. Γιατί πράξη αλληλεγγύης θα μπορούσε κανείς να πει πως θα ήταν η ενίσχυση του Ε.Σ.Υ, όπως επίσης πράξη αλληλεγγύης θα ήταν και η μέριμνα για τους ανθρώπους που εν μέσω πανδημίας ζουν με τον φόβο ότι θα χάσουν τα σπίτια τους εξαιτίας του νέου πτωχευτικού.
Όταν λοιπόν, τον τελευταίο χρόνο ακούσαμε αρκετές φορές τον κ. Μητσοτάκη να χρησιμοποιεί λέξεις όπως “αλληλεγγύη” και “ριζοσπαστισμός”, μπορούμε να καταλάβουμε ποιος πάει να παίξει με τρόπο αθέμιτο ένα κακό επικοινωνιακό παιχνίδι.
Γιατί είναι διαφορετικό ένας πολίτης να είναι αλληλέγγυος και να νοιάζεται για τον διπλανό του, αλλά σαφώς είναι εντελώς διαφορετικό μια κυβέρνηση να εφαρμόζει πολιτικές που στο επίκεντρο τους έχουν την αλληλεγγύη. Γιατί μια πολιτική που επικεντρώνεται στις ανάγκες του συνόλου σίγουρα δεν εθελοτυφλεί μπροστά στο θέαμα των αστέγων, αρνείται να ενισχύσει την δημόσια υγεία ενόψει πανδημίας, εξασφαλίζει παχυλούς μισθούς σε δημοσιογράφους αλλά δεν δίνει τίποτα για την ουσιαστική φροντίδα των πολιτών της. Και φυσικά, επειδή κατά βάθος τα συναισθήματα αγάπης του κόσμου προς τον ευάλωτο συνάνθρωπο υπερισχύουν, η Πολιτεία θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει λέξεις όπως η αλληλεγγύη, θα επαινέσει τις πράξεις αγάπης, μπας και καταφέρει να πάρει κάτι από την αγάπη των ανθρώπων για τον συνάνθρωπο…
Άννα Σαϊνίδου
