Οι αλλεργίες είναι μια ασυνήθιστη τάση ορισμένων ατόμων να εκδηλώνουν διαφορετικές αντιδράσεις ή «αντιδράσεις υπερευαισθησίας», όταν εκτίθενται σε ορισμένες ουσίες. – Πόσο επικίνδυνες μπορούν να γίνουν όσον αφορά τα παιδιά;
Ρεπορτάζ: Δήμητρα Τάγκα
Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό στον Βόλο, όπου ένα μικρό κορίτσι είχε υποστεί αλλεργικό σοκ στο σχολείο του τρώγοντας ένα γλυκό με ξηρούς καρπούς και μετά από μέρες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας πέθανε, είναι σημαντικό τόσο για την κοινωνία όσο και για τους πολίτες να υπάρχει μια διαρκή και αξιόπιστη ενημέρωση γύρω από τις αλλεργίες, την επικινδυνότητα και την πρόληψή τους.
Ποιες είναι οι αιτίες εμφάνισης των αλλεργιών κυρίως στα παιδιά;
Η Αλλεργιολόγος και Ιατρός Παίδων και Ενηλίκων, Όλγα-Αντιγόνη Παπαγιαννοπούλου μίλησε στο speedynews.gr και μας εξήγησε όλα όσα οφείλουμε να γνωρίζουμε για τις αλλεργίες στα παιδιά.
«Τα αίτια εμφάνισης αλλεργιών στα παιδιά είναι ποικίλα. Η κληρονομική προδιάθεση, ο τρόπος διαβίωσης στον δυτικό πολιτισμό σε «αποστειρωμένες κοινωνίες» μακριά από την φύση, η έκθεση στην μόλυνση του περιβάλλοντος, η χρήση χημικών και φαρμάκων, η κλιματική αλλαγή είναι μόνο κάποιοι από τους παράγοντες που αυξάνουν τα ποσοστά εμφάνισης αλλεργίας.», δηλώνει η κ.Παπαγιαννοπούλου.
Οι πιο συνηθισμένες μορφές αλλεργιών και οι πιο σοβαρές που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο στην παιδική ηλικία
Οι πιο συχνές είναι οι αλλεργίες του δέρματος (π.χ. έκζεμα, ατοπική δερματίτιδα, κνίδωση), οι αλλεργίες του αναπνευστικού συστήματος (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργικό άσθμα), οι αλλεργίες στις τροφές (π.χ. γάλα, αυγό, ξηροί καρποί, ψάρια, σιτηρά), στα φάρμακα, στο δηλητήριο εντόμων κ.λπ.
«Η ένταση και η σοβαρότητα του κάθε αλλεργικού νοσήματος μπορεί να ποικίλει, από ήπιες αυτοπεριοριζόμενες αντιδράσεις, έως πολύ σοβαρές αντιδράσεις, που προκαλούν αλλεργικό σοκ. Οι πιο σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις μπορούν να γίνουν δυνητικά απειλητικές για την ζωή του ασθενούς μέσα σε λίγα μόνο λεπτά. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν ορισμένες αλλεργίες σε τροφές (π.χ. ξηροί καρποί), κάποιες αλλεργίες στα φάρμακα, οι κρίσεις άσθματος και σπανιότερα δε το τσίμπημα από μέλισσες ή σφήκες. Η άμεση χορήγηση πρώτων βοηθειών, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη για την θετική έκβαση αντιμετώπισης της αλλεργικής αντίδρασης.», αναφέρει χαρακτηριστικά η αλλεργιολόγος.
Τρόποι αντιμετώπισης
Η αντιμετώπιση της αλλεργίας του ασθενή εξαρτάται από το είδος της, την ηλικία του, την βαρύτητα του νοσήματος και τις λοιπές συνοσηρότητές του.
«Η αντιμετώπιση βασίζεται σε ένα πλάνο διαχείρισης της αλλεργίας που δίνετε από τον αλλεργιολόγο, με οδηγίες αποφυγής των εκλυτικών παραγόντων. Ο γιατρός θα εκπαιδεύσει το παιδί ή/και τους κηδεμόνες του, στην αναγνώριση των συμπτωμάτων της αλλεργίας του και στην διαχείρισή τους. Είναι πιθανό ο γιατρός, σε ορισμένες περιπτώσεις υψηλής επικινδυνότητας, να συνταγογραφήσει φάρμακα πρώτων βοηθειών (π.χ. αυτοενυέμενη αδρενάλινη, αντιιστιαμινικά, εισπνεόμενα κλπ). Τα φάρμακα αυτά, κατά κανόνα συνοδεύονται από έντυπες οδηγίες αντιμετώπισης του έκτακτου επεισοδίου αλλεργίας (π.χ. για το αλλεργικό σοκ) ώστε να μπορούν είτε οι κηδεμόνες, είτε άλλα μέλη του ευρύτερου κοινωνικού περίγυρου τους, να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες στο παιδί όταν χρειαστεί.», τονίζει η γιατρός.
Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς
Οποιαδήποτε συμπτώματα που εμφανίζονται αμέσως, εντός λίγων λεπτών έως και λίγων ωρών, από την έκθεση σε αλλεργιογόνο (π.χ. τροφή) και ιδιαίτερα επαναλαμβάνονται κάθε φόρα στην έκθεση σε αυτό, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τους γονείς, και να αναζητούν άμεσα την γνώμη ειδικού αλλεργιολόγου. Τα συμπτώματα μπορούν να ποικίλουν όπως εξανθήματα ή ερύθημα δέρματος, δυσκολία στην αναπνοή, βράχος φωνής, βήχα, αλλεργική ρινίτιδα και επιπεφυκίτιδα κ.α. Ο γιατρός θα εκτιμήσει την σοβαρότητα της κατάστασης και θα τους εκπαιδεύσει στην αναγνώριση των «σημείων» των σοβαρών αλλεργικών καταστάσεων, ώστε να μπορούν να δράσουν γρήγορα και αποτελεσματικά, όπως μας αναφέρει η κ.Παπαγιαννοπούλου.
«Κρίνεται σκόπιμο, οι γονείς των αλλεργικών παιδιών, να αναζητούν την συμβουλή ειδικών για τα αλλεργικά νοσήματα, ακόμη και εάν αυτά είναι ήπια, όπως π.χ. στην ατοπική δερματίτιδα ή στο έκζεμα, διότι σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει η δυνατότητα πρόληψης σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων.», συνεχίζει.
Συμβουλές για τους γονείς
Ο υγιεινός τρόπος διαβίωσης κοντά στην φύση με την ισορροπημένη διατροφή είναι σύμμαχοι στην μείωση της πιθανότητας εμφάνισης αλλεργικού νοσήματος. Συνιστάται η αποφυγή κατάχρησης φαρμάκων, χημικών σκευασμάτων, βιομηχανοποιημένων τροφών με άφθονα συντηρητικά, κατάχρησης καθαριστικών και της μανιώδους «αποστείρωσης» του περιβάλλοντος που ζουν. Παιδιά που ζουν σε φάρμες με ζώα και σε πολυμελείς οικογένειες κοντά στην φύση, έχουν πολύ μικρότερα ποσοστά αλλεργιών σε σχέση με τις ολιγομελείς οικογένειες του αστικού πληθυσμού.
Πώς θα μπορούσε να συμβάλλει η κοινωνία ώστε να περιοριστούν οι σοβαρές αλλεργίες στα παιδιά;
«Η ενημέρωση για την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των αλλεργικών νοσημάτων από τους γονείς, τους δασκάλους και τον υπόλοιπο πληθυσμό που ασχολείται με τα παιδιά, είναι ακρογωνιαίος λίθος στον περιορισμό ορισμένων από τις αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να είναι απειλητικές για την ζωή.
Οι υπεύθυνοι στα σχολεία, σε παιδικούς σταθμούς, σε παιδότοπους, σε χώρους εστίασης και όπου αλλού αθροίζονται παιδιά, είναι σημαντικό να κατανοήσουν πως στις σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις δεν υπάρχει χρόνος για την μεταφορά σε νοσοκομείο. Η παροχή πρώτων βοηθειών (π.χ. χορήγηση αδρεναλίνης) πρέπει να είναι άμεση ώστε να είναι και αποτελεσματική.», εξηγεί η αλλεργιολόγος.
Υπάρχει η δυνατότητα πρόληψης;
Η πρόληψη των αλλεργιών στις μέρες μας, μπορεί να ξεκινήσει από την εγκυμοσύνη, ιδιαίτερα όταν στην οικογένεια υπάρχει ιστορικό αλλεργίας. Επίσης, με τα πρώτα σημάδια αλλεργικής προδιάθεσης των παιδιών (π.χ. ατοπική δερματίτιδα, ευαίσθητο δέρμα, μεταϊογένες άσθμα, επίμονη ρινίτιδα, συχνές βροχγιολίτιδες, ωτίτιδες, αμυγδαλίτιδες και παραρρινοκολπίτιδες), κρίνεται σκόπιμο να αναζητούν οι κηδεμόνες την συμβουλή ειδικού αλλεργιολόγου. Ο γιατρός μπορεί να τους δώσει σημαντικές πληροφορίες για την τροποποίηση του διαιτολογίου, την περιποίηση δέρματος, τις αλλαγές στο περιβάλλον διαβίωσης και την έκθεση σε αλλεργιογόνα κ.α.. Σε ορισμένες περιπτώσεις, υπάρχει ακόμη και η δυνατότητα της ριζικής θεραπείας της αλλεργίας με απευαισθητοποιήση. Έτσι, διασφαλίζετε ένα μέλλον με μικρότερες πιθανότητες εμφάνισης απειλητικών για την ζωή του παιδιού, αλλεργικών νοσημάτων.
Επηρεάζει το περιβάλλον την εμφάνιση αλλεργιών;
«Με τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, η μεταβολή του κλίματος και της βιοποικιλότητας της φύσης, με ρυθμούς που δεν μπορεί να ακολουθήσει ο οργανισμός του ανθρώπου, συμβάλει σημαντικά στην αύξησή των αλλεργιών. Η κλιματική αλλαγή και η μόλυνση του περιβάλλοντος έχουν αυξήσει σημαντικά την νοσηρότητα όλων των νοσημάτων του πληθυσμού, μεταξύ αυτών και των αλλεργικών.», επισημαίνει η κ.Παπαγιαννοπούλου.
Έχει τεκμηριωθεί πως τα παιδιά που ζουν σε επιβαρυμένες από μόλυνση πόλεις, εμφανίζουν πολύ συχνότερα χρόνιες αλλεργικές ρινίτιδες, παραρινοκολπίτιδες, άσθμα, δερματίτιδες, τροφικές αλλεργίες κ.α..
Η ενημέρωση για τις αλλεργίες είναι άκρως απαραίτητη και η κοινωνία οφείλει να είναι πιο ενεργή στο κομμάτι αυτό. Ας ελπίσουμε να μην υπάρξει ακόμη ένας θάνατος παιδιού από αλλεργικό σοκ!
#menoumespeedy