Οι άνθρωποι εξαρτώνται από τις αισθήσεις τους για να αντιληφθούν τον κόσμο, τον εαυτό τους και τους άλλους ανθρώπους. Οι αισθήσεις είναι το μόνο παράθυρο για τον έξω κόσμο και ο ανθρώπινος εγκέφαλος εμπλέκεται συνεχώς στην πρόβλεψη του μέλλοντος.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος συμμετέχει συνεχώς στην πρόβλεψη του μέλλοντος είτε πρόκειται για μικροπροβλέψεις της κίνησης είτε για προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί το επόμενο έτος. Νέα ευρήματα δείχνουν ότι όχι μόνο ο εγκεφαλικός φλοιός, αλλά ολόκληρη η ακουστική οδός, αντιπροσωπεύει ήχους.

Μια ομάδα νευροεπιστημόνων από Πανεπίστημιο της Γερμανίας με επικεφαλή την καθηγήτρια Katharina von Kriegstein χρησιμοποίησε λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (fMRI) για τη μέτρηση των εγκεφαλικών αποκρίσεων 19 συμμετεχόντων ενώ άκουγαν ακολουθίες ήχων.

Στους συμμετέχοντες δόθηκε εντολή να βρουν ποιοι από τους ήχους της ακολουθίας αποκλίνουν από τους άλλους. Στη συνέχεια, οι προσδοκίες των συμμετεχόντων χειραγωγούνται έτσι ώστε να περιμένουν τον αποκλίνοντα ήχο σε ορισμένες θέσεις των ακολουθιών.

Οι νευροεπιστήμονες εξέτασαν τις αποκρίσεις που προκαλούνται από τους αποκλίνοντες ήχους στους δύο κύριους πυρήνες της υποφλοιώδους οδού που είναι υπεύθυνες για την ακουστική επεξεργασία: το κάτω διδύμιο και το μέσο γονατώδες σώμα. Αν και οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν τον αποκλίνοντα γρηγορότερα όταν τοποθετήθηκε σε θέσεις όπου το περίμεναν, οι υποφλοιώδεις πυρήνες κωδικοποιούσαν τους ήχους μόνο όταν τοποθετήθηκαν σε απρόσμενες θέσεις.

Αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να ερμηνευθούν καλύτερα στο πλαίσιο της προγνωστικής κωδικοποίησης, μια γενική θεωρία της αισθητηριακής επεξεργασίας που περιγράφει την αντίληψη ως μια διαδικασία δοκιμής. Η προγνωστική κωδικοποίηση προϋποθέτει ότι ο εγκέφαλος δημιουργεί συνεχώς προβλέψεις για το πώς ο φυσικός κόσμος θα φαίνεται, θα ακούει, αισθάνεται και μυρίζει και ότι οι νευρώνες που είναι υπεύθυνοι για την επεξεργασία των αισθήσεών μας εξοικονομούν πόρους εκπροσωπώντας μόνο τις διαφορές μεταξύ αυτών των προβλέψεων και τον πραγματικό φυσικό κόσμο.

Ο Δρ. Alejandro Tabas, ο πρώτος συγγραφέας της παρουσίασης, αναφέρει τα ευρήματα: «Οι υποκειμενικές μας πεποιθήσεις στον φυσικό κόσμο έχουν καθοριστικό ρόλο στο πώς αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Δεκαετίες έρευνας στη νευροεπιστήμη είχε ήδη δείξει ότι ο εγκεφαλικός φλοιός, το τμήμα του εγκεφάλου που αναπτύσσεται περισσότερο στους ανθρώπους και στους πιθήκους, σαρώνει τον αισθητηριακό κόσμο δοκιμάζοντας αυτές τις πεποιθήσεις ενάντια στις πραγματικές αισθητηριακές πληροφορίες. Τώρα έχουμε δείξει ότι αυτή η διαδικασία κυριαρχεί επίσης στα πιο πρωτόγονα και εξελικτικά διατηρημένα μέρη του εγκεφάλου. Όλα όσα αντιλαμβανόμαστε μπορεί να έχουν «μολυνθεί» βαθιά από τις υποκειμενικές μας πεποιθήσεις για τον φυσικό κόσμο.»

Αυτά τα νέα αποτελέσματα οδηγούν σε νέους τρόπους τους νευροεπιστήμονες που μελετούν την αισθητηριακή επεξεργασία σε ανθρώπους προς τις υποφλοιώδεις οδούς.

Δεδομένης της σημασίας που έχουν οι προβλέψεις στην καθημερινή ζωή, οι διαταραχές στο πώς μεταδίδονται οι προσδοκίες στο υποφλοιώδες μονοπάτι θα μπορούσαν να έχουν βαθιά επίπτωση στη γνώση. Η αναπτυξιακή δυσλεξία, η πιο ευρέως διαδεδομένη μαθησιακή διαταραχή, έχει ήδη συνδεθεί με τροποποιημένες αποκρίσεις στην υποφλοιώδη ακουστική οδό και με δυσκολίες στην επεξεργασία των τακτικών ερεθισμάτων στην ακουστική αντίληψη.

Τα νέα αποτελέσματα θα μπορούσαν να παρέχουν μια ενοποιημένη εξήγηση για το γιατί τα άτομα με δυσλεξία έχουν δυσκολίες στην αντίληψη της ομιλίας και παρέχουν στους κλινικούς νευροεπιστήμονες ένα νέο σύνολο υποθέσεων σχετικά με την προέλευση άλλων νευρολογικών διαταραχών που σχετίζονται με την αισθητηριακή επεξεργασία.

Επιμέλεια: Δήμητρα Τάγκα