Τι κάνει η ζήλια στον εγκέφαλο μας

Τι πραγματικά συμβαίνει στον εγκέφαλο μας όταν ζηλεύουμε;

«Η ζήλια είναι η συναισθηματική αντίδραση που προκύπτει όταν νιώθουμε απειλή ότι θα χάσουμε μια ουσιαστική σχέση από ένα τρίτο άτομο», εξηγεί η νευροψυχολόγος δρ. Σάναμ Χάφεζ. «Παρότι η ζήλια συνδέεται συνήθως με ερωτικές σχέσεις, μπορεί να προκύψει σε οποιαδήποτε μορφή σχέσης όπως στην οικογένεια, στις φιλίες ακόμα και στην δουλειά, όταν έρχεται κάποιος καινούριος υπάλληλος στο γραφείο». Είναι δύσκολο να εξετάσουμε και να ερευνήσουμε την ζήλια καθώς επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες και από το περιβάλλον.

Επιστήμονες οι οποίοι έχουν ερευνήσει την σχέση της ζήλιας και του εγκεφάλου θεωρούν ότι επηρεάζει το μετωπιαίο λοβό. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Emotion» το 2015 έδειξε ότι οι άνθρωποι ζήλευαν περισσότερο όταν διεγειρόταν ο αριστερός μετωπιαίος φλοιός του εγκεφάλου τους.

Η δρ. Χάφεζ υποστηρίζει ότι και το πλάγιο διάφραγμα του εγκεφάλου συνδέεται με την ζήλια, επειδή επεξεργάζεται τον «κοινωνικό πόνο» ή την εμπειρία του να αισθάνεται κάποιος παραμελημένος ή πληγωμένος από τους άλλους σε διάφορες καταστάσεις. Σημειώνει ότι η ζήλια μπορεί να δημιουργήσει επιπλέον άγχος. Ο εγκέφαλος μπορεί να απελευθερώσει ορμόνες του στρες που προκαλούν οξεία αντίδραση στρες (ASD). Αυτός είναι και ο λόγος που όταν αισθανόμαστε κτητικοί απέναντι σε κάποιον ή σε κάτι μπορεί να νιώθουμε περισσότερο άγχος ή πόνο.

Τι κάνει ο φθόνος στον εγκέφαλο μας

Τα συναισθήματα φθόνου δεν εμφανίζονται σε οποιαδήποτε περιοχή του εγκεφάλου. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Human Brain Mapping» το 2010 έδειξε ότι όταν ακούμε για παράδειγμα τον μισθό του συναδέλφου μας ή όταν βλέπουμε το μεγάλο σπίτι του γείτονα μας, ενεργοποιείται ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται κοιλιακό ραβδωτό στρώμα. «Το κοιλιακό ραβδωτό στρώμα είναι μέρος του μεταιχμιακού συστήματος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη λήψη αποφάσεων και στις συμπεριφορές που σχετίζονται με την ανταμοιβή» λέει ο νευρολόγος δρ. Κλίφορντ Σεγκίλ. Αν νιώθουμε χάλια και ενοχικά, συγκρίνοντας τον εαυτό μας με την επιτυχία κάποιου άλλου, σίγουρα υπεύθυνο είναι το κοιλιακό ραβδωτό στρώμα.

Άλλη έρευνα του 2016 του «Nature Communications» έδειξε ότι η πρόσθια έλικα του προσαγωγίου του εγκεφάλου μας πιθανόν συνδέεται με τον φθόνο, καθώς επεξεργάζεται όλα όσα παρατηρούμε στους άλλους. «Η πρόσθια έλικα του προσαγωγίου του εγκεφάλου εμπλέκεται σε πολλές περίπλοκες λειτουργίες όπως με την ενσυναίσθηση, τα συναισθήματα και τις λήψεις αποφάσεων», λέει ο δρ. Σεγκίλ.

Ορισμένοι ερευνητές εκτιμούν ότι η αυτή η περιοχή του εγκεφάλου ευθύνεται και για τον πόνο που προκαλεί ο φθόνος. Η πρόσθια έλικα του προσαγωγίου του εγκεφάλου μας βοηθά να διευθετήσουμε δυσαρμονίες και συγκρούσεις και ενεργοποιείται  όταν νιώθουμε πόνο. Αν ενεργοποιηθεί την στιγμή που νιώθουμε φθόνο για κάτι, αισθανόμαστε αγωνία, οδύνη -κάτι που μας κάνει παράλογους και βεβαίως, είναι ενοχλητικό.

Πόσο εφικτό είναι να πάψουμε να νιώθουμε ζήλια ή φθόνο;